BỘ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
MAI ĐÌNH LÂM
TÁC ĐỘNG CỦA PHÂN CẤP TÀI KHÓA
ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TẠI VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Có thể bạn quan tâm!
- Tác động của phân cấp tài khóa đến tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam - 2
- Tác động của phân cấp tài khóa đến tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam - 3
- Cơ Sở Phân Cấp Và Nội Dung Phân Cấp Tài Khóa
Xem toàn bộ 215 trang tài liệu này.
TP. Hồ Chí Minh, năm 2012
BỘ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
MAI ĐÌNH LÂM
TÁC ĐỘNG CỦA PHÂN CẤP TÀI KHÓA
ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TẠI VIỆT NAM
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG MÃ NGÀNH: 62340201
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH
TP. Hồ Chí Minh, năm 2012
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các thông tin, số liệu trong luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng, cụ thể. Kết quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Nghiên cứu sinh
Mai Đình Lâm
DANH MỤC CỤM TỪ VIẾT TẮT
ADB: Ngân hàng phát triển Châu Á HĐND: Hội đồng nhân dân
ĐP: Địa phương
IMF (International Monetary Fund): Quỹ tiền tệ quốc tế GDP (Gross National Product): Tổng sản phẩm quốc nội M&E: Giám sát và đánh giá
NSNN: Ngân sách nhà nước
OECD (Organization for Economic Cooperation and Development): Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế
PCĐT: Phân cấp đầu tư TNDN: Thu nhập doanh nghiệp TƯ: Trung ương
VAT: Thuế giá trị gia tăng UBND: Ủy ban nhân dân
UNDP (United Nations Development Programme): Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc
WB (World Bank): Ngân hàng thế giới
DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ VÀ SƠ ĐỒ
Trang
Sơ đồ 1.1: Tổ chức bộ máy nhà nước 20
Sơ đồ 1.2: Các hình thức phân cấp 21
Sơ đồ 1.3: Cầu về hàng hoá công của dân cư hai địa phương A và B 30
Bảng 1.1: Trò chơi cạnh tranh thuế trong cân bằng Nash 34
Bảng 1.2: Các nghiên cứu thực nghiệm đã thực hiện 49
Sơ đồ 1.4: Mối quan hệ giữa phân cấp tài khóa và vốn đầu tư xã hội 63
Sơ đồ 1.5: Mô hình tác động của biến độc lập, biến kiểm soát đối với biến phụ thuộc 63
Bảng 2.1: Tóm tắt nội dung phân cấp nhiệm vụ chi 75
Hình 2.1: Tỉ lệ chi NSĐP so với GDP 76
Bảng 2.2: Tỷ lệ các tỉnh có nguồn thu điều tiết về trung ương
giai đoạn ổn định 2004 - 2006 và 2007 - 2010 và dự đoán 2011-2015 77
Hình 2.2: Chi thường xuyên của trung ương trong chi ngân sách
giai đoạn 1997 - 2006 79
Hình 2.3: Tỉ lệ chi thường xuyên của địa phương so với GDP 80
Hình 2.4: Cơ cấu đầu tư công theo cấp quản lý (giá 1994) 82
Hình 2.5: Tỉ lệ đầu tư công của địa phương so với GDP 82
Hình 2.6: Tỉ trọng thu NSĐP trong GDP 86
Hình 2.7: Tỉ trọng thu NSĐP trong tổng thu NSNN 86
Bảng 2.3: Trách nhiệm chi của các cấp chính quyền tại một số quốc gia 98
Bảng 2.4: Sự khác biệt trong phân cấp tài khóa giữa VN và Trung Quốc 101
Bảng 3.1: Mô tả các biến cơ sở và ký hiệu sử dụng trong ba mô hình 114
Bảng 3.2: Thống kê dữ liệu trung bình 115
Hình 3.1: Mối quan hệ giữa chi NSĐP/GDP và tốc độ tăng trưởng kinh tế 117
Hình 3.2: Chi ĐTPT/GDP và tốc độ tăng trưởng kinh tế 119
Hình 3.3: Chi TXĐP/GDP và tốc độ tăng trưởng kinh tế 120
Hình 3.4: Thu NSĐP/GDP và tốc độ tăng trưởng kinh tế 122
Bảng 3.3: Kết quả kiểm định tính dừng của các biến 124
Bảng 3.4: Kết quả ước lượng mô hình 1 125
Bảng 3.5: Kết quả ước lượng mô hình 2 126
Bảng 3.6: Kết quả ước lượng mô hình 3 127
Bảng 3.7: Cơ cấu đầu tư giai đoạn 1996 - 2005. 139
Bảng 3.8: Nợ công so với GDP 140
Bảng 3.9: Tính minh bạch của địa phương 143
Bảng 3.10: Xây dựng năng lực phân cấp của chính quyền địa phương 145
Bảng 3.11: Sự tham gia của công dân và các tổ chức đoàn thể 147
Bảng 4.1: Kinh nghiệm phân cấp nguồn thu của các quốc gia trên thế giới 158
MỤC LỤC
TỔNG QUAN
Trang
1. Đặt vấn đề nghiên cứu 1
2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến đề tài 2
2.1. Các nghiên cứu ngoài nước 2
2.2. Các nghiên cứu trong nước 6
3. Mục tiêu nghiên cứu 8
4. Phạm vi và phương pháp nghiên cứu 9
4.1. Phạm vi nghiên cứu 9
4.2. Phương pháp nghiên cứu 10
5. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài 12
6. Những đóng góp mới của luận án 13
7. Kết cấu của báo cáo nghiên cứu 15
CHƯƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN, MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ PHÂN CẤP TÀI KHÓA VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
1.1. Giới thiệu 17
1.2. Cơ sở phân cấp và nội dung phân cấp tài khóa 17
1.2.1. Khái niệm phân cấp tài khóa 17
1.2.2. Cơ sở phân cấp tài khóa 18
1.2.3. Nội dung phân cấp tài khóa 25
1.2.4. Các chỉ tiêu đo lường phân cấp tài khóa 27
1.3. Các điểm lợi và bất lợi của phân cấp tài khóa 29
1.3.1. Các điểm lợi của phân cấp tài khóa 29
1.3.2. Những điểm bất lợi của phân cấp tài khóa 33
1.4. Tăng trưởng kinh tế 37
1.4.1. Tổng luận các mô hình tăng trưởng kinh tế 37
1.4.2. Cách tính tăng trưởng kinh tế 40
1.5. Phân cấp tài khóa và tăng trưởng kinh tế 42
1.5.1. Giới thiệu 42
1.5.2. Các minh chứng thực nghiệm về phân cấp tài khóa và tăng trưởng
kinh tế 43
1.6. Mô hình lý thuyết và các giả thuyết nghiên cứu 49
1.6.1. Mô hình lý thuyết 49
1.6.2. Các giả thuyết kỳ vọng trong mô hình nghiên cứu 54
CHƯƠNG 2:
THỰC TRẠNG PHÂN CẤP TÀI KHÓA TẠI VIỆT NAM
2.1. Giới thiệu 65
2.2. Tổ chức bộ máy hành chính và phân cấp tài khóa ở Việt Nam 65
2.2.1. Tổ chức bộ máy hành chính 65
2.2.2. Phân cấp tài khoá ở Việt Nam 67
2.3. Phân cấp nhiệm vụ chi và quyền tự chủ của chính quyền địa phương 73
2.3.1. Nội dung phân cấp 73
2.3.2. Quyền tự chủ chi ngân sách của chính quyền địa phương 77
2.4. Phân cấp nguồn thu và quyền tự chủ của chính quyền địa phương 83
2.4.1. Nội dung phân cấp nguồn thu 83
2.4.2. Quyền tự chủ nguồn thu của chính quyền địa phương 88
2.5. Phân cấp trong huy động vốn và vay nợ 89
2.6. Hệ thống điều hòa ngân sách giữa trung ương và địa phương 91
2.7. Trách nhiệm giải trình tài khóa của chính quyền địa phương 94
2.8. Phân cấp tài khóa của các quốc gia trên thế giới và kinh nghiệm
với Việt Nam 96
2.8.1. Những điểm tương đồng và khác biệt trong phân cấp tài khóa giữa
Việt Nam và các nước 97
2.8.2. Kinh nghiệm cho Việt Nam 102