Tăng Trưởng Đường Kính Trong Mỗi Cấp Kính Khác Nhau Cho Tất Cả Các Loài (Số

Trong khuôn khổ một luận văn thạc sĩ tôi xin đưa ra một số nội dung nghiên cứu về tăng trưởng như sau:

Tăng trưởng đường kính theo các cấp kính.

Tăng trưởng trữ lượng của 10 ÔĐV.

Tăng trưởng về tổng diện ngang bình quân trên năm của 10 ÔĐV và của một số nhóm loài ưu thế.

1) Tăng trưởng đường kính theo các cấp kính

Hầu hết quá trình tăng trưởng trong các cấp kính diễn ra không đồng nhất, cứ có 1 đến 2 cấp kính mức độ tăng trưởng chậm thì đến cấp kính sau nó tăng trưởng rất nhanh. Bảng 4.19 dưới dây là một ví dụ về tăng trưởng cấp kính..

Bảng 4.19: Tăng trưởng đường kính trong mỗi cấp kính khác nhau cho tất cả các loài (số liệu tổng hợp từ 10 ÔTCĐV) .

Đơn vị tính: cm/năm

Cỡ kính (cm)

Tối thiểu	Trung bình	Tối đa	V%
10-14.9	0	0,259	0,651	150,96
15-19.9	0	0,288	0,664	130,09
20-24.9	0	0,311	0,667	114,29
25-29.9	0	0,394	0,838	112,88
30-34.9	0	0,454	0,979	115,74
35-39.9	0	0,525	1,020	94,21
40-44.9	0	0,660	1,330	101,35
45-49.9	0,071	0,826	1,581	91,46
50-54.9	0,115	0,948	1,781	87,84
55-59.9	0,168	1,277	2,386	86,87
60-64.9	0,272	1,318	2,363	79,32
>65	0,394	1,524	2,655	74,17

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 108 trang tài liệu này.

Qua bảng 4.19 ta thấy từ cấp kính 10-15, 15-20, 20-25 mức độ tăng trưởng về đường kính diễn ra rất chậm. Sự khác nhau giữa các cây mọc chậm và mọc nhanh trong các cấp kính này dẫn đến hệ số biến động rất lớn; điều đó chứng tỏ rằng, trong các cấp kính này, có nhiều cây cá thế bị ức chế không có điều kiện để tăng trưởng và đang ở trong thời kỳ chờ đợi cơ hội (được cải thiện về điều kiện ánh sáng để gia taăg sinh trưởng) và cũng có những cá thể thích nghi với điều kiện thiếu

ánh sáng nên vẫn sinh trưởng tương đối nhanh. Nhưng khi quan sát số liệu trong các ÔTCĐV thì số lượng cây trong các cấp kính này là rất lớn, điều này chứng tỏ quá trình sinh trưởng chuyển cấp trong các cấp kính này diễn ra rất mạnh và quá trình chết tự nhiên trong các cỡ kính này là rất lớn. Đến cấp kính 40-45 và 50-55 thì mức độ tăng truởng về đường kính lại diễn ra rất nhanh điều này chứng quá trình sinh trưởng chuyển cấp trong các cấp kính này diễn ra chậm và quá trình chết tự nhiên trong các cấp kính này cũng diễn ra chậm. Căn cứ vào quy luật này chúng ta sẽ đề xuất biện pháp chặt mở không gian dinh dưỡng và khai thác chọn một cách hợp lý cho một chu kỳ kinh doanh rừng. Các cấp kính tiếp theo cũng diễn ra theo quy luật này. Các số liệu này cũng cho thấy rằng, cấp kính 65 cm là cấp kính mà phần lớn các loài đã được giải phóng khỏi thời kỳ bị ức chế và đang gia tăng tăng trưởng về đường kinh.

2) Tăng trưởng trữ lượng

Trong kinh doanh rừng gỗ lớn thì chỉ tiêu về trữ lượng là một chỉ tiêu quan trọng nhất để đánh giá một chu kỳ kinh doanh thành công hay thất bại. Với rừng tự nhiên thường xanh là rộng mức độ tăng trưởng chậm và chu kỳ kinh doanh dài thì việc căn cứ vào tăng trưởng để đưa ra một chu kỳ khai thác và chặt tỉa thưa hợp lý. Để làm được điều này cần có một chu kỳ theo dõi (kế hoạch kiểm kê rừng) theo định kỳ mà chính xác nhất vẫn là hệ thống các ÔTCĐV từ đó có những căn cứ để đề xuất biện pháp cụ thể. Bảng 4.20 dưới đây mô tả quá trình tăng trưởng về trữ lượng của các ÔTCĐV trong khoảng thời gian là 5 năm.

Bảng 4.20: Tăng trưởng trữ lượng M.

Đơn vị tính : m3

ÔĐV

2004	2008	ZM	ΔM/năm	P%
1	302.67	333.55	30.88	6.18	1.94
2	428.74	451.38	22.64	4.53	1.03
3	223.31	257.35	34.05	6.81	2.83
4	244.58	262.53	17.95	3.59	1.42
5	303.37	345.63	42.26	8.45	2.60
6	236.55	276.07	39.53	7.91	3.08
7	302.59	339.15	36.56	7.31	2.28
8	315.32	345.48	30.16	6.03	1.83
9	306.31	341.15	34.84	6.97	2.15
10	304.13	336.28	32.15	6.43	2.01

Qua bảng 4.20 tăng trưởng trữ lượng ở các ÔĐV cũng rất khac nhau. Lượng tăng trưởng bình quân năm đạt max ở ÔĐV số 5 với 8,45 m3 /năm, thấp nhất ở ÔĐV số 4 là 3,59 m3 /năm. Tăng trưởng bình quân của cả 10 ÔTCĐV đạt 8,6 m3/ha/năm. Như vậy căn cứ vào lượng tăng trưởng cũng là một nhân tố quan trọng trong việc đề suất một số giải pháp lâm sinh như: phương thức và thời điểm khai thác khai thác, cường độ chặt tỉa thư một cách hợp lí nhất.

3) Tăng trưởng về tổng diện ngang bình quân trên năm của 10 ÔĐV và của một số nhóm loài ưu thế.

Việc theo dõi tăng trưởng tổng diện ngang còn là tiền đề để dự đoán sản lượng chính vì thế lượng tăng trưởng tổng diện ngang có ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng trữ lượng. Bảng 4.22 dưới đây mô tả tăng trưởng tổng diện ngang của 10 ÔTCĐV ở Kon Hà Nừng.

Bảng 4.21: Tăng trưởng về tổng diện ngang G.

Đơn vị tính : m2

ÔĐV

2004	2008	Tăng trưởng ZG 2004-2008	ΔG/năm
1	30.326	32.914	2.588	0.5176
2	38.393	40.31	1.917	0.3834
3	24.555	29.636	5.081	1.0162
4	27.081	29.135	2.054	0.4108
5	32.852	34.673	1.821	0.3642
6	24.813	30.041	5.228	1.0456
7	32.253	34.608	2.355	0.471
8	30.408	33.486	3.078	0.6156
9	31.07	33.791	2.721	0.5442
10	30.465	31.623	1.158	0.2316

Qua bảng 4.21 ta thấy lượng tăng trưởng bình quân tổng diện ngang của các ÔĐV là không đồng đều giữa các ÔĐV. Ở ÔĐV số 3 và số 5 lượng tăng trưởng từ 0,36 m2 đến 1,01 m2 . Nhìn chung khu vực nghiên cứu tăng trưởng trong khoảng 0,23 đến 1,04 m2 đây là mức độ tăng trưởng tổng diện ngang chậm đó là đặc trưng của rừng tự nhiên hỗn loài khác tuổi.

Biể u đồ s o s ánh tăng trưởng tổng diệ n ngang G

2004

2008

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ÔĐV

Hình 4.7: Biểu đồ so sánh tăng trưởng tổng diện ngang G.

Qua biểu đồ hình 4.7 lượng tăng trưởng G ở ÔĐV số 10 là thấp nhất, còn lại các ÔĐV khác mức độ tăng trưởng là tương đối đều nhau. Việc nghiên cứu tăng trưởng tổng diện ngang sẽ là căn cứ để đưa ra việc dự đoán sản lượng và thiết kế khai thác rừng trong tương lai. Căn cứ lượng tăng trưởng bình quân hàng năm mà chúng ta xây dựng một kế hoạch dài hạn cho việc dự đoán sản lượng cho một quá trình kinh doanh rừng tự nhiên một cách chủ động và từ đó làm tiền đề cho các luân kì tiếp theo.

Bảng 4.22 dưới đây đã mô tả tăng trưởng của một số loài ưu thế, từ đó sẽ có những biện pháp lâm sinh phù hợp để điều chỉnh tăng của những loài cây mục đích theo nhu cầu kinh doanh rừng.

Bảng 4.22: Tăng trưởng tổng diện ngang của một số loài ưu thế.

Đơn vị tính : m2

ÔĐV

Loài	số cây	2004	Số cây	2008	ZG	ΔG/năm
1	Chôm chôm	24	1.767145868	25	1.77942	0.01227	0.00245
	Nhọc	25	1.335757715	25	1.42206	0.0863	0.01726
	Kháo	13	1.780399462	11	1.80494	0.02454	0.00491
2	Trâm quả to	23	2.334105167	19	3.46704	1.13294	0.22659
2	Xoan	27	5.202281085	30	6.62238	1.4201	0.28402
3	Trường	35	1.805434028	30	2.07492	0.26949	0.0539
4	Giổi nhung	10	2.266855449	10	2.26769	0.00083	0.00017
5	Giổi nhung	16	2.257528846	15	2.474	0.21648	0.0433
6	Giổi nhung	21	2.636974334	23	3.06649	0.42951	0.0859
7	Giổi nhung	29	3.566198536	25	4.10616	0.53996	0.10799
	Dâu móc	48	2.226603793	49	2.23888	0.01227	0.00245
	Hoóc quang	66	1.182024236	64	1.23406	0.05203	0.01041
8	Giổi nhung	33	6.04020275	33	6.0492	0.009	0.0018
	Cóc đá	25	5.262658569	25	5.27286	0.0102	0.00204
	Dâu móc	31	1.519254572	31	1.53104	0.01178	0.00236
9	Giổi nhung	30	3.234858685	30	3.24486	0.01	0.002
	Dẻ trắng	33	2.234948649	33	2.25495	0.02	0.004
	Trâm đỏ	29	1.655717503	29	1.65972	0.004	0.0008
	Cóc đá	18	2.211877578	18	2.27188	0.06	0.012
10	Dẻ trắng	38	1.818196748	32	1.97877	0.16058	0.03212
10	Cóc đá	21	2.114193681	19	2.23691	0.12272	0.02454

Bảng 4.22 cho ta thấy loài Xoan là loài có mức độ tăng trưởng bình quân hàng năm lớn nhất, một số loài như Giổi nhung, Dẻ trắng ở các ÔĐV khác nhau có mức độ tăng trưởng rất khác nhau. Ví dụ như Dẻ trắng ở ÔĐV số 9 có ΔG = 0,004 m2 / năm thí ở ÔĐV số 10 mức độ lại tăng trưởng lại cao hơn rất nhiều ΔG = 0,032 m2 /năm hay loài

Giổi nhung ở các ÔĐV khác nhau mức độ tăng trưởng cũng rất khác nhau. Do ÔĐV được bố trí ở nhiều địa điểm khác nhau do đó có thể kết luận rằng ở các dạng lập địa khác nhau mức độ tăng trưởng của các thể cùng loài là khác nhau.

4.3.2. Sự chuyển cấp

Sự chuyển cấp trong các cỡ kính diễn ra được giải thích như sau:

- Quá trình chuyển ra khỏi cấp có nghĩa là từ cấp A chuyển đến cấp A+1.

- Quá trình chuyển vào có nghĩa là từ cấp A-1 chuyển vào cấp A. Dưới đây là bảng 4.23 mô tả quá trình chuyển cấp của ÔTCĐV số 1.

Bảng 4.23: Sự chuyển cấp trong ÔTCĐV số 1.

Cấpkính

N2004	N2008	Nchết	Nchuyển ra	Nchuyển vào
10-15.	79	79	8	21	29
15-20	102	98	5	20	21
20-25	59	67	3	9	20
25-30	44	45	1	7	9
30-35	27	27	1	6	7
35-40	20	20	0	6	6
40-45	18	18	0	6	6
45-50	4	9	0	1	6
50-55	9	9	0	1	1
55-60	6	6	0	1	1
60-65	7	7	0	1	1
>65	10	9	2	0	1

Như vậy luôn tồn tại hai quá trình song song nhau đó là quá trình chuyển đến và quá trình chuyển đi. Bảng 4.23 cho ta thấy rất chi tiết hai quá trình chuyển đến và chuyển đi trong ÔTCĐV số 1 mà sự vận động của HST rừng bị ảnh hưởng bởi quá trình chuyển đến và chuyển đi này.

4.3.3. Mô hình động thái cấu trúc N/D của lâm phần

Động thái biến đổi cấu trúc N/D của khu vực nghiên cứu được mô tả trong

bảng 4.24 dưới đây như sau:

Bảng 4.24 Động thái cấu trúc N/D của lâm phần sau 5 năm.

ÔĐV

Cỡ đường kính	Số cây/ ha		ÔĐV	Cỡ đường kính	Số cây/ ha
Cỡ đường kính	2004	2008	ÔĐV	Cỡ đường kính	2004	2008
1	Cây tái sinh	30549	48625	2	Cây tái sinh	29375	39583
	1-5	3340	2583		1-5	1096	2292
	5-10	1280	2625		5-10	2123	3958
	10-15	79	79		10-15	157	114
	15-20	102	98		15-20	115	120
	20-25	59	67		20-25	69	76
	25-30	44	45		25-30	51	55
	30-35	27	27		30-35	38	38
	35-40	20	20		35-40	30	28
	40-45	18	18		40-45	22	22
	45-50	4	9		45-50	18	18
	50-55	9	9		50-55	5	17
	55-60	6	6		55-60	8	10
	60-65	7	7		60-65	9	8
	>65	10	9		>65	7	8
3	Cây tái sinh	25833	34583	4	Cây tái sinh	28958	45416
	1-5	3084	4083		1-5	3460	4833
	5-10	3160	5208		5-10	2009	4750
	10-15	128	132		10-15	198	238
	15-20	71	66		15-20	109	112
	20-25	43	41		20-25	63	61
	25-30	36	36		25-30	47	46
	30-35	21	20		30-35	29	29
	35-40	29	26		35-40	18	17
	40-45	24	24		40-45	13	13
	45-50	16	14		45-50	11	11
	50-55	11	11		50-55	13	13
	55-60	7	7		55-60	14	13
	60-65	2	2		60-65	1	1
	>65	4	4		>65	5	5
5	Cây tái sinh	29167	34583	6	Cây tái sinh	18958	21250
	1-5	1168	2250		1-5	500	4167
	5-10	1940	3458		5-10	1577	3250
	10-15	244	245		10-15	134	124