Phân Tích Các Nhân Tố Thuộc Về Môi Trường Vĩ Mô

hình thức cho vay trên cơ sở tài sản.

- Gian lận liên quan đến việc ngụy tạo uy tín để lợi dụng vay tiền.

2.4.2.3 Phân tích các nhân tố thuộc về môi trường vĩ mô

Ngoài các nguyên nhân chính từ phía ngân hàng và khách hàng, không thể không kể đến một số tác động khác gây rủi ro cho hoạt động tín dụng đến từ môi trường kinh tế bên ngoài. Cụ thể là:

- Rủi ro từ kinh tế vĩ mô: Năm 2012 là năm đầy bất ổn của kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường tài chính ngân hàng nói riêng. Sau những chính sách kích cầu để hồi phục đà tăng trưởng năm 2008, việc Nghị quyết 11 ra đời vào tháng 02/2011 với thông điệp kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, dòng vốn đầu tư của khu vực Nhà nước và ngoài Nhà nước đã bị thu hẹp đáng kể. Trong khi đó, khu vực nước ngoài do ảnh hưởng của kinh tế toàn cầu cũng hạn chế đầu tư. Các doanh nghiệp Việt Nam từ chỗ dòng vốn dồi dào, hoạt động xuất khẩu thuận lợi, tạo công ăn việc làm lâm vào tình trạng kinh doanh suy giảm, công việc đình trệ. Kèm theo đó, chính sách lãi suất cho vay tăng mạnh từ đầu năm 2012 cùng với thị trường bất động sản đóng băng kéo dẫn tới loạt doanh nghiệp lao đao (kể cả các doanh nghiệp chuyên kinh doanh bất động sản, sàn giao dịch bất động sản và các doanh nghiệp kinh doanh đa ngành có đầu từ vào bất động sản). Trong tình trạng nhiều năm trước dòng vốn đổ vào dầu cơ bất động sản, việc thị trường đóng băng khiến cho hàng lọat doanh nghiệp phải bán tháo và lâm vào thua lỗ, thậm chí phá sản. Khi đó, từ việc trả nợ gốc, nợ lãi đều đặn, không ít doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, không trả được nợ, thậm chí tài sản bảo đảm phát mại không đủ để trả nợ vay.

Về phía thị trường ngân hàng, theo đà suy giảm của các doanh nghiệp, các vấn đề bộc lộ như nợ xấu, nợ mất vốn đe dọa tính an toàn của hệ thống. Một loạt các ngân hàng gặp khó khăn thanh khoản cũng như không kiểm soát được nợ xấu (dẫn đến phải sáp nhập, hợp nhất) có ảnh hưởng dây chuyền đến toàn hệ thống ngân hàng.

- Rủi ro do sự thay đổi của môi trường tự nhiên như: thiên tai, dịch bệnh,

bão lụt gây tổn thất cho khách hàng vay vốn kinh doanh.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 108 trang tài liệu này.

- Rủi ro do sự biến động quá nhanh và không dựđoán được của thị trường thế giới.

- Rủi ro do môi trường pháp lý chưa thuận lợi và sự kém hiệu quả của cơ quan pháp luật cấp địa phương trong việc triển khai.

- Rủi ro do sự thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa hiệu quả của Ngân hàng Nhà nước.

- Rủi ro do hệ thống thông tin quản lý còn bất cập.

- Hiện nay, Trung tâm thông tin tín dụng ngân hàng (CIC) của Ngân hàng Nhà nước đã hoạt động hơn một thập niên và đã đạt được những kết quả bước đầu rất đáng khích lệ trong việc cung cấp thông tin tín dụng. Tuy nhiên, thông tin cung cấp còn đơn điệu, thiếu cập nhật, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu tra cứu thông tin.

TÓM TẮT CHƯƠNG II

Chương 2 đã trình bày tổng quan về NHTMCP Á Châu, phân tích kết quả hoạt động tín dụng của Ngân hàng: kết quả chung của hoạt động tín dụng, tín dụng theo thời hạn, tín dụng theo loại tiền và tín dụng cho từng đối tượng khách hàng. Đặc biệt trong chương 2 đã tiến hành phân tích công tác quản lý rủi ro tín dụng của NHTMCP Á Châu, với các nội dung: quy trình quản lý, cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý rủi ro và các chỉ tiêu đánh giá rủi ro của ngân hàng. Qua phân tích cho thấy những nỗ lực và kết quả đạt được cũng như hạn chế trong công tác quản lý rủi ro; đồng thời chỉ những nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng bao gồm nguyên nhân khách quan từ môi trường kinh doanh, nguyên nhân chủ quan từ người vay và ngân hàng cho vay. Đây là những căn cứ quan trọng để đề xuất giải pháp hạn chế rủi ro cho ACB ở chương 3.

CHƯƠNG III

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU

3.1. Mục tiêu và định hướng phát triển của NHTMCP Á Châu trong thời gian tới

Định hướng phát triển kinh doanh trong hoạt động tín dụng là một phần của định hướng chiến lược kinh doanh chung của toàn Ngân hàng. Định hướng hoạt động tín dụng được ban hành trong từng giai đoạn trên cơ sở chiến lược kinh doanh chung của Ngân hàng Á Châu và được thể hiện bằng các mục tiêu cụ thể cho phù hợp với tình hình thị trường và tình hình hoạt động thực tế của ACB.

3.1.1. Định hướng phát triển kinh doanh

Môi trường hoạt động cuối năm 2012 và sang năm 2013 sẽ có nhiều biến động theo chiều hướng phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống các ngân hàng. Trên thế giới, kinh tế thế giới nói chung và kinh tế Mỹ nói riêng vẫn đang có những dấu hiệu phục hồi chậm chạp sau giai đoạn khủng hoảng và dự báo sẽ chưa thể lấy lại nhịp độ tăng trưởng mạnh. Ngoài ra, các vấn đề phức tạp mới xung quanh chính trị, tranh chấp ảnh hưởng kinh tế, thiên tai và nguy cơ khủng hoảng ngân hàng toàn cầu ảnh hưởng xấu đến xấu khẩu của Việt Nam, dự báo sẽ gây khó khăn cho việc huy động nguồn lực từ nước ngoài, đồng thời tăng lo ngại về rủi ro tiềm ẩn đẩy giá vàng tăng giảm thất thường (nhu cầu mua vàng để đầu cơ, cẩt trữ).

Trong nước, trước bối cảnh tình hình kinh tế ngày càng khó khăn, các doanh nghiệp lao đao thì mục tiêu ổn định và phục hồi sản xuất của các doanh nghiệp sẽ làm hoạt động kinh doanh của ngân hàng chịu nhiều sức ép hơn nữa. Các ngân hàng, bao gồm cả các ngân hàng nước ngoài, tham gia cạnh tranh nhau về thì phần: bao gồm cạnh tranh về thị phần huy động và thị phần cho vay sẽ quyết liệt hơn, lãi suất có thể sẽ biến động trong cả năm và duy trì ở mức thấp do mục

tiêu kích cầu phục hồi nền kinh tế của chính phủ. Thị trường Bất động sản năm 2013 cũng sẽ có những bước thay đổi nhằm phá băng tạo thanh khoản cho thị trường. Để phù hợp với bối cảnh trong cuối năm 2012 và 2013, ACB sẽ thực hiện chiến lược kinh doanh xoay quanh các mục tiêu:

- Không để xảy ra các rủi ro tín dụng, rủi ro vận hành gây mất mát tài sản ngân hàng;

- Tăng cường công tác dự báo để chủ động điều hành kinh doanh linh hoạt theo diễn biến thị trường. Đặc biệt, tận dụng thế mạnh của ACB trong kinh doanh vàng để đa dạng hóa nguồn vốn và linh hoạt điều hành hoạt động của ACB trên thị trường liên ngân hàng trong bối cảnh nền kinh tế chưa ổn định, thị trường bất ổn định trong quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng.

- Ưu tiên đẩy mạnh huy động để củng cố khả năng thanh khoản và tạo nguồn cho hoạt động tín dụng, tìm giải pháp đa dạng hóa nguồn vốn vì nếu chỉ dựa vào tăng trưởng tiền gửi tiết kiệm là điều khó trong bối cảnh trần lãi suất huy động tiếp tục bị khống chế. Sau việc suy giảm mạnh tiền gửi vào giai đoạn khủng hoảng năm 2012, ACB phấn đấu đến đầu năm 2013 sẽ khôi phục lại mức tiền gửi về trước thời điểm khủng hoảng và tiếp tục tăng trưởng trong năm 2013.

- Tập trung mọi nguồn lực đẩy nhanh dư nợ cho vay trong lĩnh vực bán lẻ, tập trung khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) và khách hàng cá nhân. Chú trọng đến chất lượng tín dụng thông qua việc dự báo, tăng cường kiểm tra giám sát khách hàng vay vốn.

- Phát triển chiều sâu hoạt động của kênh phân phối. Dự báo NHNN sẽ tiếp tục hạn chế mở kênh phân phối nên ACB sẽ tăng cường hoạt động theo chiều sâu của hệ thống thông qua các giải pháp chính như: tăng số lượng nhân viên tại các kênh phân phối hỉện hữu, áp dụng vào thực tế các dự án “Bó sản phẩm” nhằm khai thác sâu hơn mối quan hệ với khách hàng, phục vụ mục tiêu kinh doanh của ngân hàng, nâng cao năng lực phục vụ khách hàng của các kênh phân

phối.

Ngoài ra, ACB còn thực hiện các chương trình và dự án trọng điểm, bao gồm:

- Chuyển đổi hệ thống quản trị điều hành: Tiếp tục thực hiện rà soát, củng cố, hoàn thiện và triển khai các bước chuyển đổi hệ thống quản trị điều hành.

- Tái cấu trúc hệ thống kênh phân phối: Hoàn tất phương án tái cấu trúc kênh phân phối thành KPP cấp 1, KPP cấp 2 và triển khai mô hình quản lý kênh phân phối mới

- Tái cấu trúc Hội sở theo định hướng tách bạch hoạt động ngân hàng bán lẻ khỏi hoạt động ngân hàng bán buôn.

- Tăng năng lực hoạt động của các đơn vị: Tiếp tục triển khai toàn hệ thống các chương trình sáng kiến theo định hướng chiến lược thuộc 2 khối KHCN và KHDN nhằm phát triển hoạt động kinh doanh;

- Xây dựng và đưa vào vận hành chức năng quản trị rủi ro, quản lý tài chính và tổ chức quản trị nguồn nhân lực.

Do môi trường kinh doanh của năm 2013 dự kiến có nhiều thay đổi, ACB nhận thức được yêu cầu linh hoạt trong xây dựng các chương trình hành động ngắn hạn phù hợp với diễn biến của thị trường, quyết liệt trong việc triển khai các dự án trọng điểm và tận dụng tốt cơ hội.

3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng

Sau những dấu hiệu xấu về tình trạng tín dụng trong năm 2012 (tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn tăng cao, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng lớn, các khách hàng vay vốn gặp khó khăn, tín dụng với đà tăng trưởng dự kiến chỉ 1% trong năm 2012), ACB dự kiến năm 2013 tập trung phát triển về chất, tăng cường năng lực cạnh tranh. Tăng trưởng tín dụng dự kiến trong năm tới đạt mức từ 12% - 15%, trên cơ sở tiếp tục đẩy mạnh phát triển khách hàng tại các khu vực thị trường mục tiêu của ACB thông qua việc tiếp thị các sản phẩm hiện có nhằm mở rộng thị trường hoạt động tín dụng tới mọi lĩnh vực, mọi đối tượng khách hàng mà

pháp luật cho phép. Đẩy mạnh cho vay đối với các Doanh nghiệp ngoài quốc doanh, các Doanh nghiệp vừa và nhỏ, đẩy mạnh bán lẻ đối với tư nhân cá thể, hộ gia đình, các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đô thị, khu chung cư và khu dân cư,… Đồng thời điều chỉnh cơ cấu tín dụng hợp lý, nâng cao chất lượng tín dụng, đo lường và quản trị được rủi ro trong hoạt động tín dụng nhằm giảm tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ và không vượt quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ và quy trình cung cấp các sản phẩm dịch vụ hiện có thông qua việc tăng cường ứng dụng và khai thác công nghệ thông tin nhằm đơn giản hóa thủ tục xử lý công việc, từ đó đáp ứng một cách nhanh nhất yêu cầu của khách hàng.

Đa dạng hóa sản phẩm tín dụng để phù hợp với từng đối tượng khách hàng nhằm thực hiện việc chuyển dịch cơ cấu hoạt động tín dụng.

Tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật của các đối tác chiến lược trong lĩnh vực quản lý rủi ro, ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ. Đồng thời, ứng dụng các chuẩn mực kế toán và quản trị ngân hàng theo thông lệ quốc tế. Tăng cường đào tạo nhân viên tín dụng và các cá nhân khác cùng tham gia trong hoạt động cung cấp dịch vụ để bồi dưỡng kỹ năng tiếp thị, bán hàng, các kiến thức liên quan đến các sản phẩm/dịch vụ hiện có và các sản phẩm/dịch vụ mới. Tăng cường đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý trung gian nhằm nâng cấp các kỹ năng lập kế hoạch phát triển kinh doanh, đánh giá và phân tích cạnh tranh, quản trị rủi ro và quản trị nhân sự.

3.1.3. Mục tiêu chủ yếu của hoạt động tín dụng

Trong hoạt động tín dụng tại các Ngân hàng Thương mại nói chung thì mục tiêu chủ yếu tập trung vào các phương châm:

- Phát triển tăng trưởng bền vững - Tăng trưởng dư nợ tín dụng: bằng cách đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng phù hợp với tình hình kinh tế trong nước và đúng định hướng, quy định của Ngân hàng Nhà Nước.

- Quản lý rủi ro hiệu quả: bằng cách tăng cường kiểm tra giám sát hồ sơ tín

dụng, có các biện pháp quản lý hiệu quả; xây dựng hệ thống cảnh báo và quản lý rủi ro hữu hiệu nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả, hạn chế tối đa phát sinh nợ xấu.

- Đa dạng hóa hoạt động kinh doanh: Nhanh chóng đưa ra các sản phẩm hướng vào phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cá nhân và hộ gia đình; chú trọng cho vay tài trợ các Doanh nghiệp xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

3.2. Một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro tín dụng tại NHTMCP Á Châu

Như đã phân tích ở phần thực trạng hoạt động tín dụng và một số nguyên nhân cơ bản dẫn đến rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại nói chung và Ngân hàng Á Châu nói nói riêng, rủi ro tín dụng có thể xảy ra từ những nguyên nhân chủ quan và khách quan, từ chính bản thân ngân hàng, từ khách hàng và từ cả môi trường kinh tế bên ngoài. Nhận diện được những nguyên nhân trên là điều kiện cơ bản để phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng. Trong giai đoạn vừa qua, Ngân hàng Á Châu đã thực hiện khá nhiều giải pháp hiệu quả để giảm thiểu rủi ro.

Tuy nhiên, quản lý rủi ro là một quá trình liên tục trong một ngân hàng thương mại nên để hiệu quả hoạt động bền vững thì nhất thiết không ngừng đề ra các giải pháp để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý rủi ro, đặc biệt trong hoạt động tín dụng. Ngân hàng thương mại muốn giảm thiểu rủi ro cho mình nhất thiết phải có một hệ thống giải pháp chủ động ngăn ngừa và hạn chế rủi ro từ những nguyên nhân chủ quan nội bộ cũng như hạn chế sự ảnh hưởng từ phía khách hàng. Sự chủ động này được thể hiện ngay từ khi xây dựng chính sách cho vay, quy trình cho vay, thực hiện quy trình và kể cả các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn gian lận từ phía khách hàng cũng như đảm bảo an toàn vốn cho ngân hàng khi khách hàng gặp rủi ro. Sau đây, chúng ta sẽ đi sâu phân tích việc áp dụng và hiệu quả áp dụng của các giải pháp theo trình trình tự trên.

3.2.1. Hoàn thiện chính sách cho vay

Hiện nay, chính sách cho vay với các quy định cơ bản về nguyên tắc chung, điều kiện cho vay, các tỷ lệ an toàn trong cho vay vẫn đang được Ngân hàng Á Châu thực hiện theo quy định chung của Ngân hàng Nhà nước cũng như quy định cụ thể của Ngân hàng Á Châu. Quyền chủ động trong xây dựng chính sách cho vay nhằm phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng là việc xây dựng các chính sách về lãi suất, chính sách khách hàng, quy mô và cơ cấu tín dụng phù hợp với đặc điểm nguồn vốn, khả năng quản lý và nhân lực. Cụ thể, chính sách cho vay nên được xây dựng theo hướng sau:

- Về chính sách lãi suất: trong môi trường cạnh tranh hiện nay thì chính sách lãi suất của một ngân hàng thương mại sẽ được xây dựng tùy thuộc vào uy tín của khách hàng, tính khả thi của hoạt động vay vốn và độ an toàn của món vay. Trên cơ sở đó, chính sách lãi suất ưu đãi hoặc lãi suất linh hoạt cần được áp dụng cho những khách hàng có lịch sử vay – trả sòng phẳng, có hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, có dự án sử dụng vốn vay khả thi cũng như có tài sản đảm bảo thích hợp. Trong chính sách về lãi suất, các ngân hàng thương mại vẫn chấp nhận cho vay những món vay có rủi ro cao (ví dụ thiếu hoặc không có tài sản đảm bảo,…) với mức lãi suất cao vượt trội để nâng cao lợi nhuận. Tuy nhiên, cần phải giới hạn hình thức này trong một tỷ lệ nhất định để tránh rủi ro quá lớn.

- Về chính sách khách hàng: việc xây dựng một chính sách khách hàng là điều cần thiết nhất là trong tình hình cạnh tranh khốc liệt giữa các ngân hàng với nhau như hiện nay nhằm giữ chân khách hàng cũ, thu hút khách hàng mới theo hướng đa dạng hóa thành phần từ cá nhân đến tổ chức kinh tế để vừa mở rộng thị phần, vừa phân tán rủi ro. Để thực hiện tốt chính sách khách hàng, có thể sử dụng một số biện pháp sau:

+ Chuyển đổi cơ cấu khách hàng theo hướng tích cực để xóa bỏ tình trạng bị động vào một số lượng khách hàng nhất định. Cần tiến hành phân loại khách hàng theo các tiêu chí như: tiền gửi thanh toán, chất lượng tiền vay,…để áp

Xem toàn bộ nội dung bài viết ᛨ