Diện Tích Một Số Đảo Lớn Ven Bờ Biển Việt Nam [27]

thơ mộng. Sự kết hợp hài hoà giữa cảnh quan thiên nhiên biển - đảo, núi - biển hữu tình đã tạo cho du lịch biển Việt Nam có nhiều lợi thế so với du lịch trên đất liền.

Đoạn từ Móng Cái đến Hải Phòng, bờ biển gồ ghề núi lấn ra biển, biển khoét sâu vào đất liền, tạo ra những mũi đá, những vụng, vịnh muôn hình, những cửa sông hình phễu cùng với những rừng sú vẹt. Cánh cung núi đá vôi Đông Triều lún xuống bị nước biển phủ lên biến các ngọn núi thành hàng nghìn hòn đảo thiên hình vạn trạng, tạo nên một vùng thắng cảnh nổi tiếng trên thế giới trên vịnh Hạ Long và vịnh Bái Tử Long. Đồ Sơn là một bán đảo thon dài gồm chín ngọn núi kế tiếp chạy ra biển như chín con rồng nên gọi là bán đảo Cửu Long, ven các chân núi là những bãi tắm đẹp.

Tiếp với vùng bờ biển khúc khuỷu đầy núi non hang động là vùng bờ biển thấp và phẳng lì phù sa của đồng bằng sông Hồng và sông Thái Bình dài khoảng 150 km. Bờ biển vùng này có những cửa sông lớn dạng phễu (cửa Vạn úc) hay bị các cồn cát chặn lại (cồn Lu, cồn Ngạn ở cửa Ba Lạt sông Hồng), những sình lầy đầy sú vẹt, những cồn cát nổi lên thành nơi quần cư đông đúc hay những bãi cát phẳng lỳ ướt bóng như gương và những cồn cát còn nằm dưới mực nước biển đang cố ngoi lên mà người dân địa phương đã sớm đặt tên là những cồn Mờ, cồn Tỏ.

Những đoạn bờ biển tương đối thấp và bằng phẳng còn tiếp tục thấy ở vùng đồng bằng Thanh - Nghệ - Tĩnh. Từ Nghệ Tĩnh trở vào, dãy Trường Sơn "chỉa nhánh ra biển, non cao ngã mình xuống mặt nước, sóng vỗ chân núi, mây quyện trên đèo, phong cảnh hùng tráng".

Đoạn từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân (Thừa Thiên Huế), bờ biển uốn cong vào lục địa. Địa hình tương đối bằng phẳng, tạo nên những bãi tắm đẹp như ở Sầm Sơn, Diễn Châu, Cửa Lò, Cửa Tùng, Thuận An... Vùng này cũng lắm sông nhiều suối. Các sông Mã, sông Chu, sông Cả, sông Đại, Bến Hải, sông Hương... dồn nước vào biển Đông và chia cắt bờ

biển thành từng đoạn, từng đoạn. Chính những dòng sông ngắn và dốc này nhận nước và khối lượng cát, phù sa từ núi rừng Trường Sơn cùng với các dòng trầm tích biển đã bồi đắp nên những dải đồng bằng hẹp, những cồn cát cằn khô, những đầm phá dài hàng chục cây số ven biển như phá Tam Giang, đầm An Truyền, Thanh Lâm, Cầu Hai, Lăng Cô... Một cảnh đẹp nổi tiếng là đèo Hải Vân, vượt qua một khối núi đá hoa cương hùng vĩ ở độ cao gần 500m trông thẳng xuống biển Đông mênh mông, chân dầm nước biển, đúng với cái tên Hải Vân.

Kiểu bờ biển phẳng và tương đối bằng phẳng đã hoàn thành chấm dứt ở mũi đèo Hải Vân. Bắt đầu từ phía nam đèo Hải Vân, bờ biển hoàn toàn đổi khác. Những hòn đảo trước kia chơi vơi trong sóng nước nay đã gắn với đất liền, hình thành các bán đảo như Sơn Trà, khối núi Ba Làng An.... Những vùng biển nông được lấp thành đồng ruộng nay được khép gần như kín lại, làm xuất hiện những đầm lớn như đầm Sa Huỳnh, đầm Ông Tong, đầm Ô Loan. Bán đảo Sơn Trà cùng với núi Hải Vân vây biển thành cái vụng rộng và kín, mặt nước phẳng lặng trong xanh, gọi là vũng Đà Nẵng. Từ chân núi Sơn Trà chạy dài về phía nam là dải cát dài 15 km có đoạn hình cong như lưỡi liềm (bãi cát Nam Ô), đoạn kéo dài 8km thẳng tắp như Mỹ Khê Bắc, Mỹ An, đến Ngũ Hành Sơn mới chếch ra phía biển. Phần giữa từ bán đảo Sơn Trà đến mũi Ô Cấp, đường bờ biển lượn lồi hình cánh cung hướng ra biển cả trông như một "bao lơn trên Thái Bình Dương". Những khối núi cuối cùng của Trường Sơn chạy ra tận biển, rồi thình lình sững lại trước cảnh trời nước bao la, tạo cho vùng bờ biển ở đây trở nên lởm chởm, dựng đứng. Hơn 200 km từ Quy Nhơn đến Mũi Dinh là đoạn bờ khúc khuỷu nhất Việt Nam. Nhiều mũi đá đồ sộ đâm ra biển như mũi Lớn, mũi Nạy... đồng thời biển cũng ăn sâu vào bờ tạo ra các vịnh đẹp nổi tiếng như Văn Phong, Nha Trang, Cam Ranh... Nhiều hòn đảo trước kia chơi vơi trong sóng nước, nay đã gắn với đất liền, hình thành các bán đảo như bán đảo Hòn Gốm, bán đảo Cam Ranh.

Đoạn từ Phan Rang đến Vũng Tàu, bờ biển khá cao, hệ sinh thái cát điển hình và nhiều múi đá nhô ra biển như mũi Né ở Bình Thuận, mũi Kê Gà ở Bình Tuy, mũi Vũng Tàu ở Phước Tuy...

Qua khỏi Vũng Tàu là bờ biển Nam Bộ. Bờ biển rất thấp và có nhiều cửa sông chia cắt của đồng bằng sông Cửu Long là đoạn bờ biển đồng bằng dài nhất ở ven biển Đông: 450 km. Dòng chảy rắn của sông Cửu Long lên tới 1 tỷ m3 phù sa mỗi năm. Tốc độ lấn ra biển của vùng bờ thấp này khá cao, cực đại tới 50 - 80m/năm. Chính do khối lượng phù sa khổng lồ được tải ra biển hàng năm này mà dòng nước và sóng biển đã góp phần tạo thành bán đảo Cà Mau rộng lớn ở miền Nam nước ta. Vùng ven biển này nổi tiếng về các bãi lầy rất thấp với những rừng đước cây cao, dày đặc, rộng mênh mông.

Trên đoạn cuối cùng của bờ biển Việt Nam, từ Hòn Chồng đến Hà Tiên, dài chừng 35 km, bờ biển lại trở nên khúc khuỷu, đồi núi nhấp nhô. Các dãy núi đá vôi Hà Tiên gợi lại khung cảnh như vịnh Hạ Long tại đầu mút phía nam của dải bờ biển.

Đặc điểm địa hình tạo nên nhiều cảnh quan đẹp, hấp dẫn du lịch trên dọc chiều dài đất nước như vịnh Hạ Long, đèo Ngang, đèo Hải Vân, đèo Cả, vịnh Nha Trang... Vịnh Hạ Long nơi tập trung gần 3000 đảo đá vôi lớn nhỏ tiêu biểu cho kiều địa hình karst ngập nước, cảnh quan đặc biệt hấp dẫn đã được UNESCO hai lần công nhận là di sản thiên nhiên của thế giới vào các năm 1995, 2000 và đang nằm trong danh sách đề cử kỳ quan thiên nhiên thế giới. Năm 2005, Nha Trang được bình chọn là một trong 29 vịnh biển đẹp nhất thế giới. Tạp chí Forbes uy tín của Mỹ bình chọn bãi biển Đà Nẵng là một trong sáu bãi biển đẹp nhất hành tinh cùng với... Cảnh quan nghỉ dưỡng ven biển đẹp nhất thuộc Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà như: vũng Rô, Đại Lãnh, Văn Phong, Dốc Lết, Bãi Tiêu, Đồng Đế, Nha Trang, Hòn Trũ, bãi biển Ninh Chữ, Cà Ná (Ninh Thuận), Bình Châu - Long Hải - Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng tàu), Hòn Chông (Hà Tiên)...

Trên bề mặt địa hình ở nước ta tồn tại nhiều vật thể có dáng tự nhiên song rất gần gũi với đời thường, có giá trị thẩm mỹ và tính liên tưởng cao, lại được mang tải các sự tích và truyền thuyết. Đó là các di tích tự nhiên thu hút sự chú y của du khách như: Hòn Gà Chọi (Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh), Hòn Trống Mái (Thanh Hoá), Hòn Chồng (Nha Trang), Hòn Phụ Tử (Kiên Giang), Bãi Đá Nhảy (Quảng Bình), Ghềnh Ráng (Bình Định), Ghềnh Đá Đĩa (Phú Yên), Ghềnh Son (Bình Thuận)...

Vùng ven biển Việt Nam còn là nơi có nhiều hệ sinh thái điển hình với tính đa dạng cao. Dọc theo bờ biển có 60 vạn ha đất cát ven biển, trên đó hình thành các hệ sinh thái vùng cát gồm nhóm hệ sinh thái trảng cây bụi, nhóm các hệ sinh thái rừng phi lao (rừng dương) trên đất cát; nhóm các hệ sinh thái nông nghiệp trên đất cát.

Rừng ngập mặn là một hệ sinh thái đặc trưng cho vùng bờ biển nhiệt đới. Việt Nam có khoảng 300.000 hecta rừng ngập mặn trải suốt ven biển từ Bắc vào Nam, tập trung với diện tích rộng lớn ở ven biển các tỉnh phía Nam. Đặc biệt rừng ngập mặn U Minh rộng tới trên 2.000 km2 là rừng

ngập mặn lớn thứ hai của thế giới, sau rừng ngập mặn ở cửa sông Amazôn (Braxin). Thành phần các loài thực vật phong phú: tràm, đước, sú, vẹt, bần, dà... Rừng ngập mặn cũng được xem là nơi có sự đa dạng sinh học. Ngoài sinh vật sống cố định trong rừng, còn có khá nhiều loài động vật di cư (như một số loài chim) hay là nơi sinh sản và nuôi dưỡng một số động vật khi còn nhỏ. Vì thế, nó được mệnh danh là "vườn trẻ" của thế giới sinh vật.

Theo số liệu thống kê năm 2003, trong số 25 vườn quốc gia của Việt Nam, có 7 vườn quốc gia thuộc các tỉnh ven biển là Bạch Mã (Thừa Thiên Huế), Bến En (Thanh Hoá), Cúc Phương (Ninh Bình), Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Bình), Pù Mát (Nghệ An), Vũ Quang (Hà Tĩnh), U Minh Thượng (Kiên Giang). Vùng ven biển có 22/55 khu bảo tồn thiên nhiên ở Việt Nam, trong đó có nhiều khu bảo tồn có giá trị du lịch như Sơn Trà, Bà Nà thuộc Đà Nẵng, Cù Lao Chàm ở Quảng Nam, Hòn Mun ở Khánh Hoà,

Núi Chúa ở Ninh Thuận, Bình Châu - Phước Bửu ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong số 34 khu rừng văn hoá lịch sử và môi trường trên toàn quốc thì 17 khu tập trung ở vùng ven biển, điển hình là các khu Bãi Cháy, Đồ Sơn, Hoa Lư, Ngọc Trạo, Nam Hải Vân, Bắc Hải Vân, đèo Cả - Hòn Nưa...

2.2.4. Hải đảo

Đảo là kết quả của quá trình hoạt động địa chất lâu dài của vỏ trái đất trong mối tương tác giữa biển và lục địa. Thuộc vùng biển Việt Nam có trên 4000 hòn đảo. Về phân bố, khoảng 3000 đảo ở ven biển tỉnh Quảng Ninh và Hải Phòng, nơi tập trung thứ hai là các tỉnh Kiên Giang và Cà Mau trên vịnh Thái Lan (trên 100 đảo), còn lại rải rác ở ven biển miền Trung. Khoảng cách giữa đất liền và đảo rất khác nhau: đảo Cái Bầu chỉ cách đất liền một rạch triều, trong khi đảo Bạch Long Vỹ cách Hải Phòng tới 135 km; đảo Hòn Hải cách Phan Thiết tới gần 155 km; đảo Thổ Chu cách cửa Ông Đốc (Kiên Giang) tới 146 km; quần đảo Hoàng Sa nằm cách Đà Nẵng tới 350 km và quần đảo Trường Sa nằm cách vịnh Cam Ranh hơn 450 km. Các đảo Hoàng Sa, Trường Sa, Chàng Tây, Thổ Chu, Côn Đảo, Cồn Cỏ, Cô Tô, Bạch Long Vỹ... làm nên hệ thống đảo tiền tiêu có vị trí quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hệ thống đảo ven bờ Việt Nam có khoảng hơn 2770 hòn đảo lớn nhỏ, với tổng diện tích phần đất nổi khoảng 1700 km2.

Về cấu tạo địa chất, các đảo có sự phân hoá theo vùng. Ven bờ vịnh Bắc Bộ, các đảo chủ yếu cấu tạo từ cacbonat. Dưới chân đảo là những cung bờ lõm với các địa hình tích tụ cát thạch anh trắng mịn, là những bãi tắm lý tưởng với những kích thước khác nhau từ vài chục mét đến vài trăm mét, thậm chí vài ba nghìn mét (Cô Tô, Ngọc Vừng, Cái Bầu...). Theo số liệu điều tra chưa đầy đủ, Hạ Long - Cát Bà đã phát hiện 139 bãi cát với diện tích lớn nhỏ khác nhau, đa số dưới 1 ha, trên 1 ha có 12 bãi. [23] Sườn đón gió là những vách đá dốc dựng đứng. Địa hình chịu tác động mạnh của các quá trình thuỷ động lực và vận động kiến tạo hình thành một

quần thể các đảo có kiến trúc hùng vỹ với các sườn, vách dốc đứng với các khối đổ lở chồng chất và các hốc đá sóng vỗ... Các đảo cấu tạo từ đá granit ở vùng biển ven bờ miền Trung có các khe nứt, các hốc đá cheo leo là những nơi cư trú của chim yến như Hòn Khô, Hòn Lao, Cù Lao Chàm và các đảo ở vùng biển Nha Trang, Khánh Hoà. Địa hình, bố cục độc đáo và đa dạng của vô số hòn đảo trong một không gian rộng lớn tạo ra ấn tượng hoành tráng và kỳ bí, lại được thay đổi liên tục theo ánh sáng và thời tiết. Những đảo hoang vắng ở giữa biển khơi, cách bờ hàng trăm hải lý như Hoàng Sa, Trường Sa thường là các đảo san hô, những hòn đảo là đỉnh núi lửa trước đây, những loại đảo hình vành khuyên (mà các nhà khoa học gọi tên là atoll) những rạn đá ngầm và bãi cạn san hô.

Về diện tích, 97% là các đảo nhỏ hơn 0,5 km2. Các đảo lớn từ 1 km2

trở lên có 84 đảo, trong đó có 24 đảo có diện tích từ 10 km2 đến 567km2.

Bảng 2.13: Diện tích một số đảo lớn ven bờ biển Việt Nam [27]

STT

TÊN ĐẢO	DIỆN TÍCH (KM2)
1	Phú Quốc (Kiên Giang)	567
2	Cái Bầu (Quảng Ninh)	200
3	Cát Bà (Hải Phòng)	149
4	Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu)	56,7
5	Hòn Lớn (Khánh Hoà)	45
6	Hòn Tre (Khánh Hoà)	32
7	Vĩnh Thực (Quảng Ninh)	32
8	Phú Quý (Bình Thuận)	32
9	C« T« (Qu¶ng Ninh)	23,4
10	C¸i Chiªn (Qu¶ng Ninh)	10,9

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 152 trang tài liệu này.

§¶o du lÞch ven bê lµ c¸c ®¶o cã vÞ trÝ c¸ch bê d•íi 75 km, cã tiÒm n¨ng du lÞch vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. §¶o biÓn tho¶ m·n ba yªu cÇu cđa du lÞch biÓn - ba ch÷ S (sea, sun, sand) song kh¸c vïng biÓn ven bê lµ chÊt l•îng cao h¬n nhiÒu lÇn. C¸c ®¶o thuéc huyÖn ®¶o C¸t Bµ (H¶i Phßng), huyÖn ®¶o Phó Quý (B×nh ThuËn), huyÖn ®¶o C«n S¬n (Bµ RÞa - Vòng Tµu), huyÖn ®¶o Lý S¬n (Qu¶ng Ng·i), Phó Quèc (Kiªn

Giang)... lµ c¸c ®¶o ven bê gÇn cã nhiÒu b·i biÓn, phong c¶nh ®Ñp cßn nguyªn vÑn vÎ hoang s¬, m«i tr•êng trong lµnh vµ nhiÒu ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch biÓn. ChÊt l•îng m«i tr•êng cã ¶nh h•ëng lín ®Õn gi¸ trÞ cđa c¶nh quan ®¶o.

Do cã ®Þa thÕ ®éc lËp, c¸ch ly víi lôc ®Þa, yªn tÜnh, trong lµnh céng thªm h×nh th¸i ®Æc biÖt cđa c¶nh quan, nhiÒu h¶i ®¶o ®· cã søc cuèn hót

®Æc biÖt víi ®èi t•îng kh¸ch du lÞch nghØ d•ìng. Kh«ng khÝ biÓn - ®¶o ®Æc biÖt trong lµnh, c¶nh quan thiªn nhiªn hoang s¬ lµ thiªn ®•êng cho nh÷ng ai muèn tr¸nh xa nhÞp sèng ån µo vµ « nhiÔm cđa ®« thÞ ®Ó ®•îc vui vÇy víi biÓn, n¾ng, giã vµ c¸t. C¶nh quan ®¶o du lÞch lµ mét trong nh÷ng d¹ng

®Æc biÖt cđa c¶nh quan biÓn cã gi¸ trÞ phôc vô du lÞch. Kh¸c víi c¶nh quan

®« thÞ, c¶nh quan ®¶o du lÞch cã c¸c yÕu tè c¶nh quan tù nhiªn chiÕm tû lÖ lín, gi¸ trÞ thÈm mü cđa c¶nh quan ®¶o ®•îc t¹o nªn bëi c¸c s¾c th¸i thiªn nhiªn lµ chÝnh. ViÖc c¶m thô c¶nh quan ®¶o diÔn ra trªn mét kªnh thÞ gi¸c réng do m«i tr•êng mÆt n•íc t¹o ra nh÷ng tuyÕn ®i vµ ®iÓm nh×n phong phó. C¸c b·i t¾m trªn ®¶o kh«ng lín, thËm chÝ rÊt nhá nh•ng th•êng rÊt

®Ñp, b·i c¸t mÞn, n•íc trong xanh. Kh«ng chØ cã nói thÊp, mét sè ®¶o cßn cã nh÷ng d·y nói cao hµng tr¨m mÐt (®¶o C¸i BÇu cã nói cao 339 m, ®¶o Phó Quèc cã nói cao tíi 602 m...) c¶nh quan ®åi nói, rõng biÓn hïng vü. Trªn c¸c bÒ mÆt san b»ng ë c¸c ®é cao 200 - 300 m, khÝ hËu biÓn ®an xen víi khÝ hËu cao nguyªn, nhiÖt ®é thÊp, ®é Èm cao, thùc vËt ®Æc biÖt ph¸t triÓn. Sinh vËt trªn h¶i ®¶o th•êng cã khèi l•îng loµi kh«ng lín do diÖn tÝch cđa c¸c ®¶o h¹n hÑp nh•ng l¹i cã tÝnh ®Æc h÷u cao. T¹i ®¶o Cï Lao Chµm cã tíi 116 loµi c©y cã gi¸ trÞ d•îc liÖu, chiÕm 22,8% tæng sè loµi. Thiªn tuÕ lµ loµi c©y c¶nh cã tÝnh ®Æc h÷u cđa Cï Lao Chµm ®•îc xÕp h¹ng trong s¸ch §á. T¹i Hßn Giµi, Cï Lao Chµm thiªn tuÕ mäc thµnh rõng, cao 1 - 3 m, cã tuæi tõ 100 - 200 n¨m tuæi... Theo sè liÖu thèng kª n¨m 2003, trong sè 25 v•ên quèc gia cđa ViÖt Nam cã bèn v•ên quèc gia trªn ®¶o: v•ên quèc gia C¸t Bµ (huyÖn C¸t Bµ, H¶i Phßng), v•ên quèc gia B¸i Tö Long, v•ên quèc gia C«n §¶o (huyÖn C«n §¶o, tØnh Bµ RÞa - Vòng Tµu) vµ

v•ên quèc gia Phó Quèc (huyÖn Phó Quèc, tØnh Kiªn Giang). Ngoµi ra, cßn cã c¸c khu dù tr÷ sinh quyÓn nh• khu dù tr÷ sinh quyÓn C¸t Bµ, c¸c khu b¶o tån biÓn nh• Hßn Mun (Kh¸nh Hoµ) vµ Cï Lao Chµm (Qu¶ng Nam).

Nh÷ng vông, vÞnh kÝn sãng giã lµ b·i ®Î, lµ c¬ së nu«i trång, khai th¸c nhiÒu ®èi t•îng h¶i s¶n, cung cÊp nguån thùc phÈm giµu dinh d•ìng vµ ®å l•u niÖm ®Ëm chÊt biÓn cho kh¸ch nghØ d•ìng. Vïng biÓn C« T« lµ quª h•¬ng cđa trai ngäc, tåm hïm, h¶i s©m. Vïng biÓn B¹ch Long Vü

®•îc ®Æc tr•ng bëi sù giµu cã cđa bµo ng• vµ hiÖn nay lµ ng• tr•êng tèt nhÊt cđa vÞnh B¾c Bé. C¸c b·i triÒu ®¶o TuÇn Ch©u, ®¶o §Çu Bª lµ n¬i c• tró cđa sß huyÕt. Tõ Qu¶ng Yªn ®Õn §å S¬n lµ vïng cđa ngao, ng¸n, ngã. VÑm xanh, vÑm n©u gÆp ë Hßn DÊu, §å S¬n. Tu hµi chØ xuÊt hiÖn ë vïng

®¶o C¸t Bµ. Vïng biÓn Quy Nh¬n giµu cã vÒ hµu, h¶i s©m vµ nhum (cÇu gai). Cam Ranh, Kh¸nh Hoµ næi tiÕng víi "yÕn sµo Hßn Néi, èc h•¬ng B×nh Ngßi, t«m hïm B×nh Ba, sß huyÕt Thđy TriÒu"...

2.2.5. Đánh giá chung

a) Tài nguyên du lịch nghỉ dưỡng vùng biển Việt Nam không chỉ phong phú, đa dạng mà còn đặc sắc, độc đáo làm cơ sở cho việc xây dựng sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng hấp dẫn, có khả năng cạnh tranh cao.

Với ba mặt giáp biển, khí hậu Việt Nam mang tính chất hải dương rõ nét và môi trường vùng biển trong lành rất có lợi cho sức khoẻ của con người. Khách du lịch nước ngoài, đặc biệt là khách Châu Âu mong muốn được tận hưởng ánh nắng chói chang của vùng biển nhiệt đới như ở Việt Nam, nhất là lúc đang vào thời kỳ mùa đông ở xứ sở của họ khi họ phải xây dựng các hồ chứa nước biển đã được đun ấm mà vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu của người dân.

Việt Nam có nhiều bãi biển đẹp dài trên 16 km - tiêu chuẩn quốc tế về chiều dài của bãi biển - có giá trị hạt nhân hình thành các khu nghỉ dưỡng tầm cỡ quốc tế.