Ảnh Hưởng Của Hoạt Động Du Lịch Đến Môi Trường

Bảng 4.14: Ảnh hưởng của hoạt động du lịch đến môi trường

Yếu tố

Rất xấu (%)	Xấu (%)	Không ảnh hưởng (%)	Tốt (%)	Rất tốt (%)	Không biết (%)
(1)	(2)	(3)	(4)	(5)	(6)
1. Thắng cảnh, tài nguyên du lịch		32,3	3,2	58,1	6,5
2. Nước suối, ao hồ		67,7	9,7	22,6
3. Rác thải	9,7	80,6	6,5	3,2
4. Tác động đến tài nguyên rừng	3,2	74,2	12,9	6,5	3,2
5. Ảnh hưởng đến môi trường	19,4	58,1	16,1	3,2	3,2

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 126 trang tài liệu này.

90,0

80,0

70,0

60,0

50,0

40,0

30,0

20,0

10,0

0,0

Thắng cảnh, tài

nguyên du lịch

Nước suối, ao hồ

Rác thải

Tác động đến tài Ảnh hưởng đến môi

nguyên rừng

trường

Rất xấu Xấu

Không ảnh hưởng Tốt

Rất tốt

Không biết

Biểu đồ 4.4: Ảnh hưởng của hoạt động du lịch đến môi trường

Kết quả phỏng vấn cho thấy các hoạt động du lịch có ảnh hưởng đến môi trường: 80,6% số người phỏng vấn cho rằng rác thải từ các hoạt động du lịch ảnh hưởng xấu đến môi trường, tại các tuyến đường đi, vị trí dừng chân của khách du lịch có rất nhiều rác thải do du khách để lại. Việc xây dựng Khu

du lịch cần phải chặt hạ cây rừng xây dựng các công trình, làm giảm độ che phủ của khu rừng, tác động xấu đến cảnh quan tự nhiên với 74,2% là số người được phỏng vấn cho rằng hoạt động du lịch tác động đến tài nguyên rừng. Tiếp đến 67,7% cho rằng ảnh hưởng đến chất lượng nước suối, hồ từ các hoạt động du lịch như ô nhiễm nguồn nước do nước thải từ các nhà hàng, rác thải của khách du lịch, chất thải trong quá trình xây dựng, hoạt động du thuyền trên mặt Hồ Tuyền Lâm. 58,1% cho rằng các hoạt động du lịch làm ảnh hưởng đến môi trường của Khu du lịch, đồng thời đây cũng là số lượng cho rằng thắng cảnh Khu du lịch đang được đầu tư, tôn tạo, xây dựng ngày một đẹp hơn với nhiều loại hình du lịch hấp dẫn nhằm thu hút du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng.

4.3.6 Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường‌

4.3.6.1 Rác thải‌

Một trong những tác động xấu đến môi trường đó là việc ô nhiễm môi trường do rác thải của khách du lịch thải ra.

Hiện nay, trong Khu du lịch hồ Tuyền

Lâm có 07 đơn vị đang

hoạt động khai thác kinh doanh du lịch

Hình 4.12: Một bãi rác thải trong Khu du lịch

với số lượng khách hàng năm khoảng 1,7 triệu lượt khách, nếu trung bình mỗi khách phát sinh 0,5 kg chất thải rắn thì lượng chất thải rắn, hàng năm phát sinh từ du khách tới tham quan du lịch là 850.000 kg/năm.

Ban quản lý Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm đã hợp đồng với Công ty Thế Giới Xanh thu gom và xử lý rác thải, tuy nhiên việc thu gom chỉ trong phạm vi trên mặt hồ Tuyền Lâm, lượng rác thải hàng ngày trong Khu du lịch là rất lớn nên việc thu gom và xử lý rác vẫn còn nhiều hạn chế.

Hầu hết các điểm du lịch trong Khu du lịch hồ Tuyền Lâm xử lý rác bằng hình thức thủ công như thu gom rác tập trung tại các hố rác trong rừng và xử lý bằng cách đốt hoặc đem chôn. Việc xử lý thủ công thông thường không đem lại hiệu quả: khi gặp mưa to rác thải tại các bãi rác bị cuốn trôi theo dòng nước xuống các khe suối, Hồ Tuyền Lâm. Các bãi rác không được xử lý bằng hóa chất thường xuyên, tạo điều kiện cho các chất gây ô nhiễm và vi sinh vật thâm nhập ngấm vào nước ngầm dẫn đến ô nhiễm nguồn nước ngầm, ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng địa phương sống trong khu vực.

Biểu đồ 4.5: Quan điểm các đối tượng phỏng vấn về xử lý rác

Rác thải là vấn đề khó giải quyết đối với Ban quản lý Khu du lịch. Một số điểm kinh doanh du lịch trong Hồ Tuyền Lâm hiện nay không có đường bộ đến nơi, mọi hoạt động đều phải vận chuyển bằng đường thủy, vì vậy việc thu gom rác về bãi rác tập trung của thành phố Đà Lạt để xử lý gặp rất nhiều khó

khăn. Các tuyến hoạt động du lịch sinh thái: tuyến dọc hệ thác Đatanla, tuyến cuối Hồ Tuyền Lâm đến đỉnh núi Voi đều không có các điểm thu gom rác. Kết quả phỏng vấn ảnh hưởng rác thải và việc xử lý rác thải từ các hoạt động du lịch đến môi trường cho thấy 69% là xấu, 9% rất xấu, không ảnh hưởng 8%, rất tốt 2%, tốt 9% và không biết 3%.

4.3.6.2 Nước thải‌

Du lịch là ngành tiêu thụ rất nhiều nước, nếu như không có hệ thống thu gom nước thải cho các khách sạn, nhà hàng thì nước thải sẽ ngấm xuống nước ngầm và các thuỷ vực lân cận, gây ô nhiễm môi trường nước [13]. Hiện nay, nước thải sinh hoạt và nước thải của từ các hoạt động du lịch trong Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm chưa được thu gom và xử lý triệt để trước khi thải ra môi trường.

Nước thải của nhà hàng hầu hết đều không được xử lý mà xả thẳng ra môi trường, đổ vào hệ

thống thoát nước rồi chảy xuống các khe suối, ra Hồ Tuyền Lâm. Nước sinh hoạt tại một số nhà hàng, khách sạn xử lý bằng các hầm tự hoại trước khi xả ra môi trường, việc xử lý

nước tại các hầm tự hoại thường không triệt để, nước thải có các chỉ

Hình 4.13: Nước thải tại một nhà hàng trong Khu du lịch

tiêu lý hóa, vi sinh cao hơn so với tiêu chuẩn cho phép. Hiện tại, chỉ có Khu du lịch Dalat Edensee Resort của Công ty TNHH Maico Đà Lạt nước thải đạt tiêu chuẩn A2 QCVN 14: 2008/BTNMT. Hệ thống thu gom nước thải cho toàn Khu du lịch hiện đang lập các thủ tục đầu tư theo quy định, dự kiến năm

2013 sẽ tiến hành khởi công xây dựng. Do đó, nước thải sinh hoạt có tác động không nhỏ đến môi trường nước khu vực, nhất là vào mùa du lịch trọng điểm. Môi trường tự nhiên của Khu du lịch đang bị ô nhiễm vì những nguyên nhân sau:

- Sử dụng nhà vệ sinh tự hoại để xử lý nước thải trong giai đoạn kinh tế hiện nay là kết quả tốt, tuy nhiên nếu các bể tự hoại lại không được quan tâm kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên từ người sử dụng như hút bùn, vệ sinh thì nhà vệ sinh tự hoại sẽ trở thành nguồn ô nhiễm nguy hiểm tới môi trường, nước thải từ bể tự hoại sẽ ngấm trực tiếp vào đất hoặc thải ra cống rãnh thoát nước mưa và chảy xuống Hồ Tuyền Lâm. Các bể tự hoại chỉ thích hợp trong một phạm vi nhỏ, nhu cầu sử dụng ít, nếu các điểm kinh doanh trong Khu du lịch chỉ sử dụng các bể tự hoại mà không đầu tư công nghệ xử lý nước thải tốt thì nguy cơ gây ô nhiễm môi trường là rất cao.

- Hiện nay, trong Khu du lịch hồ Tuyền Lâm chưa có hệ thống thu gom nước thải, nước sinh hoạt riêng. Nước sinh hoạt thải vào cống rãnh thoát nước mưa và chảy vào suối, Hồ Tuyền Lâm. Nước từ các bể tự hoại, bể thấm ngấm trực tiếp vào đất mang theo rất nhiều chất gây ô nhiễm bao gồm các chất hoá học, chất hữu cơ và mầm bệnh gây ô nhiễm môi trường.

4.3.6.3 Tổn thất đa dạng sinh học‌

Tác động trực tiếp của các hoạt động du lịch đến môi trường trong Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm tác động lên thảm thực vật, đời sống của các loài động vật, lên cảnh quan tự nhiên ...

Để xây dựng các hạng mục công trình cần phải chặt hạ cây rừng giải phóng mặt bằng. Theo quy hoạch, diện tích bị tác động 292,6 ha, trong đó diện tích đất có rừng 151,2 ha, diện tích đất không có rừng 141,40 ha [11] làm suy giảm diện tích rừng, số lượng loài thực vật, làm cạn kiệt nguồn thức ăn,

thu hẹp không gian sống của các loài động vật đặc biệt là các loài thú thuộc Bộ linh trưởng, Bộ móng guốc.

Diện tích đất UBND tỉnh Lâm Đồng đã thu hồi của Ban quản lý Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm giao cho 29 dự án trong Khu du du lịch 1.406 ha. Hàng năm vào mùa khô, các doanh nghiệp này làm giảm vật liệu cháy bằng hình thức đốt trước có điều khiển làm chết các loài cây tái sinh hàng năm và các loài động vật nhỏ sống trên mặt đất, các loài côn trùng làm suy giảm nguồn thức ăn trong mạng lưới thức ăn.

Tình trạng săn bắt động vật hoang dã phục vụ khách du lịch làm món ăn đặc sản trong các nhà hàng, các loài thú bị săn bắt, sử dụng và buôn bán: Lợn rừng, Cầy giông, Hoẵng, Sóc bụng đỏ, Dúi mốc lớn ... phục vụ nhu cầu tiêu dùng khách du lịch. Các loài chim bị săn bắt làm cảnh: Chích chòe lửa, Gà rừng, Cu gáy, Bìm bịp lớn, Bìm bịp nhỏ, Sáo mỏ ngà, Đa đa ... Các loài Bò sát bị săn bắt làm thực phẩm: Tắc kè, Rắn ráo, Rắn sọc dưa, Rắn hổ mang, Rắn nước, các loài Rùa ... làm suy giảm các loài động vật trong môi trường tự nhiên.

4.3.6.4 Tiếng ồn‌

Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm với loại hình chính là du lịch sinh thái nghỉ dưỡng kết hợp với hội nghị, hội thảo [13]. Vì vậy, các yếu tố tự nhiên phải được bảo vệ tốt, một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng không khí đó là tiếng ồn. Tiếng ồn do máy nổ của các du thuyền hoạt động trên mặt Hồ Tuyền Lâm, hoạt động của các máy móc trong quá trình xây dựng công trình, của các phương tiện vận chuyển khách trên bộ, các hoạt động vui chơi giải trí, của con người … làm ảnh hưởng đến chất lượng kỳ nghỉ của khách du lịch, ảnh hưởng đến không gian sống của các loài động vật, đặc biệt là các loài chim, thú kiếm ăn ban ngày.

4.3.6.5 Ô nhiễm nguồn nước‌

Hồ Tuyền Lâm là hồ nước nhân tạo được đắp đập hình thành từ năm 1985, nhằm tích nước để cung cấp tưới cho một phần địa bàn huyện Đức Trọng và sẽ là nguồn cung cấp nước chính cho toàn Khu du lịch và một phần thành phố Đà Lạt. Hồ Tuyền Lâm là một hồ kín, nguồn nước sạch cung cấp cho hồ chỉ có nước mưa và nước ngầm từ các cánh rừng quanh hồ mà không có sự bổ sung của dòng nước sạch nào khác, do vậy nước trong hồ Tuyền Lâm cần phải đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn QCVN 08:2008/BTNMT (A2). Hiện nay, nước trong Hồ Tuyền Lâm đang bị ô nhiễm do các nguyên nhân sau:

- Nước thải sinh hoạt từ các nhà hàng không được xử lý mà xả thẳng xuống Hồ Tuyền Lâm.

- Rác thải tại các hố tập trung không được xử lý triệt để, vào mùa mưa chảy tràn theo dòng nước kèm theo nguồn nước bị ô nhiễm chảy xuống hồ. Rác thải khách du lịch tại các điểm dừng chân sát mặt hồ …

- Dầu, nhớt dư thừa thải ra từ các hoạt động du thuyền trên mặt hồ Tuyền Lâm, với 56 chiếc du thuyền hàng năm tiêu thu khoảng 20.500 lít dầu,

5.000 lít nhớt. Dầu nhớt dư thừa thường được các chủ thuyền xả thẳng xuống Hồ Tuyền Lâm, máy du thuyền hàng năm đều được súc rửa và sửa chữa tại một bến sát bờ hồ, không có hệ thống thu gom xử lý nước thải nên dầu, nhớt chảy thẳng xuống hồ.

- Trong quá trình san ủi địa hình thi công các dự án phía thượng nguồn làm đất, đá bị nước mưa rửa trôi, sói mòn làm bồi lắng lòng hồ, gây ô nhiễm nguồn nước.

4.4 Đề xuất một số giải pháp hạn chế ảnh hưởng các hoạt động du lịch đến môi trường Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm

4.4.1 Một số giải pháp bảo vệ môi trường ở Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm‌

Theo Quyết định phê duyệt quy hoạch của UBND tỉnh Lâm Đồng, Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm là khu đô thị sinh thái với các sản phẩm du lịch mang tính chất tĩnh [13]. Việc bảo vệ, tôn tạo, giữ gìn cảnh quan môi trường, hạn chế những tác động tiêu cực là rất cần thiết. Căn cứ vào kết quả phân tích thực trạng phát triển du lịch ở Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm và nguyên nhân dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, đề tài đề xuất một số giải pháp kinh tế, xã hội, khoa học công nghệ nhằm bảo vệ môi trường trong Khu du lịch hồ Tuyền Lâm.

* Quan điểm phát triển du lịch trong rừng phòng hộ Hồ Tuyền Lâm

Phát triển du lịch trong rừng phòng hộ theo thứ tự ưu tiên: Bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế.

Coi trọng bảo tồn và tôn tạo các yếu tố tự nhiên, đặc biệt là các nguồn tài nguyên rừng và nước, bảo vệ nghiêm ngặt đa dạng sinh học của khu vực phía cuối hồ. Quy hoạch số lượng khách cân đối với sức chứa của môi trường tự nhiên.

Các loại hình và sản phẩm du lịch được bố trí không gây tác động tiêu cực đến tài nguyên thiên nhiên và các hệ sinh thái tự nhiên của khu rừng phòng hộ Hồ Tuyền Lâm.

Phát triển Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm thành trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng hiện đại, mang tính chất tĩnh của Lâm Đồng mang tầm cỡ khu vực và quốc tế.

Hệ thống cơ sở hạ tầng và dịch vụ có chất lượng cao và đồng bộ.

Gắn trách nhiệm bảo vệ rừng của các doanh nghiệp giữa sự phát triển của du lịch với bảo vệ và phát triển rừng.