Trong thực tiễn khi thực hiện bồi thường bảo hiểm còn xảy ra hiện tượng trục lợi bảo hiểm, đây là hành vi kiếm lời bất hợp pháp của các chủ thể tham gia vào quan hệ kinh doanh bảo hiểm. Khi đó các bên tham gia hoạt động bảo hiểm thực hiện hành vi lừa dối để được hưởng quyền lợi tài chính mà lẽ ra mình không được hưởng hoặc hưởng lợi lớn hơn quyền lợi tài chính mà mình được hưởng. Người được bảo hiểm có thể cố ý gây tổn thất cho hàng hoá được bảo hiểm, mua bảo hiểm trùng hoặc khai tăng giá trị tổn thất, hoặc cấu kết với nhân viên bảo hiểm mua bảo hiểm cho hàng đã xảy ra tổn thất hay làm hồ sơ giả để được bồi thường…; hoặc nhân viên bảo hiểm cố tình trì hoãn trả tiền bồi thường, tổ chức trung gian, môi giới chiếm đoạt phí bảo hiểm của người tham gia bảo hiểm… Các hành vi trục lợi bảo hiểm hàng hoá XNK chuyên chở bằng đường biển luôn là vấn đề đáng quan ngại, làm ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển lành mạnh, công bằng của hoạt động kinh doanh bảo hiểm hay ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của bên tham gia bảo hiểm. Do đó, các bên liên quan, cả người bảo hiểm và người được bảo hiểm đều phải xem xét thận trọng liệu có hành vi trục lợi bảo hiểm khi thực hiện một hợp đồng bảo hiểm hàng hoá hay không. [18]
Nội dung của Chương này đã đưa ra những khái niệm, định nghĩa và những nét tổng quát nhất về bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển, và đặc biệt là tìm hiểu sâu hơn nghiệp vụ bồi thường hàng hoá bị tổn thất, một nghiệp vụ không thể thiếu của bảo hiểm, một nghiệp vụ thể hiện rõ nhất bản chất và là “sản phẩm” của hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Cùng với nghiệp vụ bồi thường là nghiệp vụ giám định tổn thất hàng hoá, hoạt động hỗ trợ cho công tác bồi thường tổn thất trong việc tìm hiểu nguyên nhân, xác định mức độ tổn thất của hàng hoá được bảo hiểm. Những kiến thức đó đã được tổng hợp lại và có thể coi là mô hình chung cho hoạt động bảo hiểm và nghiệp vụ bồi
thường tổn thất hàng hoá trên thế giới. Trong thực tiễn, mỗi quốc gia, mỗi khu vực có những đặc điểm khác nhau về các điều kiện kinh tế - chính trị - xã hội, điều kiện tự nhiên, do đó hoạt động thực tế của nghiệp vụ bồi thường tổn thất hàng hoá xuất nhập khẩu chuyên chở bằng đường biển cũng khác nhau.
CHƯƠNG II:
ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN
TẠI VĂN PHÒNG CÔNG TY PJICO HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2006 – 2008
I. TỔNG QUAN HOẠT ĐỘNG BẢO HIỂM HÀNG HOÁ XNK CHUYÊN CHỞ BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI VĂN PHÒNG CÔNG TY PJICO HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2006 – 2008
1.1 Giới thiệu về Văn phòng công ty PJICO Hà Nội và các nghiệp vụ bảo hiểm đang triển khai
1.1.1 Giới thiệu Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội
Công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex – PJICO được Sở kế hoạch và đầu tư Hà Nội cấp phép và thành lập ngày 15/06/1995 theo chính sách đổi mới kinh tế của Nhà nước. PJICO là Công ty cổ phần bảo hiểm đầu tiên tại thị trường Việt Nam do 7 cổ đông sáng lập đều là các tổ chức kinh tế lớn của Nhà nước có tiềm năng, uy tín cả trong và ngoài nước, bao gồm: Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Công ty cổ phần tái bảo hiểm quốc gia Việt Nam (VINARE), Tổng công ty thép Việt Nam (VSC), Công ty vật tư và thiết bị toàn bộ (MATEXIM), Công ty điện tử Hanel, Công ty thiết bị an toàn (AT) với vốn điều lệ là 55 tỷ đồng. Trong đó Tổng công ty xăng dầu Việt Nam là cổ đông lớn nhất chiếm cổ phần chi phối (51%).
Trong quá trình phát triển, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng với sự nỗ lực của mình doanh thu của Công ty đã tăng mạnh từ năm 2003. Công ty đã tăng dần vốn điều lệ qua các năm, từ 55 tỷ ban đầu tăng lên thành 70 tỷ đồng năm
2004, năm 2005 là 140 tỷ đồng, cuối năm 2007 vốn điều lệ là 336 tỷ đồng, năm 2008 vẫn đang nằm trong lộ trình tăng vốn điều lệ lên 500 tỷ đồng. [3]
Trên thị trường bảo hiểm Việt Nam, PJICO luôn là một trong số bốn công ty bảo hiểm hàng đầu (Bảo Việt, Bảo Minh, PVI và PJICO). Doanh thu từ hoạt động bảo hiểm năm 2008 của PJICO đạt 1.308 tỷ đồng, đứng sau Bảo Việt (3.783 tỷ đồng), PVI (2.668 tỷ đồng) và Bảo Minh (1.815 tỷ đồng). [21], [25]
Dưới đây là cơ cấu tổ chức của Công ty:
Hội đồng quản trị
Ban kiểm soát
Tổng giám đốc
Sơ đồ 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của PJICO
Đại hội đồng cổ đông
Phó tổng Giám đốc
Phó tổng Giám đốc
Phó tổng Giám đốc
Các phòng nghiệp vụ bảo hiểm
Phòng ban khác
Các chi nhánh
Các Tổng đại lý & Đại lý
Các Văn phòng đại diện
Nguồn: www.pjico.com.vn
Công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ và tiến hành các hoạt động đầu tư khác. Cho đến nay, PJICO có 50 Chi nhánh và hơn 4.500 Đại lý trên phạm vi cả nước với Trụ sở
chính đặt tại Hà Nội (Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội). Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội có các phòng ban chính như Phòng bảo hiểm hàng hoá, Phòng đào tạo, Phòng tài sản, Phòng tái bảo hiểm, Phòng đầu tư, Phòng kế toán, Phòng công nghệ thông tin, Phòng bảo hiểm phi hàng hải…
Sau 15 năm phát triển, PJICO không ngừng lớn mạnh, tạo dựng niềm tin cho khách hàng trong nước và cả khách hàng nước ngoài.
1.1.2 Các nghiệp vụ bảo hiểm chủ yếu đang triển khai tại Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế và sự xuất hiện nhu cầu bảo hiểm ở nhiều lĩnh vực khác nhau ngày càng gia tăng làm cho các sản phẩm bảo hiểm hiện nay rất đa dạng. Hiện Văn phòng PJICO Hà Nội đang triển khai thực hiện trên 80 sản phẩm bảo hiểm và chiếm lĩnh thị trường trên nhiều lĩnh vực như: xây dựng và lắp đặt công trình, xăng dầu, hàng hoá xuất nhập khẩu, bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm con người và bảo hiểm tàu thuỷ. Trong số đó các sản phẩm bảo hiểm chính của PJICO bao gồm: Bảo hiểm xe cơ giới, Bảo hiểm hàng hoá, Bảo hiểm tài sản và trách nhiệm, Bảo hiểm tàu thuỷ, Bảo hiểm trách nhiệm, Bảo hiểm con người. Không chỉ giới hạn trong các nghiệp vụ bảo hiểm trên, cũng giống phần lớn các công ty bảo hiểm khác, PJICO còn thực hiện tái bảo hiểm và các hoạt động đầu tư khác. Bảng số liệu sau sẽ thể hiện rõ ràng doanh thu tăng lên qua các năm và tỷ lệ các nghiệp vụ bảo hiểm tại PJICO trong giai đoạn 2006
– 2008.
Bảng 1: Doanh thu các nghiệp vụ bảo hiểm tại PJICO giai đoạn 2006 – 2008
Đơn vị: tỷ đồng
Các nghiệp vụ | 2006 | 2007 | 2008 | ||||
Giá trị | TT | Giá trị | TT | Giá trị | TT | ||
1. | BH xe cơ giới | 280 | 41,9 | 463 | 52,2 | 507 | 47,7 |
2. | BH hàng hoá | 82 | 12,3 | 90 | 10,2 | 137 | 12,9 |
3. | BH tàu thuỷ, P&I | 84 | 12,6 | 101 | 11,4 | 130 | 12,2 |
4. | BH Con người | 67 | 10,0 | 80 | 9,0 | 101 | 9,5 |
5. | BH tài sản & trách nhiệm | 69 | 10,3 | 75 | 8,5 | 93 | 8,8 |
6. | BH kỹ thuật | 84 | 12,6 | 74 | 8,4 | 91 | 8,6 |
7. | BH khác | 2 | 0,3 | 2 | 0,2 | 3 | 0,3 |
Tổng | 668 | 100,0 | 885 | 100,0 | 1.062 | 100,0 |
Có thể bạn quan tâm!
- Giá Trị Bảo Hiểm, Số Tiền Bảo Hiểm Và Phí Bảo Hiểm
- Vai Trò Của Bảo Hiểm Hàng Hoá Xnk Chuyên Chở Bằng Đường Biển
- Khái Niệm, Vai Trò Và Nguyên Tắc Trong Bồi Thường Tổn Thất
- Tình Hình Kinh Doanh Dịch Vụ Bảo Hiểm Hàng Hoá Xuất Nhập Khẩu Chuyên Chở Bằng Đường Biển Giai Đoạn 2006 – 2008
- Quy Trình Thực Hiện Bồi Thường Tổn Thất Hàng Hoá Của Công Ty
- Các Nhân Tố Khách Quan Tác Động Đến Công Tác Bồi Thường Tại Công Ty
Xem toàn bộ 116 trang tài liệu này.
Nguồn: Báo cáo thường niên của PJICO
Bảo hiểm xe cơ giới
Nghiệp vụ bảo hiểm này chiếm tỷ trọng doanh thu lớn nhất trong số các nghiệp vụ bảo hiểm tại Công ty trong những năm qua (năm 2008 chiếm 47,7%). Bảo hiểm xe cơ giới bao gồm các loại như Bảo hiểm bắt buộc/tự nguyện TNDS chủ xe cơ giới, Bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới đối với hàng hoá trên xe, Bảo hiểm vật chất xe… Đối tượng tham gia là mọi chủ xe tham gia trên đường giao thông. Trên thị trường bảo hiểm xe cơ giới Việt Nam, PJICO đứng thứ 3 sau Bảo Việt, Bảo Minh về thị phần; trong đó có bảo hiểm mô tô, xe máy dẫn đầu thị trường với thị phần lên tới 30%.
Bảo hiểm hàng hoá
Nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá của Công ty bao gồm Bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu và Bảo hiểm hàng hoá vận chuyển nội địa. Đối tượng bảo hiểm của nghiệp vụ này là các loại hàng hoá được vận chuyển trên các phương tiện vận tải như tàu biển, thuyền, ô tô, tàu hoả, máy bay… cả trong và ngoài nước. Công ty tiến hành bồi thường cho các rủi ro, tổn thất gây ra bởi cháy nổ, đâm va, mắc cạn, bão lụt, đường hầm bị sập đổ… và các chi phí hợp lý liên quan như hy sinh tổn thất chung, chi phí cứu hộ, chi phí ngăn ngừa tổn thất chung… Nghiệp vụ Bảo hiểm hàng hoá XNK thường chiếm tỷ lệ chủ yếu trong nghiệp vụ này (chiếm tới trên 90% doanh thu Bảo hiểm hàng hoá). Trên thị trường bảo hiểm Việt Nam, thị phần nghiệp vụ Bảo hiểm hàng hoá của Công ty đứng thứ ba (chiếm 13%), và tỷ lệ bồi thường khá thấp, chỉ khoảng 11%.
Bảo hiểm thân tàu và P&I
Đối tượng bảo hiểm của sản phẩm bảo hiểm này bao gồm cấu trúc nổi có hoặc không có động cơ, chuyên dùng để hoạt động trên biển, sông hồ và các vùng nước có liên quan, trách nhiệm dân sự của chủ tàu, người quản lý tàu…. Công ty bảo hiểm cho các hư hỏng về vỏ tàu, máy móc, trang thiết bị của tàu do những hiểm hoạ không lường trước được như đắm, mất tích, đâm va, những ốm đau của thuyền viên… Loại hình bảo hiểm này có doanh thu đứng thứ ba trong số các nghiệp vụ bảo hiểm đang triển khai tại PJICO. Trong những năm gần đây doanh thu của nghiệp vụ bảo hiểm này tăng vì: Hội P&I tăng phí, số lượng đội tàu và trọng tải tàu tăng mạnh, các đội tàu đánh giá lại giá trị làm tăng thêm giá trị của tàu tham gia bảo hiểm… song tổng phí bảo hiểm chỉ tăng nhẹ là do các công ty bảo hiểm hạ tỷ lệ phí bảo hiểm để cạnh tranh giành dịch vụ.
Bảo hiểm con người
Bên cạnh các sản phẩm truyền thống, PJICO đưa ra các sản phẩm bảo hiểm mới như Bảo hiểm y tế chất lượng cao, Bảo hiểm tai nạn cho người vay tín dụng… Năm 2007 Công ty tập trung mạnh vào bảo hiểm sinh viên của các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, giáo viên (đối tượng có tỷ lệ bồi thường tương đối thấp). PJICO đứng thứ ba trong thị trường bảo hiểm con người (thị phần 7,2%). Tuy nhiên, trong thời gian qua các sản phẩm bảo hiểm con người mới của Công ty chưa mang lại tăng trưởng đột biến về doanh thu, chưa tương xứng với tiềm năng tăng trưởng, đặc biệt một số sản phẩm bảo hiểm bắt buộc theo luật (Bảo hiểm người Việt Nam du lịch lữ hành quốc tế, Bảo hiểm tai nạn vận chuyển hành khách trên đường thuỷ nội địa) chưa được triển khai mạnh mẽ.
Bảo hiểm tài sản & trách nhiệm, kỹ thuật, bảo hiểm hỗn hợp khác
Loại hình bảo hiểm này bao gồm các sản phẩm: Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản, Bảo hiểm hoả hoạn và các rủi ro đặc biệt (cần thiết cho các hầm mỏ, nhà máy sản xuất điện, cơ sở sản xuất vật liệu nổ…), Bảo hiểm gián đoạn kinh doanh, Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp (dành cho các cá nhân làm công tác luật sư, bác sĩ, tư vấn…), Bảo hiểm tiền (trong két và vận chuyển)… Nghiệp vụ này có thị phần đứng thứ tư trên thị trường bảo hiểm Việt Nam. [6], [26]
Trên đây là những nét khái quát nhất về một số nghiệp vụ bảo hiểm chính của Văn phòng Công ty PJICO Hà Nội. Trong đó, nghiệp vụ bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu tuy không chiếm tỷ trọng doanh thu lớn nhất trong số các nghiệp vụ nhưng tiềm năng phát triển, tăng trưởng trong tương lai là rất lớn không những đối với toàn thị trường bảo hiểm Việt Nam mà đặc biệt là đối với PJICO.