Hôn nhân đồng tính dưới góc độ quyền con người

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT

BÙI THỊ PHƯƠNG THẢO

HÔN NHÂN ĐỒNG TÍNH DƯỚI GÓC ĐỘ QUYỀN CON NGƯỜI

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

NGÀNH: LUẬT HỌC

Hệ đào tạo: Chính quy Khóa học: QH-2015-L

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT

BÙI THỊ PHƯƠNG THẢO

HÔN NHÂN ĐỒNG TÍNH DƯỚI GÓC ĐỘ QUYỀN CON NGƯỜI

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC NGÀNH: LUẬT HỌC

Hệ đào tạo: Chính quy Khóa học: QH-2015-L

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. LÃ KHÁNH TÙNG

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Khoá luận là nghiên cứu của riêng bản thân tôi. Các số liệu, trích dẫn trong Khoá luận đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Nếu không có sự trung thực nào trong nghiên cứu này, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Sinh viên

Bùi Thị Phương Thảo

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới giảng viên TS. Lã Khánh Tùng – người đã tận tình hướng dẫn và hỗ trợ em trong suốt quá trình nghiên cứu để hoàn thành Khoá luận tốt nghiệp này.

Em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo trong Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội và các bạn sinh viên đã giúp đỡ em trong quá trình học tập và quá trình hoàn thành bài khoá luận này.

Do chưa có nhiều kinh nghiệm và trình độ nghiên cứu của bản thân còn hạn chế, Khoá luận tốt nghiệp này không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý của các thầy, cô giáo và các bạn sinh viên để bài khoá luận được hoàn thiện hơn, giúp em có những kinh nghiệm quý báu trong những nghiên cứu sau này.

Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 26 tháng 4 năm 2019

Sinh viên

Bùi Thị Phương Thảo

Trang bìa phụ Lời cảm ơn Lời cam đoan Mục lục

Danh mục các từ viết tắt

MỤC LỤC

Trang

PHẦN MỞ ĐẦU 1

1. Đặt vấn đề 1

2. Tình hình nghiên cứu đề tài 2

3. Mục đích nghiên cứu của đề tài 3

4. Phương pháp nghiên cứu đề tài 3

5. Bố cục của khoá luận 4

Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUYỀN CON NGƯỜI VÀ KẾT HÔN ĐỒNG TÍNH. 5

1.1 Khái niệm quyền con người 5

1.2 Sự phát triển của quyền con người 6

1.3 Quyền kết hôn trong luật nhân quyền quốc tế 11

1.4 Người đồng tính và quyền của người đồng tính 13

1.4.1 Khái niệm người đồng tính 13

1.4.2 Quyền của người đồng tính 15

1.4.2.1 Cơ sở lý luận về quyền của người đồng tính 15

1.4.2.2 Những văn bản là cơ sở của việc ghi nhận quyền của người đồng tính trên phương diện quốc tế 20

1.4.3 Hôn nhân đồng tính 23

Tiểu kết 1: 27

Chương 2: THỰC TRẠNG KẾT HÔN ĐỒNG TÍNH TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM 27

2.1 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc công nhận quyền kết hôn của người đồng tính 27

2.1.1 Yếu tố tâm lí, xã hội 27

2.1.2 Yếu tố tôn giáo 30

2.1.3 Yếu tố chính trị 34

2.2 Vấn đề ghi nhận quyền kết hôn đồng tính của các nước trên thế giới và Việt Nam 38

2.2.1 Quy định pháp luật của một số quốc gia đã công nhận quyền kết hôn của người đồng tính 38

2.2.2 Quy định pháp luật của một số quốc gia không công nhận hôn nhân đồng tính 43

2.2.3 Quy định pháp luật của Việt Nam 46

2.3 Những khó khăn trong việc ghi nhận quyền kết hôn đồng tính 48

Tiểu kết 2: 52

Chương 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM BẢO VỆ QUYỀN KẾT HÔN ĐỒNG TÍNH Ở VIỆT NAM 53

3.1 Hệ quả khi pháp luật không công nhận hôn nhân đồng tính 53

3.2 Một số kiến nghị đối với các quy định của pháp luật Việt Nam về hôn nhân đồng tính 57

KẾT LUẬN 59

Tài liệu tham khảo 60

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Viết tắt

Thuật ngữ

Tiếng anh

LGBT

Đồng tính nữ, đồng tính

nam, song tính, chuyển giới

Lesbian, Gay, Bisexual,

Transgender

APA

Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ

AmericanPsychological

Association

UDHR

Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân

quyền

Universal Declaration of

Human Rights

ICCPR

Công ước Quốc tế về các

Quyền Dân sự và Chính trị

International Covenant on

Civil and Political Rights

ICESCR

Công ước Quốc tế về các

Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa

International Covenant on

Economic, Social and Cultural Rights

HRC

Hội đồng nhân quyền của

Liên hợp quốc

The United Nations’

Human Rights Council

BLDS

Bộ luật dân sự năm 2015

iSEE

Viện nghiên cứu Xã hội,

Kinh tế và Môi trường

Luật

HN&GĐ

Luật Hôn nhân và gia đình

năm 2014

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 77 trang tài liệu này.

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Đặt vấn đề

Sự tồn tại của người đồng tính trong xã hội là sự thật và không thể chối bỏ. Nhưng rất nhiều người trong số họ phải sống trong vỏ bọc để tránh sự kì thị, xa lánh của những người xung quanh. Mặc dù người đồng tính là một phần hợp thành nên xã hội loài người nhưng ở nhiều nơi trên thế giới họ vẫn là nạn nhân của những hành vi ngược đãi. Thậm chí, trước đây, đồng tính luyến ái được coi là một loại bệnh tâm thần được hình thành đồng thời dưới cả khía cạnh bệnh lý và tâm lý. Nhiều người cũng cho rằng, hiện tượng đồng tính luyến ái là sự phát triển lệch lạc, lệch chuẩn về cả đạo đức và lối sống, trái với thuần phong mỹ tục của người Việt Nam. Trong nhiều năm trở lại đây, nhiều người không ngần ngại công khai mình là người đồng tính. Nhiều phong trào đòi quyền bình đẳng, đòi quyền được kết hôn cho những người đồng tính luyến ái đã xuất hiện ở khá nhiều nước trên thế giới. Vì vậy, việc hai người đồng tính sống chung như vợ chồng cũng không còn xa lạ. Từ nhiều năm qua, vấn đề này vẫn không ngừng được quan tâm với hai quan điểm trái ngược nhau về việc công nhận hay không công nhận hôn nhân của cặp đôi đồng tính.

Trên thế giới đã có nhiều quốc gia thừa nhận hôn nhân đồng tính như: Hà Lan (năm 2001) là nước đầu tiên thừa nhận hôn nhân đồng tính, Bỉ (năm 2003), Na Uy (năm 2008), Đan Mạch (năm 2012), New Zealand (năm 2013), Mỹ (năm 2015) … và gần đây nhất là Úc (tháng 12/2017). Việt Nam chưa công nhận hôn nhân đồng tính. Tại điều 10 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 quy định: “Cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính". Sau khi ban hành Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 đã có quy định mới là: “Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính” (khoản 2, Điều 8). Quy định này tuy có phần tiến bộ hơn và đã có bước thay đổi trong tư duy về việc kết hôn đồng tính, nhưng về mặt pháp lí thì quyền và nghĩa vụ của