Mô hình và hoạt động của các công ty chứng khoán trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay

triển khai, các CTCK cần nhanh chóng phát triển hình thức giao dịch, đặt lệnh qua mạng.

Tuy nhiên, hệ thống công nghệ thông tin càng phát triển thì vấn đề bảo mật, bảo vệ hệ thống cơ sở dữ liệu càng phải nâng cao. Tránh việc kẻ xấu xâm nhập vào trang web, xâm nhập vào cơ sở dữ liệu ăn cắp thông tin của khách hàng. Để làm được như vậy, cần thiết phải có một đội ngũ nhân viên công nghệ thông tin chuyên trách làm nhiệm vụ này.

3. Tuyển dụng và đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao

Để phát triển nhân lực cho ngành chứng khoán cần thiết phải tăng cường hơn nữa công tác đào tạo và thi sát hạch lấy chứng chỉ hành nghề chứng khoán của UBCKNN, tuy nhiên vấn đề quan trọng là bản thân các thành viên cũng phải tự xây dựng các chương trình thu hút, đào tạo nhân lực riêng của mình.

Nhân lực ngành chứng khoán hiện đang khan hiếm, do vậy mỗi công ty cần có những chính sách thu hút, tuyển dụng nhân tài bằng các chế độ đãi ngộ xứng đáng không chỉ về lương mà còn về những quyền lợi như được đào tạo, có môi trường làm việc năng động, chuyên nghiệp... Đặc biệt phải có chế độ đãi ngộ đặc biệt nhằm thu hút nhân tài đối với các vị trí quản lý như giám đốc điều hành, trưởng phòng, trưởng bộ phận...

Sau khi tuyển dụng, các CTCK cần thiết phải đào tạo thêm cho các nhân viên về nghiệp vụ cũng như đạo đức nghề nghiệp như: thành lập những trung tâm đào tạo chuyên biệt tương tự như các ngân hàng thương mại và một số công ty bảo hiểm lớn hiện nay; xây dựng chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp trong kinh doanh chứng khoán của công ty và áp dụng như một văn hoá kinh doanh của công ty.

Trong quá trình làm việc cần có chính sách khen thưởng hoặc chế độ tiền lương không cố định đối những người làm việc tốt để khuyến khích họ phát huy hơn nữa năng lực của mình như: ngoài tiền lương cố định các nhân viên môi giới hoặc nhân viên tự doanh sẽ được hưởng hoa hồng từ kết quả kinh doanh của mình, bình chọn và khen thưởng cho những nhân viên tư vấn tốt, được sự tín nhiệm của khách hàng...

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 105 trang tài liệu này.

4. Mở rộng mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch , đại lý nhận lệnh

Một điểm yếu khá lớn của nghiệp vụ môi giới của các CTCK đó là hệ thống khách hàng hầu như chỉ tập trug ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh, một số các CTCK cũng đã có mở thêm chi nhánh tại các tỉnh Hải Phòng, Đồng Nai, Cần Thơ…Tuy nhiên các CTCK nên mở rộng các đại lý nhận lệnh ở tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc. Đặc biệt hiện nay một số CTCK lớn hàng đầu nắm giữ tới 80% số tài khoản của các nhà nhà đầu tư, các công ty nhỏ và CTCK mới thành lập rất khó lôi kéo lượng khách hàng này vì nhà đầu tư có tâm lý ngại đổi tài khoản đã lập tại CTCK. Trong khi thị trường tại các thành phố lớn ngày càng tới mức bão hòa, sẽ ít tài khoản mới được lập thêm. Do vậy, mở thêm đại lý nhân lệnh tại những địa phương chưa được khai thác là một hướng đi hữu hiệu. Lệnh được nhận từ các đại lý này sẽ được chuyển về chi nhánh gần nhất của công ty. Đây là biện pháp vừa làm tăng doanh thu môi giới cho CTCK vừa góp phần phổ cập hoá chứng khoán cho công chúng. Hơn nữa, việc mở đại lý nhận lệnh sẽ có chi phí thấp hơn so với việc mở các chi nhánh.

5. Đẩy mạnh hơn nữa nghiệp vụ tư vấn

Nghiệp vụ tư vấn là một trong những nghiệp vụ cực kỳ quan trọng của CTCK. Nghiệp vụ này khẳng định vị thế lâu dài của các CTCK và quyết định đến sự phát triển của toàn thị trường. Tuy nhiên, hệ thống tư vấn tại các CTCK hiện nay chưa phát huy được vai trò to lớn đó. Đối với nghiệp vụ này xin kiến nghị một số giải pháp như sau:

- Cần có sự quan tâm thích đáng đến hoạt động tư vấn: Hiện nay hoạt động này không mang lại doanh thu lớn cho các công ty. Tuy nhiên các CTCK cần nhận thức được rằng, chỉ thông qua hoạt động tư vấn các công ty mới tạo được niềm tin với khách hàng và khẳng định được vị thế của công ty về lâu dài. Do vậy, các CTCK cần có sự quan tâm thích đáng đến hoạt động tư vấn. Phát triển hoạt động tư vấn dưới nhiều hình thức: tư vấn trực tiếp, tư vấn gián tiếp, tư vấn qua điện thoại, qua trang web…Tạo thuận lợi cho khách hàng dễ dàng tiếp cận với dịch vụ này.

- Nâng cao hơn nữa năng lực nhân viên tư vấn: Nhân tố con người là nhân tố quyết định trong hoạt động tư vấn. Một công ty muốn nâng cao năng lực hoạt động tư vấn cần phải thiết lập một đội ngũ nhân viên tư vấn am hiểu lý thuyết và có kinh nghiệm thực tiễn, có kỹ năng hành nghề tư vấn. Để được như vậy ngay từ công tác tuyển dụng cần lựa chọn những người có năng lực thực sự, tác phong năng động hoạt bát và đạo đức nghề nghiệp tốt. Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động các công ty cần mở rộng, tăng kinh phí đầu tư vào việc đào tạo, bổ sung liến thức cho đội ngũ chuyên viên đang làm nghiệp vụ tư vấn. Có chế độ đãi ngộ xứng đáng với các nhân viên tư vấn làm tốt chuyên môn nhằm khuyến khích hơn nữa họ phát huy năng lực của mình.

- Xây dựng một hệ thống chỉ số làm nền tảng cho việc phân tích. Từ đó phát huy hơn nữa vai trò của phòng phân tích hỗ trợ tích cực, hiệu quả cho hoạt động tư vấn.

6. Chú trọng đến việc cung cấp dịch vụ chứng khoán cho nhà đầu tư nước ngoài

Hiện nay số lượng các nhà đầu tư nước ngoài trên TTCK Việt Nam ngày càng gia tăng, và còn có rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài tiềm năng quan tâm đến TTCK Việt Nam, đặc biệt là các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản, Trung Quốc…Trong thời gian tới, theo lộ trình gia nhập WTO chính phủ sẽ nới rộng hơn nữa hạn mức đầu tư của bên nước ngoài đầu tư vào TTCK Việt Nam. Do vậy ngay từ bây giờ các CTCK cần chủ động tìm kiếm, tiếp xúc, tư vấn, mở tài khoản cho các nhà đầu tư nước ngoài. Tổ chức những cuộc hội thảo, nói chuyện tìm hiểu về TTCK Việt Nam và xúc tiến đầu tư vào TTCK Việt Nam cho nhà đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó cần tuyển dụng, đào tạo một đội ngũ nhân viên môi giới thành thạo nghiệp vụ, giỏi ngoại ngữ. Xây dựng một quy trình giao dịch vào các văn bản giao dịch bằng các thứ tiếng…

7. Nâng cao vai trò hệ thống kiểm soát nội bộ trong các công ty chứng khoán

Trong thực tế cần coi việc giám sát thanh tra các CTCK cũng chính là nhiệm vụ của các CTCK. Các CTCK có trách nhiệm giám sát những người có liên quan. Mỗi công ty phải thiết lập một quy trình giám sát nội bộ bằng văn bản và chịu trách nhiệm thực thi những nguyên tắc này. Nhân viên giám sát nội bộ phải chịu trách nhiệm kiểm tra và giám sát toàn bộ các chứng từ lưu

giữ thông tin liên quan đến hoạt động giao dịch chứng khoán, phải thường xuyên kiểm tra hoạt động của các văn phòng đại diện, chi nhánh, đại lý của mình. Nếu phát hiện thấy có dấu hiệu vi phạm cần nhanh chóng điều tra, báo cáo lên cấp trên cũng như UBCKNN. Các cá nhân trong công ty có hành vi vi phạm phải được phát hiện và xử lý, khắc phục tuỳ theo mức độ. Nếu vi phạm nặng có thể bị đuổi việc hoặc thậm chí có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu gây ra hậu quả lớn, nghiêm trọng.

Nói chung bộ phận kiểm soát nội bộ phải là tâm điểm của nỗ lực giám sát không ngừng của bản thân các CTCK. Nhân viên trong công ty phải ý thức được việc tuân thủ những quy chế này là vấn đề quan trọng.

KẾT LUẬN

Để phát triển TTCK cả về quy mô và chất lượng hoạt động nhằm tạo ra kênh huy động vốn trung và dài hạn cho đầu tư phát triển, chúng ta cần phải xây dựng và phát triển các tổ chức trung gian tài chính trong đó có các CTCK.

Cùng với quá trình phát triền của TTCK Việt Nam trong 7 năm qua, các CTCK đã có những bước trưởng thành, đã thực hiện được vai trò trung gian môi giới mua bán chứng khoán, tham gia tư vấn và cung cấp thông tin cho nhà đầu tư, góp phần tạo nên sự vận hành thông suốt của TTCK. Trên bình diện chung, các công ty chứng khoán đã gặt hái được những kết quả khả quan như: không ngừng tăng về số lượng và quy mô hoạt động, các hoạt động nghiệp vụ ngày càng được đẩy mạnh về chất đồng thời doanh thu từ hoạt động kinh doanh và lợi nhuận sau thuế không ngừng tăng qua các năm...

Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn có những bất cập và tồn tại trong hệ thống pháp luật nói chung cũng như trong hoạt động của các CTCK nói riêng. Để hoàn thiện mô hình và nâng cao hơn nữa năng lực hoạt động của các CTCK cần thiết phải có những giải pháp thiết thực từ phía UBCKNN cũng như từ bản thân các CTCK như: hoàn thiện hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động các CTCK nói riêng và TTCK nói chung, nâng cao năng lực về vốn, cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển nguồn nhân lực cho các CTCK…Bên cạnh đó, cần thiết phải tăng cường công tác quản lý giám sát hoạt động của các CTCK, nâng cao vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ tại các CTCK nhằm đảm bảo an toàn, tránh rủi ro cho các CTCK nói riêng và TTCK nói chung.

Từ đó, các CTCK sẽ ngày càng được hoàn thiện về mô hình, chuyên sâu hơn trong hoạt động nghiệp vụ, thực sự trở thành một tác nhân thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hà Nội, tháng 10 năm 2007

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Đinh Xuân Trình (1998), Giáo trình thị trường chứng khoán, Nhà xuất bản giáo dục, Hà Nội.

2. Trung tâm nghiên cứu khoa học và đào tạo chứng khoán (2007), Thị trường chứng khoán và quản trị công ty, Nhà xuất bản thống kê, trang 7-26, Hà Nội.

3. Ban phát triển thị trường – UBCKNN (2006), Thị trường chứng khoán Việt Nam nhìn lại 2006, hướng tới 2007 với mục tiêu phát triển thị trường bền vững, Tạp chí Chứng khoán Việt Nam số 1+2 năm 2007.

4. Nguyễn Thu Hằng (2007), Thực trạng công ty chứng khoán tại Việt Nam thực tế hoạt động và những thách thức tiềm ẩn, Tạp chí Chứng khoán Việt Nam số 10 năm 2007.

5. Thành Nam (2006), Hoạt động của các công ty chứng khoán những bước trưởng thành cùng thị trường, Tạp chí Chứng khoán Việt Nam số 7 năm 2006.

6. Nguyễn Văn Nam (2002), Giáo trình thị trường chứng khoán, Nhà xuất bản tài chính, Hà Nội.

7. Lê Văn Tề (2007), Thị trường chứng khoán tại Việt Nam, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội.

8. Đặng Quốc Tuyến (1991), Chứng khoán và thị trường chứng khoán: Kinh nghiệm của các nước trên thế giới, Viện Khoa học Tài chính-Bộ Tài chính, Hà Nội.

9. Trần Quốc Tuấn (2004), Xây dựng mô hình công ty chứng khoán trong hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam, Luận án tiến sĩ kinh tế, học viện tài chính, TP.Hồ Chí Minh.

DANH MỤC WEBSITE

www.ssc.gov.vn Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước http://www.vse.org.vn Sở giao dịch chứng khoán TP.Hồ Chí Minh http://www.hse.org.vn Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội

http://www.srtc.org.vn Trung tâm nghiên cứu khoa học và đào tạo

chứng khoán

www.bvsc.com.vn Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt www.acbs.com.vn Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng á Châu www.ssi.com.vn Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn

Và các website của các CTCK khác theo danh sách tại Phụ lục 1