Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển - từ thực tiễn thành phố Hải Phòng

của khách du lịch hoặc trường hợp người nước ngoài lợi dụng du lịch nhập cảnh vào Việt Nam hoạt động trái pháp luật, lừa đảo, gây nhiều loạn thị trường du lịch, mất an ninh trật tự, làm ảnh hưởng đến môi trường du lịch của thành phố.

Tổng cục Du lịch thuộc Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch năm 2016 đã có công văn gửi Ủy ban nhân dân các t nh, thành phố về việc chấn ch nh, xử lý những hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực du lịch tại các địa phương. Tổng cục nhận định, thời gian gần đây, hoạt động kinh doanh lữ hành và hướng dẫn khách du lịch tại một số địa phương có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật, đặc biệt là hiện tượng người nước ngoài trực tiếp tham gia vào các hoạt động kinh doanh lữ hành, hướng dẫn khách du lịch trái pháp luật, thậm chí xuyên tạc văn hóa, lịch sử Việt Nam. Đây không ch là những hành vi vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động du lịch, chất lượng dịch vụ và hình ảnh du lịch Việt Nam. Để xử lý dứt điểm tình trạng trên, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đề nghị Ủy ban nhân dân (UBND) các t nh, thành phố, nhất là các địa phương trọng điểm đón khách du lịch quốc tế triển khai ngay các biện pháp gồm: Ch đạo các cơ quan chức năng tăng cường, thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh du lịch, nhất là hoạt động lữ hành và hướng dẫn du lịch trên địa bàn; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong lĩnh vực du lịch.

Bộ Chính trị khóa XII ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 16 tháng 01 năm 2017 về phát triển Du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn đã nêu nhiệm vụ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật ngành du lịch “Tập trung đầu tư một số cảng biển và cảng thủy nội địa chuyên dùng tại các địa bàn có điều kiện thuận lợi phát triển du lịch đường biển và đường sông. Cải thiện hạ tầng và chất lượng dịch vụ đường sắt phục vụ khách du lịch”; Nhiệm vụ tăng cường năng lực và hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch “Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành và liên ngành, kiểm soát chất lượng dịch vụ hệ thống khách sạn, các doanh nghiệp lữ hành, đội ngũ hướng

dẫn viên và các cơ sở dịch vụ du lịch”, “Đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy và chính quyền địa phương các cấp trong tổ chức triển khai, quản lý hoạt động du lịch; xử lý dứt điểm các tệ nạn đeo bám, ép khách, cướp giật; bảo đảm vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm, xây dựng môi trường du lịch văn minh, an toàn, thân thiện” [5]… đã tạo tiền đề, điều kiện thuận lợi hơn cho phát triển du lịch cũng như đòi hỏi cải thiện nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch.

Thành phố cảng sẵn có tiềm năng và lợi thế để phát triển ngành công nghiệp không khói - ngành du lịch, tuy nhiên trên thực tế thành phố vẫn chưa thực sự khai thác và phát huy tối đa lợi thế, điều này thể hiện trên một số mặt chủ yếu như: lượng du khách đến với Hải Phòng chưa nhiều, doanh thu dịch vụ du lịch chưa cao, công việc trong ngành du lịch biển chưa thu hút, cơ cấu của ngành du lịch nói riêng, ngành dịch vụ nói chung trong cơ cấu kinh tế của thành phố còn thấp, đặc biệt là tình hình vi phạm pháp luật du lịch vào mùa cao điểm vẫn diễn ra, gây ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ du lịch và niềm tin của du khách. Do vậy, việc nghiên cứu một cách khoa học và có hệ thống để tìm ra những giải pháp ngăn chặn, chấn ch nh, xử lí nghiêm những hành vi phạm pháp luật du lịch qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển ngành du lịch biển Hải Phòng thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong tương lai như Nghị quyết số 15/NQ-HĐND ngày 20 tháng 7 năm 2017 của Hội đồng nhân dân thành phố Hải Phòng đã xác định mục tiêu: “Xây dựng, phát triển du lịch Hải Phòng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, chủ lực, bền vững, có tính chuyên nghiệp, có hệ thống cơ sở vật chất, kỹ thuật tương đối đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng, khác biệt, thân thiện với môi trường, có thương hiệu, có sức cạnh tranh trong nước và quốc tế. Chú trọng phát triển du lịch biển, đảo theo chiều sâu, có chất lượng cao; mang đậm bản sắc về vùng đất, con người Hải Phòng” [19].

Như vậy, việc nghiên cứu đề tài “Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển - t thực ti n thành phố Hải Phòng” là một đòi hỏi cấp bách hiện nay, có ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn phục vụ trực tiếp cho việc nâng

cao chất lượng dịch vụ du lịch, bảo vệ quyền lợi của du khách, đảm bảo môi trường du lịch biển an toàn, góp phần vào công cuộc phát triển ngành du lịch của thành phố cảng.

2. Tình hình nghiên cứu

Các vấn đề liên quan đến du lịch nói chung từ trước đến nay đã và đang là đề tài được nhiều cơ quan, ban ngành, học giả quan tâm nghiên cứu. Qua tìm hiểu một số công trình nghiên cứu về lĩnh vực du lịch ở nhiều địa phương khác nhau trên cả nước, tác giả tham khảo một số bài báo, luận văn, sách chuyên khảo nhằm làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng về du lịch làm cơ sở học hỏi nghiên cứu của mình trong hoạt động xử lý vi phạm hành chính (VPHC) trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn thành phố Hải Phòng, cụ thể:

- Hoàng Anh Tuấn (2007), Du lịch Việt Nam - Thành tựu và phát triển, Tạp chí Quản lý nhà nước, Số 133 [40].

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 128 trang tài liệu này.

- Nguyễn Văn Đính, Trần Thị Minh Hòa (2009), Giáo trình Kinh tế du lịch, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân [17].

- Bùi Thị Hải Yến, Phạm Hồng Long (2011), Tài nguyên du lịch, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam [50].

- Trần Đình Thiên - Viện Kinh tế Việt Nam (2015), Thế giới hiện đại và xu hướng phát triển của du lịch, những vấn đề đặt ra cho ngành du lịch Việt Nam, Hội thảo Phát triển du lịch Việt Nam trong thời kỳ mới, Hà Nội [39].

- Trần Thị Mai Phước (2015), Pháp luật Việt Nam trong toàn cầu hóa du lịch, Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế về toàn cầu hóa và địa phương hóa du lịch, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh [26].

Với việc nghiên cứu, tiếp cận vấn đề du lịch theo nhiều góc độ khác nhau, những công trình nghiên cứu trên của các tác giả đã phản ánh tổng thể nhiều nội dung liên quan đến quá trình hình thành và phát triển của ngành du lịch, những thành tựu đạt được của ngành du lịch ở nước ta trong thời gian qua, xu hướng phát triển của ngành du lịch trong tương lai; những vấn đề về kinh tế du lịch như lao động, chất lượng dịch vụ, hiệu quả kinh tế, mô hình tổ chức và quản lý

ngành du lịch; việc quản lý, sử dụng, bảo vệ, tôn tạo tài nguyên du lịch; cơ hội và thách thức của Việt Nam trước vấn đề toàn cầu hóa du lịch, song hoàn toàn không đề cập đến việc xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch.

PGS.TS Nguyễn Văn Mạnh và PGS.TS Phạm Hồng Chương (2012), Giáo trình Quản trị kinh doanh lữ hành, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân. Ở góc độ chuyên biệt, tác giả đã phân tích nghiệp vụ, kỹ năng quản trị kinh doanh lữ hành, các ch tiêu đánh giá hoạt động kinh doanh lữ hành [25].

Cuốn “Thành phố Cảng năng động” của Thành ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân thành phố Hải phòng và Tạp chí văn hóa doanh nhân (2016), Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia sự thật, nhận định về sự phát triển của ngành du lịch Hải Phòng đã xác định mục tiêu thương mại, dịch vụ của Hải Phòng và nêu bật các giải pháp phát triển dịch vụ cảng, vận tải biển, du lịch: “Hình thành các trung tâm du lịch ven biển lớn tầm cỡ quốc gia và quốc tế ở khu vực có nhiều điều kiện thuân lợi trên cơ sở phát triển đa dạng các tuyến du lịch và các loại hình du lịch - thể thao - giải trí cả ở trên bờ trên biển và trên các hải đảo…” [38, Tr104].

- Đinh Thị Thùy Liên (2016), Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Luận văn thạc sỹ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia [21]. Tác giả đã tập trung vào phân tích sự cần thiết, các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về du lịch, đánh giá những kết quả đạt được trong công tác quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn t nh Quảng Ninh cũng như những hạn chế và nguyên nhân tồn tại trong công tác quản lý nhà nước về du lịch, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn Quảng Ninh.

- Hoàng Thị Phương Ly (2016), Pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch, Luận văn thạc sỹ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội [23]. Tác giả làm nổi bật vai trò pháp luật du lịch trong viêc tạo hành lang pháp lý cho hoạt động quản lý Nhà nước về du lịch, tạo cơ chế đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia vào các lĩnh vực du lịch, nêu thực trạng

của quy định pháp luật về xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch ở nước ta và đề xuất giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật về xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch ở Việt Nam nói chung.

- Lê Văn Đáng (2016), Phát triển sản phẩ du lịch biển đảo Phú Yên, Luận văn thạc sỹ du lịch, trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn [16]. Tác giả đã phân tích những yếu tố tạo nên sản phẩm du lịch biển đảo, đánh giá thực trạng khó khăn cũng như thuận lợi trong việc phát triển sản phẩm du lịch biển đảo từ đó đề ra giải pháp phát triển sản phẩ du lịch biển đảo cho t nh Phú Yên.

Thực tế khá nhiều công trình khoa học có giá trị lý luận và thực tiễn cao góp phần ứng dụng vào việc tăng cường quản lý và phát triển ngành du lịch trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, vấn đề xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển trên phạm vi cả nước nói chung và trên địa bàn Hải Phòng nói riêng chưa có công trình nghiên cứu nào đề cập đến. Do đó, những công trình nghiên cứu trên là nguồn tư liệu để tác giả tham khảo.

Nội dung nghiên cứu đề tài “Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển - t thực ti n thành phố Hải Phòng” tập trung vào nghiên cứu những quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển, thực trạng việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển tại Hải Phòng đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện pháp luật du lịch, giảm thiểu vi phạm hành chính từ các chủ thể kinh doanh du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch là một đề tài mang tính đặc thù riêng, không sao chép và trùng lặp với bất kì công trình nghiên cứu nào trước đó.

3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn

3.1. Mục đích

Trên cơ sở đánh giá thực trạng vấn đề xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển tại thành phố Hải Phòng để tìm ra các phương hướng, giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hơn nữa vai trò của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn thành phố. Qua đó góp phần

thúc đẩy ngành du lịch biển của thành phố phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của đất nước.

3.2. Nhiệm vụ

Nghiên cứu những cơ sở lý luận về xử lý vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch.

Phân tích, đánh giá thưc trạng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển trên địa bàn thành phố biển, nêu lên những kết quả đạt được và những tồn tại, nguyên nhân của vấn đề.

Đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch du lịch biển tại Hải Phòng.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn

Đối tượng nghiên cứu:

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Phạm vi nghiên cứu:

- Không gian: Nghiên cứu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển trên địa bàn thành phố biển Hải Phòng.

- Thời gian: Nghiên cứu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển trên địa bàn thành phố Hải Phòng từ năm 2013 đến năm 2017.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn

- Phương pháp luận:

Luận văn dựa trên phương pháp luận duy vật lịch sử và duy vật biện chứng của Chủ nghĩa Mác - Lê nin; quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước Việt Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch nói chung.

- Phương pháp nghiên cứu của luận văn:

Xuất phát từ mục đích và nội dung nghiên cứu, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu như:

Phương pháp phân tích được sử dụng ở chương 1 và chương 3 của luận văn nhằm đưa ra những luận giải của các tác giả về vấn đề xử lý VPHC trong lĩnh vực

du lịch nói chung và du lịch biển Hải Phòng nói riêng cũng như phân tích đánh giá quy định của pháp luật về xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch, từ đó làm tiền đề đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch;

Phương pháp thu thập, thống kê, tổng hợp được sử dụng ở chương 2 của luận văn phục vụ việc nghiên cứu thực trạng xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch biển, từ đó đánh giá thực trạng của vấn đề xử lý VPHC trong lĩnh vực du lịch biển.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

- Ý nghĩa lý luận

Làm sáng tỏ các vấn đề lý luận cơ bản về pháp luật xử lý vi phạm hành chính và pháp luật xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển.

Phân tích đánh giá thực trạng xử phạt vi lý hành chính trong lĩnh vực du lịch biển, ch ra được hạn chế, nguyên nhân của vấn đề.

- Ý nghĩa thực tiễn

Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo trong các cơ sở đào tạo, nghiên cứu phục vụ các cá nhân, cơ quan ban ngành trong việc nghiên cứu pháp luật xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển.

Đánh giá được thực trạng xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển, ch ra những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, từ đó đề xuất những giải pháp mới nhằm hoàn thiện chính sách pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3 chương:

Chương 1 : Những vấn đề lý luận về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển

Chương 2: Thực trạng xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển tại Hải Phòng

Chương 3: Quan điểm và giải pháp đảm bảo xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch biển – từ thực tiễn Hải Phòng.

Chương 1

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC DU LỊCH BIỂN

1.1. Những vấn đề chung về du lịch biển

1.1.1. Khái niệm du lịch

Thuật ngữ “du lịch” trong ngôn ngữ nhiều nước bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp với nghĩa là đi quanh, cuộc dạo chơi, cuộc dã ngoại. Thuật ngữ này được La Tinh hóa thành thành “tourisme” (Tiếng Pháp) và “tourism” (Tiếng Anh).

Năm 1963, với mục đích quốc tế hóa khái niệm du lịch, tại Hội nghị Liên hợp quốc về du lịch họp ở Roma, Tổ chức Du lịch thế giới (World Tourism Organization) đã đưa ra định nghĩa về du lịch như sau: Du lịch là tổng hợp các mối quan hệ, hiện tượng và các hoạt động kinh tế bắt nguồn từ các cuộc hành trình và lưu trú của cá nhân hay tập thể ở bên ngoài nơi ở thường xuyên của họ hay ngoài đất nước họ với mục đích hòa bình. Nơi họ đến lưu trú không phải là nơi làm việc của họ.

Theo tác giả Micheal Coltman (Mỹ): Du lịch là sự kết hợp và tương tác của 4 nhóm nhân tố trong quá trình phục vụ du khách bao gồm du khách, nhà cung ứng dịch vụ du lịch, cư dân sở tại và chính quyền địa phương nơi đón khách du lịch. Trong đó, khách du lịch là khách hàng rời khỏi nơi cư trú thường xuyên đi đến các nơi khác và quay trở lại nhằm thỏa mãn các mục đích khác nhau, trừ mục đích kiếm tiền; nhà cung ứng là các tổ chức kinh tế, đơn vị hành chính sự nghiệp cung cấp các sản phẩm và dịch vụ cần thiết cho hoạt động du lịch; dân cư sở tại là những người dân ở tại địa phương diễn ra hoạt động du lịch; chính quyền địa phương là cơ quan quản lý nhà nước cấp địa phương tại điểm du lịch.

Tác giả Nguyễn Văn Đính, Trần Thị Minh Hòa định nghĩa về du lịch như sau: "Du lịch là một ngành kinh doanh bao gồm các hoạt động tổ chức hướng

dẫn du lịch, sản xuất, trao đổi hàng hoá, dịch vụ của các doanh nghiệp nhằm đáp