Quá Trình Chỉ Đạo Thực Hiện Xây Dựng Đời Sống Văn Hóa Của Đảng Bộ

văn học, nghệ thuật tiêu biểu có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, tương xứng với sự nghiệp giữ nước và dựng nước, đổi mới và phát triển dân tộc. Nâng cao chất lượng và mở rộng diện phổ biến các sản phẩm văn hóa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao và đa dạng của các tầng lớp nhân dân.

Phát triển mạnh và nâng cao chất lượng các hoạt động thông tin, báo chí, phát thanh, truyền hình, xuất bản và phát hành sách trên tất cả các vùng, chú ý nhiều hơn đến vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Xúc tiến xã hội hóa các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thông tin với bước đi thích hợp cho từng loại hình, từng vùng. Huy động các nguồn lực và sức sáng tạo trong xã hội để đầu tư xây dựng các công trình và thiết chế văn hóa, tổ chức các hoạt động văn hóa, khuyến khích các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, đoàn thể tham gia hoạt động văn hóa, nghệ thuật, quản lí và bảo vệ di tích di sản văn hóa.

Mở rộng giao lưu văn hóa, thông tin với thế giới.

Đổi mới và tăng cường quản lý của Nhà nước trong lĩnh vực văn hóa - thông tin. Sắp xếp lại hệ thống báo chí” [23, tr. 213-214].

Có thể thấy, vấn đề xây dựng và phát triển văn hóa được đặt trong mối quan hệ biện chứng giữa ba lĩnh vực cơ bản là kinh tế, chính trị và văn hóa. Sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước trong thời kì đổi mới đòi hỏi phát triển đồng bộ cả ba lĩnh vực này. Trong đó, văn hóa là nền tảng tinh thần cho sự phát triển kinh tế và là cơ sở của công tác xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị. Những tư tưởng chỉ đạo rất cơ bản của Đảng đối với lĩnh vực văn hóa thể hiện tầm nhìn sáng suốt của Đảng về quá trình phát triển bền vững của đất nước.

1.2.1.2. Chủ trương của Đảng bộ tỉnh Hòa Bình

Bước sang thế kỉ XXI, trong bối cảnh nước ta đang trên đà phát triển mạnh sau hơn 20 năm đổi mới, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hòa Bình đã phấn đấu, nỗ lực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII. Tháng 12/2005, Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV đã tiến hành tổng kết thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII; kiểm điểm đánh giá đúng tình hình và những thành

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 135 trang tài liệu này.

tựu, kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm; đề ra các phương hướng, mục tiêu, giải pháp để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giai đoạn 2006

- 2010.

Đại hội nêu ra nhiệm vụ cụ thể về văn hóa, thông tin, báo chí, phát thanh truyền hình, thể dục thể thao là “Tăng cường đầu tư cho sự nghiệp văn hóa và các công trình văn hóa trọng điểm như: Nhà văn hóa, nhà thư viện tỉnh và các huyện, thị xã, các trung tâm văn hóa ở thị xã; cung văn hóa tỉnh; trung tâm văn hóa thể thao của tỉnh… Phấn đấu đến năm 2010 có 80% số xóm, bản có nhà văn hóa. Quan tâm phát triển văn hóa vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc ít người.

Chú trọng công tác nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn, phát huy và phát triển các di sản, giá trị văn hóa các dân tộc. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Phát động rộng khắp phong trào xây dựng gia đình văn hóa, làng bản văn hóa, nhà văn hóa. Phấn đấu đến năm 2010 toàn tỉnh có 80% số hộ gia đình, 60% làng bản, 80% cơ quan, 90% đơn vị lực lượng vũ trang, 100% trường học đạt chuẩn văn hóa, 80% khu dân cư tiên tiến.

Tỉnh lựa chọn, tổ chức một số lễ hội tiêu biểu kết hợp với tăng cường quảng bá du lịch.

Đầu tư nâng cấp thiết bị kĩ thuật hiện đại nhằm không ngừng cải tiến nâng cao chất lượng, nội dung và hình thức báo viết, báo nói, báo hình; thực hiện phát hành báo đến xóm bản trong ngày; phấn đấu đến năm 2010 phủ sóng phát thanh 100%, sóng truyền hình 95% diện tích toàn tỉnh; tiếp tục thực hiện phát thanh truyền hình tiếng dân tộc.

Mở rộng và nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, trở thành phong trào rộng rãi rèn luyện thân thể trong nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 25 CT/TU của Tỉnh ủy về công tác phát triển thể dục thể thao đến năm 2010; phát triển nhiều câu lạc bộ thể dục thể thao…” [26, tr. 73].

Đại hội nêu ra giải pháp để xây dựng, phát triển văn hóa: “Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, huy động các nguồn lực xã hội cho tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng văn hóa, xây dựng hệ thống các thiết chế văn hóa, các khu vui chơi; gắn văn hóa với du lịch. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Tăng cường quản lý, đào tạo cán bộ quản lý văn hóa từ tỉnh đến cơ sở. Tiếp tục thực hiện Chương trình hành động số 341 CTr/TU của Tỉnh ủy thực hiện kết luận Hội nghị lần thứ 10 Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc [26, tr. 86]

Với truyền thống cần cù, sáng tạo, đoàn kết, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình khắc phục khó khăn, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Đại hội đề ra.

1.2.2. Quá trình chỉ đạo thực hiện xây dựng đời sống văn hóa của Đảng bộ tỉnh Hòa Bình

Năm 2006 là năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đại biểu tỉnh lần thứ XIV và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp, Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo nhân dân các dân tộc trong tỉnh khắc phục khó khăn, phát huy nội lực, tranh thủ sự giúp đỡ của trung ương nhằm thực hiện mục tiêu phát triển văn hóa.

Việc thực hiện Chỉ thị 27CT/TW, ngày 12/01/1998 của Bộ Chính trị (Khóa

VIII) về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, được các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Hòa Bình đẩy mạnh triển khai. Sau khi Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 308/2005/TTg, ngày 25/11/2005 ban hành Quy chế thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 20/2007/QĐ-UBND, ngày 05/10/2007 về Quy định thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Ủy ban nhân dân thành lập Ban chỉ đạo nếp sống văn hóa tỉnh, đồng thời xây dựng kế hoạch thực hiện “Xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới việc tang và lễ hội” trong nhân dân. Năm 2008 Tỉnh ủy tiến hành tổng kết, đánh giá 10

năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 27CT/TW, ngày 12/01/1998 của Bộ Chính trị (Khóa VIII). Đảng bộ tỉnh chỉ rõ thành tựu, hạn chế của việc triển khai thực hiện Chỉ thị 27CT/TW, từ đó nêu ra một số giải pháp nhằm xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn tỉnh.

Năm 2008, Ban Thường vụ tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch số 41-KH/TU ngày 11/8/2008 về kiểm tra công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện Chương trình hành động số 341-CTr/TU ngày 01/9/2004 thực hiện Kết luận Hội nghị TW 10 (Khóa IX) về tiếp tục thực hiện Nghị quyết TW5 (Khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Năm 2009, Hội nghị Tỉnh ủy lần thứ 16 (Khóa XIV) thông qua Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình hành động số 341-CTr/TU của Tỉnh ủy (Khóa XIII) và tiếp tục quán triệt thực hiện các nghị quyết, kết luận của Đảng về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.

Công tác xã hội hóa văn hóa, thể thao được Đảng bộ tỉnh chú trọng chỉ đạo. Ngày 31/7/2007 Ban thường vụ Tỉnh ủy ra Nghị quyết số 10-NQ/TU về “Đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2007 - 2010, định hướng đến năm 2015”. Nghị quyết xác định mục tiêu chung là “Thực hiện xã hội hóa nhằm phát huy tiềm năng trí tuệ và vật chất trong nhân dân, huy động sự tham gia của toàn xã hội chăm lo sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa và thể dục thể thao; tạo điều kiện để toàn xã hội, đặc biệt là các đối tượng chính sách, người nghèo được hưởng thụ thành quả giáo dục, y tế, văn hóa thể dục thể thao ở mức độ ngày càng cao” [57, tr. 2]

Nghị quyết số 10-NQ/TU nêu mục tiêu cụ thể trong lĩnh vực văn hóa, thể dục thể thao là “80% thôn, xóm có nhà văn hóa, 70% xã, phường, thị trấn có các công trình văn hóa tiêu biểu như: Nhà văn hóa, thư viện, phòng truyền thống, khu vui chơi giải trí, rèn luyện thể chất. 90% huyện, thành phố có nhà văn hóa và điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi. Toàn tỉnh có 25% dân số luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, 15% số hộ đạt tiêu chuẩn gia đình thể thao, 96.000 người đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể, 560 câu lạc bộ thể dục - thể thao; 40% trong tổng đầu tư

cho hoạt động thể dục thể thao được huy động từ khu vực ngoài công lập; các cơ sở thể dục thể thao ngoài công lập cung ứng từ 30% trở lên các dịch vụ hoạt động thể dục thể thao”. Để đạt mục tiêu đó, Ban thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành liên quan thực hiện chính sách ưu tiên đối với xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa. Khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư phát triển các cơ sở văn hóa ngoài công lập hoặc tài trợ và tham gia các hoạt động văn hóa nghệ thuật quần chúng. Tập trung đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ huấn luyện viên, hướng dẫn viên, đào tạo huấn luyện vận động viên thi đấu thể thao thành tích cao tham gia thi đấu các giải khu vực và quốc gia; phát triển hoạt động thể dục thể thao ở những địa bàn khó khăn” [57. tr 3].

Sau khi có Nghị quyết số 10-NQ/TU, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã tổ chức học tập, quán triệt nghị quyết đến cán bộ, đảng viên và xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp với thực tế địa phương và đơn vị.

Ngày 13/04/2009 Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động số 18-CTr/TU và lãnh đạo tổ chức nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết số 23- NQ/TW, ngày 16/06/2008 về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật trong tình hình mới” trong toàn Đảng bộ nhằm bổ sung, tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (Khóa VIII) về lĩnh vực văn học nghệ thuật.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tiếp tục được quan tâm chỉ đạo. Ban chỉ đạo phong trào tỉnh xây dựng và triển khai Kế hoạch số 844/KH-BCĐ ngày 07/6/2006 về thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2006 - 2010 với các chỉ tiêu cụ thể thông qua 7 phong trào: Xây dựng người tốt việc tốt, các điển hình tiên tiến; xây dựng gia đình văn hóa; cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; xây dựng làng (bản, tổ dân phố, khu phố) văn hóa; xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học… văn hóa; phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; phong trào học tập, lao động sáng tạo. Tổ chức thực hiện chương trình số 670/CTr-BVHTT ngày 23/6/2006 của Bộ Văn hóa Thông

tin về ban hành quy chế công nhận các danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Làng văn hóa”, “Tổ dân phố văn hóa”.

Nhằm tăng cường tính hiệu quả trong hoạt động của Ban chỉ đạo phong trào tỉnh, ngày 06/04/2010 Chủ tịch Ủy ban nhân dân ra Quyết định số 593/QĐ - UBND về việc ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh Hòa Bình.

Ban chỉ đạo phong trào tỉnh ban hành kế hoạch hàng năm và từng giai đoạn, đôn đốc, chỉ đạo các huyện, thành phố và các ngành thành viên thực hiện tốt Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” nói chung và thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội nói riêng. Ban chỉ đạo phong trào các huyện, thành phố đã chỉ đạo các xã, phường, thị trấn cụ thể hóa trong hương ước, quy ước phù hợp với tình hình thực tế, phong tục tập quán, văn hóa mỗi dân tộc, mỗi địa phương. Hầu hết làng, bản thôn, xóm khu dân cư, tổ dân phố đã đưa nội dung về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.

Các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể như Liên đoàn Lao động tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh… phối hợp thực hiện các nhiệm vụ, tích cực vận động người lao động tham gia hưởng ứng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Đảng bộ tỉnh chỉ đạo công tác xây dựng đời sống văn hóa trên các lĩnh vực cơ bản.

1.2.2.1. Hoạt động chỉ đạo công tác tuyên truyền cổ động, thông tin thư viện, đọc sách báo

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác thông tin, tuyên truyền, cổ động, Đảng bộ tỉnh Hòa Bình luôn qua tâm đầu tư nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền. Hoạt động thông tin, tuyên truyền cổ động phát triển đa dạng, góp phần tăng hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng, phổ biến pháp luật, phục vụ nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng của địa phương,

kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, của tỉnh như: kỷ niệm ngày thành lập Đảng, ngày 30/4 và 01/5, ngày Quốc khánh..

Các đội thông tin tuyên truyền lưu động được củng cố, tăng cường công tác tuyên truyền cổ động bằng pa nô, băng rôn, khẩu hiệu phục vụ các nhiệm vụ chính trị của địa phương, chào mừng kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, chào mừng Đại hội Đảng các cấp…

Công tác xuất bản được quan tâm. Hàng năm, các cơ quan xuất bản của tỉnh xuất bản khoảng 70.000 bản sách với khoảng 200 triệu trang in. Năm 2008, xuất bản phát hành 1000 bản tập san Văn hóa Hòa bình; 1600 cuốn bản tin nghiệp vụ văn hóa thong tin; 500 cuốn “Tập kịch ngắn- Kịch thông tin” làm tài liệu nghiệp vụ tuyên truyền hướng dẫn các hoạt động tại cơ sở [93. tr. 3]. Công tác xuất bản được duy trì. Đây là nguồn tài liệu phục vụ hiệu quả cho việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền ở cơ sở.

Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tổ chức nhiều cuộc trưng bày, triển lãm ảnh thành tựu kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2006 - 2010 phục vụ Đại hội thi đua yêu nước tỉnh Hòa Bình lần thứ III và Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV.

Báo Hòa Bình, Đài phát thanh - Truyền hình tỉnh và các huyện, thành phố có nhiều đổi mới, các chương trình phát sóng đã bám sát các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, tuyên truyền những chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và tỉnh đến nhân dân; kịp thời biểu dương gương người tốt, việc tốt đồng thời phê phán, lên án những hiện tượng tiêu cực của xã hội. Năm 2006, sóng phát thanh đã phủ 95% và sóng truyền hình đã phủ 75% diện tích toàn tỉnh. Báo Hòa Bình điện tử được thử nghiệm và đi vào hoạt động từ đầu năm 2007, đã thu hút 4,4 triệu lượt người truy cập ở 23 quốc gia và vùng lãnh thổ [59, tr. 13].

Công tác phát hành phim và chiếu bóng cũng được quan tâm chỉ đạo. Tính đến năm 2006, tỉnh có 07 đội chiếu phim, năm 2010 có 13 đội chiếu phim thuộc Trung tâm phát hành phim và chiếu bóng tỉnh. Các đội chiếu phim hoạt động theo

hình thức đơn vị hoạt động có thu, tự đảm bảo kinh phí, chủ yếu là chiếu phim phục vụ nhân dân ở các xã vùng cao.

Có thể nói, các cơ quan báo chí và truyền thông của tỉnh đã làm tốt công tác tiếp sóng, chuyển tải các thông tin trong nước, quốc tế tới nhân dân, xây dựng được nhiều chuyên đề, chuyên mục thông tin của địa phương, đảm bảo đáp ứng được nhu cầu thông tin của nhân dân ở cơ sở.

Sách báo là nguồn tri thức vô tận, cung cấp thông tin quốc tế, trong nước và địa phương một cách đầy đủ, kịp thời, góp phần nâng cao trình độ hiểu biết cho nhân dân. Vì vậy Đảng bộ tỉnh Hòa Bình trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa luôn quan tâm đến hoạt động thông tin thư viện, đọc sách, báo. Dưới sự chỉ đạo của Đảng bộ tỉnh, thư viện Tổng hợp tỉnh và thư viện các huyện đã từng bước quan tâm đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị hoạt động, bổ xung sách báo tài liệu nên ngày càng phục vụ tốt hơn nhu cầu đa dạng của người đọc

Năm 2006, toàn tỉnh có 10 thư viện, gồm thư viện tổng hợp tỉnh và 09 thư viện của các huyện do Sở Văn hóa thông tin quản lý, 210 thư viện trong các trường học và 454 tủ sách của các xã, phường, điểm bưu điện văn hóa. Các thư viện thường xuyên hoạt động, hàng năm phục vụ hàng nghìn lượt người đọc [59, tr. 4].

Năm 2010, hệ thống thư viện toàn tỉnh có 137.889 đầu sách, duy trì thường xuyên mở cửa phục vụ người đọc; tổ chức được 26 lần trưng bày sách, báo, tạp chí phục vụ các ngày kỷ niệm lịch sử, các chuyên đề kinh tế văn hóa xã hội, đặc biệt là tuyên truyền phục vụ Đại hội Đảng các cấp và kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội.

Hoạt động thông tin thư viện, đọc sách báo đã góp phần nâng cao dân trí, xây dựng đời sống văn hóa và phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

1.2.2.2. Hoạt động chỉ đạo phong trào văn hóa nghệ thuật

Phong trào văn hóa nghệ thuật quần chúng là hoạt động khá sôi nổi trong công tác xây dựng đời sống văn hóa. Với các hình thức văn nghệ phong phú đa dạng, hầu