LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân, được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tiễn và dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.Tiến sĩ Hoàng Đức
Tác giả đề tài: Vũ Gia Khuyến
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC HÌNH ix
Có thể bạn quan tâm!
-
Giải pháp ứng dụng hiệp ước Basel II vào hệ thống quản trị rủi ro tại các ngân hàng thương mại Việt Nam - 2 -
Hệ Thống Quản Trị Rủi Ro Của Các Nhtm Việt Nam -
Hệ Số Beta Trong Phương Pháp Chuẩn Đối Với Rủi Ro Hoạt Động
Xem toàn bộ 139 trang tài liệu này.
DANH MỤC QUY ƯỚC VIẾT TẮT x
PHẦN MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Vấn đề và nội dung đề tài nghiên cứu 2
3. Mục tiêu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài 2
3.1 Mục tiêu nghiên cứu 2
3.1.1 Mục tiêu chung 2
3.1.2 Mục tiêu cụ thể 3
3.2 Đối tượng nghiên cứu 3
3.3 Phạm vi nghiên cứu 3
4. Cơ sở lý luận thực tiễn của đề tài 4
4.1 Nguồn thông tin thu thập 4
4.2 Cơ sở lý luận – thực tiễn 4
5. Phương pháp nghiên cứu, tiếp cận 4
5.1 Phân tích sử dụng số liệu thứ cấp 4
5.2 Phân tích sử dụng số liệu sơ cấp 4
6. Ý nghĩa đóng góp của đề tài 5
7. Kết cấu đề tài 5
CHƯƠNG 1: HIỆP ƯỚC BASEL II VÀ HỆ THỐNG QUẢN TRỊ RỦI RO CỦA CÁC NHTM TRONG NỀN KINH TẾ 6
1.1. Hiệp ước Basel II 6
1.1.1. Lịch sử ra đời của Ủy ban Basel 6
1.1.2. Hiệp ước Basel I 7
1.1.3. Hiệp ước Basel II 9
1.1.4. Ưu điểm và hạn chế của hiệp ước Basel II 11
1.2.Hệ thống quản trị rủi ro của các NHTM Việt Nam 13
1.2.1. Khái niệm 13
1.2.2 Quản trị rủi ro trong hoạt động NHTM 14
1.2.2.1. Rủi ro tín dụng 16
1.2.2.2. Rủi ro thị trường 17
1.2.2.3. Rủi ro tác nghiệp 18
1.3. Ý nghĩa của việc ứng dụng Hiệp ước Basel II vào hệ thống quản trị rủi ro của NHTM Việt Nam 21
1.4. Kinh nghiệm của một số NHTM trên thế giới về việc ứng dụng Hiệp ước Basel II và quản trị rủi ro 21
1.4.1. Kinh nghiệm ứng dụng Basel của một số ngân hàng tại Canada 21
1.4.2. Thực tiễn áp dụng Basel II tại Châu Á 22
1.4.3. Thực tiễn áp dụng Basel II tại Mỹ 24
1.4.4. Một số bài học kinh nghiệm từ việc triển khai ứng dụng Basel II 24
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 26
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG HIỆP ƯỚC BASEL II TRONG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM VÀ PHÂN TÍCH CÁC TÁC NHÂN GÂY ẢNH HƯỞNG 27
2.1. Đặc điểm của nền kinh tế Việt Nam và sự ảnh hưởng của nó đến hoạt động của các ngân hàng thương mại 27
2.1.1. Những vấn đề chung về nền kinh tế Việt Nam 27
2.1.2. Những đặc điểm cơ bản của nền kinh tế Việt Nam hiện nay 28
2.1.2.1. Cơ sở hạ tầng và môi trường đầu tư 28
2.1.2.2. Chất lượng tăng trưởng 28
2.1.2.3. Cơ cấu kinh tế 28
2.1.2.4. Chất lượng của nguồn lao động 29
2.1.2.5. Chính sách tài chính và tiền tệ 29
2.1.3. Đặc điểm của nền kinh tế và các tác động đến hoạt động của NHTM.
.............................................................................................................30
2.1.3.1. Tín dụng, cung tiền thấp nhất hơn 15 năm qua 30
2.1.3.2. Xu hướng tái cấu trúc ngân hàng 31
2.1.3.3. Bất ổn thị trường liên ngân hàng 31
2.1.3.4. Xuất hiện “yếu tố nhóm” trong hệ thống 32
2.1.3.5. Vấn nạn nợ xấu của các NHTM 32
2.1.3. . ố liệu thống kê khó chính xác cho hoạt động dự báo 32
2.2. Tổng quan về hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam ..33
2.2.1. Quy mô số lượng ngân hàng 33
2.2.2. Quy mô vốn chủ sở hữu 34
2.2.2.1.Tình hình chung 34
2.2.2.2. Quy mô vốn chủ sở hữu của nhóm ngân hàng thương mại G14 35
2.2.3. Các hoạt động cơ bản của ngân hàng 36
2.2.3.1. Hoạt động huy động vốn 36
2.2.3.2. Hoạt động đầu tư 37
2.2.3.3. Hoạt động tín dụng 40
2.2.4. Đánh giá một số loại rủi ro dễ gặp trong kinh doanh ngân hàng thương mại Việt Nam 42
2.2.4.1. Rủi ro tín dụng 42
2.2.4.2. Rủi ro về tỷ giá hối đoái 43
2.2.4.3. Rủi ro lãi suất 45
2.2.4.4. Rủi ro thanh khoản 46
2.2.4.5. Rủi ro chính sách 47
2.2.4.6. Rủi ro tác nghiệp 48
2.2.5. Kết quả hoạt động kinh doanh các NHTM Việt Nam 48
2.2. . Hoạt động thanh tra và giám sát các NHTM Việt Nam 51
2.3. Thực trạng việc ứng dụng Hiệp ước Basel của các NHTM Việt Nam 52
2.3.1. Các văn bản pháp luật có liên quan 52
2.3.1.1. Những thay đổi đáng chú ý so với Quyết định số 457/2005/QÐ- NHNN 52
2.3.1.2. Một vài bất cập trong thông tư 13/2010/TT-NHNN 53
2.3.2. Khảo sát mức độ ứng dụng hệ thống quản trị rủi ro theo hiệp ước Basel trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam 57
2.3.2.1. Phân tích khảo sát dựa vào sử dụng kết quả xếp hạng tín nhiệm 57
a. Mức độ tín nhiệm được đánh giá bởi các tổ chức khác 57
b. Xếp hạng tín nhiệm của Moody’s cho ACB 57
c. Hệ thống xếp hạng tín nhiệm nội bộ 59
d. Hệ số an toàn vốn tại các ngân hàng hiện nay 60
2.3.2.2. Khảo sát dựa trên điều tra thống kê qua bảng câu hỏi 61
a. Đo lường các biến số - bảng câu hỏi 61
b. Mô tả chung về mẫu nghiên cứu 62
c. Kết quả nghiên cứu về các biến 63
d. Phân tích mối liên hệ giữa các biến độc lập và phụ thuộc...64
2.3.2.3. Tổng hợp kết quả phân tích và rút ra kết luận 64
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 68
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP VẬN DỤNG HIỆP ƯỚC BASEL II VÀO HỆ THỐNG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI CÁC NHTM VIỆT NAM.69
3.1. Định hướng phát triển hệ thống các NHTM Việt Nam giai đoạn 2015 – 2020 69
3.1.1. Định hướng phát triển chung 69
3.1.2. Định hướng ứng dụng Hiệp ước Basel II vào hệ thống quản trị rủi ro
.............................................................................................................70
3.2. Các giải pháp ứng dụng Hiệp ước Basel II vào hệ thống quản trị rủi ro tại các NHTM Việt Nam 72
3.2.1. Nhóm giải pháp do bản thân các NHTM tổ chức thực hiện 72
3.2.1.1. Đảm bảo vốn an toàn tối thiểu 72
a. Tăng cường vốn điều lệ 72
b. Tái cấu trúc các NHTM Việt Nam 72
c. Giải quyết dứt điểm vấn đề nợ xấu 74
3.2.1.2. Nâng cao kiểm tra, giám sát trong nội bộ NHTM 75
a. Hoàn thiện hệ thống thông tin – core banking 75
b. Xây dựng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ 75
c. Nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng 76
3.2.1.3. Tăng cường quy tắc thị trường 77
a. Xây dựng môi trường thông tin minh bạch 77
b. Hoàn thiện hệ thống quản trị rủi ro tác nghiệp 78
3.2.2. Nhóm giải pháp hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà Nước 79
3.2.2.1 Hoàn thiện Thông tư 13/2010/TT-NHNN 79
3.2.2.2 Hoàn thiện công tác thanh tra, giám sát của Ngân hàng nhà nước 80
3.2.2.3 Hướng tới hiện đại hóa và nâng cao chất lượng thông tin tín dụng 81
3.2.3. Nhóm giải pháp hỗ trợ từ Chính phủ 82
3.2.3.1. Hoàn thiện khung pháp lý về sáp nhập và hợp nhất ngân hàng tại Việt Nam 82
3.2.3.2. Tiến tới việc xây dựng, ứng dụng chuẩn kế toán quốc tế 83
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 84
PHẦN KẾT LUẬN 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO xi
PHỤ LỤC 1: HỆ SỐ RỦI RO CỦA TÀI SẢN CÓ RỦI RO THEO BASEL I
....................................................................................................... xiii
PHỤ LỤC 2: 25 NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA BASEL I VỀ GIÁM SÁT NGÂN HÀNG xv
PHỤ LỤC 3: HỆ SỐ RỦI RO CỦA CÁC TÀI SẢN CÓ RỦI RO TRONG PHƯƠNG PHÁP CHUẨN VỀ ĐÁNH GIÁ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL II xvii
PHỤ LỤC 4: CÁCH XÁC ĐỊNH TỶ LỆ VỐN CẦN THIẾT ĐỂ DỰ PHÒNG RỦI RO TÍN DỤNG (K) TRONG CÁCH TÍNH CỦA PHƯƠNG PHÁP NỘI BỘ (IRB) VỀ ĐÁNH GIÁ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL II xviii
PHỤ LỤC 5: CÔNG THỨC TÍNH TÀI SẢN CÓ RỦI RO (RWA) TRONG PHƯƠNG PHÁP NỘI BỘ VỀ ĐÁNH GIÁ RỦI RO TÍN DỤNG xxiii
PHỤ LỤC 6: VỐN YÊU CẦU ĐỐI VỚI RỦI RO THỊ TRƯỜNG THEO BASEL II xxv
PHỤ LỤC 7: QUY MÔ VỐN ĐIỀU LỆ CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
..................................................................................................... xxvi
PHỤ LỤC 8: HỆ THỐNG VĂN BẢN VỀ THANH TRA GIÁM SÁT TỪ 2000 ĐẾN NAY xxx
PHỤ LỤC 9: BẢNG CÂU HỎI ĐIỀU TRA VỀ KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG BASE II xxxiii
PHỤ LỤC 10: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU xxxvii
PHỤ LỤC 11: BẢNG SỐ LIỆU KHẢO SÁT xxxix
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Lộ trình hiệp ước Basel 11
Bảng 1.2: Hệ số beta trong phương pháp chuẩn đối với rủi ro hoạt động 20
Bảng 1.3: Triển khai Basel II tại một số nước Châu Á 23
Bảng 2.1: Hệ thống ngân hàng Việt Nam qua các giai đoạn 33
Bảng 2.2: Vốn điều lệ (tỷ đồng) của các nhóm ngân hàng tại Việt Nam 34
Bảng 2.3: Quy mô vốn điều lệ (tỷ đồng) nhóm NHTM G14 từ 2008-2011 35
Bảng 2.4: Tổng huy động vốn (tỷ đồng) của các NHTM Việt Nam 37
Bảng 2.5: Hoạt động huy động vốn (tỷ đồng) của nhóm NHTM G14 giai đoạn 2008 - 2011 38
Bảng 2. : Hoạt động đầu tư (tỷ đồng) của nhóm NHTM G14 giai đoạn 2008 - 2011 39
Bảng 2.7: Tổng dư nợ (tỷ đồng) của các NHTM Việt Nam 40
Bảng 2.8: Hoạt động tín dụng (tỷ đồng) của nhóm NHTM G14 41
Bảng 2.9: Diễn biến nợ xấu (%, tỷ đồng) của nhóm NHTM G14 44
Bảng 2.10: Hiệu quả hoạt động (ROA, ROE, %) của nhóm NHTM G14 49
Bảng 2.11: Diễn biến lợi nhuận giai đoạn 2008 - 2011 của nhóm NHTM G14 .50 Bảng 2.12 : Chỉ tiêu an toàn vốn CAR (%) của nhóm NHTM G14 giai đoạn 2008
– 2011................................................................................................60
Bảng 2.13: Mô tả các chỉ tiêu thống kê chung của mẫu nghiên cứu 62
Bảng PL8.1: Hệ thống văn bản thanh tra giám sát của NHNN xxx
Bảng PL11.1: Kết quả khảo sát 23 biến giải thích xxxix
Bảng PL11.2: Kiểm định thang đo các biến gộp ............................................... xliv Bảng PL11.3: Kiểm định mối tương quan giữa KN và các Bi (i = 1÷ 23)........ xliv