Đề Xuất Các Bước Xây Dựng Tiêu Chuẩn Đánh Giá Trình Độ Tập Luyện Của

Bước thứ nhất: Xác định tỷ trọng ảnh hưởng của từng nhóm tiêu chí đến yếu tố hiệu suất thi đấu của đối tượng nghiên cứu.

Bước thứ hai: Tiêu chuẩn hoá các chỉ tiêu đánh giá nhờ vào sự xác định tỷ trọng ảnh hưởng của từng nhóm tiêu chí đến yếu tố hiệu suất thi đấu của đối tượng nghiên cứu.

Mặt khác, trong quá trình nghiên cứu cho thấy, nhịp độ tăng trưởng thành tích của đối tượng nghiên cứu cũng như nhịp độ tăng trưởng của các tiêu chí thuộc các nhóm yếu tố khác nhau có những diễn biến khác nhau ở từng giai đoạn huấn luyện. Chính vì vậy, trong quá trình nghiên cứu luận án đã tiến hành sử dụng phương pháp phân tích tương quan và hồi quy đa yếu tố trong đánh giá mức độ tương quan giữa các nhóm tiêu chí đánh giá TĐTL cho đối tượng nghiên cứu.

3.2.3.2. Đề xuất các bước xây dựng tiêu chuẩn đánh giá trình độ tập luyện của nữ vận động viên bóng đá cấp cao Việt Nam.

Từ kết quả nghiên cứu như đã trình bày ở trên, luận án tiến hành đề xuất một số các bước xây dựng tiêu chuẩn đánh giá TĐTL thông qua các tiêu chí đã lựa chọn như sau:

Bước thứ nhất: Trên cơ sở các tiêu chí đã lựa chọn nhằm đánh giá TĐTL của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam, trước hết cần tiến hành đo đạc trên đám đông đối tượng nghiên cứu bằng phương pháp kiểm tra sư phạm, tâm lý, y sinh học nhằm mục đích xác định các chỉ số x , trên cơ sở đó tiến hành: 1) xác định đặc điểm diễn biến các tiêu chí lựa chọn trong 1 năm tập luyện; 2) xác định mối tương quan lần lượt giữa các tiêu chí đã lựa chọn; 3) kiểm tính phân bố chuẩn của các tiêu chí để từ đó làm cơ sở xây dựng tiêu chuẩn đánh giá TĐTL cho đối tượng nghiên cứu.

Bước thứ hai: Xác định tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm tiêu chí đã lựa chọn. Từ thực tiễn công tác huấn luyện, qua tham khảo các công trình của các tác giả trong và ngoài nước cho thấy, mức độ ảnh hưởng của các nhóm

nội dung là khác nhau theo các vị trí chuyên môn thi đấu của đối tượng nghiên cứu, nhóm có ảnh hưởng nhiều và nhóm sẽ có ảnh hưởng ít tới thành tích của VĐV. Do đó, việc xác định tỷ trọng ảnh hưởng sẽ là cơ sở quan trọng để xây dựng tiêu chuẩn đánh giá của từng tiêu chí, cũng như của từng nhóm yếu tố thành phần nhằm đánh giá TĐTL của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam. Vấn đề này sẽ được trình bày ở các bảng tiêu chuẩn đánh giá ở mục 3.3 của luận án.

Bước thứ ba: Sau khi xác định các chỉ số x , tiến hành phân loại số liệu theo 5 mức: tốt, khá, trung bình, yếu, kém nhằm loại bỏ những số liệu không tập trung của đám đông, các số liệu còn lại là phản ánh đúng kết quả lập test của đối tượng nghiên cứu (có thể sử dụng các tham số , CV, chỉ tiêu W Shapyro - Winki để đánh giá mức độ đại diện, và mức độ đồng đều và tính phân phối chuẩn của đám đông). Đây mới là các số liệu đảm bảo đủ cơ sở khoa hich được sử dụng để xây dựng tiêu chuẩn đánh giá TĐTL của đối tượng nghiên cứu.

Bước thứ tư: Trên cơ sở các số liệu thu được ở bước 2, tiến hành xây dựng bảng điểm tổng hợp theo thang điểm 10 (sử dụng thang độ C hoặc sử dụng quy tắc  2). Thành tích đạt được của các VĐV sẽ được quy ra điểm (theo thang điểm 10) ở từng tiêu chí lựa chọn bằng cách tra các bảng điểm (theo thang độ C) đã xây dựng. Trong quá trình tra bảng, sử dụng phương pháp tiệm cận khi đánh giá TĐTL của VĐV theo cách tính trên. Nghĩa là, một chỉ số nào đó nằm giữa mức tốt và khá, nếu gần với mức khá hơn thì đánh giá là khá (khá cộng), nếu gần với mức tốt hơn thì đánh giá là tốt (tốt trừ), hoặc một chỉ tiêu nào đó nằm giữa mức điểm 7 và điểm 8, nếu gần với mức điểm 7 thì lấy điểm 7, còn nếu gần với mức điểm 8 thì xác định chỉ tiêu đó ở mức điểm 8.

Mặt khác, vì các yếu tố đánh giá TĐTL của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam bao gồm cả các đặc tính bảo thủ (ít thay đổi duới tác động của

chương trình huấn luyện) và không bảo thủ (biến đổi mạnh duới tác động của chương trình huấn luyện), cũng như các đặc tính bù trừ và không bù trừ. Do vậy, trong quá trình đánh TĐTL được hướng dẫn dưới đây bao gồm sự vận dụng nguyên tắc “bù trừ” - nghĩa là VĐV có thể yếu ở yếu tố này nhưng sẽ được bù lại ở yếu tố khác, miễn tổng điểm đạt được nằm trong khoảng xác định của các mức chỉ tiêu đã được phân loại. Vấn đề này sẽ được trình bày ở mục 3.3 của luận án.

Bước thứ năm: Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá TĐTL cho đối tượng nghiên cứu. Bước này được thực hiện như sau: Sau khi tra bảng điểm tổng hợp kết quả lập test (bước thứ 3), và xác định tỷ trọng ảnh hưởng của nhóm các chỉ tiêu (bước thứ 4), tính tổng điểm đạt được sau khi lập test ở nhóm các tiêu chí lựa chọn, sau đó quy đổi ra thang điểm có tính đến yếu tố tỷ trọng ảnh hưởng tương ứng (tra bảng 3.37 đến bảng 3.39). Cuối cùng tính tổng điểm đạt được của các nhóm nội dung (trong luận án là 05 nhóm yếu tố thành phần cấu thành TĐTL của đối tượng nghiên cứu) sau khi đã tra bảng quy đổi thang điểm theo tỷ trọng ảnh hưởng (bảng 3.37 đến bảng 3.39), và tiến hành tra bảng đánh giá xếp loại tổng hợp đã được xây dựng (bảng 3.42).

3.2.4. Xác lập tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm yếu tố thành phần trong đánh giá trình độ tập luyện của nữ vận động viên bóng đá cấp cao Việt Nam.

Như chúng ta đã biết, TĐTL của VĐV bóng đá là một cấu trúc nhiều yếu tố thành phần. Nhưng sự tác động của các yếu tố thành phần đó không tương đồng, nghĩa là có yếu tố tác động mạnh, có yếu tố tác động ở mức độ ít hơn đến thành tích thể thao của VĐV. Vì vậy, trong quá trình đánh giá TĐTL, cần phải xem xét đến mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố đó tới thành tích. Nhóm nhân tố nào ảnh hưởng lớn đến thành tích thể thao của VĐV thì nhóm nhân tố đó phải là nhóm nhân tố cơ bản trong quá trình đánh giá TĐTL, vì thành tích của các VĐV sẽ phụ thuộc phần lớn vào nhóm nhân tố này.

Vấn đề đặt ra là mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này đến thành tích thể thao của VĐV ở từng vị trí chuyên môn thi đấu có như nhau hay không, các yếu tố này có thay đổi mức độ ảnh hưởng theo từng vị trí chuyên môn khác nhau không, và nếu có thì tỷ lệ ảnh hưởng của chúng thay đổi như thế nào? Việc xác định tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm yếu tố thành phần, có nhiều phương pháp khác nhau. Để giải quyết vấn đề này, căn cứ vào cơ sở toán học của phương pháp xác định tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm nhân tố, luận án đã sử dụng phương pháp của Panma I.C. Engo L.G [109] để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố thành phần đến thành tích thể thao của VĐV. Phương pháp này sẽ xác định được hệ số tương quan đa nhân tố (Rx,y,z…) từ đó xác định tỷ trọng ảnh hưởng () của từng yếu tố thành phần. Thuật toán của phương pháp này được sử dụng công thức như trình bày ở mục 2.2.8 chương 2 của luận án

Việc xác định mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố được thực hiện theo trình tự các bước như như sau:

Bước 1: Lựa chọn hệ thống các tiêu chí đánh giá TĐTL của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam theo từng vị trí chuyên môn thi đấu (xem mục 3.1), sau đó phân chia các tiêu chí theo từng nhóm nhân tố cấu thành TĐTL (trong luận án là các nhóm: hình thái, tâm lý, thể lực chung và chuyên môn, kỹ - chiến thuật và y sinh học).

Bước 2: Tính điểm theo thang độ C cho từng tiêu chí của các VĐV ở từng nhóm nhân tố, sau đó tính điểm bình quân của từng người về các mặt: hình thái, tâm lý, thể lực chung và chuyên môn, kỹ - chiến thuật và y sinh học. Tiếp theo xác định thành tích thi đấu của VĐV (hiệu suất thi đấu - vấn đề này đã được trình bày ở mục 2.2.3 chương 2), qua đó sử dụng các công thức toán học thống kê thông thường để tính các giá trị: x , , r.

Bước 3: Xác định hệ số tương quan tuyến tính (hệ số tương quan cặp) giữa các tiêu chí lựa chọn với nhau (xác định ma trận tương quan).

Bước 4: Xác định hệ số ảnh hưởng (tỷ trọng ảnh hưởng) của từng nhóm yếu tố thành phần cấu thành TĐTL đến thành tích thi đấu và hệ số tương quan đa nhân tố giữa các nhóm yếu tố thành phần.

Kết quả phân tích về mối tương quan giữa các yếu tố thành phần và hiệu suất thi đấu với nhau ở các vị trí chuyên môn thi đấu được trình bày ở các bảng 3.12 đến 3.15 và tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm yếu tố tới hiệu suất thi đấu của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam được trình bày ở bảng

3.16 và biểu đồ 3.1.

BẢNG 3.12. HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC YẾU TỐ THÀNH PHẦN VÀ HỆ SỐ TƯƠNG QUAN CỦA CÁC YẾU TỐ ĐÓ VỚI HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM - NHÓM VỊ TRÍ TIỀN ĐẠO.

Nhóm yếu tố	1	2	3	4	5	6
1.	Hiệu suất thi đấu		0.826	0.801	0.820	0.792	0.762
2.	Hình thái.			0.832	0.816	0.877	0.730
3.	Tố chất thể lực				0.841	0.782	0.752
4.	Kỹ - chiến thuật.					0.810	0.846
5.	Tâm lý						0.783
6.	Y sinh.
Hệ số tương quan đa nhân tố.		0.9061

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 230 trang tài liệu này.

BẢNG 3.13. HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC YẾU TỐ THÀNH PHẦN VÀ HỆ SỐ TƯƠNG QUAN CỦA CÁC YẾU TỐ ĐÓ VỚI HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM - NHÓM VỊ TRÍ TIỀN VỆ.

Nhóm yếu tố	1	2	3	4	5	6
1.	Hiệu suất thi đấu		0.845	0.833	0.814	0.812	0.832
2.	Hình thái.			0.864	0.855	0.803	0.802
3.	Tố chất thể lực				0.876	0.889	0.792
4.	Kỹ - chiến thuật.					0.901	0.834
5.	Tâm lý						0826
6.	Y sinh.
Hệ số tương quan đa nhân tố.		0.9352

BẢNG 3.14. HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC YẾU TỐ THÀNH PHẦN VÀ HỆ SỐ TƯƠNG QUAN CỦA CÁC YẾU TỐ ĐÓ VỚI HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM - NHÓM VỊ TRÍ HẬU VỆ

Nhóm yếu tố	1	2	3	4	5	6
1.	Hiệu suất thi đấu		0.808	0.796	0.858	0.832	0.792
2.	Hình thái.			0.815	0826	0.802	0.877
3.	Tố chất thể lực				0.801	0.792	0.782
4.	Kỹ - chiến thuật.					0.834	0.810
5.	Tâm lý						0.801
6.	Y sinh.
Hệ số tương quan đa nhân tố.		0.8452

BẢNG 3.15. HỆ SỐ TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC YẾU TỐ THÀNH PHẦN VÀ HỆ SỐ TƯƠNG QUAN CỦA CÁC YẾU TỐ ĐÓ VỚI HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM - NHÓM VỊ TRÍ THỦ MÔN

Nhóm yếu tố	1	2	3	4	5	6
1.	Hiệu suất thi đấu		0.568	0.834	0.846	0.762	0.812
2.	Hình thái.			0.621	0.783	0.530	0.803
3.	Tố chất thể lực				0.763	0.752	0.889
4.	Kỹ - chiến thuật.					0.577	0.701
5.	Tâm lý						0.676
6.	Y sinh.
Hệ số tương quan đa nhân tố.		0.8073

Từ kết quả thu được ở các bảng 3.12 đến 3.16 và biểu đồ 3.1 cho phép đi đến một số nhận xét sau: mối tương quan riêng phần giữa các nhóm tiêu chí đánh giá TĐTL nữ VĐV bóng đá cấp cao và hiệu suất thi đấu thể hiện khá chặt chẽ. Mối tương quan này có sự khác biệt giữa các vị trí chuyên môn thi đấu, nhóm VĐV hàng tiền vệ và hàng tiền đạo có mối tương quan chặt chẽ hơn so với các VĐV ở hàng hậu về và thủ môn.

NHÓM VỊ TRÍ TIỀN ĐẠO

13.00 9.40 13.50

24.2

12.50

27.40

Hình thái Thể lực

Kỹ - chiến thuật Tâm lý

Y sinh Khác

NHÓM VỊ TRÍ TIỀN VỆ

13.50 6.50 13.60

12.70

25.10

28.60

Hình thái Thể lực

Kỹ - chiến thuật Tâm lý

Y sinh Khác

NHÓM VỊ TRÍ HẬU VỆ

12.60 15.50 12.80

23.90

12.10

23.10

Hình thái Thể lực

Kỹ - chiến thuật Tâm lý

Y sinh Khác

NHÓM VỊ TRÍ THỦ MÔN

19.30 12.50

22.60

12.10

11.20

22.30

Hình thái Thể lực

Kỹ - chiến thuật Tâm lý

Y sinh Khác

BIỂU ĐỒ 3.1. TỶ TRỌNG ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÓM YẾU TỐ THÀNH PHẦN TRONG ĐÁNH GIÁ TĐTL ĐẾN HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM THEO CÁC VỊ TRÍ CHUYÊN MÔN THI ĐẤU.

BẢNG 3.16. TỶ TRỌNG ẢNH HƯỞNG () THEO VỊ TRÍ CHUYÊN MÔN THI ĐẤU CỦA CÁC NHÓM YẾU TỐ ĐÁNH GIÁ TĐTL VỚI HIỆU SUẤT THI ĐẤU CỦA NỮ VĐV BÓNG ĐÁ CẤP CAO VIỆT NAM.

Vị trí chuyên môn thi đấu

Tỷ trọng ảnh hưởng của các nhóm yếu tố cấu thành TĐTL
Hình thái		Tố chất thể lực		Kỹ - chiến thuật		Tâm lý		Y sinh
Hệ số	% quy đổi	Hệ số	% quy đổi	Hệ số	% quy đổi	Hệ số	% quy đổi	Hệ số	% quy đổi
Tiền đạo	0.135	13.50	0.242	24.20	0.274	27.40	0.125	12.50	0.130	13.00
Tiền vệ	0.136	13.60	0.251	25.10	0.286	28.60	0.127	12.70	0.135	13.50
Hậu vệ	0.128	12.80	0.239	23.90	0.231	23.10	0.121	12.10	0.126	12.60
Thủ môn	0.125	12.50	0.226	22.60	0.223	22.30	0.112	11.20	0.121	12.10

Mặt khác, những số liệu ở bảng 3.16 còn cho thấy mức độ ảnh hưởng của các yếu tố thành phần đến hiệu suất thi đấu cũng có sự khác biệt theo vị trí chuyên môn thi đấu của đối tượng nghiên cứu, trong đó mức độ ảnh hưởng lớn nhất phải kể tới là yếu tố thể lực chung và chuyên môn, cũng như yếu tố kỹ - chiến thuật. Hai yếu tố có tính chất chuyên môn này chiếm tới hơn 50% trong tổng tỷ trọng ảnh hưởng tới hiệu suất thi đấu của đối tượng nghiên cứu.

Đồng thời, kết quả nghiên cứu ở bảng 3.16 cho phép đưa ra các phương trình tương ứng biểu diễn mức độ ảnh hưởng của các nhóm nhân tố cấu thành TĐTL nêu trên đến thành tích thi đấu ứng dụng trong đánh giá TĐTL của nữ VĐV bóng đá cấp cao Việt Nam như sau:

Nữ VĐV bóng đá cấp cao - hàng tiền đạo:

Y(1, 2, 3, 4, 5) = 0.135x1 + 0.242x2 + 0.274x3 + 0.125x4 + 0.130x5 (1)

Nữ VĐV bóng đá cấp cao - hàng tiền vệ:

Y(1, 2, 3, 4, 5) = 0.136x1 + 0.251x2 + 0.286x3 + 0.127x4 + 0.135x5 (2)

Nữ VĐV bóng đá cấp cao - hàng hậu vệ:

Y(1, 2, 3, 4, 5) = 0.128x1 + 0.239x2 + 0.231x3 + 0.121x4 + 0.126x5 (3)