Các nghiệp vụ phái sinh trên thị trường ngoại hối Việt Nam. Thực trạng và giải pháp

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

----------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:

CÁC NGHIỆP VỤ PHÁI SINH TRÊN THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VIỆT NAM. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

Họ và tên : Đào Thanh Hương

Lớp : Anh 3

Khóa : 45A

Giáo viên hướng dẫn : ThS. Nguyễn Vân Hà

Hà Nội, tháng 5 năm 2010

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

Chương I 4

TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VÀ CÁC NGHIỆP VỤ NGOẠI HỐI PHÁI SINH 4

1.1. Tổng quan về thị trường ngoại hối 4

1.1.1. Khái niệm và đặc điểm thị trường ngoại hối 4

1.1.1.1. Khái niệm thị trường ngoại hối: 4

1.1.1.2. Đặc điểm của thị trường ngoại hối: 5

1.1.2. Chức năng của thị trường ngoại hối 8

1.1.3. Các thành viên tham gia trên thị trường ngoại hối 8

1.1.3.1. Các ngân hàng thương mại (Commercial Banks) 8

1.1.3.2. Ngân hàng trung ương (Central Banks) 9

1.1.3.3. Các nhà môi giới ngoại hối ( FX Brokers) 9

1.1.3.4. Nhóm các khách hàng mua bán lẻ 10

1.1.4. Các nghiệp vụ trên FOREX 10

1.2. Tổng quan về các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh 11

1.2.1. Sự ra đời của các công cụ ngoại hối phái sinh 11

1.2.2. Các công cụ ngoại hối phái sinh trên thị trường ngoại hối 12

1.2.2.1. Hợp đồng ngoại hối kỳ hạn ( Currency Forward Contracts) 13

1.2.2.2. Hợp đồng tiền tệ tương lai (Currency Future Contracts) 16

1.2.2.3. Hợp đồng hoán đổi ngoại hối (Currency Swap Contracts) 21

1.2.2.4. Hợp đồng quyền chọn tiền tệ (Currency Option Contracts) 25

Chương II 31

THỰC TRẠNG ÁP DỤNG CÁC NGHIỆP VỤ NGOẠI HỐI PHÁI SINH TRÊN THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VIỆT NAM 31

2.1. Bối cảnh thị trường ngoại hối Việt nam trong những năm gần đây

......................................................................................................... 31

2.1.1. Tóm tắt lịch sử ra đời và thực tế họat động của thị trường ngoại hối Việt Nam. 31

2.1.2. Hoạt động của thị trường liên ngân hàng (Interbank) 35

2.1.3. Biến động của tỉ giá trong giai đoạn hiện nay và ảnh hưởng của nó lên Vinaforex 37

2.2. Thực trạng áp dụng các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên thị Vinaforex 41

2.2.1. Cơ sở pháp lý để thực hiện các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh 41

2.2.2. Tình hình sử dụng nghiệp vụ phái sinh tiền tệ trên Vinaforex trong những năm qua. 45

2.2.2.1. Thực trạng ứng dụng các nghiệp vụ phái sinh tiền tệ trong phòng ngừa rủi ro tỷ giá tại các NHTM Việt Nam 45

2.2.2.2. Thực trạng sử dụng nghiệp vụ phái sinh tiền tệ trong bảo hiểm rủi ro tỷ giá của các doanh nghiệp XNK Việt Nam 59

2.2.3. Đánh giá chung về tình hình thực hiện các nghiệp vụ phái sinh tiền tệ trên Vinaforex 63

2.2.3.1. Đánh giá hoạt động của từng loại nghiệp vụ ngoại hối phái sinh ... 63

2.2.3.2. Đánh giá triển vọng phát triển nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên thị trường ngoại hối Việt Nam 68

Chương III 73

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ NGOẠI HỐI PHÁI SINH TRÊN THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY

..................................................................................................................... 73

3.1. Sự cần thiết phải phát triển các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên Vinaforex trong giai đoạn hiện nay. 73

3.1.1. Vai trò của các nghiệp vụ phái sinh tiền tệ nói chung trên Vinaforex . 73

3.1.2. Sự phát triển của thị trường các công cụ phái sinh tiền tệ trên thế giới ..

........................................................................................................... 76

3.1.3. Sự cần thiết thúc đẩy họat động của các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên Vinaforex 80

3.2. Các giải pháp nhằm phát triển các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên Vinaforex trong giai đoạn hiện nay. 83

3.2.1. Hoàn thiện môi trường pháp lý tài chính nói chung và các văn bản pháp lý về công cụ phái sinh nói riêng 83

3.2.2. Hoàn thiện thị trường ngoại hối - hướng Vinaforex hội nhập với thế giới 85

3.2.3. Nâng cao hiệu quả thị trường thông qua công khai và minh bạch hóa thông tin. 88

3.2.4. Thay đổi một số qui định về hạch toán kế toán. 89

3.3. Một số kiến nghị nhằm phát triển các nghiệp vụ ngoại hối phái sinh trên Vinaforex trong giai đoạn hiện nay. 90

3.3.1. Kiến nghị đối với NHNN và các bộ ngành có liên quan 90

3.3.2. Các kiến nghị đối Ngân hàng thương mại 91

3.3.3. Kiến nghị với các doanh nghiệp XNK và các thành viên khác trên Vinaforex 97

KẾT LUẬN 102

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Tiêu chuẩn hóa hợp đồng tiền tệ tương lai ở thị trường Chicago .....

..................................................................................................................... 18

Bảng 2.1: Kết quả họat động của thị trường ngoại hối từ năm 1998 đến năm 2008 33

Bảng 2.2: Họat động của thị trường liên ngân hàng 35

Bảng 2.3:Doanh số giao dịch kỳ hạn tại Vietcombank (VCB) 47

Bảng 2.4: Doanh số giao dịch hoán đổi ngoại tệ tại VCB 52

Bảng2.5: Doanh số mua bán ngoại tệ theo loại hình giao dịch phái sinh tại Habubank 54

Bảng 2.6: Tỷ trọng của giao dịch kỳ hạn và hoán đổi trên Vinaforex 63

DANH MỤC ĐỒ THỊ

Biểu đồ 2. 1:Doanh số mua bán giao dịch kỳ hạn tại Habubank từ năm 2004 đến năm 2008 49

Biểu đồ 2.2: Doanh số kinh doanh hoán đổi ngoại tệ tại Habubank từ 2004 đến 2008 53

Biểu đồ 2.3: Doanh số mua bán ngoại tệ theo loại hình giao dịch phái sinh tại Eximbank 55

Biểu đồ 2.4: Khảo sát việc sử dụng Option ngoại tệ 66

Biểu đồ 3.1: Mức độ sử dụng các CCPSNH của doanh nghiệp Mỹ 76

Biểu đồ 3.2: Doanh số giao dịch của các hợp đồng ngoại hối phái sinh trên OTC và Sở giao dịch toàn cầu ( 2006 -2009) 78

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt	Diễn giải
1	NHTM	Ngân hàng thương mại
2	NHNN	Ngân hàng nhà nước
3	TTNH	Thị trường ngoại hối
4	TTLNH	Thị trường liên ngân hàng
5	NHTW	Ngân hàng Trung ương
6	FOREX (FX)	The Foreign Exchange Market - Thị trường ngoại hối
7	OTC	Over The Counter – Thị trường tự do
8	WTO	World Trade Organization – Tổ chức thương mại thế giới
9	TCTD	Tổ chức tín dụng
10	DN XNK	Doanh nghiệp xuất nhập khẩu
11	HSBC	The Hongkong and Shanghai Banking Corporation
12	TMCP	Thương mại cổ phần
13	VCB	Vietcombank – Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam
14	Habubank	Ngân hàng thương mại cổ phần phát triển nhà Hà Nội
15	Vinaforex	Vietnam Foreign Exchange Market – Thị trường ngoại hối Việt Nam

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 129 trang tài liệu này.

LỜI CẢM ƠN

Tác giả xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Tài chính – Ngân hàng trường Đại học Ngoại thương Hà Nội, đặc biệt xin gửi lời cảm ơn đến cô giáo – Thạc sĩ Nguyễn Vân Hà – Khoa Tài chính Ngân hàng đã tận tình giúp đỡ tôi thực hiện và hoàn thành khóa luận này. Đồng thời, tác giả xin cám ơn các doanh nghiệp, tổ chức, cũng như một số các NHTM đã cung cấp thông tin và tài liệu để hoàn thiện bài khóa luận này.

Dù đã hết sức cố gắng nghiên cứu, nhưng với vốn kiến thức và thực tiễn còn hạn chế nên trong đề tài không tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự đóng góp của các thầy cô và các bạn để đề tài được hoàn thiện hơn.

Hà Nội, tháng 5 năm 2010 Sinh viên

Đào Thanh Hương

LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Trong tiến trình toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới, các hoạt động thương mại không còn bó hẹp trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia, mà hoạt động thương mại đã được mở rộng đến tất cả các nước trên toàn thế giới. Chính sự toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới đã thúc đẩy kim ngạch xuất nhập khẩu, làm tăng lượng giao dịch trong hoạt động tài chính giữa các nước. Cũng chính vì vậy, nó đã làm cho thị trường ngoại hối phát triển mạnh, hình thành nên những trung tâm tài chính quốc tế lớn, hỗ trợ đắc lực cho chu chuyển tiền tệ phục vụ nhu cầu thanh toán và đầu tư. Hòa cùng với xu thế chung của thế giới, thị trường tài chính nói chung và thị trường ngoại hối Việt Nam nói riêng đã có những bước phát triển lớn để phù hợp với đòi hỏi trong giai đoạn mới. Bằng chứng là những thành tựu đáng ghi nhận của các hoạt động kinh doanh XNK, gắn liền với đó là những bước cải cách đáng kể trong hoạt động của các tổ chức tín dụng trên thị trường ngoại hối.

Tuy nhiên, đi đôi với các cơ hội phát triển ngày càng mạnh mẽ của thị trường là những thách thức về ảnh hưởng của biến động thị trường vào trong nước, khi mà mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị, tổ chức kinh tế và cá nhân hiện nay đều chịu sự hướng dẫn của thị trường, chịu sự tác động của các quy luật kinh tế, quy luật giá trị, quy luật cung cầu và quy luật cạnh tranh. Hơn thế nữa, hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các Tổ chức tín dụng cũng không nằm ngoài sự tác động đó – đây là tính khách quan tất yếu trong nền kinh tế thị trường. Do đó, việc tìm kiếm các công cụ bảo hiểm và phòng ngừa rủi ro trong các hoạt động kinh doanh trên thị trường ngoại hối trở thành một vấn đề hết sức cấp thiết. Trong khi đó, thế giới hiện nay đã sử dụng rất phổ biến các công cụ tài chính phái sinh bao gồm : hợp đồng kỳ hạn, hợp