Rủi ro và hạn chế rủi ro trong phương thức thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại ngân hàng ngoại thương Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

---------***---------

PHẠM THỊ DIỆU LINH

RỦI RO VÀ HẠN CHẾ RỦI RO

TRONG PHƯƠNG PHÁP THANH TOÁN BẰNG THƯ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

HÀ NỘI - 2008

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

---------***---------

PHẠM THỊ DIỆU LINH

RỦI RO VÀ HẠN CHẾ RỦI RO

TRONG PHƯƠNG PHÁP THANH TOÁN BẰNG THƯ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

Chuyên ngành: Kinh tế thế giới và Quan hệ kinh tế quốc tế Mã số: 60.31.07

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS Nguyễn Như Tiến

HÀ NỘI - 2008

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung thực, không sao chép của bất kỳ ai. Các số liệu trong Luận văn có nguồn gốc cụ thể rõ ràng.

Hà Nội, ngày 01 tháng 12 năm 2008

Học viên

Phạm Thị Diệu Linh

MỤC LỤC

Trang phụ bìa Trang

Lời cam đoan Mục lục

Danh mục các ký hiệu các chữ viết tắt Danh mục các bảng

Mở đầu 1

Chương 1 – Những vấn đề cơ bản về rủi ro trong phương thức thanh tóan bằng thư tín dụng4

1.1 Khái quát về phương thức thanh toán bằng thư tín dụng 4

1.1.1 Vài nét về thanh toán quốc tế 4

1.1.2 Khái niệm và đặc điểm của phương thức thanh toán bằng

thư tín dụng 8

1.1.3 Quy trình nghiệp vụ thanh toán bằng thư tín dụng 13

1.1.4 Các văn bản pháp lý liên quan đến phương thức thanh

toán bằng L/C 15

1.2 Rủi ro trong phương thức thanh toán bằng L/C 18

1.2.1 Khái niệm rủi ro trong thanh toán 18

1.2.2 Các loại rủi ro 21

1.3 Các yếu tố tác động đến rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư tín dụng 26

1.3.1 Sự tác động tiêu cực của hội nhập kinh tế quốc tế 26

1.3.2 Thể chế chính trị, các cơ chế chính sách phát triển kinh tế của mỗi quốc gia 27

1.3.3 Nhân tố chủ quan thuộc về các bên tham gia thanh toán

trong phươngthức thanh toán bằng thư tín dụng 29

Chương 2: Thực trạng rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư

tín dụng tại Ngân hàng Công thương Việt Nam 31

2.1 Tổng quan về hoạt động thanh toán bằng thư tín dụng

tại Ngân hàng Công thương Việt Nam 31

2.1.1 Khái quát về quá trình hình thành và phát triển của NHCT

Việt Nam 31

2.1.2 Tổng quan về hoạt động thanh toán bằng thư tín dụng tại NHCT

Việt Nam 36

2.2 Thực trạng rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư

tín dụng tại NHCT Việt Nam 40

2.2.1 Rủi ro pháp lý 42

2.2.2 Rủi ro nghiệp vụ 44

2.2.3 Rủi ro thị trường 58

2.3 Nguyên nhân dẫn tới rủi ro trong phương thức thanh

toán bằng L/C tại Ngân hàng công thương Việt Nam 60

2.3.1 Cơ sở pháp lý cho hoạt động thanh toán bằng L/C còn nhiều bất cập 61

2.3.2 Những rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư tín dụng do

khách hàng 64

2.3.3 Những rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư tín dụng do

ngân hàng 66

2.3.4 Những rủi ro trong phương thức thanh toán bằng thư tín dụng do

thị trường 69

Chương 3: Giải pháp hạn chế rủi ro trong phương thức thanh tóan

bằng thư tín dụng tại Ngân hàng công thương Việt Nam 71

3.1 Giải pháp phòng ngừa 71

3.1.1 Xây dựng chính sách quản lý rủi ro trong phương thức thanh

toán bằng thư tín dụng tại NHCT Việt Nam 71

3.1.2 Chính sách khách hàng phù hợp 75

3.1.3 Hoàn thiện quy trình nghiệp vụ thanh toán bằng thư tín dụng 81

3.1.4 Đổi mới mô hình hoạt động TTQT 85

3.1.5 Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát 86

3.2 Giải pháp hỗ trợ 87

3.2.1 Đổi mới công nghệ ngân hàng đáp ứng yêu cầu thanh toán

quốc tế trong quá trình ngân hàng hội nhập 87

3.2.2 Nâng cao trình độ nghiệp vụ của thanh toán viên làm công tác TTQT .. 88 3.2.3 Đẩy mạnh hoạt động tài trợ thương mại 89

3.2.4 Thực hiện kiểm toán hoạt động thanh toán quốc tế 90

3.3 Kiến nghị 92

3.3.1 Đối với NHCT Việt Nam 92

3.3.2 Đối với khách hàng 94

Kết luận 96

Tài liệu tham khảo 98

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CHỮ VIẾT TẮT

NGUYÊN VĂN

ICC

L/C

NHCT NHPH NHTB NHTM NHXN SWIFT

TTQT UCP

ULB ULC URC URR WTO

Phòng thương mại quốc tế (International Chamber of Commerce)

Thư tín dụng (Letter of Credit)

Ngân hàng Công thương Ngân hàng phát hành Ngân hàng thông báo Ngân hàng thương mại Ngân hàng xác nhận

Hệ thống thanh toán viễn thông liên ngân hàng quốc tế (Society for Worlwide Interbank Finacial Telecommunication)

Thanh toán quốc tế

Quy tắc thực hành tín dụng chứng từ

(The Uniform Customs and Practice For Documentary Credits)

Luật thống nhất về hối phiếu (Uniform Law for Bill of Exchange)

Luật thống nhất về Séc (Uniform Law for Cheque) Quy tắc thống nhất về nhờ thu (Uniform Rules for Collection)

Quy tắc hoàn trả liên ngân hàng (Uniform Rules for Reimbursement) Tổ chức Thương Mại Thế giới

(World Trade Organisation)