Nghiên cứu mô hình bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng tại khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc Mũi Hếch, tỉnh Hà Giang - 1

Trang

MỞ ĐẦU

1

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

3

1.1. Các định nghĩa và Khái niện về bảo tồn

3

1.2. Khu bảo tồn thiên nhiên

4

1.3. Cộng đồng

5

1.4. Bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng

5

1.5. Cơ sở pháp lý về đồng quản lý rừng đặc dụng và bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng

6

1.6. Loài Voọc mũi hếch

8

1.7. Thực trạng công tác bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng

9

1.7.1. Bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng trên thế giới

9

1.7.2. Bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng tại Việt Nam

10

1.7.3. Các hoạt động bảo tồn tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mũi hếch tỉnh Hà Giang

13

CHƯƠNG II: ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

16

2.1. Địa điểm nghiên cứu

16

2.1.1. Vị trí địa lý

16

2.1.2 Đặc điểm khí hậu

18

2.1.3. Địa hình, địa chất và đất đai

18

2.1.4. Đặc điểm địa lý - sinh vật

19

2.1.5. Đặc điểm thuỷ văn

19

2.1.6. Hệ thực vật

19

21

2.2. Điều kiện kinh tế, xã hội 03 xã quanh KBT

23

2.2.1. Điều kiện kinh tế xã hội xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên

23

2.2.2. Điều kiện kinh tế, xã hội xã Yên Định, huyện Bắc Mê

26

2.2.3. Điều kiện kinh tế, xã hội xã Minh Sơn, huyện Bắc Mê

28

2.3. Thời gián nghiên cứu

33

2.4. Đối tượng nghiên cứu

34

2.5. Phương pháp nghiên cứu

34

2.5.1. Tổng hợp và kế thừa tài liệu

34

2.5.2. Điều tra phỏng vấn tại thực địa

35

25.3. Đánh giá nông thôn có sự tham gia của cộng đồng (PRA)

36

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

38

3.1. Thực trạng công tác bảo tồn tại KBT

38

3.1.1. Hiện trạng về tổ chức

38

3.1.2. Hiện trạng hoạt động

45

3.1.3. Hiện trạng cơ sở vật chất và kinh phí hoạt động của KBT

47

3.2. Những khó khăn, bất cập

48

3.2.1. Về mô hình quản lý

48

3.2.2. Về xác định danh giới Khu bảo tồn

51

3.2.3. Cơ chế chính sách về công tác bảo tồn

52

3.2.4. Nhận thức về công tác bảo tồn

53

3.3. Các tác động và áp lực

55

3.3.1. Áp lực về khai thác và sử dụng tài nguyên

55

62

3.3.3. Áp lực về mặt quy hoạch

66

3.3.4. Áp lực của Biến đổi khí hậu

66

3.4. Đề xuất mô hình bảo tồn

67

3.4.1. Nguyên tắc đề xuất mô hình

67

3.4.2. Đề xuất hoàn thiện mô hình quản lý

67

3.4.3. Đề xuất các giải pháp nhằm giảm thiểu những áp lực đến KBT

72

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

75

KẾT LUẬN

75

KIẾN NGHỊ

76

TÀI LIỆU THAM KHAO

77

PHỤ LỤC

80

Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mũi hếch, tỉnh Hà Giang

KBT

Khu bảo tồn

VMH

Voọc mũi hếch

FFI

Tổ chức Bảo tồn động thực vật hoang dã Quốc tế (Fauna and Flora Intemational)

UBND

Ủy ban nhân dân

MOSTE

Bộ Khoa học, công nghệ và Môi trường

MOST

Bộ Khoa học và Công nghệ

IUCN

Tổ chức bảo tồn thiên nhiên quốc tế

RĐD

Rừng đặc dụng

TNTN

Tài nguyên thiên nhiên

19

Bảng 2.2. Diện tích gieo trồng các loài cây hàng năm xã Tùng Bá

23

Bảng 2.3. Diện tích gieo trồng các loài cây hàng năm xã Yên Định

26

Bảng 2.4. Diện tích gieo trồng các loài cây hàng năm xã Minh Sơn

29

Bảng 3.1. Nhân lực thực hiện công tác quản lý tại Ban quản lý các Khu bảo tồn trên địa bàn tỉnh Hà Giang

49

Bảng 3.2. Diện tích các loại đất của KBTV

51

Bảng 3.3. Thống kê đàn gia súc của 03 xã và 08 thôn quanh khu bảo tồn

56

Bảng 3.4. Tổng hợp ý kiến đánh giá về những nguy cơ ảnh hưởng đến KBTV

62

Bảng 3.5. Dân số 08 thôn quanh Khu bảo tồn

63

Bảng 3.6. Cơ cấu kinh tế của 03 xã quanh Khu bảo tồn

63

50

Biểu đồ 3.2. Kết quả điều tra, phỏng vấn về những bất cập trong công tác quản lý tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mũi hếch

55

17

Bản đồ 02: Vị trí các dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn 03 xã quanh KBTV

61

Bản đồ 03: Vị trí các điểm dân cư quanh KBTV

65

39

Sơ đồ 02: Đề xuất mô hình quản lý tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mũi hếch, tỉnh Hà Giang

69