Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở huyện Phúc Thọ theo hướng phát triển bền vững

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

KHUẤT QUANG CẢNH

CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ NÔNG THÔN HUYỆN PHÚC THỌ THEO HƯỚNG

PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Chuyên ngành: Kinh tế chính trị Mã số: 603101

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS NGUYỄN HỮU SỞ

Hà Nội – 2012

MỤC LỤC

Trang Danh mục các chữ viết tắt………………………………………… i Danh mục các bảng………………………………………………… iii Mở đầu………………………………………………………….. 1

Chương 1: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chuyển dịch cơ

cấu kinh tế nông thôn theo hướng phát triển bền vững

1.1. Cơ cấu kinh tế và cơ cấu kinh tế nông thôn…………………… 6

1.1.1. 2Phân loại cơ cấu kinh tế………………….…………………. 8

1.1.1.1. Khái niệm……......………………………………………… 8

1.1.1. 2Phân loại cơ cấu kinh tế………………….………………… 9

1.1.2 Cơ cấu kinh tế nông thôn……………………………………… 14

1.2 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng phát triển bền

vững..................................................................................................

1.2.1 Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn………………………… 15

1.2.2 Phát triển bền vững…………………………………………. 18

1.2.3. Nội dung chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn........……… 27

1.2.4. Các chỉ tiêu phản ánh đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông

thôn theo hướng phát triển bền vững...…………………………….

1.2.5. Các yếu tố tác động đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế

nông thôn theo hướng phát triển bền vững…………………………..

1.4 Kinh nghiệm của một số nước chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông

thôn theo hướng phát triển bền vững ở Châu Á……………………..

1.4.1 Kinh nghiệm của Nhật Bản……………………………………. 42

1.4.2 Kinh nghiệm của Đài Loan……………………………………. 44

1.4.2 Kinh nghiệm của Thái Lan……………………………………. 46

Chương 2: Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn

Phúc Thọ theo hướng phát triển bền vững

2.1 Những nhân tố ảnh hưởng đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh

tế theo hướng phát triển bền vững ở huyện Phúc Thọ……………..

2.1.1 Vị trí địa lý…………………………………………………… 50

2.1.2 Dân số và nguồn nhân lực…………………………………….. 51

2.1.3 Điều kiện văn hóa – xã hội……………………………………. 52

2.1.4 Điều kiện kinh tế……………………………………………… 53

2.2. Tình hình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn huyện Phúc

Thọ theo hướng phát triển bền vững…………………………………

2.2.1 Chuyển dịch cơ cấu GDP theo ngành………………………… 56 2.2.1.1 Nông nghiệp………………………………………………… 56

2.2.1.2 Sản xuất công nghiệp, TTCN và xây dựng………………….. 62

2.2.1.3 Thương mại, dịch vụ………………………………………… 67

2.2.2 Chuyển dịch về lao động……………………………………… 67

2.3 Tác động của chuyển dịch cơ cấu đến phát triển bền vững ở

Phúc Thọ giai đoạn 2000 -2010……………………………………..

2.3.1 Công nghiệp hoá, hiện đại hoà và áp dụng khoa học - kỹ thuật

vào sản xuất và đời sống của nhân dân………………………………..

2.3.2 Các vấn đề xã hội………………………………………………. 70 2.3.3. Văn hoá……………………………………………………… 70

2.3.4 Môi trường……………………………………………………... 71

2.4 Đánh giá chung về chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn huyện

Phúc Thọ theo hướng phát triển bền vững giai đoạn 2000 – 2010……

2.3.1 Những kết quả đạt được………………………………………... 73

2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân………………………………... 75

Chương 3: Quan điểm, mục tiêu và giải pháp cơ bản đảm bảo

sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn huyện Phúc Thọ 82

theo hướn phát triển bền vững

3.1. Bối cảnh mới chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn huyện Phúc

Thọ theo hướng phát triển bền vững.......................

3.1.1. Bối cảnh Trong nước................................................................. 82

3.1.2 Bối cảnh của địa phương........................................................... 84

3.2 Quan điểm, mục tiêu và giải pháp chuyển dịch cơ cấu kinh tế

nông thôn huyện Phúc Thọ theo hướng phát triển bền 86

vững..................................

3.2.1 Quan điểm..................................................................................... 86

3.2.2 Mục tiêu....................................................................................... 86

3.2.2.1 Mục tiêu tổng quát.................................................................... 87

3.2.2.2 Mục tiêu cụ thể........................................................................... 87

3.2.3 Những giải pháp cơ bản thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu

kinh tế nông thôn theo hướng phát triển bền vững ở Phúc Thọ.

3.2.3.1. Vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ trương, đường lối chính

sách của Đảng và nhà nước trên cơ sở thế mạnh của địa phương để 89

đề ra kế hoạch chuyển dịch cơ cấu, phát triển kinh tế........................

3.2.2. Tạo sự thống nhất, đồng thuận trong toàn Đảng bộ và toàn

dân, đoàn kết xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội. ………………

3.2.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế phải gắn liền với xây dựng, phát

triển lực lượng sản xuất và hoàn thiện quan hệ sản xuất……………

3.2.4. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế phải gắn liền với giải quyết hợp lý

các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái, cải thiện đời sống 92

nhân dân và phát triển bền vững……………………………………..

3.2.5.Xây dựng kết cấu hạ tầng phải đi trước một bước, tạo tiền đề 94

cần thiết cho quá trình CNH, HĐH và chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

3.2.6. Chăm lo công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực và phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đặt ra……………………………………………………………………..

Kết luận…………………………………………………………….. 97 Danh mục các tài liệu tham khảo… 101

DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

STT

Từ viết tắt	Tiếng Anh	Tiếng Việt
1	AFTA	Asean FreeTrade Area	Khu vực mậu dịch tự do Asean
2	APEC	Asia Pacific Economic Cooperation	Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương
3	CNXH		Chủ nghĩa xã hội
4	CNTB		Chủ nghĩa tư bản
5	CCKT		Cơ cấu kinh tế
6	GDP	Gross Domestic Product	Tổng sản phảm quốc nội
7	GNP	Gross National Product	Tổng sản phẩm quốc dân
8	FDI	Foreign Direct Investment	Đầu tư trực tiếp nước ngoài
9	HDI	Human Development Index	Chỉ số phát triển con người
10	HTX		Hợp tác xã
11	LHQ		Liên hợp quốc
12	ICOR	Incremental Capital - Output Rate	Chỉ số đo mức độ đầu tư để có 1% tăng trưởng
13	KH&CN		Khoa học và công nghệ
14	KHHGD		Kế hoạch hóa gia đình
15	KTNT		Kinh tế nông thôn
16	NSNN		Ngân sách nhà nước
17	ODA	Official Development Assistance	Hỗ trợ phát triển chính thức

PTBV		Phát triển bền vững
19	PTKTBV		Phát triển kinh tế bền vững
20	PTKT		Phát triển kinh tế
21	PTKTNT		Phát triển kinh tế nông thôn
22	WB	World Bank	Ngân hàng thế giới
23	WCED	World Commission on Environment and Development	Ủy ban quốc tế về môi trường và phát triển
24	WTO	World Trade Organization	Tổ chức Thương mại Thế giới

Một số chỉ tiêu về dân số của huyện giai đoạn 2000 – 2010................................................................................	47
Bảng 2.2	Tình hình chuyển dịch cơ cấu GDP theo ngành trên địa bàn huyện Phúc Thọ giai đoạn 2000 – 2010......	54
Bảng 2.3	Cơ cấu giá trị ngành sản xuất nông nghiệp của huyện Phúc Thọ giai đoạn 2000 – 2010.................................	55
Bảng 2.4	Một số chỉ tiêu về diện tích, năng suất, sản lượng một số loại cây trồng chính thời kỳ 2000 – 2010………..	57
Bảng 2.5	Diễn biến ngành chăn nuôi huyện Phúc Thọ giai đoạn 2000 – 2010 ...................................................	60
Bảng 2.6	Một số chỉ tiêu tăng trưởng ngành công nghiệp	62
Bảng 2.7	Các sản phẩm công nghiệp chủ yếu............................	64
Bảng 2.8	Tình hình thực hiện vốn đầu tư xây dựng cơ bản........	67
Bảng 2.9	Tình hình cơ cấu lao động trên địa bàn huyện giai đoạn 2000 2010.....................................................	69