Các Biện Pháp Quản Lí Đổi Mới Ppdh Các Môn Khtn Ở Trường Thcs Huyện Lâm Thao,

- Thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, làm tốt công tác huy động các nguồn lực đầu tư cho giáo dục. Củng cố, duy trì 100% các trường đạt chuẩn quốc gia; trong đó có trên 15 trường mầm non, tiểu học đạt chuẩn quốc gia mức độ II.

- 100% hội đồng trường của các nhà trường hoạt động hiệu quả; tổ chức công đoàn, đoàn, đội đạt vững mạnh, xuất sắc. duy trì 95% trở lên trường học có chi bộ đảng đạt TSVM hàng năm; không có chi bộ đảng yếu kém.

Sáu giải pháp để thực hiện thành công các mục tiêu trên là:

- Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, quản lý của chính quyền và sự phối hợp, giám sát của MTTQ và đoàn thể nhân dân đối với phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo

- Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo

- Tiếp tục thực hiện tốt đổi mới nội dung, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục và đào tạo; đa dạng hóa các hình thức dạy học, chú trọng các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm

- Tiếp tục đổi mới công tác quản lý GD&ĐT, bảo đảm dân chủ, thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục

- Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị đảm bảo tốt yêu cầu nâng cao chất lượng dạy học

- Đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục và xây dựng xã hội học tập

Qua định hướng phát triển GDĐT của huyện Lâm Thao đến năm 2020 cho thấy sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền huyện Lâm Thao cho sự nghiệp giáo dục của huyện nhà và là cơ sở để cho các nhà trường trong huyện tiếp tục củng cố CSVC, nâng cao chất lượng giáo dục.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 122 trang tài liệu này.

3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp

3.2.1. Đảm bảo tính mục đích

Bảo đảm tính mục đích là nguyên tắc đòi hỏi các biện pháp được đề xuất phải hướng vào mục tiêu là quản lí đổi mới PPDH các môn KHTN ở các trường THCS huyện Lâm Thao - Phú Thọ.

Khi tiến hành nghiên cứu bất kì vấn đề gì thì việc đầu tiên của Nhà nghiên cứu là phải xác định được mục đích nghiên cứu. Các mục đích sẽ đi liền, xuyên suốt trong

quá trình nghiên cứu. Việc đảm bảo tính mục đích sẽ giúp người nghiên cứu luôn luôn định hướng và giải quyết vấn đề một cách đầy đủ và dễ dàng ứng dụng nghiên cứu vào thực tiễn.

Trong việc đưa ra biện pháp quản lý đổi mới PPDH các môn KHTN ở các trường THCS huyện Lâm Thao thì việc bám sát mục đích nghiên cứu sẽ giúp cho người nghiên cứu có thể nghiên cứu một cách logic trên cơ sở lý luận đến thực tiễn và cuối cùng là việc đưa ra biện pháp phù hợp, sát với thực tiễn.

3.2.2. Đảm bảo tính khoa học

Khi tiến hành nghiên cứu vấn đề cần đảm bảo tính khoa học, căn cứ vào đặc trưng của khoa học QLGD và đặc trưng phương pháp giảng dạy của các môn KHTN để nghiên cứu vấn đề.

Đảm bảo nguyên tắc này sẽ giúp quá trình nghiên cứu mặc dù bám theo các đặc trưng của quản quản lý song không tách rời khoa học PPDH của các môn KHTN.

3.2.3. Đảm bảo tính hiệu quả

Đội ngũ giáo viên là nhân vật trung tâm, quyết định chất lượng giáo dục. Chất lượng dạy học, giáo dục của nhà trường không chỉ là kết quả của từng giáo viên riêng rẽ mà là kết quả tổng hợp của lao động tập thể. Vì vậy, Hiệu trưởng nhà trường phải tạo ra được sự thống nhất về tư tưởng và hành động của cả tập. Quan tâm công tác bồi dưỡng đội ngũ, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, PPDH, vận dụng sáng tạo PPDH phù hợp với từng đối tượng học sinh, tạo ra môi trường dạy

- học tích cực.

Vì vậy, mục đích của việc áp dụng các biện pháp quản lí đổi mới PPDH các môn KHTN là nhằm nâng cao hiệu quả đổi mới PPDH của các tổ chuyên môn, của từng giáo viên và làm thay đổi cách học của học sinh từ đó nâng cao chất lượng giáo dục ở các nhà trường.

3.2.4. Đảm bảo tính hệ thống

Quản lí hoạt động đổi mới PPDH các môn KHTN là một quá trình gồm nhiều khâu, nhiều bước có quan hệ chặt chẽ với nhau như: Thu thập thông tin - Xử lý thông tin - Ra quyết định - Tổ chức thực hiện - Thu nhận thông tin phản hồi thông qua việc thực hiện 4 chức năng cơ bản của quản lí là Xây kế hoạch - Tổ chức thực hiện - chỉ đạo - kiểm tra, đánh giá.

Vì vậy, các biện pháp khi xây dựng và thực hiện phải đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ, phù hợp với logic quản lí, có mối quan hệ biện chứng với nhau, hỗ trợ và thúc đẩy nhau làm cho các biện pháp được vận hành hợp quy luật tạo ra một sức mạnh tổng hợp trong công tác quản lí của hiệu trưởng nói chung và quản lí đổi mới PPDH nói riêng.

3.2.5. Đảm bảo tính kế thừa

Trong bất kỳ lĩnh vực nào thì việc kế thừa và phát triển là hết sức cần thiết. Kế thừa là Sự thừa hưởng, giữ gìn và tiếp tục phát huy. Chúng ta không thể xây dựng một biện pháp mới hoàn toàn khi chúng ta không quan tâm đến cái hiện có, mà phải nghiên cứu xem thực trạng nó đang diễn ra như thế nào, có còn phù hợp không, cái nào còn tốt thì phát huy, cái nào không còn phù hợp thì cần phải chính sửa hoặc thay thế. Nguyên tắc tính kế thừa thể hiện sự tôn trọng quá khứ, lịch sử chỉ thay thế những gì bất cập hạn chế.

Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa là một trong những nguyên tắc của sự phát triển ý thức xã hội. Kế thừa là một yếu tố khách quan và phải qua sàng lọc. Đó là biện chứng của sự phát triển.

Trong quản lý đổi mới PPDH nói chung, nếu như biện pháp quản lý mới được xây dựng dựa trên nguyên tắc kế thừa biện pháp cũ và phát triển thành cái mới tốt hơn, chất lượng hơn để giải quyết vấn đề thực tế đề ra sẽ tạo hưng phấn, hiệu quả cho quá trình đổi mới PPDH. Ngược lại, nếu biện pháp đưa ra được xây dựng hoàn toàn mới trên cơ sở phủ nhận cái cũ sẽ tạo nên sự thích ứng khó khăn từ các đối tượng bị quản lý, dễ dàng tạo nên mâu thuẫn trong quá trình thực hiện công việc mà trong đó sự đồng thuận là yếu tố quan trọng.

Chính vì vậy tôi đã xây dựng các biện pháp dựa trên nguyên tắc kế thừa. Đây là một nguyên tắc bắt buộc phải tuân thủ trong quá trình xây dựng biện pháp quản lý đổi mới PPDH các môn KHTN ở các trường THCS huyện Lâm Thao.

3.2.6. Đảm bảo tính thực tiễn và khả thi

Biện pháp quản lý đổi mới PPDH các môn KHTN phải thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế của các trường THCS huyện Lâm Thao - Phú Thọ. Để đáp ứng yêu cầu này khi xây dựng mỗi biện pháp cần chỉ ra các việc cần làm, nội dung và cách tiến hành các công việc một cách cụ thể sao cho CBQL, GV có thể hiểu và thực hiện

được. Các biện pháp được thiết kế sao cho phù hợp với trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ của GV, điều kiện về CSVC, trang thiết bị dạy học và các nguồn lực khác của mỗi nhà trường.

Ngoài yêu cầu trên, các biện pháp cũng phải có tính đại chúng, nghĩa là nó có thể áp dụng được trong các trường THCS có hoàn cảnh và điều kiện tương tự với các trường của THCS huyện Lâm Thao - Phú Thọ.

3.3. Các biện pháp quản lí đổi mới PPDH các môn KHTN ở trường THCS huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ

3.3.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL, giáo viên về sự cần thiết phải đổi mới PPDH các môn KHTN ở trường THCS

3.3.1.1. Mục đích của biện pháp

- Trang bị những kiến thức cần thiết cho CBQL, GV nhằm nâng cao nhận thức, thống nhất tư tưởng và hành động về đổi mới PPDH các môn KHTN.

- Tạo được động lực, quyết tâm cho CBQL, giáo viên trong việc dạy và học, tích cực vận dụng đổi mới PPDH nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.

3.3.1.2. Nội dung của biện pháp

Trên cơ sở những quan điểm, chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng về giáo dục và đào tạo, làm cho CBQL và giáo viên trong nhà trường nhận thức rõ:

- Tính cấp thiết của đổi mới PPDH các môn KHTN:

Đổi mới PPDH các môn KHTN ở trường THCS huyện Lâm Thao, Phú Thọ nhằm nâng cao chất lượng dạy học nói chung, chất lượng dạy học các môn KHTN nói riêng, đồng thời nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội cũng như yêu cầu của người học.

Trong chương trình giáo dục phổ thông mới lần này, giáo dục KHTN với chủ trương tích hợp thành một môn học ở cấp THCS và phân hóa thành các môn học ở THPT cho nên đổi mới PPDH các môn KHTN góp phần bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ trước khi áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới.

- Những đặc trưng cơ bản của đổi mới PPDH các môn KHTN:

+ Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động học tập, giúp học sinh tự khám phá, lĩnh hội tri thức chứ không tiếp thu những tri thức một cách thụ động. Giáo viên là người chuyển giao nhiệm vụ học tập, tổ chức và chỉ đạo học sinh tiến hành các

hoạt động học tập phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến thức đã biết vào các tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn...

+ Tăng cường các hoạt động nhóm nhỏ, hoạt động tập thể, lớp học trở thành môi trường giao tiếp giữa giáo viên - học sinh và học sinh - học sinh nhằm vận dụng sự hiểu biết và kinh nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết các nhiệm vụ học tập chung.

+ Bên cạnh việc dạy học lý thuyết cần tăng cường PPDH thực hành, vì đặc trưng của các môn KHTN đó là tính thực nghiệm, trong các môn KHTN thông qua thực hành để củng cố lý thuyết, kiểm chứng chân lý và làm cho học sinh có kiến thức để giải thích được các sự vật hiện tượng xung quanh, rễ ràng vận dụng vào thực tiễn cuộc sống.

+ Chú trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp học và tự học, biết khai thác sách giáo khoa và các tài liệu học tập, trên cơ sở những kiến thức đã có, suy luận để tìm tòi và phát hiện kiến thức mới... Định hướng cho học sinh cách tư duy như phân tích, tổng hợp, đặc biệt hoá, khái quát hoá, tương tự… để dần hình thành và phát triển tư duy sáng tạo.

- Tổ chức nội dung BDTX trong các năm học, yêu cầu giáo viên tham dự đầy đủ các hội nghị, lớp tập huấn do Bộ, Sở, phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức.

- GV tự bồi dưỡng những nội dung kiến thức quan điểm, chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng về giáo dục và đào tạo, mục tiêu, nội dung của đổi mới chương trình và sách giáo khoa mới.

3.3.1.3. Cách thực hiện của biện pháp

- Phòng Giáo dục và Đào tạo cử giáo viên cốt cán tham dự các lớp lập huấn về đổi mới PPDH do Sở, Bộ GD&ĐT tổ chức, sau đó biên soạn tài liệu tổ chức tập huấn tại huyện cho CBQL, giáo viên theo cụm SHCM hoặc theo từng môn học.

- Hiệu trưởng nhà trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ hàng năm sát với thực tế, bám sát vào yêu cầu đổi mới PPDH hiện nay đặc biệt là chương trình giáo dục phổ thông mới, trên cơ sở rà soát về năng lực giáo viên so với yêu cầu đổi mới chương trình và sách giáo khoa, từ đó lựa chọn, đưa ra những nội dung cần thiết phải cập nhật, bổ sung nâng cao. Mời chuyên gia nói chuyện, trao đổi kiến thức và hướng dẫn đổi mới

PPDH các môn KHTN, các chuyên gia có thể là các chuyên gia QLGD, các giáo viên cốt cán của tỉnh của huyện và có thể trao đổi chuyên môn với các đơn vị trong tỉnh hoặc ngoài tỉnh tùy thuộc vào mối quan hệ ngoại giao của Hiệu trưởng nhà trường.

- Giáo viên tra cứu các tài liệu về đổi mới PPDH để có ý kiến trao đổi tại hội nghị.

3.3.1.4. Điều kiện thực hiện của biện pháp

- Cần có đầy đủ tài liệu: Các văn bản hướng dẫn, văn kiện đại hội của Đảng, các chính sách của nhà nước, các văn bản của ngành giáo dục và đào tạo về nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo nói chung và đội ngũ GV THCS nói riêng, tài liệu về đổi mới PPDH.

- Cần có đội ngũ cán bộ, giáo viên cốt cán xây dựng nội dung bồi dưỡng kiến thức về đổi mới PPDH các môn KHTN, ký kết hợp đồng mời chuyên gia…

- CSVC phục vụ cho các lớp bồi dưỡng: Phòng hội trường (phòng học), bàn ghế đủ chỗ ngồi, điện, nước sinh hoạt; máy vi tính, máy chiếu, màn hình, đảm bảo công tác an ninh, trật tự đảm bảo an toàn cho đợt học tập, bồi dưỡng chuyên đề.

3.3.2. Xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH các môn KHTN phù hợp với tình hình thực tiễn

3.3.2.1. Mục đích của biện pháp

Xây dựng kế hoạch là khâu quan trọng của quá trình quản lí vì trên cơ sở phân tích điều kiện thực tế, những thuận lợi, khó khăn, căn cứ vào những tiềm năng đã có và những khả năng sẽ đạt được mà xác định mục tiêu, nội dung, các biện pháp cần thiết từ đó kế hoạch hoá hoạt động quản lí đổi mới PPDH, lên kế hoạch phân công nhiệm vụ cho từng cá nhân, các tổ chức đoàn thể theo nhiệm vụ, chức năng và thời gian cụ thể.

3.3.2.2. Nội dung của biện pháp

a) Xây dựng kế hoạch chiến lược về quản lí đổi mới PPDH:

Bản kế hoạch chiến lược quản lí đổi mới PPDH của nhà trường phải gồm các nội dung sau:

- Phân tích bối cảnh bên trong và bên ngoài của nhà trường có ảnh hưởng đến hoạt động đổi mới PPDH nói chung và PPDH các môn KHTN nói

riêng và các hoạt động giáo dục của nhà trường.

- Xác định tầm nhìn, sứ mạng, mục tiêu tổng quát

- Các chương trình hành động để thực hiện kế hoạch. Mỗi chương trình hành động phải chỉ rõ mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể, các hoạt động cụ thể để đạt mục tiêu, các chỉ số đánh giá kết quả, các nguồn lực cho việc thực hiện mục tiêu, dự báo các khó khăn có thể nảy sinh và định hướng phương pháp tháo gỡ khó khăn.

b) Xây dựng kế hoạch năm học về đổi mới PPDH

Kế hoạch năm học của các trường THCS phải đảm bảo các nội dung sau:

- Phân tích được những thuận lợi, khó khăn khi xây dựng, thực hiện kế hoạch.

- Kế hoạch phải nêu rõ được các nhiệm vụ trọng tâm, nhiệm vụ cụ thể, chỉ tiêu phấn đấu, các biện pháp thực hiện đảm bảo thành công của kế hoạch và kiến nghị đề xuất với các cấp quản lí tháo gỡ vướng mắc khó khăn.

- Lập kế hoạch cụ thể hoạt động của các tháng, dự kiến người thực hiện, thời gian hoàn thành.

c) Xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học ở tổ chuyên môn

- Thiết lập các căn cứ để xây dựng kế hoạch (Các văn bản chỉ đạo công tác chuyên môn của ngành, kế hoạch năm học của nhà trường…).

- Phân tích thực trạng của tổ chuyên môn, những thuận lợi, khó khăn khi tổ chức đổi mới PPDH.

- Xây dựng mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể, chỉ tiêu đăng ký thi đua như: Chất lượng giảng dạy bộ môn; Chất lượng việc soạn, giảng áp dụng đổi mới PPDH, Chất lượng tham gia các hội thi, hội thảo chuyên dề đổi mới PPDH; Việc sử dụng CNTT, TBDH trong công tác giảng dạy, Sinh hoạt theo chuyên đề đổi mới PPDH…

- Xác định các biện pháp thực hiện kế hoạch, các biện pháp phải phù hợp với đặc điểm của tổ chuyên môn, nhưng lưu ý phương pháp hành chính sẽ mang lại hiệu quả trong việc chỉ đạo đổi mới PPDH ở tổ chuyên môn.

- Lập kế hoạch đổi mới PPDH của tổ chuyên môn chi tiết theo tháng, tuần đồng thời phân công người thực hiện, thời gian thực hiện, người theo dõi, dự kiến kết quả đạt được.

Kế hoạch tổ chuyên môn phải dựa vào kế hoạch của trường để đảm bảo sự thống nhất trong quản lí, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và kiểm tra. Việc đổi mới PPDH phải dự trên khung phân phối chương trình của bộ giáo dục và đào tạo, không được ít hơn số tiết quy định các bộ môn.

d) Xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên

- Xác định mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể của theo chức trách nhiệm vụ được phân công; đăng ký chỉ tiêu, chất lượng giảng dạy.

- Rà soát, xây dựng chi tiết chương trình, kế hoạch dạy học.

- Xác định nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức, phương tiện dạy học của từng bài dạy.

- Dự kiến hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.

- Quản lý hoạt động học và hoạt động tự học môn KHTN của học sinh.

- Thực hiện các phong trào thi đua dạy tốt - học tốt; tham gia dự giờ đồng nghiệp về đổi mới PPDH;

3.3.2.3. Cách thực hiện của biện pháp

a) Xây dựng kế hoạch chiến lược về quản lí đổi mới PPDH

- Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch dựa trên phân tích thực trạng của nhà trường về quản lí đổi mới PPDH trong trường THCS, phân tích tình hình KT-CT-XH của đất nước và yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Nghiên cứu các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước, chỉ đạo của ngành về quản lí nhà trường, quản lí đội ngũ giáo viên, quản lí đổi mới PPDH. Xây dựng sơ đồ khung của kế hoạch. Trên cơ sở mục tiêu, nhiệm vụ, điều kiện khách quan, chủ quan tiến hành lập kế hoạch tổng thể, lấy ý kiến đóng góp của các tổ chức đoàn thể, cán bộ, giáo viên hoàn chỉnh và thông qua kế hoạch.

- Hiệu trưởng nhà trường phối hợp với chi bộ Đảng, công đoàn, BGH nhà trường chỉ đạo các tổ chức đoàn thể xây dựng kế hoạch phối hợp thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.

b) Xây dựng kế hoạch năm học về đổi mới PPDH

- Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch năm học về đổi mới PPDH được tiến hành trên cơ sở phân tích tình hình, thực trạng quản lí đổi mới PPDH và thực trạng thực hiện đổi mới PPDH của giáo viên trong đơn vị.

- Phó hiệu trưởng lập kế hoạch hóa công tác quản lí đổi mới PPDH trong đó bao gồm lập kế hoạch giảng dạy, xây dựng phân phối chương trình môn học, việc chấp hành quy chế chuyên môn, đăng ký số tiết thao giảng, dự giờ, việc sử dụng TBDH, việc thiết kế các bài giảng đổi mới PPDH và các hoạt động đổi mới PPDH khác. Căn cứ vào năng