Huy Động Sự Tham Gia Của Các Lực Lượng Xã Hội Trong Việc Thực Hiện Dạy

CSVC trình phòng GD&ĐT phê duyệt. Phòng GD&ĐT tổng hợp báo cáo Sở GD&ĐT.

Để thực hiện tổng hợp báo cáo tăng cường CSVC, thiết bị và khai thác, sử dụng có hiệu quả CSVC, thiết bị hiện có, Sở GD&ĐT hướng dẫn phòng GD&ĐT triển khai đảm bảo theo các bước sau:

Một là: Các trường tiểu học tự rà soát và đánh giá thực trạng CSVC, thiết bị nhà trường với các điểu kiện, tiêu chí chuyển đổi dạy học 2 buổi/ngày lập kế hoạch, tờ trình với phòng GD&ĐT, UBND cấp huyện.

Hai là: Tích cực tham mưu với Phòng GD, Ủy Ban nhân dân huyện, xã và các lực lượng xã hội để tăng cường đầu tư nâng cấp CSVC, trang thiết bị dạy học cho các lớp học 2 buổi/ngày (trước hết là phòng học) đáp ứng nhu cầu tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Hướng dẫn các nhà trường ưu tiên phòng học để tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, thu gọn các phòng hành chính, một số phòng chức năng không cần thiết nếu còn thiếu phòng học.

Ba là: Phòng GD&ĐT tổng hợp các nhu cầu về CSVC theo thứ tự ưu tiên, căn cứ vào các quy định phân cấp quản lý các nguồn vốn xây dựng cơ bản trong lĩnh vực GD&ĐT để tham mưu xây dựng, nâng cấp CSVC các trường tiểu học đáp ứng việc dạy học 2 buổi/ngày. Trình UBND cấp huyện phê duyệt đầu tư xây dựng hoặc mua sắm bổ sung theo năm học. Đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng trường lớp theo hướng kiên cố hoá, các trường mới được sáp nhập, dành sự ưu tiên hợp lý đối với các trường này theo mức độ có thể trong từng giai đoạn cụ thể.

Bốn là: Đảm bảo ngân sách cho việc mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học theo quy định của Bộ GD&ĐT. Động viên khuyến khích và có cơ chế thoả đáng để các trường và đội ngũ GV tăng cường mua sắm, làm thêm đồ dùng dạy học, công cụ lớp học bằng vật liệu rẻ tiền, phế liệu tái sử dụng sẵn có của địa phương, sử dụng và bảo quản trang thiết bị đồ dùng dạy học góp phần nâng cao chất lượng thực hiện chương trình GD và hiệu quả của các hoạt động giáo phát triển năng lực người học. Tổ chức quản lý và sử dụng, khai thác CSVC, thiết bị dạy học có hiệu quả.

Năm là: Hướng dẫn các trường đã ổn định, đủ điều kiện về CSVC phòng học, phải chú ý đến việc khai thác các nguồn lực tài chính để từng bước mua sắm

các thiết bị dạy học hiện đại, thiết thực theo quy định và theo nhu cầu, mở rộng và nâng cao quy mô phát triển, hướng tới xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia.

Sáu là: Đẩy mạnh các hoạt động XHH GD làm cho toàn xã hội tham gia vào sự nghiệp phát triển GD & ĐT. Vận động sự tham gia của mặt trận, cơ quan, đoàn thể và nhân dân vào việc phát triển GD. Công khai minh bạch các nguồn thu chi, mua sắm, sửa chữa...

3.2.5.4.Điều kiện thực hiện

Có văn bản hướng dẫn về việc rà soát, mua sắm bổ sung, sửa chữa CSVC, thiết bị hàng năm đảm bảo các điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.

Có kế hoạch xây mới, cải tạo CSVC tạo điều kiện thuận lợi để có đủ lớp học, và các điều kiện khác cho HS học 2 buổi/ngày.

Có chính sách của Đảng, nhà nước và địa phương tăng cường đầu tư nâng cấp CSVC, trang thiết bị dạy học cho các lớp dạy học 2 buổi/ngày, cho vùng khó khăn.

Có sự đầu tư tài chính, cở sở vật chất, đặc biệt là chính sách đãi ngộ, các điều kiện đáp ứng được yêu cầu để mỗi nhà trường, mỗi GV thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Chính quyền, nhân dân địa phương tích cực tham gia công tác XHH GD để huy động được nguồn lực của nhân dân trong việc phát triển GD.

Thực hiện việc phân cấp quản lý GD cho cơ sở. Trao quyền tự chủ, tự chịu trách cho các trường Tiểu học về tài chính, nhân sự và về chất lượng GD.

Tiến tới thực hiện việc hiệu trưởng quyết định mức lương, thưởng cho từng GV, nhân viên trong nhà trường dựa trên kết quả công tác của cá nhân.

3.2.6. Huy động sự tham gia của các lực lượng xã hội trong việc thực hiện dạy học 2 buổi/ngày ở các trường tiểu học vùng khó khăn.

3.2.6.1. Mục tiêu của biện pháp

Tăng cường sự tập trung chỉ đạo, quản lý thống nhất, huy động sức mạnh tổng hợp của Ngành GD&Đào tạo; cấp uỷ Đảng, Chính quyền địa phương và của các tổ chức xã hội trong cộng đồng đối với GD. Phát huy vai trò chỉ đạo, tính năng động sáng tạo của các cấp lãnh đạo, của Sở GD&ĐT, Ủy ban nhân dân huyện, phòng GD&ĐT huyện phối hợp chặt chẽ với các lực lượng xã hội nhằm tận dụng mọi cơ hội và điều kiện thuận lợi trong việc “toàn xã hội chăm lo cho GD” nhằm đáp ứng yêu cầu dạyhọc 2 buổi/ngày, yêu cầu đổi mới GD hiện nay.

Tăng cường sự tham gia của các lực lượng xã hội đặc biệt là cha mẹ HS để từng bước mở rộng và nâng cao chất lượng dạy học 2 buổi/ngày.

3.2.6.2.Nội dung biện pháp

- Huy động cha mẹ HS cho con tham gia học 2 buổi/ngày .

- Huy động các tổ chức xã hội và từng người dân sống trong địa bàn xã tham gia xây dựng môi trường thuận lợi cho việc GD trẻ em.

- Huy động toàn cộng đồng, các tổ chức kinh tế xã hội, các mạnh thường quân và gia đình HS tham gia đóng góp nguồn lực và vật lực sức lực để nhanh chóng thực hiện dạy học 2 buổi/ngày cho tiểu học và nâng cao chất lượng GD.

3.2.6.3. Cách thức thực hiện

a) Sở GD&ĐT tổ chức Hội thảo, tập huấn hoặc qua quá trình kiểm tra hỗ trợ tại các nhà trường hướng dẫn tại chỗ, trực tiếp nhằm trang bị cho CBQL kiến thức và hiểu biết về việc huy động cộng đồng tập trung một số vấn đề cụ thể như sau:

* Nhân thức rõ mục đích, ý nghĩa của huy động cộng đồng

Huy động cộng đồng để phát triển GD là chủ trương mang tính chiến lược nhằm huy động nguồn lực của xã hội để phát triển sự nghiệp. Trong điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, đầu tư của nhà nước chưa thể đáp ứng yêu cầu của việc tổ chức chuyển đổi và thực hiện dạy học 2 buổi/ngày (thiếu phòng học, không có bếp bán trú, chỗ nghỉ của HS, việc phối hợp và hỗ trợ các HĐGD…). mọi người, mọi nhà, mọi ngành đều phải có trách nhiệm quan tâm chăm lo cho GD, chứ không hoàn toàn trông chờ, dựa vào Nhà nước hoặc khoán trắng cho ngành GD.

Mặt khác, GD liên quan đến từng gia đình và nó gắn chặt với cộng đồng địa phương vì vậy nhà trường không thể giải quyết theo kiểu tập trung hoá mà phải theo phương châm xã hội hoá và huy động cộng đồng, thực hiện chủ trương: "Nhà nước và nhân dân, Trung ương và địa phương cùng làm".

Do vây, để phát triển sự nghiệp GD&Đào tạo, chúng ta cần tiến hành huy động cộng đồng để thu hút các nguồn lực vật chất và phi vật chất, để thúc đẩy quá trình GD nhằm xây dựng các điều kiện thiết yếu phục vụ GD ở nhà trường nói chung và chuyển đổi mô hình dạy học 2 buổi/ngày nói riêng.

* Xác định rõ nội dung huy động cộng đồng

- Sự lãnh đạo trực tiếp, thường xuyên của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương vào công tác GD. Đây là điều kiện tiên quyết để thực hiện thành công việc huy động cộng đồng.

- Sự tham gia, phối hợp các LLXH vào công tác GD trên địa bàn.

- Huy động các nguồn đầu tư, hỗ trợ, khai thác tiềm năng về nhân lực, vật lực, tài lực trong cộng đồng, phát huy và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của nhân dân, tạo điều kiện cho GD phát triển.

* Xác định rõ đối tượng huy động

- Lãnh đạo Đảng, Chính quyền ở xã (phường), thôn, xóm, đường phố ;

- Gia đình, cha mẹ HS, Hội cha mẹ HS ;

- Các cơ quan, ban ngành trước hết là các ngành có chức năng, có trách nhiệm đối với trường: như y tế, an ninh trật tự, Ban bảo vệ chăm sóc trẻ em. . . Các tổ chức đoàn thể như Mặt trận tổ quốc, Hội Cựu chiến binh, Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Hội nông dân... và các tổ chức tôn giáo, tổ chức từ thiện.

- Các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ, đơn vị quân đội, công an;

- Các tổ chức quốc tế, các cá nhân, đặc biệt cá nhân có uy tín, các mạnh thường quân ....

* Hình thức và biện pháp huy động cộng đồng

Chủ thể huy động cộng đồng là cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, và ngành GD. Cụ thể là: Bí thư Đảng uỷ xã, Bí thư chi bộ Đảng thôn, xóm, chủ tịch UBND xã, Trưởng, Phó phòng GD&ĐT huyện, Hiệu trưởng nhà trường; trong đó hiệu trưởng nhà trường phải giữ vai trò chủ động, nòng cốt trong quá trình huy động cộng đồng.

Hình thức huy động sư phạm tham gia đóng góp các nguồn lực cho nhà trường được huy động dưới 2 hình thức chủ yếu:

- Đầu tư cơ bản bằng vật chất:

+ Đất, nhà làm trường học, lớp học, nhà ở cho GV

+ Tiền mặt hoặc vật liệu cho xây dựng

+ Tiền mặt hoặc trang thiết bị, tài liệu, sách vở, phương tiện đồ dùng dạy...

+ Đóng góp tiền để chi lương cho GV, công nhân viên trong nhà trường khi trường chuyển đổi sang dạy học 2 buổi/ngày.

+ Góp tiền để tổ chức các HĐGD của nhà trường, như tổ chức các hoạt động chuyên đề, tổ chức hoạt động giao lưu các câu lạc bộ, tổ chức các ngày lễ hội,...

+ Góp tiền xây dựng các quĩ hỗ trợ GD, chăm lo đời sống GV ...

- Đóng góp bằng sức lao động dịch vụ và chuyên môn:

+ Góp sức lao động trực tiếp trong xây dựng, bảo quản tu sửa trường lớp.

+ Góp sức lao động trực tiếp về y tế, chăm sóc sức kkoẻ cho HS.

+ Tham gia trực tiếp vào việc đóng góp ý kiến xây dựng nhà trường như: xây dựng kế hoạch, nội dung chương trình, phương pháp GD, quản lý, đánh giá kết quả GD của nhà trường.

+ Giúp đỡ nhà trường trong việc tổ chức các HĐGD nội và ngoại khóa, bán trú, quản lí trẻ buổi trưa, hỗ trợ nấu ăn,...

+ Tham gia xây dựng môi trường GD toàn diện: Gia đình- Nhà trường- Xã hội.

b) Hướng dẫn, chỉ đạo bằng văn bản cụ thể hóa các biện pháp và yêu cầu huy động cộng đồng tham gia công tác GD trên địa bàn

Chỉ đạo phòng GD&ĐT tham mưu UBND các cấp tổ chức hoặc hướng dẫn các địa phương thực hiện một số biện pháp huy động cộng đồng tham gia các hoạt động trường tiểu học dạy học 2 buổi/ngày vùng khó khăn thông qua các công việc:

Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cộng đồng về việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về xã hội hoá GD, tuyên truyền sâu rộng chủ trương, chính sách về xã hội hoá để các cấp uỷ Đảng, Chính quyền và nhân dân có nhận thức đúng đắn, đầy đủ, thực hiện có hiệu quả chủ trương xã hội hoá trong lĩnh vực GD&Đào tạo.

Huy động cộng đồng tham gia công tác xây dựng kế hoạch chuyển đổi mô hình dạy học 2 buổi/ngày của nhà trường: Huy động Lãnh đạo, chính quyền địa phương, cha mẹ HS, các ban ngành đoàn thể cùng tham gia các khâu lập kế hoạch của nhà trường. Tranh thủ trong các cuộc họp Hội đồng nhân dân, họp Ban chấp hành Đảng ủy xin ý kiến về kế hoạch, đồng thời bày tỏ khó khăn vướng mắc của nhà trường khi chuyển đổi sang dạy học 2 buổi/ngày…

Khích lệ cộng đồng hăng hái đóng góp, giám sát các HĐGD. Xây dựng bầu không khí dân chủ, năng động và hiệu quả trong việc phối hợp, tổ chức các hoạt động của GD. Mời địa phương, cha mẹ HS…tham gia hầu hết các hoạt động của

nhà trường. Cầu thị, lắng nghe hoặc chủ động xin các ý kiến đóng góp về các hoạt động cũng như tư vấn về các hoạt động khác và tham gia giám sát các hoạt đô êng của nhà trường (giám sát bữa ăn trưa, lựa chọn đối tượng HS được hướng chế đô ê, tham gia nấu ăn, trông HS buổi trưa,mang cơm từ điểm trường chính đến điểm lẻ, làm công cụ lớp học, tham gia các hoạt động của nhà trường…)

Thực hiện huy động đúng chính sách, chế độ, kịp thời và sử dụng các nguồn huy động đúng mục đích đạt hiệu quả cao. Những cách làm tuỳ tiện, lợi dụng, dẫn đến những vi phạm, nhất là trong việc huy động nguồn lực vật chất và tài chính. Việc sử dụng các nguồn lực đã huy động được phải đúng mục đích, tiết kiệm, tránh lãng phí mà đạt kết quả cao. Công khai minh bạch các nguồn hỗ trợ, có đánh giá hiệu quả việc đầu tư, hỗ trợ hoặc tham gia của cộng đồng. Mời các thành phần hỗ trợ đầu tư kiểm tra, giám sát các hoạt động của nhà trường…

c) Tổng kết biểu dương khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân tham gia tích cực.

Từng đợt phát động, hay định kì hàng năm Sở GD&ĐT tổ chức hội nghị để sơ kết, tổng kết đánh giá tình hình thực hiện công tác huy động cộng đồng trong thời gian qua và đề ra các phương hướng hoạt động về công tác xã hội hoá GD cho thời gian tiếp theo. Trên cơ sở kết quả thực hiện, phải biểu dương khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân điển hình đã tham gia tích cực hơn và động viên những tổ chức, cá nhân khác cùng hăng hái tham gia. Đồng thời tổ chức hội thảo đánh giá lại công tác huy động cộng đồng, điểm gì chưa được thì khắc phục, điểm gì đã được thì phát huy…

3.2.6.4. Điều kiện thực hiện

Sở GD&ĐT chỉ đạo, hướng dẫn phòng GD&ĐT là cấp quản lí nhà nước về GD ở cơ sở, cần tổ chức thực hiện các văn bản, chỉ thị về huy động cộng đồng của cấp trên, đồng thời tích cực tham mưu để cụ thể hoá các văn bản đó trên địa bàn cụ thể của mình.

Ngành GD và nhà trường xuất phát từ yêu cầu của mình cần chủ động tham mưu, đề xuất với lãnh đạo và quản lí địa phương nội dung cần thiết của huy động cộng đồng, đồng thời tổ chức thực hiện huy động cộng đồng do địa phương đề ra.

Hội đồng nhân dân các cấp phải thể hiện ý chí, nguyện vọng của nhân dân về GD và có những Nghị quyết về huy động cộng đồng tham gia xây dựng GD. Hội

đồng phải có những Nghị quyết từng nhiệm kỳ, từng năm về GD, biến những kiến nghị của nhân dân, của đại hội GD các cấp thành nghị quyết của Hội đồng.

Uỷ ban nhân dân các cấp phải quản lí trực tiếp việc hiện thực hoá mọi Chủ trương, Nghị quyết, Chỉ thị về huy động cộng đồng.

Việc huy động này cần lưu ý đến đối tượng vận động, phương pháp vận động và vận động trên tinh thần dân chủ, tự nguyện. Sử dụng các nguồn lực huy động này phải đúng mục đích, công khai, đảm bảo hiệu quả đảm bảo theo TT 55/2011/TT- BGDĐT, ngày 22/11/2011 Ban hành Điều lệ Ban đại diện cha mẹ HS cụ thể là:

+ Các nguồn huy động được từ xã hội cần phải sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, thiết thực và hiệu quả. Cần công khai kết quả huy động. Việc sử dụng, hiệu quả của nguồn lực để có sự tin tưởng và khích lệ các đóng góp, công trạng của các địa phương, tổ chức kinh tế xã hội, các cơ sở sản xuất kinh doanh, các dòng họ gia đình và cá nhân vào sự nghiệp GD của huyện.

+ Ngành GD và Tài chính từ tỉnh đến huyện phải kiểm tra giám sát việc thu chi nhằm phát huy tối đa hiệu quả của nguồn lực tài chính từ huy động cộng đồng vào việc nâng cao chất lượng và xây dựng ở mỗi trường.

3.2.7. Điều chỉnh kế hoạch, nội dung, chương trình dạy học 2 buổi/ngày theo đặc điểm vùng khó khăn và hướng dẫn các trường thực hiện đúng.

3.2.7.1 Mục tiêu của biện pháp

Điều chỉnh kế hoạch dạy học, nội dung, chương trình dạy học cho phù hợp với đối tượng HS và đặc điểm vùng khó khăn.

3.2.7.2.Nội dung đề xuất

Thực hiện dạy – học hai buổi trên ngày luôn là một thách thức đối với GD tiểu học nói chung và GD vùng khó nói riêng. Do đặc điểm kinh tế - xã hội và văn hoá các vùng, miền có sự khác biệt, do vậy ngay một lúc không thể thực hiện được dạy – học hai buổi trên ngày trên tất cả các vùng miền mà phải tiến hành từng bước, vừa thực hiện vừa rút kinh nghiệm với các phương án khác nhau. Chính vì vậy công tác chỉ đạo thực hiện của Sở, phòng cũng cần hướng dẫn theo hướng mở, linh hoạt cụ thể như sau:

a) Phương án tổ chức dạy – học 2 buổi/ngày

Có 3 phương án tổ chức dạy học hai buổi /ngày: Phương án 30 tiết /tuần (có 2 ngày học 2 buổi/ngày, 3 ngày học 1 buổi/ngày); phương án 33 tiết /tuần (có 3

ngày học 2 buổi/ngày, 2 ngày học 1 buổi/ngày); phương án 35 tiết/ tuần (có 4-5 ngày học 2 buổi/ngày, 0- 1 ngày học một buổi /ngày).

Đối với các vùng khó khăn chưa thể triển khai học 2 buổi/ngày được ở tất cả các ngày trong tuần căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh của mình, các trường có thể lựa chọn một trong ba phương án để tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày.

Phương án 1: Tổ chức một đến hai khối lớp hoặc cả trường dạy học từ 7-10 buổi/tuần, không tổ chức bán trú.

Phương án 2: Tổ chức một khối lớp dạy học từ 7 đến 10 buổi/tuần có tổ chức bán trú. Các năm học tiếp theo sẽ chuyển dần các khối lớp khác.

Phương án 3: Tổ chức 100% các lớp dạy học 2 buổi/ ngày học từ 7-10 buổi/tuần có tổ chức bán trú.

b) Kế hoạch dạy học:

* Phương án mô hình T 30

- Nội dung: Thời lượng 30 tiết/tuần, trong đó có 2 ngày học cả ngày ở trường mỗi tuần.

- Thời lượng:Lớp 1: Tăng thêm 8 tiết/ tuần; Lớp 2, 3: Tăng thêm 7 tiết/ tuần; Lớp 4, 5: Tăng thêm 5 tiết/ tuần

- Phù hợp với vùng khó khăn:

- Có thể tổ chức ăn, nghỉ trưa 2 buổi/tuần

- Phòng học: 0,8 phòng học/lớp, có khu vệ sinh.

- GV: đạt tỷ lệ 1,3 GV/ lớp

- Thời khóa biểu đề xuất cho một lớp:

Buổi

Thứ Hai	Thứ Ba	Thứ Tư	Thứ Năm	Thứ Sáu
Sáng	5 tiết	5 tiết	5 tiết	4 tiết	5 tiết
Chiều		3 tiết		3 tiết