Xác Định Các Chỉ Số Hành Vi, Mức Độ Cần Đạt Của Hs Và Các Biện Pháp 67154

+ Sau đó GV ấn định thời gian cho các nhóm hoạt động.

=> Trong quá trình HS tiến hành TN, GV tập trung quan sát hoạt động của HS để có sự đôn đốc, hỗ trợ kịp thời, đồng thời đánh giá được NLTHTN của HS.

- Bước 7: Hướng dẫn HS thu dọn dụng cụ TN, so sánh, nhận xét kết quả các nhóm

+ GV yêu cầu các nhóm tiến hành tháo rời, sắp xếp dụng cụ, trả dụng cụ TN.

+ Cử đại diện nhóm treo kết quả lên bảng, sau đó quan sát kết quả các nhóm để đưa ra nhận xét.

Sau đó GV đưa ra nhận xét về kết quả của các nhóm và nhận xét quá trình tiến hành hoạt động TN của các nhóm.

KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

(Nội dung ghi bảng) Bài 28. LĂNG KÍNH

I. CẤU TẠO CỦA LĂNG KÍNH

II. ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH

1. Tác dụng tán sắc ánh sáng trắng

Chùm ánh sáng trắng khi đi qua lăng kính sẽ bị phân tích thành nhiều chùm sáng đơn sắc khác nhau. Đó là sự tán sắc ánh sáng.

2. Đường truyền của tia sáng qua lăng kính

Chiếu đến mặt bên của lăng kính một chùm sáng h p đơn sắc SI.

+ Tại I: tia khúc xạ lệch gần pháp tuyến, nghĩa là lệch về phía đáy của lăng

kính.

+ Tại J: tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến, tức là cũng lệch về phía đáy của lăng

kính.

Vậy, khi có tia ló ra khỏi lăng kính thì tia ló bao giờ cũng lệch về phía đáy của lăng kính so với tia tới.

Góc tạo bởi tia ló và tia tới gọi là góc lệch D của tia sáng khi truyền qua lăng kính.

Hoạt động 4: Tìm hiểu công dụng của lăng kính (7 phút)

a. Mục tiêu hoạt động:

- HS nêu được bộ phận chính của máy quang phổ.

- HS nêu được các ứng dụng của lăng kính PXTP.

b. Tổ chức hoạt động

- GV nêu vấn đề 1: Làm thế nào để xác định cấu tạo của nguồn sáng? -> HS có thể trả lời: Quan sát, tìm hiểu cấu tạo của nguồn. GV đặt ra vấn đề: Nếu những nguồn sáng có nhiệt độ rất cao và ở rất xa chúng ta thì làm sao để xác định cấu tạo? GV gọi HS trả lời, sau đó nêu cách xác định đó là cần phân tích ánh sáng từ nguồn đến thành các thành phần đơn sắc, từ đó có thể xác định được cấu tạo của nguồn sáng. Dụng cụ dùng để làm nhiệm vụ trên gọi là máy quang phổ. Từ đó yêu cầu HS nêu sơ lược các bộ phận của máy quang phổ.

-> HS có thể nêu ra: Ống dẫn ánh sáng, lăng kính, màn hứng ánh sáng tán sắc…

- GV giới thiệu ứng dụng lăng kính PXTP: Có tác dụng tạo ảnh thuận chiều trong ống nhòm, máy ảnh…

KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

(Nội dung ghi bảng)

IV. CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH

1. Máy quang phổ

Lăng kính là bộ phận chính của máy quang phổ. Máy quang phổ phân tích ánh sáng từ nguồn phát ra thành các thành phần đơn sắc, nhờ đó xác định được cấu tạo của nguồn sáng.

2. Lăng kính phản xạ toàn phần

Lăng kính PXTP là lăng kính thủy tinh có tiết diện thẳng là một tam giác vuông cân.

Lăng kính PXTP được sử dụng để tạo ảnh thuận chiều (trong ống nhòm, máy ảnh …)

C. LUYỆN TẬP (3 phút)

Hoạt động 5: Hệ thống hóa kiến thức. Bài tập luyện tập (3 phút)

a. Mục tiêu hoạt động:

- Nhằm củng cố và đánh giá kết quả tìm hiểu kiến thức mới của HS.

b. Tổ chức hoạt động

- GV hướng dẫn HS hoàn thành các bài tập số 4 trang 179, SGK VL11.

D. VẬN DỤNG, TÌM TÒI, MỞ RỘNG (3 phút)

Hoạt động 6: Vận dụng kiến thức để giải quyết một số bài toán thực tế (3 phút)

a. Mục tiêu hoạt động:

- HS vận dụng được kiến thức vừa học về tán sắc ánh sáng để giải thích được hiện tượng cầu vồng nêu ra đầu bài học.

b. Tổ chức hoạt động

- GV cho HS nêu lại hiện tượng cầu vồng, yêu cầu HS suy nghĩ và giải thích. GV có thể gợi mở cho HS bằng các câu hỏi:

+ Chúng ta thấy dãi màu chứng tỏ đã có hiện tượng gì xảy ra?

+ Vật nào đóng vai trò như lăng kính?

E. HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC, GIAO NHIỆM VỤ VỀ NHÀ (9 phút) Hoạt động 7: Hướng dẫn chế tạo lăng kính nước (5 phút)

a. Mục tiêu hoạt động:

- HS mô tả được cấu tạo của lăng kính nước.

- HS nêu được cách chế tạo lăng kính nước.

b. Tổ chức hoạt động

Lăng kính nước là một dụng cụ đơn giản, dễ thiết kế chế tạo, các vật liệu dễ tìm và độ an toàn cao trong quá trình chế tạo, dụng cụ khi hoạt động tạo hứng thú nhiều cho HS, do đó GV có thể cho HS hoạt động các nhân hoặc tự lựa chọn nhóm 2, 3 HS cùng tham gia chế tạo.

- Bước 1: Hướng dẫn HS xác định các vật liệu, dụng cụ cần thiết

+ GV yêu cầu HS nêu cách thức tổng quát để xác định các vật liệu, dụng cụ cần thiết trong chế tạo một sản phẩm kỹ thuật:

Xác định các bộ phận chính; Xác định các bộ phận phụ khác;

Xác định các vật liệu hoặc dụng cụ để ghép nối các bộ phận; Xác định các dụng cụ để gia công.

+ Sau đó, GV yêu cầu HS quan sát lăng kính nước, nêu các chi tiết, dụng cụ cần thiết -> HS có thể nêu: Các miếng nhựa mỏng, trong suốt, keo 502, dao, kéo.

- Bước 2: Hướng dẫn HS đề xuất các bước chế tạo

+ GV yêu cầu HS nhắc lại các bước chung để thực hiện chế tạo một sản phẩm kỹ thuật:

Gia công các bộ phận chính; Ghép nối các bộ phận chính; Cố định các bộ phận;

Hoàn thành các chi tiết khác;

Vận hành, kiểm tra, chỉnh sửa (nếu cần) dụng cụ.

+ Sau đó, GV yêu cầu HS dựa trên các bước chung vừa nêu và các dụng cụ đã liệt kê để đưa ra sơ đồ các bước chế tạo lăng kính nước.

ước 1

Cắt các miếng nhựa hình tam giác, hình chữ

nhật, tạo lỗ nhỏ trên 1 tấm hình tam giác;

ước 2

Dùng keo dán các miếng nhựa tạo thành

hình lăng trụ đứng;

ước 3

Đổ chất lỏng (nước hoặc nước muối, nước

đường) vào lăng kính;

ước 4

Dùng đ n dây tóc chiếu ánh sáng qua dụng

cụ để kiểm tra hoạt động, chỉnh sửa.

Hoạt động 8: Hướng dẫn về nhà (4 phút)

a. Mục tiêu hoạt động:

- HS vận dụng được kiến thức vừa học trong bài để mở rộng tìm hiểu các hiện tượng liên quan trong thực tế.

- HS chế tạo được lăng kính nước.

- HS nhớ lại được các tiêu chí để đánh giá sản phẩm kỹ thuật tự chế tạo.

b. Tổ chức hoạt động

- GV yêu cầu HS: Có sổ ghi lại các hoạt động, kết quả hoặc kể cả các hư hỏng thiết bị trong quá trình chế tạo; chụp ảnh hoặc quay clip trong quá trình chế tạo và vận hành dụng cụ.

- GV hướng dẫn HS nêu lại các tiêu chí để đánh giá sản phẩm kỹ thuật do HS tự chế tạo và đánh giá quy trình chế tạo:

+ Độ an toàn trong quá trình thực hiện:

+ Thời gian thực hiện: Đối với nhiệm vụ này thời gian là 1 tuần.

+ Tính khả thi của sản phẩm: Sản phẩm phải hoạt động được.

+ Tính thẩm mỹ: Sự cân đối về kích thước của các chi tiết, sự tương quan màu sắc của các bộ phận, điểm ghép nối các chi tiết vừa, gọn.

+ Tính sáng tạo: Thể hiện thông qua kích thước, màu sắc, điểm ghép nối các chi tiết, cách bố trí các chi tiết, vật liệu chế tạo sản phẩm.

STT

Tiêu chí đánh giá	Điểm tối đa	Điểm nhóm tự ĐG	Điểm GV đánh giá	Điểm trung bình
1	Độ an toàn	3
2	Thời gian thực hiện	2
3	Tính khả thi của sản phẩm	2
4	Tính khả thi của sản phẩm	2
5	Tính sáng tạo	1