Khảo nghiệm mở rộng một số loài có triển vọng và biện pháp kỹ thuật trồng rừng ở vùng núi cao miền Bắc Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

NGUYỄN HỮU THU

ĐÁNH GIÁ SINH TRƯỞNG MÔ HÌNH RỪNG TRỒNG THÔNG CARIBÊ (Pinus caribaea) TẠI TỈNH CAO BẰNG VÀ TỈNH YÊN BÁI NHẰM CUNG CẤP GỖ LỚN

Ngành: Lâm học Mã số: 8620201

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LÂM NGHIỆP

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. PGS.TS. LÊ XUÂN TRƯỜNG

2. TS. LÊ VĂN BÌNH

Hà Nội, 2018

LỜI CAM ĐOAN

Trên cơ sở một số mô hình khảo nghiệm loài đã thực hiện từ những năm trước đây, nhất là mô hình khảo nghiệm loài của đề tài cấp Bộ (Bộ NN&PTNT) giai đoạn 2012-2015 do Ths. Bùi Trọng Thuỷ là chủ nhiệm và tôi là cộng tác viên chính thực hiện đề tài này, được sự đồng ý của chủ nhiệm đề tài, tôi đã kế thừa mô hình và một phần số liệu, đồng thời nghiên cứu bổ sung thêm để hoàn thiện luận văn theo chương trình đào tạo Thạc sĩ của Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam năm 2016- 2018

Tôi xin cam đoan các số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và chưa hề được sử dụng, được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Các thông tin tài liệu trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những lời cam đoan trên.

Hà Nội, tháng 5 năm 2018

Tác giả

Nguyễn Hữu Thu

LỜI CẢM ƠN

Để có kết quả này, tác giả xin phép được bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới Ban giám hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam, và Phòng đào tạo Sau đại học, đặc biệt đến PGS.TS. Lê Xuân Trường và TS Lê Văn Bình, người đã trực tiếp hướng dẫn, dìu dắt và giúp đỡ tôi thực hiện luận văn này

Hoàn thành luận văn này phải kể đến sự giúp đỡ Chủ nhiệm đề tài: Th.S Bùi Trọng Thủy đã tạo điều kiện cho tác giả có cơ hội tham gia làm cộng tác viên cho đề tài "Khảo nghiệm mở rộng một số loài có triển vọng và biện pháp kỹ thuật trồng rừng ở vùng núi cao miền Bắc Việt Nam" về mặt mô hình thí nghiệm cũng như các điều kiện đi lại thu thập số liệu ngoài hiện trường tại tỉnh Cao Bằng và tỉnh Yên Bái Xin chân thành cảm ơn Chi cục Kiểm lâm, Chi cục Lâm nghiệp, Hạt kiểm

lâm, Ban quản lý rừng các tỉnh Cao Bằng và tỉnh Yên Bái đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tác giả triển khai thu thập số liệu ngoại nghiệp.

.Mặc dù đã rất cố gắng nhưng thời gian thực hiện ngắn, kinh nghiệm hạn chế nên luận văn không tránh khỏi thiếu sót, đây là đề tài mới, chưa có nhiều tài liệu nghiên cứu về lĩnh vực này nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của các thầy giáo, cô giáo, các nhà khoa học và các bạn bè đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

MỤC LỤC

Lời cam đoan. i

Lời cảm ơn. ii

Mục lục. iii

Danh mục các từ viết tắt. v

Danh mục các bảng. vi

Danh mục các hình. vii

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 3

1.1. Trên thế giới 3

1.1.1. Các nghiên cứu khảo nghiệm xuất xứ Thông caribê 3

1.1.2. Các nghiên cứu chọn giống và trồng rừng trên các dạng lập địa khác nhau5 1.1.3. Các nghiên cứu về kỹ thuật trồng rừng 7

1.2. Ở Việt Nam 9

1.2.1. Các nghiên cứu khảo nghiệm giống 9

1.2.2 Nghiên cứu về trồng rừng thâm canh 14

Chương 2 MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 18

2.1. Mục tiêu 18

2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 18

2.2.1. Đối tượng nghiên cứu 18

2.2.2. Phạm vi nghiên cứu 18

2.3. Nội dung nghiên cứu 18

2.3.1. Nội dung 1: Đánh giá khả năng sinh trưởng của Thông caribê trong mô hình khảo nghiệm loài tại hai tỉnh Cao Bằng và tỉnh Yên Bái. 18

2.3.2. Nội dung 2: Đánh giá ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh đến khả năng sinh trưởng của cây Thông caribê 18

2.3.3. Nội dung 3: Đánh giá ảnh hưởng của mật độ trồng rừng thâm canh đến khả năng sinh trưởng của cây Thông caribê 18

2.3.4. Nội dung 4: Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình trồng rừng Thông caribê cung cấp gỗ lớn 18

2.3.5. Nội dung 5: Đề xuất các biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh Thông caribê cung cấp gỗ lớn cho vùng cao tại hai tỉnh Cao Bằng và tỉnh Yên Bái. 18

2.4. Phương pháp nghiên cứu 19

2.4.1. Phương pháp chung 19

2.4.2 Phương pháp nghiên cứu cụ thể 19

2.4.3.1. Phương pháp thu thập số liệu 20

Chương 3 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU.25

3.1. Đặc điểm khí hậu, địa hình, đất đai khu vực nghiên cứu 25

3.1.1: Huyện Trà Lĩnh - Tỉnh Cao Bằng 25

3.1.2: Huyện Trạm Tấu - Tỉnh Yên Bái: 27

3.1.3. Tính chất đất tại các địa điểm xây dựng mô hình 32

Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 33

4.1. Sinh trưởng Thông caribê trong mô hình khảo nghiệm loài tại Cao Bằng và tỉnh Yên Bái 33

4.1.1 Kết quả tỷ lệ sống 33

4.1.2 Kết quả về sinh trưởng 34

4.2. Đánh giá ảnh hưởng của một số biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh đến khả năng sinh trưởng của cây Thông caribê 38

4.2.1.Ảnh hưởng của phân bón đến sinh trưởng của rừng trồng Thông caribê tại Cao Bằng 40

4.2.2. Sinh trưởng của rừng trồng Thông caribê tại Yên Bái theo các công thức bón phân khác nhau 44

4.3. Đánh giá ảnh hưởng của mật độ đến khả năng sinh trưởng của cây Thông caribê 49

4.4. Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình trồng rừng thâm canh Thông caribê. 52

4.4. Đề xuất các biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh Thông caribê cung cấp gỗ lớn cho vùng cao tại 2 tỉnh Cao Bằng và tỉnh Yên Bái 55

KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KHUYẾN NGHỊ 59

TÀI LIỆU THAM KHẢO… 61

PHỤ BIỂU

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt	Ý nghĩa
1	Cm	Cen ti mét
2	CT	Công thức
3	D00	Đường kính gốc (mm)
4	D1.3	Đường kính thân cây ngang ngực (cm)
5	Dtán	Đường kính tán (cm)
6	Hvn	Chiều cao vút ngọn (cm)
7	Ha	Héc ta
8	KTLS	Kỹ thuật lâm sinh
9	m3	mét khối
10	N	Mật độ (cây/ha)
11	NN&PTNT	Nông nghiệp và phát triển nông thôn
12	NPK (5.10.3)	Phân tổng hợp có tỷ lệ 5 đạm, 10 lân, 3 kali.
13	NS	Năng suất
14	ÔTC	Ô tiêu chuẩn
15	PB	Phân bón
16	Sig	Phương sai
17	TC	Tiêu chuẩn cây giống
18	TLS	Tỷ lệ sống
19	TN	Thí nghiệm
20	V%	Hệ số biến động
21	∆H	Tăng trưởng chiều cao/năm
22	∆D1,3	Tăng trưởng đường kính ngang ngực/năm
23	Dtb	Đường kính trung bình
24	Htb	Chiều cao vút ngọn trung bình
25	Dttb	Đường kính tán trung bình