Báo chí truyền thông về chính sách cải cách hành chính nhà nước Việt Nam

những vấn đề có tính nguyên tắc, phổ quát, kinh điển, có tính chất lý luận, nguyên lý; những vấn đề có tính chất đặc thù của Việt Nam trong từng thời kỳ và trong mối tương quan với tình hình thế giới và các vấn đề mang tính phổ quát, truyền thống; những vấn đề có tính đột phá cần giải quyết; những vấn đề mang tính xử lý tình huống trước mắt hoặc có lộ trình; những vấn đề mang tính chất dự báo chiến lược, đi trước, đón đầu. Mặt khác, cần có sự thống nhất phù hợp, liên kết, logic chặt chẽ giữa các vấn đề cùng được giải quyết trong dự thảo, dự án chính sách, pháp luật mà yêu cầu thực tiễn đang đặt ra.

Câu 3: Phản biện là một trong những yêu cầu quan trọng của truyền thông chính sách. Theo ông, chúng ta cần phải làm gì để để đa dạng hóa cách thức tổ chức phản biện của báo chí trong truyền thông chính sách cải cách hành chính nhà nước?

Công tác tổ chức phản biện chính sách, pháp luật của báo chí cần được tổ chức theo chiều sâu. Theo đó, cần xem xét một cách thận trọng, khách quan, trung lập về tính có căn cứ, tính khoa học, tính thời sự, tính cấp thiết, tính khả thi, tính phù hợp với thực tiễn, phù hợp với các quy luật khách quan, với ý chí và nguyện vọng của nhân dân... của các dự thảo, dự án chính sách, pháp luật; cần xem xét toàn diện về sự phù hợp của các dự thảo, dự án chính sách, pháp luật với Cương lĩnh, các nghị quyết, văn kiện của Đảng, tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo, dự án chính sách, pháp luật đó với các chính sách, hệ thống pháp luật hiện hành, bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán, phù hợp trong tổng thể các chính sách, pháp luật đã được ban hành.

Đồng thời, cần xem xét đầy đủ về mọi mặt để đánh giá đúng mức sự tác động của các chính sách, pháp luật đó đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đời sống của đại đa số các tầng lớp nhân dân, tính định hừớng xã hội xã hội chủ nghĩa và phù hợp với ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Việc cân nhắc, xem xét một cách thận trọng, khách quan, trung lập đối với tất cả các ý kiến, quan điểm, chủ thuyết khác nhau trong quá trình phản biện chính sách, pháp luật của báo chí sẽ làm cho hoạt động phản biện ngày càng khoa học, toàn diện, sâu sắc, phong phú và chặt chẽ hơn.

Trong nội dung phản biện cần phân tích, đánh giá sự đan xen, tác động qua lại giữa các chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực kinh tế “ xã hội có liên quan, nhất là trong điều kiện xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; cải cách hành chính, cải cách tư pháp, đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động của Quốc hội; sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực để thấy được tính phù hợp, tính thống nhất, tránh chồng chéo, mâu thuẫn của các dự thảo chính sách, pháp luật đó với tổng thể toàn diện hệ thống chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước ta, kể cả những quy ước của các tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Việc phân tích, luận giải làm rõ cơ sở lý luận, cơ sở khoa học cũng như căn cứ thực tiễn về những nội dung của dự thảo chính sách, pháp luật phải luôn được đặt ra trong quá trình phản biện để thấy được mặt ưu việt và những hạn chế chưa hoàn chỉnh của những dự thảo chính sách, pháp luật đó, nhất là về vấn đề lợi ích của Đảng, Nhà nước và Nhân dân có được bảo đảm; những vấn đề về lợi ích cục bộ ngành, địa phương thậm chí là lợi ích nhóm, lợi cá nhân có được phát hiện để loại trừ ra khỏi các dự thảo chính sách, pháp luật đó hay chưa.

Việc hoạch định chính sách, pháp luật luôn phải bảo đảm những nguyên tắc pháp chế của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm kiểm soát quyền lực chặt chẽ trong quá trình hoạch định, trên cơ sở đó làm rõ được trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức có liên quan trong quá trình hoạch định chính sách, pháp luật cũng như trong tổ chức thực thi chính sách, pháp luật. Đây là vấn đề trong quá trình phản biện chính sách, pháp luật của báo chí cần quán triệt bảo đảm tính định hướng, tính khoa học, tính thực tiễn, tính có căn cứ trong hoạt động phản biện. Làm cho hoạt động phản biện vừa mang tính đảng, tính nhân dân nhung cũng có những yếu tố đột phá khoa học tạo nên thương hiệu, uy tín, bản sắc riêng của mỗi tạp chí khoa học./.

Một số giải pháp nâng cao chất lượng thông tin, truyền thông của các cơ quan báo chí thời gian tới

Sự phát triển của công nghệ thông tin và các phương tiện truyền thông vừa tạo ra cơ hội cho báo chí Việt Nam phát triển, nhưng cũng mang tới những hệ lụy phức tạp; các thế lực thù địch, phản động có thể lợi dụng chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ một cách tinh vi, xảo quyệt. Đất nước đang bước vào thời kỳ phát triển với thế và lực mới, cơ hội đi cùng khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ của báo chí rất nặng nề, nhiều vấn đề đặt ra cần được quan tâm giải quyết như: số lượng và chất lượng thông tin; sự cạnh tranh về thông tin; các tôn chỉ mục đích và vai trò xã hội; đảm bảo thông tin nhanh và đúng định hướng; vấn đề tính đảng, tính hấp dẫn và tính chiến đấu; sự cạnh tranh và hợp tác giữa các loại hình báo và mạng xã hội....Vì vậy, để nâng cao chất lượng thông tin, truyền thông, trong thời gian tới ngành báo chí càn thực hiện một số giải pháp sau:

Câu 4: Tại sao trong thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục tăng cường đầu tư để phát triển báo chí theo hướng hiện đại trong phản biện chính sách nói chung và chính sách cải cách hành chính nói riêng?

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 340 trang tài liệu này.

Trong thời đại công nghệ thông tin, khi mạng xã hội, với những công nghệ phần mềm tiên tiến đã tác động đến với từng cá nhân để tìm hiểu, nắm bắt nhu cầu và thói quen của mỗi người, từ đó cung cấp tin tức theo đúng thị hiếu của họ, nếu báo chí cách mạng vẫn triển khai theo cách thức truyền thống; thông tin vừa chậm, vừa một chiều, vừa thiếu hấp dẫn, thì sẽ đánh mất lợi thế và không thể phát huy hiệu quả phục vụ Đảng, Nhà nước và xã hội.

Báo chí cần tăng cường tương tác với độc giả. Phải coi trọng đúng mức việc kịp thời nắm bắt nhu cầu, thị hiếu, thói quen của họ. Do đó, cần tăng cường đầu tư cho nghiên cứu phát triền, các ứng dụng công nghệ hiện đại và đặc biệt là công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ nhà báo giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, tinh thông về công nghệ, có kiến thức rộng trong mọi lĩnh vực và chú trọng rèn luyện đạo đức của người làm báo. Để đáp ứng sự phát triển “không giới hạn” trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra nhanh chóng, cần chủ động trong việc tạo ra nguồn nhân lực năng động có thể làm chủ và sáng tạo với đa loại hình sản phẩm, đa kênh truyền tải và đa chiều tiếp nhận.

Đất nước đang bước vào thời kỳ phát triển với thế và lực mới, cơ hội đi cùng khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ của báo chí rất nặng nề. Mỗi người làm báo cần luôn giữ cho mình “Tâm sáng, lòng trong, ngòi bút sắc”, không ngừng tự học và rèn luyện nhằm nâng cao chất lượng công tác báo chí trên lĩnh vực thông tin, truyền thông đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, đóng góp hiệu quả vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Phụ lục 7.4

BIÊN BẢN PHỎNG VẤN

Ngày phỏng vấn: Ngày 19/10/2021 Thời gian: 08h00

Địa điểm: Quảng Ninh

Người phỏng vấn: Hà Thị Thu Hương, NCS K22, Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Người trả lời phỏng vấn: Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh; Mã số 04

1. Quý vị cho biết quan điểm của mình về vị trí, vai trò của báo chí truyền thông về chính sách nói chung và báo chí truyền thông chính sách cải cách hành chính nói riêng?

Đóng vai trò không nhỏ trong công tác thông tin, tuyên truyền về cải cách hành chính (CCHC), báo chí chính là phương tiện, công cụ hữu hiệu để đẩy mạnh, tăng cường hơn nữa hiệu quả công tác CCHC trên cả nước.

Để có được những chính sách sát với thực tiễn cuộc sống, được cuộc sống đón nhận, thể hiện được sự đồng thuận giữa cơ quan ban hành chính sách với đối tượng thụ hưởng chính sách, ngoài những yếu tố không thể thiếu như năng lực, trình độ, nhận thức… của những người trực tiếp soạn thảo chính sách thì việc truyền thông về chính sách đang ngày càng có vai trò quan trọng. Thực tiễn đã chứng minh rằng truyền thông tham gia chặt chẽ vào mọi khâu liên quan đến chính sách, từ hoạch định, soạn thảo, hoàn thiện đến thực thi và điều chỉnh chính sách.

Việc truyền thông về chính sách trong quá trình thực thi còn giúp phát hiện những khiếm khuyết, bất cập nảy sinh cũng như những phản hồi của xã hội đối với hiệu quả của chính sách, làm cơ sở cho cơ quan ban hành tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện chính sách, từ đó góp phần gia tăng sự tương tác hai chiều, thúc đẩy mối quan hệ gần gũi, thấu cảm giữa chủ thể ban hành chính sách và các đối tượng thụ hưởng, đem lại sự đồng thuận xã hội.

2. Quý vị đánh giá như thế nào về công tác báo chí truyền thông về chính sách cải cách hành chính trong thời gian qua? (Những ưu điểm, hạn chế về tiếp cận thông tin chính sách, nội dung, hình thức, dung lượng, thời lượng, thời điểm đăng tải, phát sóng các chương trình về chính sách cải cách hành chính…). Theo Quý vị, nguyên nhân của những ưu điểm, hạn chế trong công tác báo chí truyền thông chính sách cải cách hành chính là gì?

Thời gian qua, cơ bản các cơ quan báo chí cũng đã tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, quán triệt sâu rộng công tác CCHC đến cán bộ, công chức, viên chức, các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết về quan điểm, mục tiêu, nội dung, sự cần thiết phải thực hiện CCHC và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh CCHC, tạo sự đồng thuận, nhất trí cao để huy động và phát huy tối đa mọi nguồn lực nhằm thực hiện có hiệu quả công tác CCHC trong giai đoạn hiện nay.

Đáng chú ý trong công tác tuyên truyền, các cấp, các ngành đã từng bước quan tâm đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền CCHC, đồng thời gắn nội dung chương trình tổng thể CCHC với ban hành Nghị quyết, chương trình hành động của cấp ủy và chương trình, kế hoạch triển khai nhiệm vụ hàng năm của các cơ quan, đơn vị, góp phần đẩy mạnh CCHC, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Các cơ quan báo chí đã quan tâm, xây dựng các kế hoạch tuyên truyền về CCHC. Các cơ quan báo chí đã bám sát chủ trương, định hướng của Nhà nước, các chương trình, kế hoạch của địa phương, ban ngành để thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền về lĩnh vực CCHC.

Đơn cử như Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, trên sóng phát thanh truyền hình, ngoài các tin, bài thời sự hàng ngày, công tác cải cách hành chính được tuyên truyền đậm nét trong các chương trình chuyên đề như Cải cách hành chính (với tần suất 2 chương trình/ tháng), Vấn đề bạn quan tâm (với tần suất 1 chương trình/ tuần). Bên cạnh đó, Trung tâm Truyền thông tỉnh cũng thực hiện các chương trình Đối thoại - Tọa đàm về chủ đề CCHC, chính sách mới…

Đối với báo in và báo điện tử, tập trung tuyên truyền trên trang 3, 4 số báo ra hàng ngày, chuyên mục Kinh tế, Xã hội trên báo điện tử baoquangninh.com.vn.

Nhìn chung, với hàng trăm lượt tin, bài, phỏng vấn, chuyên đề, tọa đàm được thực hiện hàng năm về việc thực hiện CCHC trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, đã góp phần thực hiện hiệu quả công tác CCHC tại địa phương. Cũng thông qua công tác tuyên truyền, đã góp phần nâng cao nhận thức của tổ chức, doanh nghiệp và Nhân dân, đồng thời giúp cán bộ, công chức, viên chức nhận thức đầy đủ về mục tiêu, xác định được thái độ, trách nhiệm trong công tác CCHC và cung cấp dịch vụ công; đặc biệt, bước đầu tạo điều kiện cho Nhân dân tham gia và giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước và các cán bộ, công chức, viên chức.

3. Quý vị đánh giá như thế nào về mức độ quan tâm của công chúng đến chính sách cải cách hành chính?

Hiện nay, với việc mở rộng dân chủ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, thông tin được công khai một cách rộng rãi, truyền thông báo chí ngày càng cởi mở và dân chủ, các vấn đề liên quan đến xây dựng chính sách, pháp luật ngày càng thu hút được sự quan tâm của cộng đồng xã hội. Đặc biệt, với sự bùng nổ của mạng internet và các thiết bị công nghệ, thông tin được công khai, lan truyền nhanh chóng đã tạo điều kiện rất thuận lợi cho công chúng tham gia ý kiến đối với việc xây dựng chính sách, pháp luật ngày càng chủ động và mạnh mẽ hơn.

Tại Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh, ngoài kênh truyền thống, tiếp nhận đơn thư phản ánh, kiến nghị của người dân, tổ chức (trung bình mỗi năm nhận khoảng 80 đơn thư khiếu nại, 400 câu hỏi), còn duy trì sự tương tác với công chúng qua fanpage trên mạng xã hội Facebook và kênh youtube.

Thông qua fanpage và kênh youtube, ngoài việc cung cấp thông tin chính thống nhanh chóng, kịp thời, chính xác, có chất lượng, còn là kênh để Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh tiếp nhận và khai thác thông tin do độc giả cung cấp để tiếp tục quy trình tác nghiệp báo chí; tăng sự tương tác giữa Trung tâm truyền thông tỉnh với công chúng; tiếp nhận phản hồi và giải đáp thông tin về nội dung các tác phẩm báo chí; chủ động điều tra, nắm bắt dư luận để kịp thời cung cấp thông tin đa chiều có chất lượng, gắn với thực tiễn đời sống xã hội.

Fanpage “QMG-Tin tức Quảng Ninh 24/7” đang có hơn 221.000 lượt người theo dõi, 151.000 lượt người like trang. QTVtube - Quảng Ninh TV hiện đã có 21.000 lượt đăng ký, trong đó video được xem nhiều nhất đã lên tới 1,3 triệu lượt.

4. Sự tiếp nhận và phản hồi thông tin chính sách cải cách hành chính của công chúng thông qua báo chí từ phía cơ quan hoạch định chính sách như thế nào?

Trung bình hàng năm, Trung tâm Truyền thông nhận được khoảng 80-100 đơn thư kiến nghị của người dân. Sau khi nghiên cứu nội dung đơn thư phản ánh của công dân, nội dung tập trung vào một số vấn đề như; Tranh chấp đất đai; Thủ tục và các quy định của pháp luật về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất; Các quy định của pháp luật về giải quyết chế độ chính sách.

Trung tâm Truyền thông tỉnh đã chuyển cho các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết. Kết quả, Trung tâm nhận được được văn bản phúc đáp của các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối với 60-80 đơn thư, đạt tỷ lệ 70%.

Ngoài việc xem xét, phân loại để đề nghị các cơ quan chức năng trả lời kiến nghị của người dân, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh cũng đồng thời biên tập và đưa nội dung trả lời của cơ quan chức năng vào chương trình Vấn đề bạn quan tâm phát sóng hằng tuần (4 số/tháng) trên sóng truyền hình và phát thanh Quảng Ninh, đăng tải trong chuyên mục Hộp thư bạn đọc, Nhắn tin trên trang Đời sống pháp luật, báo in Quảng Ninh hằng ngày

5. Cơ quan hoạch định chính sách và cơ quan báo chí cần phải làm gì để nâng cao chất lượng truyền thông về vấn đề “chính sách cải cách hành chính”? (nội dung, hình thức, phương thức tiếp nhận và chuyển tải thông tin.

Cần có sự phối hợp giữa cơ quan hoạch định chính sách và cơ quan báo chí trong truyền thông về vấn đề “chính sách cải cách hành chính”.

Trong quy trình chính sách, cơ quan ban hành nên có sự phối hợp với các cơ quan báo chí, từ việc công bố dự thảo, tiếp nhận ý kiến của người dân, của chuyên gia, điều chỉnh, bổ sung đến khi hoàn thiện chính sách, công bố rộng rãi. Mặt khác, khi chính sách đi vào thực tiễn, các cơ quan báo chí là diễn đàn tập hợp công bố ý kiến của người dân phản ánh những bất cập, thông qua đó, cơ quan ban hành có căn cứ để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp.

Công tác quan hệ báo chí của các bộ, ngành, các địa phương được coi là khâu quan trọng và không thể thiếu trong quy trình chính sách. Các bộ, ngành, ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, đều có bộ phận chịu trách nhiệm quan hệ, cung cấp thông tin chính thống cho báo chí. Đó là các cơ quan pháp chế, cơ quan phát ngôn, cơ quan truyền thông, cung cấp thông tin của bộ, ngành, địa phương.

Việc tổ chức các sự kiện báo chí như họp báo, gặp gỡ báo chí, trả lời phỏng vấn của báo chí thường kì hoặc đột xuất, được nhiều bộ, ngành, địa phương tiến hành sẽ góp phần giúp báo chí thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, giám sát, phản biện chính sách trong quá trình thực thi chính sách.

Để tiếp tục đẩy mạnh, tăng cường hiệu quả của công tác truyền thông về CCHC, các cơ quan báo chí cần tiếp tục duy trì các chuyên trang, chuyên mục trên báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình và các kênh thông tin khác như website, cổng thông tin điện tử, các nền tảng mạng xã hội.

Truyền thông về CCHC phải gắn với lộ trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình tổng thể CCHC nhà nước và Kế hoạch CCHC nhà nước theo từng giai đoạn. Tuyên truyền về CCHC phải góp phần nâng cao dân trí, phòng chống tham nhũng, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

Không ngừng đổi mới nâng cao chất lượng các chương trình, chuyên đề, chuyên mục có nội dung tuyên truyền về CCHC, phản ánh có chiều sâu về CCHC tại địa phương, ban, ngành, biểu dương, cỗ vũ các tập thể, cá nhân điển hình, đồng thời phê phán những hành vi gây sách nhiễu, phiền hà về thủ tục hành chính ở các địa phương, đơn vị. Tăng cường các hoạt động tuyên truyền về CCHC, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính bằng nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước nhằm nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.