VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
PHAN THỊ NGÀN
ẨM THỰC NGƯỜI VIỆT GẮN VỚI DU LỊCH Ở TỈNH BẾN TRE HIỆN NAY
Ngành: NHÂN HỌC Mã số: 9.31.03.02
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NHÂN HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
1. TS. Nguyễn Thị Thanh Bình
2. TS. Hoàng Hữu Bình
Hà Nội – 2021
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu nêu trong luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Những kết luận khoa học trong luận án chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận án
LỜI CÁM ƠN
Hoàn thành luận án này, trước tiên con xin thành kính biết ơn cha mẹ, cùng toàn thể đại gia đình. Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các quý thầy/cô giáo ở nhiều bậc học đã dìu dắt, dạy dỗ em từng bước trưởng thành trong khoa học. Một cách đặc biệt, xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Thanh Bình và TS. Hoàng Hữu Bình – là những người đã trực tiếp hướng dẫn em làm luận án.
Xin cảm ơn lãnh đạo các cơ quan, đoàn thể: Học Viện Khoa học xã hội, cùng các phòng ban chức năng; Các cơ quan, đơn vị, người dân và khách du lịch của tỉnh Bến Tre đã hỗ trợ tôi trong quá trình thực hiện luận án.
Cuối cùng, xin cảm ơn quý đồng nghiệp, bạn bè đã luôn động viên, giúp đỡ để tôi hoàn thành công trình nghiên cứu này.
Trân trọng cảm ơn.
Hà Nội, ngày tháng năm 2021
Phan Thị Ngàn
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Nghiên cứu sinh | |
BĐSCL | Đồng bằng sông Cửu Long |
UNWTO | Tổ chức Du lịch thế giới |
TNTS | Tộc người thiểu số |
UBND | Uỷ ban nhân dân |
MTTQ | Mặt trận tổ quốc |
GRDP | Tốc độ tăng trưởng kinh tế chung |
VHTTDL | Văn hoá thể thao du lịch |
OCOP | Chương trình Mỗi xã một sản phẩm |
RAV | Hiệp hội Nhà hàng Việt Nam |
Nxb | Nhà xuất bản |
ĐHQG | Đại học Quốc gia |
TP.HCM | Thành phố Hồ Chí Minh |
Có thể bạn quan tâm!
- Ẩm thực người Việt với du lịch ở tỉnh Bến Tre hiện nay - 2
- Ý Nghĩa Khoa Học Và Thực Tiễn Nghiên Cứu
- Các Nghiên Cứu Về Ẩm Thực Và Ẩm Thực Trong Du Lịch
Xem toàn bộ 243 trang tài liệu này.
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3
2.1. Mục đích nghiên cứu 3
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 4
4.1. Phương pháp luận 4
4.2. Phương pháp nghiên cứu 6
5. Đóng góp về khoa học của luận án 8
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn nghiên cứu 9
6.1. Ý nghĩa lý luận 9
6.2. Ý nghĩa thực tiễn 9
7. Kết cấu của luận án 9
Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU 10
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 10
1.1.1. Nghiên cứu nước ngoài 10
1.1.2. Nghiên cứu trong nước 17
1.1.3. Một số nhận xét chung về tổng quan tài liệu liên quan đến luận án 26
1.2. Một số khái niệm cơ bản, cơ sở lý thuyết và cách tiếp cận 28
1.2.1. Các khái niệm cơ bản 28
1.2.2. Mối quan hệ giữa văn hoá ẩm thực với hoạt động du lịch 34
1.2.3. Cơ sở lý thuyết và cách tiếp cận 36
1.3. Địa bàn nghiên cứu 40
1.3.1. Địa giới và không gian văn hoá 40
1.3.2. Thành phần dân tộc và phân bố dân cư 43
Chương 2 ẨM THỰC NGƯỜI VIỆT Ở TỈNH BẾN TRE 46
2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội và văn hóa Bến Tre trong mối quan hệ với ẩm thực 46
2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên 46
2.1.2. Đặc điểm văn hóa, xã hội 48
2.2. Ẩm thực của người Việt ở Bến Tre 50
2.2.1. Các món ăn 50
2.2.2. Thức uống 66
2.3. Đặc trưng ẩm thực Bến Tre 68
2.3.1. Nguồn nguyên liệu 69
2.3.2. Cách chế biến 71
2.3.3. Màu sắc, hương vị 74
2.3.4. Khẩu vị 76
2.3.5. Không gian thưởng thức và ứng xử trong ăn uống 77
2.4. Ẩm thực Bến Tre trong không gian văn hoá ẩm thực ĐBSCL 80
2.4.1. Nét tương đồng và đặc trưng của ẩm thực người Việt ở Bến Tre với ẩm thực đồng bằng Sông Cửu Long 80
2.4.2. Những biến đổi của ẩm thực truyền thống 82
Chương 3 THỰC TRẠNG KHAI THÁC ẨM THỰC GẮN VỚI DU LỊCH Ở TỈNH BẾN TRE 86
3.1. Khái quát về du lịch ở tỉnh Bến Tre 86
3.1.1. Đầu tư phát triển du lịch 86
3.1.2. Sức thu hút khách du lịch 88
3.1.3. Các sản phẩm du lịch 89
3.1.4. Khai thác tài nguyên du lịch văn hoá 91
3.1.5. Marketing, quảng bá du lịch Bến Tre 92
3.2. Các cơ sở kinh doanh ẩm thực 95
3.3. Ẩm thực trong du lịch 100
3.4. Quà lưu niệm ẩm thực và sử dụng thực phẩm hữu cơ 104
3.5. Đánh giá thực trạng khai thác ẩm thực gắn với du lịch Bến Tre 107
3.5.1. Đánh giá của các bên liên quan 107
3.5.2. Đánh giá chung 121
3.6. Vai trò ẩm thực với đời sống và phát triển du lịch ở tỉnh Bến Tre 124
3.6.1. Động lực thu hút du khách của điểm đến du lịch 124
3.6.2. Phát triển kinh tế địa phương 126
3.6.3. Giữ gìn bản sắc văn hoá địa phương – vùng 127
Chương 4 GIẢI PHÁP PHÁT HUY CÁC GIÁ TRỊ ẨM THỰC VỚI PHÁT TRIỂN DU LỊCH Ở TỈNH BẾN TRE 130
4.1. Cơ sở đề xuất giải pháp khai thác giá trị ẩm thực phát triển du lịch Bến Tre 130
4.1.1. Chiến lược của Chính Phủ và Chương trình hành động của Bến Tre 130
4.1.2. Đề xuất của nhà nghiên cứu và chuyên gia ẩm thực 133
4.1.3. Đề xuất của các doanh nghiệp 134
4.1.4. Đề xuất của khách du lịch 136
4.1.5. Đề xuất của người dân địa phương 137
4.2. Đề xuất giải pháp khai thác và phát huy giá trị ẩm thực với phát triển du lịch Bến Tre 139
4.2.1. Đề xuất với Uỷ ban nhân dân tỉnh 139
4.2.2. Đề xuất với Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre 141
4.3. Một số khuyến nghị để thực hiện được các giải pháp 145
4.4.1. Khuyến nghị với Uỷ ban nhân tỉnh 145
4.4.2. Khuyến nghị với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch. 146
4.4.3. Khuyến nghị với các doanh nghiệp 146
KẾT LUẬN 147
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 151
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 152
PHỤ LỤC 165
Phụ lục 1. BẢN ĐỒ 165
Phụ lục 2. DANH MỤC CÁC MÓN ĂN ĐẶC TRƯNG Ở BẾN TRE 168
1. Nhóm cơm và lương thực chính 168
2. Nhóm thức ăn 170
3. Đồ uống 199
Phụ lục 4. BẢNG KHẢO SÁT 204
Phụ lục 5. THÔNG TIN MẪU 214
Phụ lục 6. HÌNH ẢNH 215
1. Phong cảnh Bến Tre 215
2. Ẩm thực Bến Tre 217
3. Hình ảnh chế biến 224
4. Hình ảnh lao động của người dân địa phương 226
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Đặc điểm nguyên liệu ẩm thực Bến Tre 70
Bảng 2.2. Đặc điểm chế biến ẩm thực người Việt ở Bến Tre .
Bảng 2.3. Các món ẩm thực đặc trưng được chế biến từ dừa ở Bến Tre 74
Bảng 2.4. Đặc điểm hương sắc ẩm thực Bến Tre 75
Bảng 3.1. Lượng khách du lịch quốc tế và nội địa đến Bến Tre 2015 – 2019 88
Bảng 3.2. Tổng thu từ khách du lịch giai đoạn 2015-2019 89
Bảng 3.3. Kênh marketing ẩm thực Bến Tre 92
Bảng 3.4. Doanh thu du lịch theo giá hiện hành phân theo loại hình kinh tế 95
Bảng 3.5. Tổ chức ẩm thực Bến Tre phục vụ du khách 96
Bảng 3.6. Các sản phẩm ẩm thực khai thác phục vụ du lịch tại Bến Tre 113
Bảng 3.7. Phong cách phục vụ ẩm thực đối với khách du lịch tại Bến Tre 114
Bảng 3.8. Kênh thông tin khách biết đến văn hoá ẩm thực Bến Tre 120
Bảng 4.1. Doanh nghiệp nêu lý do cản trở đưa văn hoá ẩm thực với du khách 135
Bảng 4.2. Doanh nghiệp đề xuất giải pháp thu hút khách sử dụng ẩm thực.....
Bảng 4.3. Người dân đưa ra những cản trở giới thiệu văn hoá ẩm thực với khách 137 Bảng 4.4. Người dân đề xuất giải pháp đưa văn hóa ẩm thực đến khách du lịch.. 138