Đánh Giá Tính Bền Vững Của Hoạt Động Kinh Doanh Du Lịch Hang Sơn Đoòng

Đội người khuân vác đồ cho đoàn cho những tour khám phá Sơn Đoòng là những người địa phương khỏe mạnh và am tường hầu hết các ngọn núi trong vùng. Với những gùi đồ lên đến hàng chục kg trên lưng, họ di chuyển qua các vách đá, đoạn suối một cách nhẹ nhàng như không có gì.Không chỉ bởi sức khỏe phi thường, hầu hết du khách tham gia chuyến đi còn ấn tượng với những bài hát, câu chuyện dí dỏm của họtrong suốt hành trình.

Các chuyên gia hang động của Oxalis đều là thành viên của Hiệp hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh quốc. Một và người trong số họ là những người đầu tiên khám phá hang Sơn Đoòng.

3.2.2 Đánh giá tính bền vững của hoạt động kinh doanh du lịch Hang Sơn Đoòng

Mặc dù diện tích trong hang Sơn Đoòng là rất lớn tuy nhiên “sức chứa” du khách của hang Sơn Đoòng chỉ tối đa là 500 du khách/ năm. Đây là một con số vô cùng nhỏ với một điểm du lịch thông thường. Tuy nhiên, để đảm bảo tính bền vững cho Hang Sơn Đoòng thì giới hạn du khách tham gia là một điều chắc chắn cần phải làm, nhất là với các điểm đến tự nhiên quý, cần bảo tồn như Hang Sơn Đoòng.

Nếu như số lượng du khách tham gia thám hiểm quá đông (trên 500 người/năm) bởi một số dự án phát triển du lịch đang trong tầm ngắm (ví dụ dự án cáp treo), sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, cấu trúc của hang. Những tổn thất này sẽ là không thể khắc phục, cứu chữa được, thậm chíHang Sơn Đoòng sẽ có thể bị tước danh hiệu Di sản thế giới. Điều này sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến ngành Du lịch Việt Nam, nhất là Hang Sơn Đoòng đã thu hút được cả thế giới quan tâm đến du lịch Việt Nam.

 Dựa vào sức chứa

Sức chứa= Khu vực do du khách sử dụng

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 107 trang tài liệu này.

Tiêu chuẩn trung bình cho mỗi cá nhân

Trong đó, đối với hang Sơn Đoòng:

Khu vực do du khách sử dụng tương đương 38,5 triệu m³.

Với đặc điểm địa hình đa dạng và mang tính chất nguy hiểm, để không làm ảnh hưởng đến môi trường và hệ sinh thái trong hang Sơn Đoòng, thời gian khám phá trung bình là 5 ngày/người,nên tiêu chuẩn trung bình cho mỗi cá nhân lên đến 19 nghìn m³/người.

Do vậy, sức chứa của hang Sơn Đoòng trong 1 năm:

= 38,5 triệu m³/ 19 nghìn m³ = 2026 người/ năm.

Trong thực tế, mỗi tour thám hiểm Sơn Đoòng tối đa 10 người với thời gian tour là 5 ngày và 4 đêm. Hang Sơn Đoòng được cho phép khai thác từ tháng 1 đến tháng 8, tức 243 ngày. Để thực hiện tour đẳng cấp thế giới này, mỗi hành trình cần 25 nhân viên vận chuyển và nấu ăn, một hướng dẫn viên, 2 chuyên gia hang động và 2 kiểm lâm. Tổng cộng là 40 người.

Tổng số người vào hang Sơn Đoòng trong 1 năm kinh doanh là 40 người x 243 ngày/5 ngày/tour = 1945 người/năm, đảm bảo sức chứa 2026 người/năm, tương ứng khoảng 500 du khách/năm.

Hiện nay hoạt động kinh doanh thám hiểm hang Sơn Đoòng đảm bảo tốt về mặt số lượng du khách được phép tham gia. Để phát triển bền vững, con số này luôn cần đảm bảo để không làm ảnh hưởng đến môi trường và hệ sinh thái trong hang, bảo vệ di sản.

Đối với dự án xây dựng cáp treo có thể đưa đến con số 8000 người thăm quan một ngày, tương đương 1.944 nghìn người/năm, vượt gấp 3.888 lần so với sức chứa an toàn của hang Sơn Đoòng. Với số lượng này, chắc chắn môi trường trong hang sẽ bị hủy hoại nặng nề, nhất là đối

với những tài nguyên còn đang trong quá trình hình thành, vô cùng nhạy cảm đối với tác động từ bên ngoài.

 Dựa vào bộ chỉ tiêu môi trường của Tổ chức Du lịch thế giới

- Chỉ tiêu đáp ứng nhu cầu khách du lịch

Trong khảo sát được tiến hành đối với các khách du lịch đã tham gia khám phá Sơn Đoòng cho thấy, nhìn chung khách hàng tương đối hài lòng với dịch vụ của tour du lịch khám phá này, với tỉ lệ là 92%. Điều này càng chứng tỏ rằng tour Sơn Đoòng mang đẳng cấp của 1 tour quốc tế, khó có thể so sánh với tour nào khác trên thế giới.

Bên cạnh đó, tỉ lệ du khách mong muốn quay trở lại khám phá Sơn Đoòng thêm lần nữa cũng chiếm đến 97%, một tỉ lệ rất ấn tượng.Điều này cho thấy Oxalis đã làm rất tốt việc đáp ứng được mong muốn của du khách. Có thể do du khách vẫn mong muốn khai thác thêm nữa địa hình đặc sắc của hang Sơn Đoòng nên mong muốn quay lại tiếp để khám phá thêm. Điều này có thể gợi ý nên có thể tạo ra một sản phẩm mới, tour mới mang tính chất khám phá thử thách hơn.

- Tác động lên hệ sinh thái tự nhiên

Kể từ khi có tour khám phá hang Sơn Đoòng, môi trường trong hang không thể phát triển tự nhiên như nó vốn có. Một số loài sinh vật chỉ tồn tại và phát triển trong bóng tối, hoặc quen với độ ẩm trong hang. Nếu có quá nhiều tác động từ bên ngoài, chắc chắn những sinh, thực vật này sẽ biến mất dần theo thời gian.

Tuy nhiên với con số giới hạn người tham gia là 500 người/ năm đã giúp hạn chế tối đa tác động lên môi trường sinh thái trong hang. Trong 1 năm, tour Sơn Đoòng cũng chỉ kéo dài trong 8 tháng, 4 tháng còn lại sẽ được đóng cửa.

Việc đóng cửa Sơn Đoòng trong khoảng thời gian 4 tháng nhằm phục hồi hệ sinh thái hang động, đảm bảo các loài động, thực vật trong hang động không bị quá tải, nguồn nước không bị ô nhiễm... Ngoài ra, điều đó còn đảm bảo an toàn cho du khách vì thời gian này là mùa mưa lũ, nước có thể dâng trên 90m bên trong lòng hang.

Quy trình đóng cửa hang Sơn Đoòng được thực hiện theo yêu cầu của chuyên gia hang động Anh do UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt. Điều này cho thấy tỉnh Quảng Bình cũng đang có những yêu cầu để bảo vệ môi trường trong hang Sơn Đoòng. Đây là một việc rất cần thiết để có thể duy trì và phát triển bền vững cho di sản này.

Việc bảo vệ môi trường Sơn Đoòngnói riêng và tỉnh Quảng Bình nói chung là vô cùng quan trọng. Thực tế, năm 2016, ngành du lịch của tỉnh Quảng Bình bị ảnh hưởng nặng nề sau sự cố về môi trường biển bị ô nhiễm do xả thải, làm chết hàng loạt cá biển ở nhiều khu vực. Tổng lượt khách du lịch năm 2016 chỉ đạt 1,99 triệu lượt, giảm 29,35% so với năm 2015 và giảm 43% so với kế hoạch năm 2016, trong đó khách quốc tế đạt khoảng 50 ngàn lượt, giảm 4,4% so với cùng kỳ năm 2015; tổng doanh thu du lịch giảm 30% so với năm 2015 và giảm 46% so với kế hoạch năm 2016.

- Tác động lên kinh tế địa phương

Với hình thức kinh doanh tourSơn Đoòng hiện nay, với số lượng khách ổn định qua các năm, số tiền thuế đóng cho tỉnh Quảng Bình là không phải ít, khoảng từ 3-4 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, với sức hút của Sơn Đoòng còn góp phần to lớn thu hút hiệu ứng du lịch cho Phong Nha Kẻ Bàng nói riêng và tỉnh Quảng Bình nói chung, đặc biệt là với du khách quốc tế. Kể từ năm 2013, khi

hangSơn Đoòng được đưa vào khai thác thử nghiệm, số lượng du khách đến thăm quan tỉnh Quảng Bình tăng đột biến hơn.

Mới đây, vào ngày 5 tháng 10, Sở Du lịch Quảng Bình cho biết hoạt động du lịch trên địa bàn 9 tháng năm 2017 phục hồi và tăng trưởng cao so với cùng kỳ. Thống kê cho thấy, tổng số lượt khách du lịch đến Quảng Bình 9 tháng ước đạt 2,5 triệu lượt khách, tăng 43% so cùng kỳ, trong đó khách quốc tế 60.000 lượt, tăng 75% so cùng kỳ; doanh thu lưu trú ước đạt 89 tỷ đồng, tăng 41,6%; doanh thu ăn uống 1.277 tỷ đồng, tăng 15,9%; doanh thu lữ hành194 tỷ đồng, tăng 24,1% so cùng kỳ.

Đây là một tín hiệu rất tốt cho ngành du lịch tỉnh Quảng Bình sau sự cố ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng trong năm 2016 do Fomusa gây ra.

- Tác động lên xã hội

Kể từ khi tour Sơn Đoòng được đi vào hoạt động, đã giúp giải quyết việc làm cho nhiềulao động tại địa phương. Hầu hết lao động được sử dụng là người bản địa trong vùng Phong Nha hoặc xã Tân Hóa, các văn phòng của Oxalis đóng trên địa bàn khác đều ưu tiên và mong muốn cung cấp việc làm ổn định cho người địa phương nơi đây.

Tất cả hướng dẫn viên đều là là người Việt Nam, những người tràn đầy sức trẻ và nhiệt huyết thông thạo tiếng Anh và được trang bị đầy đủ kỹ năng an toàn về các hoạt động dã ngoại, sơ cấp cứu cũng như các kiến thức về hang động và rừng nhiệt đới. Công ty Oxalis tuyển dụng hơn 100 người địa phương, mỗi tháng thu nhập dao động từ 6-15 triệu đồng tùy từng vị trí.Bên cạnh đó, mỗi nhân viên còn được đào tạo sơ cứu, thái độ phục vụ, bảo tồn môi trường.

3.3Đánh giá thực trạng hoạt động kinh doanh du lịch hướng tới phát triển bền vững Hang Sơn Đoòng

3.3.1 Ưu điểm

Hang Sơn Đoòng được thiên nhiên ưu đãi với nhiều tài nguyên thiên nhiên phong phú, mang tính duy nhất, không trùng lặp với bất kỳ sản phẩm du lịch nào khác, thu hút được sự quan tâm của du khách yêu thiên nhiên trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, thương hiệu Sơn Đoòng được quảng bá rộng rãi trong nhiều năm gần đây.

Cơ sở hạ tầng, giao thông đường bộ, đường sắt, đường hàng không ngày một thuận lợi. Hàng ngày đều có tàu lửa chạy từ Hà Nội vào Quảng Bình. Hàng không có 3 hãng hàng không phổ biến tại Việt Nam: Vietnam Airlines,Jet Stars, Vietjet Air sẽ triển khai đường bay từ TP.HCM đến Quảng Bình để phục vụ nhu cầu đi lại của du khách.

Số lượng khách đến khám phá Sơn Đoòng ngày càng đông, luôn trong tình trạng quá tải lượt đăng ký. Điều này giúp Oxalis có nguồn doanh thu có thể cầm nắm trước trong các năm tới, lợi nhuận tăng theo thời gian và đem lại nguồn thu, đóng thuế đáng kể cho địa phương.

Chỉ có duy nhất một đơn vị được phân phối tour du lịch khám phá hang Sơn Đoòng là Oxalis, kết hợp cùng Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh nên việc quản lý về chất lượng tour được vô cùng nghiêm ngặt, không khó quản lý và khó kiểm soát như các điểm du lịch khác.

Duy trì tốt các chỉ số bền vững trong hoạt động kinh doanh du lịch: sức chứa, chỉ tiêu môi trường, đáp ứng tốt nhu cầu của khách du lịch, hướng tới phát triển bền vững.

Nhờ các hoạt động du lịch Sơn Đoòng mà dân cư, người dân lao động khu vực Bố Trạch đã sống và phát triển bằng nghề du lịch… Tác động của Di sản đến thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh cũng đáng kể, giải quyết việc làm,

tăng thu nhập và ổn định đời sống nhân dân; giảm thiểu áp lực về sinh kế của người dân lên tài nguyên thiên nhiên của di sản.

3.3.2 Hạn chế

Hang Sơn Đoòng có hệ sinh thái có các đặc điểm môi trường lý hóa đặc biệt, rất dễ bị tổn thương và hủy hoại bởi sự thăm viếng vượt quá sức chịu tải của nó. Có những địa điểm đặc biệt trong hang, nếu có tác động tại khu vực miệng hố sập thì nguy cơ sập lan tỏa có thể xảy ra bất cứ lúc nào, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho hành khách thăm quan.

Ngoài ra, một số thành tạo địa chất đặc biệt của hang Sơn Đoòngcấu trúc mỏng manh, là sản phẩm phá hủy trầm tích carbonat có sự tham gia của tảo, nấm... Những thứ này ở Việt Nam chỉ riêng trong hang Sơn Đoòng mới có và chúng rất dễ bị phá hủy khi du khách vào hang.

Sản phẩm chưa có tính đa dạng. Hiện nay, sản phẩm du lịch khám phá hang Sơn Đoòng đơn điệu, chỉ có một hình thức duy nhất là thám hiểm 5 ngày 4 đêm, với nhiều hạn chế nhất định. Trong thực tế, có rất nhiều du khách mong muốn được khám phá theo hướng khác, ví dụ như làm phim, chụp ảnh. Nếu khai thác thêm các sản phẩm mới cho các đối tượng đặc thù sẽ thu được doanh thu cao hơn và sản phẩm đa dạng hơn.

Sơn Đoòng liên tục có nguy cơ đối mặt với rất nhiều dự án phát triển nóng, xây dựng cáp treo đến cửa hang. Kỳ quan này vẫn đang tiếp tục nằm trong nguy cơ bị hủy hoại bởi chính bàn tay con người, cũng như bao địa danh khác đã từng bị chúng ta vô tình khám phá.

Nguồn nhân lực tại địa phương còn thiếu và yếu về trình độ chuyên môn. Cơ sở lưu trú còn thiếu,chưa đáp ứng được đủ nhu cầu của du khách...

CHƯƠNG 4

CÁC GIẢI PHÁP CHÍNH NHẰM THÚC ĐẨY KINH DOANH DU LỊCH HƯỚNG TỚI PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG HANG SƠN ĐOÒNG

4.1 Định hướng phát triển kinh doanh du lịch bền vững Hang Sơn Đoòng

Để du lịch Hang Sơn Đoòngphát triển bền vững và hiệu quả, cần có định hướng phát triển cụ thể, tập trung vào giải quyết các vấn đề:

 Nâng cao năng lực cạnh tranh

Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực tham gia vào quá trình toàn cầu hóa như gia nhập WTO, Cộng đồng kinh tế ASEAN, đàm phán ký kết các hiệp định thương mại tự do…Hang Sơn Đoòngđứng trước những cơ hội và thách thức không nhỏ, đòi hỏi phải nâng cao năng lực cạnh tranh. Một trong những cách tiếp cận để nâng cao năng lực cạnh tranh của Hang Sơn Đoòng là nghiên cứu xu hướng nhu cầu của du khách để tạo ra những sản phẩm mới, hấp dẫn, đáp ứng đúng nguyện vọng và mang đến sự hài lòng cho du khách.

 Chú trọng phát triển sản phẩm du lịch địa phương

Ngoài việc nâng cao năng lực cạnh tranh còn cần nâng cao chất lượng dịch vụ các khu, tuyến, điểm du lịch đã khai thác.Khai thác những lợi thế khác biệt để tạo nên những sản phẩm du lịch đặc thù, từ đó hình thành các tuyến du lịch nội vùng và liên vùng có tính hấp dẫn và cạnh tranh cao.

 Đẩy mạnh hoạt động quảng bá, xúc tiến và liên kết du lịch

Cụ thể, cần tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến, phù hợp với phân khúc thị trường du lịchHang Sơn Đoòng;lựa chọn, tham gia có chọn lọc vào các hoạt động, sự kiện du lịch, thành lập Quỹ Xúc tiến du lịch quốc gia để tăng cường hơn nữa việc quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam tới bạn bè quốc tế.

 Đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch