Đảm Bảo Cho Hoạt Động Dạy Học Hướng Tới Phát Triển Các Năng Lực Chung Và

rất nhiều trường đã lựa chọn học Toán bằng tiếng Anh với kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích song song cho việc giảng dạy toán và tiếng Anh.

Vì vậy, việc quản lý HTA ở trường THPT theo định hướng phát triển NLHS trở thành rất cần thiết đối với các nhà trường THPT.

1.4.1.2. Đảm bảo cho hoạt động dạy học hướng tới phát triển các năng lực chung và năng lực chuyên biệt của học sinh

Dạy học môn Toán bằng tiếng Anh theo định hướng phát triển NLHS đòi hỏi cái đích cuối cùng cần đạt tới là phải hình thành được ở người học những NL chung và NL chuyên biệt, liên quan đến từng lĩnh vực giáo dục/môn học/hoạt động trải nghiệm sáng tạo mà mọi HS đều cần có trong cuộc sống. Muốn đạt tới cái đích cuối cùng đó, đòi hỏi phải tăng cường công tác quản lý để tất cả hoạt động diễn ra trong quá trình dạy học đều phục vụ cho sự phát triển NL và phẩm chất của HS.

1.4.1.3. Đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa các điều kiện đảm bảo chất lượng ở trường trung học phổ thông

Đảm bảo chất lượng hiện đang là vấn đề quan tâm hàng đầu của các nhà trường. Tham gia vào việc làm nên chất lượng của trường THPT có nhiều yếu tố: Chương trình giáo dục, SGK, GV, HS, cơ sở vật chất, quản lý.... Việc tổ chức dạy học môn Toán bằng tiếng Anh theo hướng tiếp cận NLHS là một trong những nội dung đáp ứng yêu cầu đảm bảo chất lượng. Môi trường dạy học Toán bằng tiếng Anh, không những giúp HS tiếp thu kiến thức môn Toán mà còn tạo động cơ để HS học tập tiếng Anh cũng như tạo môi trường để HS trải nghiệm khả năng tiếng Anh của mình trong lĩnh vực khoa học.

Đối với chương trình giáo dục, phải chuyển từ tập trung trang bị kiến thức, kỹ năng sang phát triển phẩm chất, NL người học.

Đối với SGK, phải chuyển sang SGK song ngữ hoặc SGK hoàn toàn bằng tiếng Anh và chuyển từ thông báo - giải thích - minh họa sang thiết kế, tổ chức các hoạt động tìm tòi, khám phá.

Đối với GV, cần đáp ứng các yêu cầu về phẩm chất và NL Toán, NL tiếng Anh, đồng thời đáp ứng NL của người tổ chức, hướng dẫn quá trình phát triển của HS.

Đối với HS, đây là cơ hội để HS tích cực, chủ động, sáng tạo trong cách học, cách nghĩ và vận dụng kiến thức, kỹ năng; tự học, tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển NL…

Còn đối với quản lý quá trình dạy học, cần chú trọng quản lý tất cả các yếu tố của nó, từ mục tiêu, nội dung đến phương pháp, hệ thống tiêu chí dạy học, đánh giá kết quả học tập nhằm xác định được mức độ tiến bộ của HS sau một tiết học/bài học.… Nói cách khác, phải quản lý đầu ra của HS, đó là kiến thức, kỹ năng, thái độ và tổng hợp lại là các NL chung cũng như NL chuyên biệt mà HS có được sau quá trình dạy học.

1.4.2. Nội dụng quản lý hoạt động dạy học môn Toán bằng tiếng Anh ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh

1.4.2.1. Lập kế hoạch hoạt động dạy học môn Toán bằng tiếng Anh ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh

i) Sử dụng phương pháp SWOT trong việc lập kế hoạch

Lập kế hoạch HTA theo định hướng phát triển NLHS là quá trình thiết lập một cách khoa học các mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức DH, KTĐG; chuẩn bị nguồn lực một cách chủ động nhằm đạt được kết quả cao nhất theo mục tiêu của nhà trường đề ra. Khi xây dựng kế hoạch HTA theo định hướng phát triển NLHS phải phân tích thực trạng (nên sử dụng phương pháp SWOT), xác định mặt mạnh, mặt yếu của nhà trường, cơ hội và thách thức của các yếu tố bên ngoài. Trong đó:

- Thế mạnh (Strength): Khi lập kế hoạch nhà trường phải xác định được thế mạnh nội tại của mình khi tổ chức HTA như: nguồn lực nhà trường; thương hiệu nhà trường; chất lượng đội ngũ; NL học sinh; nhu cầu HS....

- Điểm yếu (Weaknes): Khi lập kế hoạch nhà trường phải xác định được điểm yếu nội tại của mình trong tổ chức HTA ở các nội dụng: nguồn lực nhà trường; thương hiệu nhà trường; chất lượng đội ngũ; NL học sinh; nhu cầu HS….

- Cơ hội (Opportunity): Nội dung này được thể hiện ở nhu cầu của xã hội về học tập các môn văn hóa bằng tiếng Anh của HS để đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Thay đổi của chính sách giáo dục của nhà nước cũng như địa phương. Xu hướng tất yếu của toàn cầu hóa về giáo dục.

- Thách thức (Threat): Nội dung này nằm ở các yếu tố như là độ ổn định chính sách; ổn định môi trường giáo dục; cũng như những rủi ro về nội tại của nhà trường khi HTA là hoạt động dạy học mới và cần rất nhiều điều kiện để thực hiện thành công.

ii) Lập kế hoạch xây dựng mục tiêu dạy học:

Mục tiêu HTA theo định hướng phát triển NLHS phải phù hợp với mục tiêu GDPT, đáp ứng được các phẩm chất, NL chung và NL chuyên biệt của dạy học môn Toán bằng tiếng Anh. Đặc biệt chú ý đến mục tiêu của việc hình thành và và phát triển các NL chuyên biệt đối với đặc thù của việc dạy học môn Toán bằng tiếng Anh như là: NL tư duy và lập luận toán học bằng tiếng Anh, NL giao tiếp toán học bằng tiếng Anh.

iii) Lập kế hoạch xây NDDH cho hoạch HTA theo định hướng phát triển NLHS

Kế hoạch xây dựng NDDH cho HTA theo định hướng phát triển NLHS phải cụ thể hóa trong từng phân môn Đại Số và Hình Học, từng HTDH; phải căn cứ trên mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể của từng giai đoạn.

Kế hoạch phải bám sát nội dung được quy định trong chuẩn chương trình giáo dục phổ thông đối với môn Toán.

Kế hoạch phải thu hút được nhiều CBGV cùng tham gia xây dựng để tranh thủ được trí tuệ tập thể.

iiii) Lập kế hoạch lựa chọn PPDH và HTDH

Lập kế hoạch tổ chức lựa chọn PPDH và HTDH môn Toán bằng tiếng Anh theo định hướng phát triển NLHS, phải đảm bảo trong mối quan hệ liên môn giữa Toán và tiếng Anh cũng như các môn khoa học khác.

Kế hoạch lựa chọn PPDH và HTDH phải được thảo luận thường xuyên trong quá trình dạy học để tìm ra được PPDH và HTDH phù hợp nhất cho việc hình thành và phát triển NLHS.

Lập kế hoạch lụa chọn PPDH và HTDH theo định hướng phát triển NLHS phải phù hợp với nguồn lực nhà trường và có tính khả thi cao. Đặc biệt là nguồn lực con người: giáo viên Toán có NL tiếng Anh, HS có trình độ tiếng Anh; nguồn lực CSVC: chương trình dạy học; thiết bị dạy học…

iiiii) Lập kế hoạch KTĐG

Lập kế hoạch KTĐG với cả hai nội dung, kiểm tra thường xuyên và kiểm tra định kì.

Có kế hoạch xây dựng thang đánh giá với các tiêu chí đánh giá giờ học và đánh giá kết quả học tập của HS.

iiiiii) Các bước lập kế hoạch HTA theo định hướng phát triển NLHS:

- Bước 1: Nghiên cứu tìm hiểu nội dung, chương trình GDPT tổng thể và chương trình môn Toán.

+ Tổ chức tìm hiểu chương trình GDPT tổng thể (mục tiêu, nội dung, khung thời gian, điều kiện thực hiện chương trình....).

+ Tìm hiểu nội dung môn Toán THPT (mục tiêu bộ môn, nội dung chính, khung thời lượng, điều kiện thực hiện).

+ Tìm hiểu nội dung môn tiếng Anh THPT (mục tiêu bộ môn, nội dung chính, khung thời lượng, điều kiện thực hiện).

- Bước 2: Xác định các phẩm chất, NL chung, NL đặc thù cần hình thành và phát triển.

+ Xác định phẩm chất, NL chung của chương trình THPT tổng thể.

+ Xác định NL đặc thù của HTA ở trường THPT theo định hướng phát triển NLHS.

- Bước 3: Phân tích và xác định nguồn lực dành cho HTA

- Phân tích các nguồn lực về đội ngũ GV, nguồn lực HS, điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị, phương tiện dạy học,... của nhà trường.

- Đánh giá khả năng thích ứng khi thực hiện HTA theo định hướng phát triển NLHS.

- Bước 4: Xác định các hoạt động học tập của HS; lựa chọn PPDH, KT- ĐG HTA theo định hướng phát triển NLHS đáp ứng mục tiêu đề ra.

+ Xác định các hoạt động học tập để tạo điều kiện tốt nhất cho HS phát triển NL

+ Lựa chọn các PPDH tích cực để áp dụng vào HĐDH.

+ Lựa chọn các hình thức KT- ĐG vừa giúp HS tiến bộ vừa đảm bảo đánh giá đúng NL đầu ra đã xác định.

Bức 5: Lập kế hoạch HTA theo định hướng phát triển NLHS Thực hiện đầy đủ các bước và đầy đủ nội dung đã được xác đinh.

1.4.2.2. Tổ chức hoạt động dạy học môn Toán bằng tiếng Anh ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh

i) Tổ chức bộ máy quản lý HTA ở trường THPT theo định hướng phát triển NLHS.

Để HTA ở trường THPT theo định hướng phát triển NLHS được triển khai có hiệu quả, công tác tổ chức bộ máy quản lý HĐDH cần phải thực hiện những yêu cầu sau:

- Thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng cơ chế quản lý HTA theo định hướng phát triển NLHS;

- Có thể mô tả cơ chế quản lý HTA theo định hướng phát triển NLHS (cơ chế mới) bằng những nét đặc trưng cơ bản sau đây (so sánh với cơ chế truyền thống):

Bảng 1. 3. So sánh các đặc trương của cơ chế quản lý HĐDH theo hướng tiếp cận nội dung và hướng tiếp cận NL

Đặc trưng

Cơ chế theo hướng tiếp cận nội dung	Cơ chế theo hướng tiếp cận NL
Định hướng quản lý	Theo yếu tố đầu vào	Theo kết quả đầu ra về phẩm chất, NL
Kế hoạch	Tập trung	Tương tác, liên môn, độc lập
Tổ chức, điều hành	Cứng nhắc, rập khuôn	Linh hoạt, chuyển đổi
Vai trò của chủ thể QL	Quyết định và chỉ đạo cụ thể	Đưa ra hướng dẫn, định hướng
Giám sát, đánh giá	Dựa trên cảm nhận, bằng lòng, định tính	Dựa trên tiêu chí, kết quả cuối cùng, định lượng.