Hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy giáo, Cô giáo Khoa Lý luận Chính trị và Viện Sau đại học Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội đã nhiệt tình giúp đỡ tôi hoàn thành luận án, đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến GS.TS. Nguyễn Thành Độ và PGS.TS. Đào Phương Liên đã nhiệt tình quan tâm giúp đỡ tôi hoàn thành luận án này.

Tôi xin cảm ơn các cơ quan, đơn vị liên quan đã giúp đỡ phối hợp trong quá trình nghiên cứu để tôi hoàn thành luận án.

Hà Nội, ngày 08 tháng 11 năm 2009 Tác giả luận án

Hồ Đức Phớc

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 197 trang tài liệu này.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi,với sự giúp đỡ của giáo viên hướng dẫn.

Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.

Hà Nội, ngày 08 tháng 11 năm 2009

Tác giả luận án

Hồ Đức Phớc

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CƠ SỞ HẠ TẦNG ĐÔ THỊ DU LỊCH Ở VIỆT NAM 5

1.1. Đô thị du lịch, đặc điểm và vai trò của cơ sở hạ tầng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đô thị du lịch 5

1.1.1. Đô thị và đô thị du lịch 5

1.1.2. Đặc điểm cơ sở hạ tầng của đô thị du lịch 10

1.1.3. Vai trò của cơ sở hạ tầng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở đô thị

du lịch 15

1.2. Những vấn đề cơ bản về hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở

hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 17

1.2.1. Cơ sở lý thuyết định hướng cho việc hoàn thiện quản lý nhà nước đối với

cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 17

1.2.2. Sự cần thiết phải hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị

du lịch ở Việt Nam 23

1.2.3. Nội dung quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 30

1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở

hạ đô thị du lịch ở Việt Nam 37

1.3. Kinh nghiệm hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch của một số quốc gia 44

1.3.1. Tổng quan về kinh nghiệm hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch của một số quốc gia 44

1.3.2. Một số bài học cho Việt Nam 53

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CƠ SỞ HẠ TẦNG ĐÔ THỊ DU LỊCH Ở VIỆT NAM 57

2.1. Quá trình hình thành các đô thị du lịch ở Việt Nam 57

2.1.1. Khái quát quá trình đô thị hóa ở Việt Nam 57

2.1.2. Quá trình phát triển của ngành du lịch và đô thị du lịch 60

2.2. Tình hình cơ sở hạ tầng các đô thị du lịch 63

2.3. Tình hình quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 85

2.3.1. Tổng quan về tình hình quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 85

2.3.2. Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô

thị du lịch ở Việt Nam 104

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐÔI VỚI CƠ SỞ HẠ TẦNG ĐÔ THỊ DU LỊCH Ở VIỆT NAM 119

3.1. Những căn cứ đề xuất phương hướng hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 119

3.1.1. Bối cảnh quốc tế, cơ hội và thách thức đối với Việt Nam 119

3.1.2. Dự báo, quan điểm và mục tiêu phát triển du lịch và hệ thống đô thị của Việt Nam 127

3.1.3. Phương hướng phát triển cơ sở hạ tầng ở các đô thị du lịch Việt Nam 132

3.2. Phương hướng hoàn thiện quản lý nhà nước đôi vơi cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 141

3.2.1. Hoàn thiện công tác quy hoạch 141

3.2.2. Hoàn thiện các chế độ chính sách khuyến khích xây dựng nhanh và khai thác sử dụng có hiệu quả cơ sở hạ tầng đô thị 143

3.2.3. Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý CSHT đô thị du lịch vµ từng bước xây dựng chính quyền đô thị 144

3.2.4. Hoàn thiện công tác thanh tra, kiểm tra đối với CSHT đô thị, trong đó có các đô thị du lịch 145

3.2.5. Xây dựng và thực hiện chính sách và luật pháp luật trong đầu tư xây dựng

cơ sở hạ tầng đô thị du lịch 146

3.2.6. Xây dựng văn hóa đô thị và văn hóa quản lý đô thị hiện đại 146

3.3. Các nhóm giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước đôi vơi cơ sơ hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 147

3.3.1. Đổi mới, bổ sung điều chỉnh các công cụ vĩ mô, tạo cơ sở pháp lý nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước đối với CSHT các đô thị du lịch 147

3.3.2. Chuyển đổi hình thức sử hữu đơn nhất của nhà nước đối với cơ sở hạ tầng sang đa dạng hoá các hình thức sở hữu, tăng cường xã hội hóa và đa dạng hóa đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đô thị du lịch 154

3.3.3. Nâng cao năng lực quản lý của Nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị

du lịch 160

3.4. Một số kiến nghị nhằm cụ thể nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam 170

3.4.1. Đối với Nhà nước Trung ương 170

3.4.2. Đối với chính quyền các đô thị du lịch 172

KẾT LUẬN 176

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ 178

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 179

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BOO Đầu tư xây dựng - quản lý - sử dụng

BOT Xây dựng - kinh doanh - chuyển giao

BT Xây dựng - chuyển giao

BTO Xây dựng - chuyển giao - kinh doanh CNH - HĐH Công nghiệp hoá hiện đại hoá CNXH Chủ nghĩa xã hội

CSHT Cơ sở hạ tầng

CSHTKT Cơ sở hạ tầng kinh tế

FDI Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài

GDP Tổng sản phẩm quốc nội

HNKTQT Hội nhập kinh tế quốc tế

IMF Quỹ tiền tệ thế giới

KTTT Kinh tế thị trường

NSNN Ngân sách nhà nước

ODA Nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức

TP Thành phố

UBND Uỷ ban nhân dân

WB Ngân hàng thế giới

WTO Tổ chức thương mại thế giới

XDCB Xây dựng cơ bản

XHCN Xã hội chủ nghĩa

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU

Sơ đồ 1.1: Phân loại cơ sở hạ tầng đô thị du lịch 11

Sơ đồ 1.2: Tổn thất vốn Nhà nước trong lĩnh vực CSHT 28

Bảng 1.1: Quan hệ giữa trình độ đô thị hóa và GDP bình quân đầu người của các nhóm nước 7

Bảng 2.1: Diễn biến đô thị hóa 20 năm ở Việt Nam 58

Bảng 2.2: Nguồn vốn đầu tư của Nhà nước cho xây dựng đô thị nói chung và đô thị du lịch 59

Bảng 2.3: Diện tích, dân số và doanh thu du lịch của các thành phố du lịch (năm 2007) 62

Bảng 2.4: Tình hình hạ tầng giao thông đô thị 65

Bảng 2.5: Thực trạng cấp nước sạch ở các đô thị du lịch như năm 2008 68

Bảng 2.6: Các phương thức thải bỏ chất thải rắn theo tỷ lệ % hộ gia đình cá nhân

ở các khu đô thị năm 2006 72

Bảng 2.7: Một số chỉ tiêu so sánh thực trạng cơ sở hạ tầng đô thị ở nước ta 73

Bảng 2.8: Các chỉ tiêu phát triển CNTT - viễn thông năm 2007 77

Bảng 2.9: Kết quả công tác đấu thầu năm 2008 100

PHẦN MỞ ĐẦU

1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

Nước ta đang trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng. Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ X đã chỉ rõ cần"Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, huy động và sử dụng tốt mọi nguồn lực cho CNH, HĐH đất nước; phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội;tăng cường quốc phòng an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế; giữ vững ổn định chính trị xã - hội; sớm đưa nước ta khỏi tình trạng kém phát triển; tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. (ĐH X; tr 23)

Trong những năm qua, nhất là những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đã quan tâm nhiều vào việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, Đây là bước đột phá quan trọng góp phần không nhỏ vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước nói chung và các đô thị Việt Nam nói riêng. Nhiều thành phố có tiềm năng du lịch đã đẩy mạnh đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác tiềm năng du lịch, thu hút các đối tác đầu tư vốn phát triển các công trình phục vụ du lịch, các loại hình du lịch.

Việc phát triển cơ sở hạ tầng vừa là tiền đề vừa là động lực để các đô thị du lịch nước ta phát triển nhanh chóng và chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng nói chung và cơ sở hạ tầng đô thị du lịch nói riêng kể từ hệ thống văn bản pháp quy, đến công tác quy hoạch, kế hoạch, quản lý chương trình dự án, tổ chức bộ máy, trình độ năng lực đội ngũ cán bộ công chức, công tác thanh tra kiểm ta vẫn còn nhiều hạn chế. Điều này làm cho sự phát triển cơ sở hạ tầng đô thị du lịch chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chính vì thế, tác giả chọn đề tài "Hoàn thiện quản lý nhà nước đối với cơ sở hạ tầng đô thị du lịch ở Việt Nam" làm chủ đề luận án tiến sỹ của mình.