Các Biện Pháp Quản Lý Hoạt Động Tổ Chuyên Môn Tại Trường Thcs Thống Nhất,

Tiểu kết chương 2

Chất lượng hoạt động của các TCM có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học của từng trường. Hoạt động của các TCM có mạnh, đi vào nề nếp thì từng trường mới nâng cao chất lượng giảng dạy giáo dục theo mục tiêu đề ra. Ngược lại hoạt động của các TCM không có nề nếp, chưa đạt hiệu quả trong hoạt động chuyên môn thì chất lượng giáo dục của từng trường cũng sẽ không đạt được theo mục tiêu.

Nhìn chung, tổ chuyên môn của trường THCS Thống Nhất bên cạnh những mặt tích cực vẫn còn nhiều hạn chế. Những hạn chế điển hình như giáo viên chưa nắm bắt được tinh thần đổi mới giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học nên trong quá vận dụng vào giảng dạy vẫn còn nhiều khiếm khuyết. Về bồi dưỡng đội ngũ GV thông qua sự chỉ đạo của Hiệu trưởng đối với các TCM chưa sâu sắc, còn giao khoán cho phó Hiệu trưởng chuyên môn và các TTCM. Hiệu trưởng ít tham dự các buổi họp của các TCM; Nội dung chỉ đạo hoạt động TCM của một số hiệu trưởng còn chung chung; Công tác kiểm tra chưa thường xuyên, chưa làm tròn nhiệm vụ tư vấn, thúc đẩy các hoạt động của TCM.

Trong chương 2, tác giả đã đưa ra những nét cơ bản về thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn của trường THCS Thống Nhất thông qua số liệu tại tổng kết tại trường và thông qua khảo sát điều tra phỏng vấn ban lãnh đạo cũng như giáo viên trong trường để tìm ra những hạn chế và nguyên nhân hạn chế của việc quản lý tổ chuyên môn trong trường.

CHƯƠNG 3

MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THỐNG NHẤT,‌

QUẬN BA ĐÌNH, THÀNH PHỐ HÀ NỘI TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 112 trang tài liệu này.

3.1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp

Tính đồng bộ

Các biện pháp quản lý hoạt động của TCM phải đảm bảo thực hiện những tác động đồng bộ đến các yếu tố cấu trúc khác nhau của công tác này. Mỗi biện pháp đưa ra đều có vai trò, vị trí cần thiết riêng trong quá trình quản lý hoạt động của tổ/nhóm chuyên môn trong nhà trường. Muốn đạt hiệu quả cao nhất trong quản lý hoạt động của TCM thì phải thực hiện các biện pháp đồng bộ, tạo điều kiện để các biện pháp bổ sung cho nhau trong quá trình thực hiện các chức năng quản lý của người Hiệu trưởng, nhằm đạt được mục đích cuối cùng là nâng cao hiệu quả hoạt động của TCM, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

Tính đồng bộ còn thể hiện qua vai trò quản lý của nhà quản lý, hiệu trưởng trong công tác quản lý các hoạt động của tổ chuyên môn. Để hoạt động của tổ chuyên môn có hiệu quả thì hiệu trưởng cần vận dụng đầy đủ những chức năng cơ bản của quản lý.Nguyên tắc đồng bộ chính là sự thống nhất và nhất quán trong quản lý của nhà trường, tạo ra sự đồng thuận của tất các các cấp nhằm hướng tới việc thực hiện mục tiêu chung

Để thực hiện yêu cầu này đòi hỏi các đề xuất phải có khả năng áp dụng vào thực tiễn những hoạt động quản lý một cách thuận lợi và phù hợp với tình hình điều kiện cụ thể tại nhà trường cũng như đảm bảo việc đem lại hiệu quả cao trong việc thực hiện các chức năng quản lý của hiệu trưởng và các tổ trưởng tổ chuyên môn.

Tính kế thừa

Dựa trên việc đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn nghề nghiệp giáo viên để đưa ra những biện pháp nhằm giải quyết tốt nội dung quản lý tổ chức hoạt động bồi dưỡng nghiệp vụ tổ chuyên môn cho giáo viên. Điều đó có nghĩa là mọi biện pháp được xây dựng trên cơ sở những tiền đề có sẵn của trường.

Để đảm bảo tính kế thừa khi đề xuất các biện pháp thì cán bộ quản lý phải đưa ra được những điểm mới, những biện pháp quản lý mới dựa trên nền tảng cơ bản của những biện pháp quản lý đang được tiến hành. Những biện pháp quản lý mới phải phù hợp với thực tiễn của hoạt động quản lý giáo dục. Đảm bảo tính kế thừa sẽ giuớ cho nhà quản lý giáo dục có cái nhìn tổng quan trước những vấn đề quản lý, có thể áp dụng những kinh nghiệm thực tiễn để giải quyết những vấn đề liên quan đến quản lý mà nhà trường đề ra.

Tính khả thi

Những biện pháp đưa ra đều phải mang tính khả thi, nghĩa là những biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên có thể thực hiện được bằng sự cố gắng của tập thể chứ không phải là biện pháp quá khó không thể thực hiện được bằng nhiều cách.

Khi đề xuất những biện pháp quản lý phải đảm bảo những biện pháp đó có tính khoa học trong quá trình quản lý với những bước tiến hành cụ thể và chính xác. Tính khả thi là một trong những điều kiện cần về mặt nguyên tắc để các biện pháp quản lý hoạt động của Tổ chuyên môn tại trường THCS THống Nhất có giá trị và trở thành hiện thực trong công tác quản lý.

3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn tại trường THCS Thống Nhất, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng năng lực cho tổ trưởng tổ chuyên môn trong việc quản lý hoạt động dạy học tại trường đáp ứng chương trình giáo dục mới

Mục đích của biện pháp

Việc đẩy mạnh công tác bồi dưỡng năng lực của mỗi cán bộ quản lý và giáo viên sẽ tăng cường vai trò của đội ngũ tổ chuyên môn nhằm nâng cao

năng lực của đội ngũ quản lý tổ chuyên môn và qua đó đáp ứng nhu cầu phát triển của trường trong giai đoạn đổi mới giáo dục.

Trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng năng lực quản lý thì cần phát huy những mặt tích cực và khắc phục những mặt hạn chế trong công tác quản lý hoạt động của tổ chuyên môn. Những hoạt động của tổ trưởng tổ chuyên môn được xây dựng theo hướng nghiên cứu bài học, quản lý các hình thức sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng “tổ chức biết học hỏi”

Biện pháp này sẽ giúp hiệu trưởng trong việc xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ tổ trưởng tổ chuyên môn nhằm lựa chọn những giáo viên có phẩm chất chính trị và đáp ứng đầy đủ những năng lực chuyên môn để đảm nhiệm tốt hơn vai trò của người trưởng tàu trong quá trình quản lý hoạt động của tổ chuyên môn.

Việc đề xuất biện pháp còn hướng đến mục tiêu đáp ứng tốt hơn những yêu cầu của quản lý nguồn nhân lực tạ các tổ chuyên môn để tạo ra sự đồng thuận về chất lượng hoạt động giữa các tổ chuyên môn từ đó nâng cao hiệu quả quản lý của các mối quan hệ của tổ chuyên môn.

Nội dung của biện pháp

Tổ trưởng chuyên môn cần xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch của tổ chuyên môn nhằm thực hiện tốt vai trò một người quản lý cấp thấp, giúp việc cho Hiệu trưởng thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý hoạt động TCM.

Vai trò của tổ trưởng tổ chuyên môn cần được tăng cường trong các hoạt động sau:

+) Xây dựng kế hoạch hoạt động cho tổ chuyên môn theo năm học, kỳ học và tháng học nhằm thực hiện đúng kế hoạch dạy học và các hoạt động khác theo kế hoạch của Bộ giáo dục và Đào tạo và theo kế hoạch năm học của nhà trường.

+) Xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân của tổ viên (kế hoạch dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp; sử dụng đồ dùng dạy

học, thiết bị dạy học đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình; soạn giáo án theo phân phối chương trình, chuẩn kiến thức, kĩ năng; viết sáng kiến kinh nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng HS giỏi, phụ đạo HS yếu kém...)

+) Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho GV trong tổ, GV mới tuyển dụng (đổi mới PPDH; đổi mới KTĐG; dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học góp phần đổi mới PPDH, phương pháp kiểm tra, đánh giá...).

+) Điều hành hoạt động của tổ (tổ chức các cuộc họp tổ theo định kì quy định về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và các hoạt động giáo dục khác; lưu trữ hồ sơ của tổ; thực hiện báo cáo cho Hiệu trưởng theo quy định)

Cách thức thực hiện biện pháp

Tổ trưởng chuyên môn xây dựng và lập kế hoạch hoạt động cho tổ chuyên môn, trình Hiệu trưởng phê duyệt làm căn cứ để tổ trưởng tổ chuyên môn thực hiện các kế hoạch đã đề ra.

Tổ chức cho TTCM nắm vững các quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phát triển giáo dục và đào tạo; Kế hoạch phát triển ngành học, bậc học, kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường. Tổ chức nắm vững mục tiêu, nguyên tắc cấu tạo chương trình, nội dung và phạm vi kiến thức của từng môn học, cấp học; kế hoạch dạy học của từng môn học, từng khối lớp trong cấp học.

Tổ chức bồi dưỡng cho TTCM các PPDH tích cực, các hình thức tổ chức dạy học khác nhau, kết hợp giữa các hình thức dạy học trên lớp, ngoài lớp, thực hành, tham quan… một cách hợp lý nhằm phát huy tính tích cực của học sinh. Tăng cường bồi dưỡng cho TTCM kỹ năng lãnh đạo, quản lý, trong đó có các kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra-đánh giá; các kỹ

năng mềm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tổ chức và làm việc theo nhóm…; Cử TTCM tham gia lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác quản lý TCM thường xuyên, định kỳ do Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT tổ chức; Tổ chức bồi dưỡng năng lực tổ chức điều hành cho đội ngũ TTCM - những người chủ trì các buổi SHCM vì thực tế cho ta thấy buổi sinh hoạt chuyên môn thành công phụ thuộc rất nhiều vào khả năng và chuyên môn của người chủ trì.

Điều kiện thực hiện biện pháp

Các cấp có thẩm quyền cần tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ TTCM về trình độ chuyên môn và nghiệp vụ quản lý; Hiệu trưởng cần tin tưởng, giao quyền chủ động cho đội ngũ TTCM, động viên, tạo điều kiện tốt nhất cho các TTCM làm tốt công tác quản lý của mình; Các trường phải có đội ngũ TTCM có năng lực chuyên môn giỏi và có uy tín cao trong hội đồng sư phạm nhà trường, nhiệt tình trong công việc, gương mẫu, có ý thức trách nhiệm cao, năng động và sáng tạo trong quản lý; có tinh thần tự học tự bồi dưỡng để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động của TCM.

3.2.2. Đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn đáp ứng chương trình giáo dục mới

Mục đích của biện pháp

Kế hoạch đổi mới tổ chuyên môn có ý nghĩa như là một phương tiện quan trọng trong công tác quản lý, chỉ đạo phát triển nhà trường và là căn cứ pháp lý cho hoạt động kiểm tra và đánh giá của hiệu trưởng.

Hiệu quả hoạt động TCM phụ thuộc vào việc xây dựng kế hoạch đổi mới và tổ chức thực hiện hoạt động của tổ trong năm học. Một bản kế hoạch phù hợp và có tính khả thi sẽ có tác dụng định hướng hoạt động trong cả năm học, nâng cao ý thức của các thành viên trong TCM trong việc thực hiện nhiệm vụ năm học của tổ và của trường.

Nội dung của biện pháp

Kế hoạch đổi mới hoạt động của tổ chuyên môn phải đảm bảo sự đổi mới trong nội dung hoạt động của tổ chuyên môn, có đầy đủ kế hoạch triển khai các hoạt động dạy học. Việc đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phải đảm bảo các nội dung như sau:

+) Xây dựng kế hoạch hoạt động của TCM theo tuần tháng, học kì và cả năm học nhằm thực hiện chương trình dạy học, kế hoạch giáo dục của Bộ GD&ĐT và các hoạt động khác theo kế hoạch năm học của nhà trường.

+) Xây dựng kế hoạch dạy học chủ đề, SHCM, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ GV trong tổ; kế hoạch bồi dưỡng GV về đổi mới PPDH, kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học.

+) Xây dựng kế hoạch dạy chuyên đề, tự chọn, ôn thi tốt nghiệp, dạy bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém; Kế hoạch tổ chức hoạt động ngoại khóa; về sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình.

+) Xây dựng Kế hoạch dự giờ, thăm lớp, khảo sát chất lượng GV định kỳ và đột xuất; Kế hoạch đánh giá xếp loại GV theo chuẩn; Kế hoạch thực hiện hoạt động thi đua khen thưởng.

Cách thức thực hiện biện pháp

Quản lý xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn cần thực hiện qua 4 bước:

Bước 1: Giai đoạn tiền kế hoạch

Phổ biến và quán triệt các văn bản, nghị quyết, quy định của Bộ GD- ĐT, Sở GD-ĐT, Phòng GD-ĐT đối với giáo dục trung học, đối với GV…. Phân tích đặc điểm tình hình của nhà trường trong năm học mới, chỉ ra mặt mạnh - yếu, những việc đã làm được - chưa làm được của năm học trước, chỉ rõ nguyên nhân và nêu ra cách khắc phục cho năm học hiện tại. Thống nhất

quy trình, thiết kế mẫu, nội dung, biện pháp xây dựng kế hoạch năm học cùng với các tổ trưởng, tổ phó chuyên môn. Chỉ đạo TTCM và thành viên trong tổ nghiên cứu nhiệm vụ năm học, các chỉ tiêu cơ bản của nhà trường, xác định rõ những mục tiêu mà TCM phải thực hiện để đạt được mục tiêu chung trong kế hoạch tổng thể của trường. TTCM phải tiến hành thu thập các thông tin, phân tích thông tin, dự báo sự phát triển từ đó xác định các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể, các phương pháp, biện pháp thực hiện kế hoạch. TTCM cần thu thập và phân tích thông tin. Thông tin về những định hướng lớn của nhà trường trong năm học mới được cung cấp từ dự thảo kế hoạch năm học của hiệu trưởng; Thông tin từ những văn bản pháp luật, quy định, quy chế mới có liên quan đến hoạt động chuyên môn của TCM, quyền lợi, nghĩa vụ của giáo viên.

Thông tin về quản lý dạy học: chương trình khung, những điều chỉnh mới trong nội dung giảng dạy; yêu cầu về cách tổ chức dạy học, PPDH của bộ môn; Thông tin về đội ngũ giáo viên của tổ: số lượng GV của tổ mình năm học mới thiếu hay đủ, cơ cấu các môn, phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm của giáo viên trong tổ… Thông tin về học sinh: số lượng học sinh; tình hình học tập, rèn luyện của HS ở các năm học trước, những thuận lợi, khó khăn của HS trên địa bàn … Thông tin về cơ sở vật chất, tài chính của nhà trường: số lượng phòng học, việc bố trí các lớp học, các thiết bị dạy học phục vụ cho dạy và học, nguồn kinh phí dự trù cho chuyên môn của nhà trường, các nguồn lực khác. Rà soát những việc làm được, chưa làm được trong năm học trước, xác định rõ nguyên nhân và chỉ ra cách khắc phục trong năm học hiện tại.

Bước 2: Giai đoạn lập kế hoạch

Tổ trưởng chuyên môn lập dự thảo kế hoạch năm học theo quy trình và theo mẫu của nhà trường: Thông thường một bản kế hoạch phải có cấu trúc sau: Phân tích tình hình (sử dụng phương pháp phân tích SWOT để phân tích