Hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em ở Việt Nam hiện nay

mình, đồng thời thực hiện việc tái hòa nhập cộng đồng cho các nạn nhân trong phạm vi của địa phương.

KẾT LUẬN

Phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em ở Việt Nam hiện nay là một vấn đề được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Việc quan tâm này được thể hiện thông qua một hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật để phòng ngừa, ngăn chặn và trừng trị đối với loại tệ nạn này. Tuy nhiên, trước những diễn biến hết sức phức tạp của loại tệ nạn này, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật nói trên đã bộc lộ nhiều bất cập, thiếu sót, dẫn đến hạn chế hiệu quả của công tác phòng, chống tệ nạn mua bán phụ nữ, trẻ em. Vấn đề đặt ra là phải hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em để đáp ứng yêu cầu cả về mặt lý luận, lẫn thực tiễn. Nhận thức như vậy, chúng tôi đã chọn nghiên cứu vấn đề hoàn thiện pháp luật về phòng chống mua bán phụ nữ và trẻ em ở Việt Nam hiện nay; qua đó, đi đến một số kết luận sau đây:

1. Trên cơ sở tìm hiểu học thuyết Mác-Lênin về nhà nước và pháp luật; phân tích các định nghĩa về "buôn bán người" nói chung trong đó chủ yếu là "buôn bán phụ nữ, trẻ em" theo tinh thần của pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam về tội phạm "mua bán phụ nữ, trẻ em", luận văn đã đưa ra khái niệm "mua bán phụ nữ, trẻ em" và các yếu tố cấu thành hành vi "mua bán phụ nữ, trẻ em", cũng như khái niệm và vai trò của pháp luật phòng, chống "mua bán phụ nữ, trẻ em" ở Việt Nam.

2. Trên cơ sở đánh giá khái quát hệ thống pháp luật Việt Nam về phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em và hệ thống lý luận về nhà nước và pháp luật, luận văn đã xây dựng khái niệm và tiêu chí hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em. Theo đó, hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em được xuất phát từ những yêu cầu khách quan của thực tiễn, đó là: hoàn thiện pháp luật phòng, chống "mua bán phụ nữ, trẻ em" để bảo vệ quyền con người nói chung và quyền của phụ nữ, trẻ em nói riêng. Hoàn thiện pháp luật nói chung, theo tinh thần Nghị quyết số 48-NQ/TW của Bộ Chính trị, đòi hỏi phải hoàn thiện các lĩnh vực pháp luật, trong đó có lĩnh vực pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em. Đây cũng là đòi hỏi tất yếu của quá trình hợp tác quốc tế về phòng, chống buôn bán người.

3. Buôn bán người, đặc biệt là mua bán phụ nữ, trẻ em là một vấn nạn mang tính toàn cầu và đang có chiều hướng gia tăng đáng lo ngại trên phạm vi toàn thế giới, bất chấp những nỗ lực quốc tế và quốc gia đã và đang được tiến hành. Việt Nam được coi là nơi đi cho các tuyến buôn bán người tới một số quốc gia trong tiểu vùng sông Mê-kông và các quốc gia khác. Tình trạng buôn bán phụ nữ, trẻ em trong nước cũng xảy ra ở một số tỉnh thành phố, chủ yếu là việc lừa đảo phụ nữ, trẻ em từ nông thôn ra thành thị để bán vào các nhà hàng, khách sạn, quán karaoke, quán cà phê và ép buộc họ làm gái bán dâm.

Phần lớn các vụ mua bán phụ nữ, trẻ em đều do các tổ chức, đường dây tội phạm thực hiện với sự cấu kết chặt chẽ giữa các đối tượng trong nước và ngoài nước, với nhiều thủ đoạn tinh vi xảo quyệt. Nạn nhân của loại tội phạm này thường là phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, nhận thức xã hội hạn chế, nhẹ dạ cả tin, dễ bị lừa gạt.

4. Nhà nước Việt Nam đã có những mối quan tâm đặc biệt trong việc tạo ra khung pháp lý để phòng chống tệ nạn mua bán phụ nữ, trẻ em, thể hiện trên hai mặt sau đây:

Xây dựng khung pháp luật nhằm bảo vệ quyền con người nói chung, quyền của phụ nữ và trẻ em nói riêng;

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 108 trang tài liệu này.

Xây dựng khung pháp luật về phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em.

Nhìn chung, chính sách và pháp luật Việt Nam đã phù hợp với các quy định của cộng đồng quốc tế về chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia và phòng, chống buôn bán người. Tuy nhiên, trong hệ thống pháp luật của nước ta vẫn tồn tại một số điểm chưa tương đồng cần phải được sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ừng một cách đầy đủ các yêu cầu của văn kiện pháp lý này. Điều này không chỉ cần thiết để thực thi trách nhiệm với tư cách là một quốc gia thành viên khi nước ta tham gia các điều ước quốc tế, mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực trong đấu tranh phòng, chống một cách có hiệu quả đối với hành vi buôn bán người, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em.

Do tính chất "xuyên quốc gia" của tội phạm buôn bán người, việc truy cứu trách nhiệm đối với người phạm tội không thể tiến hành nếu chỉ giới hạn trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia mà cần có sự hợp tác song phương và đa phương giữa các cơ quan chức năng của các quốc gia hữu quan. Vì vậy, việc làm hài hòa giữa pháp luật của quốc

gia và pháp luật khu vực, quốc tế có liên quan đến vấn đề này nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc hợp tác khu vực và quốc tế trong đấu tranh phòng, chống buôn bán người là rất cần thiết.

5. Trên cơ sở tổng hợp kết quả nghiên cứu, dự báo tình hình mua bán phụ nữ, trẻ em trong thời gian tới, luận văn đã đề xuất một số phương hướng, giải pháp góp phần hoàn thiện pháp luật về phòng chống buôn bán người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em trong thời gian tới; cụ thể là phương hướng và các giải pháp sau:

- Về phương hướng:

+ Hoàn thiện pháp luật nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ, đúng đắn đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta về phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em.

+ Hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em theo hướng phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế về phòng, chống buôn bán người.

+ Hoàn thiện các quy định của pháp luật về bảo vệ quyền của phụ nữ và trẻ em.

+ Hoàn thiện các quy định của pháp luật về phòng, chống mua bán phụ nữ và trẻ

em.

trẻ em:

- Các giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán phụ nữ,

+ Khẩn trương ký kết, tham gia các điều ước quốc tế, Nghị định thư của Liên hợp

quốc về phòng, chống buôn bán người.

+ Sử dụng thống nhất thuật ngữ buôn bán phụ nữ, trẻ em trong các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

+ Xây dựng Luật phòng chống buôn bán người.

+ Sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật hiện hành liên quan đến bảo vệ quyền của phụ nữ, trẻ em và đấu tranh phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em.

+ Sửa đổi, bổ sung tình tiết tăng nặng định khung của một số điều trong Bộ luật hình sự năm 1999.

+ Thành lập lực lượng chuyên trách đấu tranh phòng chống mua bán phụ nữ, trẻ

em.

NHỮNG CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ

1. Cao Quốc Việt (2006), "Phòng, chống tệ nạn mại dâm và tội phạm mua bán phụ nữ, trẻ em", Trong sách: Kiến thức pháp luật về quốc phòng, an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, Tập 4, tr. 116-145, (Dự án VIE/02/015 về hỗ trợ thực thi chiến lược phát triển hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010), Bộ Tư pháp.

2. Cao Quốc Việt (2006), "Tình huống pháp luật về phòng, chống tệ nạn mại dâm và phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em", Trong sách: Tình huống pháp luật về quốc phòng, an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, Tập 3, tr. 100-126, (Dự án VIE/02/015 về hỗ trợ thực thi chiến lược phát triển hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010), Bộ Tư pháp.

DANH MôC TµI LiÖu THAM KH¶O

1. Ban ChØ ®¹o Ch-¬ng tr×nh 130/CP (2006), Ch-¬ng tr×nh hµnh ®éng phßng, chèng téi ph¹m bu«n b¸n phô n÷, trÎ em vµ c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o, Nxb C«ng an nh©n d©n, Hµ Néi.

2. Vò Ngäc B×nh (1998), Phßng chèng bu«n b¸n vµ m¹i d©m trÎ em, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.

3. §ç An B×nh (2002), B¶o vÖ trÎ em vµ ng-êi ch-a thµnh niªn b»ng ph¸p luËt h×nh sù ViÖt Nam - lý luËn vµ thùc tiÔn, LuËn v¨n th¹c sÜ luËt häc, Tr-êng §¹i häc LuËt Thµnh phè Hå ChÝ Minh.

4. Bé Lao ®éng - Th-¬ng binh vµ X· héi (2000), QuyÕt ®Þnh sè 1101/2000/Q§/BL§TBXH ngµy 25/10 vÒ x©y dùng ch-¬ng tr×nh t¸i hßa nhËp cho nh÷ng n¹n nh©n trÎ em bÞ x©m h¹i t×nh dôc, Hµ Néi.

5. Bé T- ph¸p (2002), Ph¸p luËt quèc tÕ vÒ chèng bu«n b¸n phô n÷ vµ trÎ em, Kû yÕu héi th¶o, Hµ Néi.

6. Bé T- ph¸p (2003), Hoµn thiÖn ph¸p luËt ViÖt Nam h-íng tíi gia nhËp C«ng -íc La Hay vÒ b¶o vÖ trÎ em vµ hîp t¸c trªn lÜnh vùc con nu«i n-íc ngoµi, Kû yÕu héi th¶o, Hµ Néi.

7. Bé T- ph¸p (2004), B¸o c¸o ®¸nh gi¸ vµ mét sè kiÕn nghÞ vÒ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn phßng chèng téi ph¹m bu«n b¸n phô n÷ vµ trÎ em, Hµ Néi.

8. ChÝnh phđ (1995), NghÞ ®Þnh sè 87-CP ngµy 12/12 vÒ t¨ng cuêng qu¶n lý c¸c ho¹t

®éng v¨n hãa vµ dÞch vô v¨n hãa, ®Èy m¹nh bµi trõ mét sè tÖ n¹n x· héi nghiªm träng, Hµ Néi.

9. ChÝnh phđ (1997), ChØ thÞ sè 766-TTg ngµy 17/9 cđa Thđ t-íng ChÝnh phđ vÒ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn viÖc ®a tr¸i phÐp phô n÷ vµ trÎ em ra níc ngoµi, Hµ Néi.

10. ChÝnh phđ (1998), ChØ thÞ sè 06/1998/TTg ngµy 23/1 cđa Thđ t-íng ChÝnh phđ vÒ viÖc t¨ng c-êng c«ng t¸c b¶o vÖ trÎ em, ng¨n ngõa vµ gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trÎ em lang thang, trÎ em bÞ l¹m dông søc lao ®éng, Hµ Néi.

11. ChÝnh phđ (1998), NghÞ ®Þnh sè 83/1998/N§-CP ngµy 10/10 vÒ ®¨ng ký hé tÞch, Hµ Néi.

12. ChÝnh phđ (2001), NghÞ ®Þnh sè 02/2001/N§-CP ngµy 09/01 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh Bé luËt lao ®éng vµ luËt gi¸o dôc vÒ d¹y nghÒ, Hµ Néi.

13. ChÝnh phđ (2001), NghÞ ®Þnh sè 31/2001/N§-CP ngµy 26/6 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc v¨n hãa th«ng tin, Hµ Néi.

14. ChÝnh phđ (2001), NghÞ ®Þnh sè 70/2001/N§-CP ngµy 3/10 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh, Hµ Néi.

15. ChÝnh phđ (2001), NghÞ ®Þnh sè 77/2001/N§-CP ngµy 22/10 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ ®¨ng ký h«n nh©n theo NghÞ quyÕt sè 35/2000-QH10 cđa Quèc héi vÒ viÖc thi hµnh LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh, Hµ Néi.

16. ChÝnh phđ (2001), NghÞ ®Þnh sè 87/2001/N§-CP ngµy 21/11 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vùc h«n nh©n vµ gia ®×nh, Hµ Néi.

17. ChÝnh phđ (2002), NghÞ ®Þnh sè 32/2002/N§-CP ngµy 27/3 quy ®Þnh viÖc ¸p dông LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh ®èi víi c¸c d©n téc thiÓu sè, Hµ Néi.

18. ChÝnh phđ (2002), NghÞ ®Þnh sè 68/2002/N§-CP ngµy 10/7 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cđa LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh cã yÕu tè n-íc ngoµi, Hµ Néi.

19. ChÝnh phđ (2003), ChØ thÞ sè 25/2003/CT-TTG ngµy 21/11 cđa Thđ t-íng ChÝnh phđ vÒ viÖc tæ chøc triÓn khai thi hµnh Ph¸p lÖnh phßng, chèng m¹i d©m, Hµ Néi.

20. ChÝnh phđ (2004), ChØ thÞ sè 14/2004/CT-TTg ngµy 2/4 cđa Thđ t-íng ChÝnh phđ vÒ viÖc xö lý vµ ng¨n chÆn viÖc xuÊt c¶nh vµ c- tró tr¸i phÐp cđa c«ng d©n ViÖt Nam ë n-íc ngoµi, Hµ Néi.