Các yếu tố ảnh hưởng đến an toàn vốn của các Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

LÊ THÙY AN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN

AN TOÀN VỐN CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

LÊ THÙY AN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN AN TOÀN VỐN CỦA CÁC NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. TRẦN THỊ THÙY LINH

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài: “Các yếu tố ảnh hưởng đến an toàn vốn của các Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS. Trần Thị Thùy Linh. Các số liệu, những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này hoàn toàn trung thực.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.

Học viên

Lê Thùy An

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH TÓM TẮT ABSTRACT

Lý do thực hiện đề tài 1

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2

1.2.1. Mục tiêu tổng quát 2

1.2.2. Mục tiêu cụ thể 3

1.2.3. Câu hỏi nghiên cứu 3

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3

Phương pháp nghiên cứu 4

Đóng góp điểm mới của đề tài 4

Kết cấu luận văn 4

Các quan điểm về an toàn vốn 6

2.1.1. Các quan điểm 6

2.1.2. Những lý giải cho an toàn vốn 7

2.1.3. Thước đo về an toàn vốn 9

2.1.3.1. Uỷ ban Basel về giám sát ngân hàng 9

2.1.3.2. Hiệp ước Basel I 10

2.1.3.3. Hiệp ước Basel II 11

2.1.3.4. Thước đo an toàn vốn tại Việt Nam 12

Cơ sở lý thuyết 15

2.2.1. Cấu trúc vốn của doanh nghiệp 17

2.2.2. Cấu trúc vốn tối ưu - Optimal Capital Structure 18

2.2.3. Lý thuyết về cấu trúc vốn 20

2.2.3.1. Lý thuyết (MM) 20

2.2.3.2. Lý thuyết đánh đổi 21

2.2.3.3. Trật tự phân hạng 23

2.2.3.4. Lý thuyết chi phí đại diện 24

Các nghiên cứu thực nghiệm về các yếu tố ảnh hưởng an toàn vốn 25

2.3.1. Các tài liệu nghiên cứu nước ngoài 25

2.3.2. Các nghiên cứu trong nước 29

Khung phân tích nghiên cứu 37

Nguồn dữ liệu nghiên cứu 38

Cơ sở xây dựng mô hình hồi quy 39

3.3.1. Giả thuyết nghiên cứu 39

3.3.2. Mô tả các biến của mô hình nghiên cứu 41

3.3.2.1. Biến phụ thuộc 41

3.3.2.2. Các biến độc lập 42

3.3.3. Mô hình nghiên cứu 44

Các phương pháp ước lượng hồi quy sử dụng trong bài luận văn 46

3.4.1. Mô hình Pooled OLS 47

3.4.2. Mô hình các ảnh hưởng cố định (Fixed Effective Model – FEM) 47

3.4.3. Mô hình các ảnh hưởng ngẫu nhiên (Random Effective Model – REM) 48

Thống kê mô tả số liệu 50

4.1.1. Phân tích, thống kê mô tả số liệu 50

4.1.2. Phân tích ma trận tương quan 53

Phân tích mối quan hệ đa biến giữa các biến số với an toàn vốn của các ngân hàng 55

4.2.1. Kết quả hồi quy mô hình đa biến các yếu tố vĩ mô tác động đến an toàn vốn của các ngân hàng thương mại 56

4.2.1.1. Kết quả hồi quy tác động của các yếu tố vĩ mô tác động đến an toàn vốn . 56

4.2.1.2. Các kết quả kiểm định lựa chọn mô hình phù hợp nhất với mẫu dữ liệu ... 58

4.2.2. Kết quả hồi quy các nhân tố nội tại đến an toàn vốn của các ngân hàng 60

4.2.2.1. Kết quả hồi quy tác động của các nhân tố nội tại đến an toàn vốn của các ngân hàng thương mại 60

4.2.2.2. Các kết quả kiểm định lựa chọn mô hình phù hợp nhất với mẫu dữ liệu ... 62

4.2.3. Kết quả hồi quy các nhân tố vĩ mô và các nhân tố nội tại đến an toàn vốn của các ngân hàng 64

4.2.3.1. Kết quả hồi quy các nhân tố vĩ mô và các nhân tố nội tại đến an toàn vốn của các ngân hàng 64

4.2.3.2. Các kết quả kiểm định lựa chọn mô hình phù hợp nhất với mẫu dữ liệu ... 67

Thảo luận kết quả nghiên cứu 69

Kết luận 73

Gợi ý chính sách 74

Hạn chế của đề tài nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo 75

Phụ lục 3: Tỷ lệ an toàn vốn hiện đang áp dụng tại Thông tư 36/2014/TT- NHNN ngày 20/11/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Ký hiệu	Nguyên nghĩa
1	CAR	Tỷ lệ an toàn vốn
2	CET1	Tỷ lệ vốn cấp 1
3	CPI	Chỉ số giá tiêu dùng
4	CR	Rủi ro tín dụng
5	DEP	Tỷ lệ tiền gửi khách hàng
6	EPS	Thu nhập trên cổ phần
7	ETA	An toàn vốn
8	FEM	Mô hình ảnh hưởng cố định
9	force-revenue	Tỷ lệ doanh thu bắt buộc
10	GDP	Tổng sản phẩm quốc nội
11	HNX	Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
12	HSX	Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh
13	INF	Lạm phát
14	LIQ	Tính thanh khoản
16	NIM	Tỷ lệ thu nhập lãi thuần
17	NPL	Nợ xấu
15	NHTM	Ngân hàng thương mại
18	OLS	Mô hình bình phương nhỏ nhất
19	OTC	Cổ phiếu chưa niêm yết
20	REM	Mô hình ảnh hưởng ngẫu nhiên
21	RGDP	Tổng sản lượng quốc nội thực
22	ROA	Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản
23	ROE	Tỷ suất sinh lợi trên vốn cổ phần
24	RWA	Tài sản có rủi ro
25	SIZE	Quy mô Ngân hàng

Bảng	Nội dung
1	Bảng 2.1	Tóm tắt các nghiên cứu quốc tế tiêu biểu về an toàn vốn
2	Bảng 3.1	Mô tả các biến và kỳ vọng dấu của các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu
3	Bảng 4.1	Kết quả thống kê mô tả
4	Bảng 4.2	Bảng ma trận tương quan giữa các biến số
5	Bảng 4.3	Kết quả hồi quy tác động của các nhân tố vĩ mô đến an toàn vốn của các ngân hàng
6	Bảng 4.4	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình Pooled OLS và mô hình các ảnh hưởng cố định (FEM)
7	Bảng 4.5	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình Pooled OLS và mô hình các ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM)
8	Bảng 4.6	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình các ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM) và mô hình các ảnh hưởng cố định (FEM)
9	Bảng 4.7	Kết quả hồi quy tác động của các nhân tố nội tại đến an toàn vốn của các ngân hàng
10	Bảng 4.8	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình Pooled OLS và mô hình các ảnh hưởng cố định (FEM)
11	Bảng 4.9	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình Pooled OLS và mô hình các ảnh hưởng ngẫu nhiên (REM)
12	Bảng 4.10	Kết quả kiểm định lựa chọn giữa mô hình các ảnh