Đánh Giá Hiện Trạng Xử Lý Vi Phạm Và Quản Lý Ctnh Tại Tỉnh Quảng Ninh

những chất trao đổi trung gian độc hơn, tích lũy trong một số cơ quan hoặc mô mỡ gây tổn thương và kèm theo các triệu chứng ngộ độc nguy hiểm.

+ Thuốc bảo vệ thực vật có trong thức ăn, đồ uống với lượng lớn có thể gây ngộ độc cấp tính như gây rối loạn tiêu hóa (nôn mửa, tiêu chảy), rối loạn thần kinh (nhức đầu, hôn mê, co giật hoặc co cứng cơ…), trụy tim mạch, suy hô hấp rất dễ dẫn đến tử vong.

+ Những trường hợp ngộ độc mạn tính do tiếp xúc với thuốc bảo vệ thực vật hoặc tồn dư trong thực phẩm sử dụng với lượng nhỏ nhưng tích lũy lâu ngày trong cơ thể cũng có thể gây tổn thương ở đường tiêu hóa, hô hấp, tim mạch, thần kinh, rối loạn hệ thống tạo máu, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận.

Mức độ ảnh hưởng của chất thải nguy hại tới sức khỏe con người ở Quảng Ninh còn khá ít, người dân và các cơ quan quản lý đã kiểm soát được vấn đề này. Một số hộ dân sinh sống trong những vùng phát triển công nghiệp bị ảnh hưởng bởi không khí, mùi, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng không lớn.

3.3. Đánh giá hiện trạng xử lý vi phạm và quản lý CTNH tại tỉnh Quảng Ninh

3.3.1 Các vụ vi phạm về quản lý CTNH

- Đầu tháng 3/2008, khi Công ty Cổ phần đầu tư Cửu Long Vinashin (nay là Công ty Cổ phần đầu tư Cửu Long - trụ sở tại Hải Phòng) nhập khẩu lô hàng thiết bị điện biến thế đã qua sử dụng. Lô hàng gồm máy biến thế phụ tải và dầu biến thế có chứa PCB được đóng trong 16 phi, xếp vào container 40 feet. Hiện nay, sau hơn 5 năm nằm phủ bạt ngay kế bên trạm kiểm tra thông quan tại cảng Cái Lân, Quảng Ninh - đã bắt đầu rò rỉ dầu PCB ra môi trường thành những vệt dài hàng mét, loang ra đến đường chính dẫn vào cảng... Sau hơn 5 năm, lô hàng nói trên vẫn “án binh bất động” cạnh trạm kiểm tra thông quan Cảng Cái Lân. Hàng ngày, hàng trăm lượt người và xe ra vào cùng với đội ngũ cán bộ hải quan đang kề cận mối nguy cơ phơi nhiễm PCB.

- Chỉ trong tháng 3 năm 2008, tại thành phố Cẩm Phả, Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh đã phát hiện, bắt giữ một số trường hợp vận chuyển, thu

gom... một lượng chất thải nguy hại trái phép lớn. Ngày 12-3, tại phường Cẩm Thủy (TP. Cẩm Phả), phát hiện Nguyễn Văn Hiền, SN 1982, trú tại tổ 7, khu 2, phường Hồng Hà (TP. Hạ Long) có hành vi vận chuyển trái phép 4.600 lít dầu máy đã qua sử dụng, thu mua gom từ các tàu thuyền ngư dân trên Vịnh Hạ Long. Ngày 14-3, qua kiểm tra cơ sở thu mua phế liệu ở tổ 1, khu 8, phường Quang Hanh (TP. Cẩm Phả), phát hiện Đào Xuân Hải, SN 1975, đang vận chuyển các thùng phuy đựng dầu máy (khoảng 7.200 lít) đã qua sử dụng. Các thùng phuy này được mua gom tại các điểm thu mua phế liệu trên địa bàn TP. Cẩm Phả. Ngày 17-3, ở tổ 17, phường Cẩm Sơn, (TP. Cẩm Phả), phát hiện tại cơ sở thu mua phế liệu của Lê Đình Tính, SN 1976, có 3.324kg ắc quy xe ô tô, xe máy đã qua sử dụng, mua gom tại các điểm sửa chữa ô tô, xe máy trên địa bàn Cẩm Phả và Hạ Long...

Năm 2008, phát hiện vụ chôn lấp chất thải y tế không qua xử lý các hố mới chỉ được lấp qua loa, không được rắc vôi bột khử trùng tại bệnh viện huyện Yên Hưng (nay là thị xã Quảng Yên), gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường khu vực đó.

- Ngày 20/12/2008, bắt đối tượng Phạm Văn Công, sinh năm 1983 trú tại Đông Hưng, Thái Bình, đang đưa qua biên giới TP Móng Cái sang Trung Quốc 194 phuy dầu thải phế liệu.

- Ngày 05/12/2009, PC49 Quảng Ninh đã phát hiện và xử lý Công ty TNHH Vĩnh An, địa chỉ: tại số 31, đường Hòa Bình, TP Móng Cái, tạm nhập 8 container nhựa phế liệu lẫn 41 tấn ắc quy đã qua sử dụng, không đúng với quy định của luật BVMT.

- Ngày 12/11/2009, PC49 Quảng Ninh đã kiểm tra và phát hiện:

+ Công ty cổ phần đầu tư xuất nhập khẩu Hoàng Hải, địa chỉ tại số 34, Vân Đồn, phường Trần Phú, TP Móng Cái tạm nhập 40 tấn ắc quy thải là chất thải nguy hại.

+ Công ty cổ phần xây dựng và nội thất Thái Sơn, địa chỉ Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội, tạm nhập 332 tấn ắc quy chì thải là chất thải nguy hại.

- Ngày 18/11/2009 PC49 Quảng Ninh đã kiểm tra và phát hiện: Công ty TNHH Thành Hoàng, địa chỉ: Số 2, đường Xuân Diệu, Trần Phú, TP Móng Cái, tạm nhập 3 tấn ắc quy chì thải.

- Ngày 23/02/2009 PC49 Quảng Ninh đã kiểm tra và phát hiện, Công ty TNHH Hiếu Hiển, địa chỉ: số 76, Trần Hưng Đạo, Đông Hải, TP Hải Phòng, tạm nhập 92 tấn ắc quy chì thải.

- Ngày 06 tháng 06 năm 2012, Đội 1 – phòng 5 thuộc Cục cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, phối hợp với PC49 Quảng Ninh, chi cục Hải quan Móng Cái kiểm tra lô hàng của công ty INDECO Móng Cái gồm 10 container bên trong đều là chất thải nguy hại (dầu đã qua sử dụng), phạt hành chính 200.000.000 đồng, buộc tái xuất lô hàng ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

3.3.2. Tổ chức quản lý

Quảng Ninh là tỉnh có nền công nghiệp phát triển, công tác quản lý CTNH tại các doanh nghiệp lớn đã được quan tâm. Hiện nay, Sở Tài nguyên Môi trường Quảng Ninh là đơn vị quản lý chủ nguồn thải phát sinh trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó thì Phòng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường – thuộc Công an tỉnh Quảng Ninh (thành lập năm năm 2007) là một đơn vị quản lý, phát hiện và xử phạt các vi phạm về môi trường rất quan trọng. Tiếp sau đó, đội Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường được thành lập tại các địa phương trọng điểm như Hạ Long, Cẩm Phả, Móng Cái, Uông Bí. Cảnh sát môi trường Quảng Ninh cũng có nhiệm vụ chung là đơn vị quản lý hành chính trật tự xã hội, có nhiệm vụ điều tra, phòng ngừa, phát hiện ban đầu các vi phạm về môi trường. Ngoài việc phối hợp với Thanh tra, lực lượng cảnh sát môi trường sẽ chủ động triển khai lực lượng trinh sát đi đến các điểm nóng về môi trường. Cảnh sát môi trường có quyền đình chỉ hoạt động của doanh nghiệp đó nếu thấy có vi phạm môi trường. Nếu doanh nghiệp vẫn không chịu khắc phục sẽ khởi tố vụ án, đề nghị đưa ra truy tố trước pháp luật.

Cùng với đó, trên địa bàn tỉnh có 1 đơn vị (Công ty TNHH Tái Sinh TCN)

đủ điều kiện xử lý CTNH (xử lý chủ yếu là dầu thải và giẻ lau dính dầu) và một số đơn vị vận chuyển CTNH (công ty TNHH Thanh Phương - Uông Bí; Công ty TNHH phòng cháy chữa cháy Hòn Gai; Công ty TNHH Thịnh Hưng - Cẩm Phả); ngoài ra, một phần CTNH được chuyển giao cho các đơn vị có chức năng xử lý ở các tỉnh ngoài. Một số loại CTNH khác như: ắc quy thải, má phanh ô tô thải, que hàn ... hiện nay được lưu giữ tại các đơn vị và chờ định kỳ hợp đồng với đơn vị có chức năng thu gom và xử lý. Qua kiểm tra, các đơn vị vận chuyển, xử lý CTNH trên địa bàn tỉnh đều chấp hành nghiêm chỉnh các quy định về quản lý CTNH.

Bảng 3.3. Các đơn vị hành nghề quản lý CTNH tại Quảng Ninh

Tên chủ hành nghề QLCTNH	Tình hình hoạt động
1	Công ty TNHH Tái Sinh TCN	Xử lý chất thải nguy hại: Mã số QLCTNH: 22.001.X (điều chỉnh lần 1) cấp ngày 13/5/2008; Mã số QLCTNH: 22.002.X ngày cấp 21/01/2010. Vận chuyển chất thải nguy hại: Mã số QLCTNH: 22.001.V (điều chỉnh lần 3) cấp ngày 22/01/2010
2	Công ty CP Đầu tư Phát triển Công nghệ và Thiết bị công nghiệp Hưng Thịnh	Vận chuyển chất thải nguy hại: Mã số QLCTNH: 22.002.V ngày cấp 21/01/2010
3	Công ty TNHH một thành viên TM&DV môi trường Thanh Phương	Vận chuyển chất thải nguy hại: Mã số QLCTNH: 22.003.V (điều chỉnh lần 1) cấp ngày 08/07/2010
4	Công ty CP Thương mại PCCC Hòn Gai	Vận chuyển chất thải nguy hại: Mã số QLCTNH: 22.004.V (điều chỉnh lần 1) cấp ngày 01/7/2010

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 109 trang tài liệu này.

(Nguồn: Sở Tài nguyên môi trường Quảng Ninh,2012a)

Bảng 3.4. Các đơn vị hành nghề quản lý CTNH ngoài địa bàn do Tổng cục Môi trường cấp phép tham gia hoạt động trên địa bàn tỉnh

Tên chủ hành nghề QLCTNH

Tình hình hoạt động

Công ty TNHH Văn Đạo

Vận chuyển xử lý CTNH mã số

QLCTNH: 1-2-3-4-5-6-7-8.007.VX

Công ty Cổ phần thương mại

Hải Đăng

Vận chuyển xử lý CTNH: Mã số

QLCTNH: 1-2-3-4-7-8-0.040.VX

Công ty TNHH Tân Thuận

Phong

Vận chuyển xử lý CTNH mã số

QLCTNH: 1-2-3-4-5-7-8.002.VX

Hợp tác xã dịch vụ thương mại

Phúc Lợi

Vận chuyển xử lý CTNH: Mã số

QLCTNH: 1-2-3-4-5.090.VX

Công ty CP môi trường đô thị

và công nghiệp 11-Urenco 11

Vận chuyển xử lý CTNH: Mã số

QLCTNH: 1-2-3-4-5.047.VX

Công ty TNH SX DV TM môi

trường xanh

Vận chuyển xử lý CTNH: Mã số

QLCTNH: 1-2-3-4. 010.VX

(Nguồn: Sở Tài nguyên môi trường Quảng Ninh, 2012b)

3.3.3. Hiện trạng các văn bản pháp luật về quản lý CTNH của tỉnh Quảng Ninh

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành nhiều văn bản quan trọng, nhiều nội dung về quản lý nhà nước được tổ chức triển khai tốt, có hiệu quả.

Ngoài thực hiện theo sự hướng dẫn chung của 12/2011/TT-BTNMT , UBND tỉnh còn hướng dẫn bằng các văn bản cụ thể nhằm hạn chế tối đa sự ảnh hưởng của CTNH trên địa bàn tỉnh tới môi trường:

- QĐ 3805/2011/QĐ-UBND ngày 02/12/2011 về việc ban hành quy chế quản lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

- QĐ 1447/2012/QĐ-UBND ngày 13/06/2012 về việc sửa đổi bổ sung một số điều của quy chế quản lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

- Hàng năm, thường xuyên phối hợp với Hội đồng nhân dân các cấp và HĐND tỉnh kiểm tra việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 117/2003/NQ- HĐND

ngày 29/7/2003 của Hội đồng Nhân dân tỉnh “Về một số chủ trương, giải pháp tăng cường công tác quản lý, bảo vệ môi trường Quảng Ninh đến năm 2010” tại các địa phương và một số đơn vị sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh.

3.3.4. Các hoạt động quản lý đang được thực hiện tại Quảng Ninh

a. Năng lực thu gom, vận chuyển và xử lý CTNH của tỉnh:

Đối với năng lực xử lý CTNH tại tỉnh hiện tại, xử lý dầu thải công suất 4.000 lít/ngày, lò đốt CT 200kg/giờ, chủ yếu đốt giẻ lau dính dầu mỡ. Công tác thu gom, vận chuyển CTNH, hiện có 4 đơn vị với năng lực vận chuyển khoảng 10.000 tấn/năm (CT chủ yếu dầu, mỡ thải).

Đối với các loại CT như dầu máy, bình ắc quy xe ôtô, mô tô đã qua sử dụng… chưa được các chủ nguồn thải quan tâm coi trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường và đời sống của người dân địa phương. Một số trường hợp đã có hành vi vận chuyển trái phép dầu máy đã qua sử dụng, thu mua gom từ các tàu thuyền ngư dân trên vịnh Hạ Long; vận chuyển các thùng phuy đựng dầu máy đã qua sử dụng và các thùng phuy này được mua gom tại các điểm thu mua phế liệu trên địa bàn phát hiện tại cơ sở thu mua phế liệu (ắc quy xe ô tô, xe máy) đã qua sử dụng, mua gom tại các điểm sửa chữa ô tô, xe máy trên địa bàn... Song điều đáng nói ở đây là hiện công tác quản lý CTNH trên địa bàn tỉnh chưa được các doanh nghiệp, cá nhân thực hiện theo đúng quy định pháp luật về BVMT. Đặc biệt, chủ các nguồn thải CTNH, các đối tượng thu gom, vận chuyển, lưu giữ, xử lý CTNH không thực hiện đúng TT số 12/2011/BTNMT. Thậm chí một số cá nhân đã lợi dụng việc được cấp phép hoạt động thu mua phế liệu để thu gom cả CTNH. Do đó, việc nắm và thực hiện các quy định của pháp luật về BVMT ở một số doanh nghiệp, người dân chưa nghiêm.

Nhằm hạn chế mức độ gây ô nhiễm môi trường của các CTNH này và ý thức BVMT của các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Hiện nay, Quảng Ninh tiếp tục triển khai thực hiện TT số 12/2011/BTNMT. Đến nay công tác quản lý CTNH trên địa bàn tỉnh đã triển khai hướng dẫn làm thủ tục lập hồ sơ đăng ký, quản lý CTNH cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh có phát sinh CTNH đồng thời tăng cường công

tác kiểm tra đôn đốc các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện công tác quản lý CTNH, tập trung vào các nội dung:

- Thu gom toàn bộ các loại CTNH phát sinh từ cơ sở.

- Lưu trữ, bảo quản CTNH trong các nhà kho đúng quy cách. Có mái che, tường bao và nền bê tông kiên cố, đáp ứng các yêu cầu về an toàn, kỹ thuật, đảm bảo không rò rỉ, rơi vãi hoặc phát tán ra môi trường, có dán nhãn ghi đầy đủ các thông tin về CTNH theo quy định.

- Chuyển giao CTNH cho các đơn vị được cấp phép hành nghề vận chuyển, xử lý CTNH.

Qua công tác thanh, kiểm tra công tác quản lý CTNH đối với các đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh cho thấy: Đa số các đơn vị thực hiện nghiêm túc việc kê khai, quản lý CTNH, báo cáo định kỳ công tác quản lý CTNH theo quy định. Tuy nhiên, còn một số đơn vị chưa thực hiện công tác thu gom, lưu trữ CTNH và chuyển giao CTNH cho đơn vị được cấp phép trong thời hạn quy định.

Qua kiểm tra đã phát hiện và yêu cầu các đơn vị chưa thực hiện đăng ký chủ nguồn thải CTNH phải thực hiện ngay việc đăng ký chủ nguồn thải CTNH; đối với các đơn vị có khối lượng CTNH phát sinh thực tế lớn hơn 15% sơ với khối lượng đăng ký - Sở TN&MT đã phối hợp cùng các đơn vị xem xét điều chỉnh Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH phù hợp với khối lượng phát sinh thực tế.

Hầu hết các đơn vị sau khi được cấp Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH đã thực hiện báo cáo tình hình phát sinh và quản lý CTNH hàng năm theo quy định; tiến hành thống kê, kiểm tra tình hình quản lý CTNH của ngành Y tế: có 20/22 đơn vị y tế có lò đốt CTR y tế và 21/22 đơn vị có hệ thống xử lý CT lỏng. Đối với CT y tế đã qua sử dụng: Bông, băng, gạc, bơm kim tiêm, vỏ chai, dây, kim truyền dịch, vỏ ống, lọ thuốc, lam kính, ống tuýt, chất loại bỏ từ cơ thể,… đơn vị đã tiến hành phân loại rác và cho vào các túi màu xanh, vàng, đen rồi đem xử lý theo quy trình được phân loại và xử lý tại nguồn.

b. Tình hình cấp Sổ đăng ký chủ vận chuyển, cấp phép hành nghề quản lý CTNH

Việc cấp sổ được thực hiện theo đúng hướng dẫn tại TT số 12/2011/BTNMT. Sở TN&MT Quảng Ninh đã cấp Sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH cho các đơn vị tính đến tháng 6/2012 là 540 sổ chủ nguồn thải CTNH. Tổng khối lượng CTNH trung bình phát sinh trong năm được quản lý là: 3.289 tấn/năm (trong đó công nghiệp: 897.349 kg; KTKS 1.775, 622 kg; điện 276.998 kg; y tế 168.204 kg; dịch vụ 152.018 kg) bao gồm các loại: dầu thải, ắc quy axit chì thải, má phanh ô tô thải ...

Bảng 3.5. Công tác cấp sổ đăng ký chủ nguồn thải CTNH hàng năm tại tỉnh Quảng Ninh (ĐVT: sổ)

Năm

2007

Năm

2008

Năm

2009

Năm

2010

Năm

2011

Năm

2012

Tổng số

118

133

540

(Nguồn: Sở Tài nguyên và môi trường Quảng Ninh, 2012)

c. Vấn đề thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm:

Việc cụ thể hóa các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BVMT, đặc biệt là hoạt động Quản lý CTNH theo quy định tại Nghị định số 117/2009/NĐ- CP ngày 31/12/2009 quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực BVMT đã góp phần đảm bảo việc thực thi Luật Bảo vệ môi trường có hiệu quả. Việc triển khai áp dụng Nghị đình này đối với công tác quản lý CTNH có sức răn đe, các quy định về thi hành cưỡng chế đã được áp dụng đã làm tăng hiệu quả quản lý, đáp ứng yêu cầu đặt ra nhằm hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực của CTNH đến môi trường.

Trong năm 2009, Chi cục BVMT Quảng Ninh đã tiến hành kiểm tra công tác BVMT với 81 đơn vị và thanh tra về môi trường tại 25 đơn vị, phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính 18 đơn vị. Sáu tháng đầu năm 2010, thanh kiểm tra 73 đơn vị và xử phạt 18 đơn vị. Đoàn thanh kiểm tra phát hiện một số đơn vị chưa thực đúng quy định trong hoạt động quản lý CTNH như: Thu gom, lưu trữ không đúng theo