Từng Bước Hoàn Thiện Cơ Chế Quản Lý Tài Chính Đối Với Hoạt Động Có Thu,

- Khâu quyết toán kinh phí

Quyết toán kinh phí là khâu cuối cùng trong chu trình quản lý ngân sách. Vì vậy việc kiểm soát chi là rất quan trọng. Để làm tốt và nâng cao chất lượng sử dụng, chi tiêu kinh phí ở khâu quyết toán kinh phí cần phải:

+ Thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo quyết toán quý, năm theo quy định. Đối với các Hộ chi tiêu không thực hiện cấp phát khi chưa thanh toán đợt chi tiêu trước.

+ Công tác thẩm tra, xét duyệt quyết toán phải chặt chẽ, đúng quy định chứng từ quyết toán phải hợp lệ, hợp pháp, đảm bảo đúng chế độ tiêu chuẩn.

Hai là: Tăng cường đẩy mạnh công tác quản lý, kiểm soát chi, thanh tra, kiểm tra thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong các ngành nghiệp vụ cơ quan.

- Để hoạt động kiểm soát chi đạt hiệu quả cao yêu cầu các Hộ chi tiêu cần đáp ứng được các yêu cầu sau:

+ Phát hiện, ngăn ngừa và xử lý kịp thời những vi phạm xảy ra trong chi tiêu, sử dụng kinh phí.

+ Việc kiểm soát chi không gây ảnh hưởng tới việc cấp phát, chi tiêu và nhiệm vụ của đơn vị.

+ Kiểm soát chi tiêu kinh phí được thực hiện trước, trong và sau khi cấp phát, thanh toán.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 120 trang tài liệu này.

- Trong công tác kiểm tra, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí cần phát hiện sớm các hành vi gây lãng phí, thất thoát để kịp thời có biện pháp khắc phục, tránh tổn thất; các ngành cần tăng cường công tác thanh kiểm tra trong công tác quản lý kinh phí, sử dụng kinh phí chi cho các nhiệm vụ. Trường hợp có vi phạm bắt buộc xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, tránh gây bất bình trong cơ quan, đơn vị.

- Định kỳ tiến hành sơ kết, đánh giá tổng kết thực hiện chương trình hành động thực hành tiết kiệm chống lãng phí của cơ quan đơn vị mình ở từng ngành, trên cơ sở đó rút ra những việc chưa làm được những kinh nghiệm từ thực tiễn. Chấp hành chế độ báo cáo định kỳ hàng quý, năm với cơ quan nghiệp vụ cấp trên. Từ đó giúp cho đơn vị điều chỉnh bổ sung các biện pháp phòng chống tham nhũng có hiệu quả, thực hiện tốt luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí.

3.2.3. Từng bước hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với hoạt động có thu, tiến tới thực hiện mô hình tự chủ tài chính một phần tại Bệnh viện Quân y 354

Đơn vị dự toán QĐ là đơn vị thụ hưởng NSNN, bên cạnh việc thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm còn thực hiện các hoạt động sản xuất làm kinh tế, tạo nguồn tài chính bổ sung kinh phí ngân sách. Kết quả hoạt động tạo nguồn thu từ SXKD- dịch vụ ở các đơn vị dự toán QĐ cũng chiếm một tỷ trọng đáng kể và có ý nghĩa quan trọng về nhiều mặt: kinh tế, chính trị- xã hội; an ninh- quốc phòng.

Thực tế hiện nay, căn cứ theo các quy định của trên và thực tế của đơn vị, Bệnh viện Quân y 354 còn tổ chức thăm khám, điều trị Bệnh nhân diện DVYT-BHYT có thu một phần viện phí và triển khai một số hoạt động dịch vụ như: dịch vụ cây xăng, dịch vụ căng tin, trông xe đạp xe máy, ô tô…nhằm mục đích cải thiện đời sống vật chất tinh thần của cán bộ chiến sĩ trong đơn vị và duy trì các hoạt động cho các đối tượng chính sách. Trong việc quản lý tài chính hoạt động có thu tại Bệnh viện cũng có những tồn tại nhất định, đặc biệt trong công tác kế hoạch và lập dự toán thu-chi từ hoạt động có thu, phân tích và đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch thu...

Để khắc phục tình trạng đó, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng quản lý tài chính hoạt động có thu ở Bệnh viện, cần thực hiện tốt những vấn

đề sau đây:

3.2.3.1. Hoàn thiện quy trình, thủ tục quản lý tài chính hoạt động có thu

* Quản lý tài chính các hoạt động có thu phải tuân thủ quy trình quản lý ngân sách.

Luận văn đưa ra giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý như sau:

Thứ nhất, lập, xét duyệt phương án dự toán ổn định. Lập, xét duyệt phương án dự toán thu, chi cần căn cứ vào nội dung thu, chi, kết quả hoạt động tài chính trong thời gian 3 năm trước liền kề, dự kiến những biến động đặc thù và tình hình của năm kế hoạch.

Thứ hai, Quá trình thực hiện dự toán thu, chi; phần được ngân sách quốc phòng đảm bảo thực hiện quản lý, điều chỉnh theo Luật Ngân sách Nhà nước. Việc quyết toán phần kinh phí thu được từ hoạt động có thu được thực hiện hàng quý và năm như quyết toán nguồn ngân sách được nhà nước bảo đảm, quyết toán theo các nội dung chi đã lập trong dự toán chi đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Quá trình thực hiện dự toán thu, chi và phương án tự trang trải một phần kinh phí, Bệnh viện được quyền tự chủ quyết định điều chỉnh dự toán thu, chi cho phù hợp với tình hình thực tế về nhu cầu chi tiêu, sử dụng nguồn kinh phí tự trang trải; hết năm ngân sách, các khoản kinh phí chưa sử dụng hết được chuyển sang năm sau sử dụng.

Quyết toán các khoản kinh phí được cấp và số được để lại chi theo chế độ được thực hiện theo trình tự lập các báo cáo tài chính hàng quý và cuối năm, theo hệ thống mục lục ngân sách đã lập trong dự toán gửi thủ trưởng cấp trên xét duyệt quyết toán.

Thứ ba, xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ Bệnh viện để các ngành nội bộ được chủ động sử dụng kinh phí được giao và được để lại theo chế độ đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả thì cần phải xây dựng quy chế chi tiêu

nội bộ giúp cho mọi người có cơ sở pháp lý trong thực hiện.

3.2.3.2 Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính các hoạt động có thu

Chất lượng quản lý TC hoạt động có thu lại còn phụ thuộc vào cơ chế quản lý TC. Để nâng cao chất lượng quản lý tài chính hoạt động có thu cần phải xây dựng và hoàn thiện cơ chế quản lý theo hướng sau:

- Bảo đảm kết hợp hài hoà giữa cơ chế quản lý tài chính hoạt động có thu với cơ chế quản lý tài chính ở Bệnh viện.

Về nguyên tắc, cơ chế quản lý TC hoạt động có thu phải là một bộ phận của cơ chế quản lý TC ở đơn vị và có tính đặc thù nhất định. Theo đó, đòi hỏi phải xây dựng cơ chế quản lý tài chính cho phù hợp với tính chất của hoạt động có thu ở đơn vị mà không ảnh hưởng đến quản lý tài chính các nguồn ngân sách chi cho thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Xét trong điều kiện ở Bệnh viện Quân y 354 hiện nay, hoạt động có thu được tách ra khỏi các hoạt động khác thì có thể tách cơ chế quản lý. Để thực hiện cơ chế này cần phải:

+ Xây dựng cơ chế quản lý tài chính hoạt động có thu tách bạch với cơ chế quản lý tài chính ngân sách ở Bệnh viện nhằm làm minh bạch hoá quá trình quản lý nguồn lực TC. Điều này khẳng định tính riêng biệt về cơ chế nhưng không riêng biệt về nhân sự, cơ cấu, biên chế tổ chức. Đồng thời, tách bạch cơ chế nhằm đảm bảo cho việc áp dụng các hình thức và biện pháp một cách phù hợp nhất với hoạt động có thu trong việc cấp, phát; chi-tiêu; quản lý sử dụng, phân phối các nguồn vốn của hoạt động có thu. Thông qua đó, tăng cường giám sát đối với các hoạt động này.

3.2.3.3. Tiến tới thực hiện mô hình tự chủ một phần tài chính tại Bệnh viện Quân y 354

* Nâng cao nhận thức về chủ trương tự chủ một phần tài chính

Thực hiện cơ chế chính sách mới, yếu tố nhận thức của cá nhân hết sức quan trọng. Hiện tại tâm lý bao cấp, ỷ lại trông chờ vào nguồn Ngân sách Nhà

nước vẫn còn tồn tại dai dẳng, nặng nề trong bộ phận không nhỏ cán bộ, nhân viên trong Bệnh viện. Bệnh viện cần quán triệt đến từng cán bộ, nhân viên nội dung Nghị định số 85/2012/NĐ-CP, nghị định số 16/2015/NĐ-CP và thông tư hướng dẫn có liên quan đến hoạt động từng bước tự chủ một phần của đơn vị mình để tạo sự thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện, phát huy được sức mạnh của mỗi cá nhân cũng như sức mạnh của cả tập thể. Từ đó từng bước tạo ra cơ chế mới được vận hành thông suốt trong đơn vị, có tác động tích cực tới tăng thu, tiết kiệm chi cho đơn vị.

Nghị định 16/2015/NĐ-CP nâng cao thẩm quyền và trách nhiệm của Thủ trưởng đơn vị trong quản lý biên chế, tổ chức công việc và quản lý tài chính. Vì vậy, trước hết thủ trưởng đơn vị phải nhận thức đúng đắn, toàn diện về nội dung, ý nghĩa của cơ chế tài chính mới, có như vậy mới có thể chỉ đạo, triển khai đầy đủ, toàn diện cơ chế tự chủ tài chính trong đơn vị.

* Xây dựng mô hình tự chủ một phần tài chính

Sự cần thiết: Việc chuyển đổi hoàn toàn từ cơ chế từ đơn vị sự nghiệp dự toán Ngân sách sang cơ chế tự chủ tài chính một phần do Ngân sách Nhà nước bảo đảm chi cho hoạt động sẽ khắc phục được các hạn chế của việc không tập trung được nguồn lực hay việc không gắn kết giữa việc chi tiêu với kết quả khám chữa bệnh… Việc quản lý tài chính có hiệu quả, tiết kiệm chi phí thì cần thiết phải xây dựng, chuyển đổi hoàn toàn mô hình từ bao cấp, dự toán sang mô hình tự chủ tài chính.

Tuy nhiên, là đơn vị dự toán có thu hoạt động trong lĩnh vực y tế nên Bệnh viện không thể chuyển đổi mô hình tự chủ tài chính hoàn toàn giống các đơn vị kinh tế mà chuyển đổi mô hình tự chủ tài chính một phần. Việc xây dựng mô hình này giúp khắc phục những hạn chế của cơ chế quản lý tài chính cũ của Bệnh viện.

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 về triển khai thực hiện cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập. Trước mắt, Bệnh viện cần phải đẩy mạnh các giải pháp tăng cường nguồn thu sự nghiệp để tăng mưc tự bảo đảm toàn bộ chi hoạt động thường xuyên. Muốn vậy, Bệnh viện phải có những điều chỉnh, có sự cải tiến hợp lý theo tình hình xã hội và nhu cầu của người bệnh

Việc tự chủ trong hoạt động sẽ có những tác động tích cực như xóa bỏ tư duy bao cấp, tâm lý trông chờ vào ngân sách của Nhà nước; bệnh viện chủ động hơn trong sắp xếp lại tổ chức các phòng, khoa cũng như sử dụng hiệu quả hơn nguồn nhân lực; chủ động mở rộng các loại hình dịch vụ khám, chữa bệnh góp phần làm tăng số lượt bệnh nhân đến khám, chữa bệnh tại bệnh viện; tăng nguồn thu của bệnh viện; tăng thu nhập cho cán bộ, công nhân viên; tăng đầu tư trang thiết bị y tế bệnh viện; người bệnh có cơ hội lựa chọn dịch vụ kỹ thuật cao. Muốn vậy, điều quan trọng nhất là phải thay đổi nhận thức của cán bộ, nhân viên trong cung cách phục vụ, lấy người bệnh là khách hàng và thay đổi cơ chế xin - cho. Viện cũng phải điều chỉnh cơ chế hoạt động, tạo sự thông thoáng, giảm phiền hà, nâng cao trình độ đội ngũ bác sĩ, y tá, điều dưỡng, áp dụng kỹ thuật tiên tiến, đầu tư trang thiết bị hiện đại để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân. Nhờ đó, bệnh nhân nằm điều trị nội trú ở đây vẫn thực hiện theo giá quy định của Nhà nước, còn những bệnh nhân yêu cầu sử dụng dịch vụ cao cũng được đáp ứng.

* Xây dựng tổ chức, biên chế, bộ máy phù hợp

Từng bước hoàn chỉnh, xin phê duyệt biểu tổ chức biên chế mới của bệnh viện, thành lập, tách một số khoa, phòng theo yêu cầu nhiệm vụ mới như: khoa cán bộ, sản nhi.... và nâng cấp từ ban lên phòng tài chính, phòng KHTH, phòng chính trị ... theo nguyên tắc “Tinh gọn về tổ chức biên chế

nhưng phải bảo đảm được tính phát triển về lực lượng chuyên môn kỹ thuật sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khi có chiến tranh và tình trạng khẩn cấp”

Để tiết kiệm chi, Bệnh viện cần rà soát và đánh giá lại một số hoạt động phục vụ công tác chuyên môn. Hoạt động nào mà Bệnh viện thực hiện kém hiệu quả, tiêu tốn nhân lực và tài chính thì thay cho việc Bệnh viện tự làm như hiện nay bằng việc ký hợp đồng thuê đơn vị chuyên trách cung cấp. Chẳng hạn: hoạt động vệ sinh nhà, buồng bệnh; hoạt động giặt là; an ninh Bệnh viện; các dịch vụ ăn uống và nhà ở cho cán bộ công nhân viên và Bệnh nhân.

3.2.4. Nâng cao chất lượng công tác chỉ đạo, quản lý điều hành của hệ thống tổ chức quản lý tài chính

Công tác tài chính Quân đội là một trong những mặt công tác rất quan trọng của QĐ, có nhiệm vụ khai thác sử dụng và quản lý chặt chẽ, tiết kiệm đúng mục đích, có hiệu quả các nguồn lực tài chính và tài sản của QĐ theo đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước và các quy định của QĐ.

Công tác quản lý tài chính ở Bệnh viện Quân y 354, trong những năm gần đây, đã được sự quan tâm lãnh đạo của Đảng bộ, Chỉ huy Bệnh viện. Nhờ đó mà chất lượng công tác tài chính ngày một nâng cao, tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn một số hạn chế nhất định. Vì thế, cần thiết phải nâng cao chất lượng quản lý tài chính tại Bệnh viện, trước hết là tăng cường, nâng cao chất lượng chỉ đạo, quản lý điều hành công tác tài chính của Đảng ủy, Chỉ huy Bệnh viện và cơ quan tài chính. Nội dung của giải pháp bao gồm:

* Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng uỷ Bệnh viện đối với công tác tài chính:

Vai trò lãnh đạo của cấp uỷ đảng đối với công tác tài chính quân đội xuất phát từ nguyên tắc lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội, đó là: Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với QĐ và căn cứ vào Điều lệ Đảng

Cộng sản Việt Nam về tổ chức đảng trong quân đội. Vai trò đó được thể hiện trong toàn bộ quá trình hoạt động tài chính, cụ thể như sau: Công tác tài chính QĐ đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Quân ủy TW; ở các cấp là sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ đảng cùng cấp; thực hiện theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách.

Sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ đảng đối với công tác tài chính quân đội còn xuất phát từ chính quá trình hoạt động tài chính, nó bảo đảm cho công tác tài chính quân đội hoạt động đúng đường lối chính sách của Đảng và hoạt động có hiệu quả. Sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ đảng đối với công tác tài chính luôn được xem là một yếu tố có tính chất quyết định, là điều kiện tiên quyết bảo đảm cho công tác tài chính phát huy vai trò, chức năng, nhiệm vụ của nó trong xây dựng và phát triển QĐ.

Vai trò lãnh đạo của cấp uỷ đảng với công tác tài chính đã được cụ thể hoá trong Quy chế số 707-QC/ QUTW ngày 16/10/2014 của QUTW về lãnh đạo của các cấp uỷ đảng đối với công tác tài chính quân đội và Nghị quyết số 513-NQ/QHTW ngày29/9/2012 của Thường vụ QUTW về phương hướng nhiệm vụ lãnh đạo công tác TC quân đội đến năm 2020.

Quy chế 707-QC/ QUTW đã quy định rõ vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng các cấp cần quán triệt và thực hiện các chế độ chính sách, quản lý và sử dụng kinh phí, đối với cơ chế quản lý tài chính ở cấp mình, xây dựng cơ quan tài chính và đào tạo, bồi dưỡng, bố trí đội ngũ làm công tác tài chính nhằm thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Cơ quan tài chính các cấp có nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất với cấp ủy Đảng cấp mình về những chủ trương, biện pháp về công tác tài chính đặc biệt về quản lý kinh phí ở tất cả các ngành, các đơn vị để thực hiện nhiệm vụ chính trị, quân sự của cấp mình.

Trong những năm gần đây, công tác quản lý TC tại Bệnh viện Quân y 354 đã được sự quan tâm lãnh đạo của Đảng uỷ Bệnh viện, Đảng uỷ đã có