Các Chủ Thể Tham Gia Quản Lý Hoạt Động Du Lịch Trên Địa Bàn Thành Phố Trực

Phương pháp kinh tế, là phương pháp tác động của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý thông qua lợi ích kinh tế. Phương pháp này được thực hiện thông qua việc lựa chọn và sử dụng hệ thống đòn bẩy kinh tế như giá cả, lãi suất, thuế, phí, các chính sách ưu đãi….Phương pháp kinh tế được sử dụng trong quản lý HĐDL hể hiện thông qua các chính sách khuyến khích hoặc hạn chế như chính sách khuyến khích người dân sử dịch vụ du lịch, kích cầu du lịch.

Phương pháp kỹ thuật, là quản lý thông qua các tiêu chuẩn và yêu cầu kỹ thuật đối với đối tượng quản lý. Các công trình du lịch và dịch vụ du lịch, để đảm bảo chất lượng hoạt động của hệ thống, đòi hỏi các yếu tố này phải đạt được các tiêu chuẩn kỹ thuật đã được xác định. Căn cứ trên các tiêu chuẩn kỹ thuật đó, các cơ quản quản lý sẽ ra các quyết định cho phép hoặc không cho phép khai thác dịch vụ, cấp giấy phép kinh doanh.

Bốn là, về công cụ quản lý: Các công cụ trong quản lý HĐDL gồm rất nhiều loại khác nhau với những đặc điểm khác nhau nhưng nhìn chung bao gồm các công cụ chủ yếu là: Quy định pháp luật, quy hoạch, kế hoạch và chính sách. Trong đó:

Quy định pháp luật, là công cụ đặc thù của hoạt động QLNN nói chung, tạo khuôn khổ pháp lý cho các hoạt động liên quan đến lĩnh vực du lịch và là cơ sở pháp lý để các cơ quan nhà nước điều chỉnh các hành vi liên quan đến HĐDL.

Quy hoạch, kế hoạch, phản ánh mối quan hệ về không gian giữa hệ thống công trình du lịch, khu du lịch với các công trình khác được phê duyệt cũng được coi là cơ sở pháp lý cho quản lý HĐDL.

Chính sách, là những biện pháp do các cơ quan quản lý đề ra để giải quyết những thách thức đặt ra trong hoạt động phát triển du lịch, đó là sự kết hợp giữa những gì mà pháp luật quy định với những điều kiện hiện có để giải quyết những đòi hỏi của thực tiễn trong lĩnh vực du lịch.

Mỗi loại công cụ trên có cách thức tác động khác nhau và được sử dụng trong những hoạt động quản lý khác nhau tùy từng điều kiện cụ thể và năng lực của chủ thể quản lý.

1.1.3. Các chủ thể tham gia quản lý hoạt động du lịch trên địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 123 trang tài liệu này.

Đối với HĐDL chủ thể quản lý sẽ là hệ thống các cơ quan HCNN được tổ chức để thực hiện chức năng QLNN đối với HĐDL. Tùy theo cách thức tổ chức khác nhau ở mỗi đô thị và ở mỗi nước mà các cơ quan này có tên gọi khác nhau nhưng nhìn chung được chia Thành 2 loại cơ quan theo thẩm quyền quản lý:

Thứ nhất, cơ quan có thẩm quyền chung: là cơ quan có chức năng và thẩm quyền quản lý mọi mặt đời sống xã hội trên phạm vi lãnh thổ trong đó có lĩnh vực du lịch (ví dụ: UBND các cấp).

Thứ hai, cơ quan có thẩm quyền riêng: là cơ quan chỉ có chức năng và thẩm quyền quản lý đối với lĩnh vực du lịch (ví dụ: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan trực thuộc) hoặc cơ quan quản lý một mặt của HĐDL (ví dụ như: Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý các vấn đề bảo tồn tài nguyên thiên nhiên khai thác phục vụ du lịch, Bộ Tài chính và các cơ quan cấp dưới quản lý đối với các loại thuế và phí liên quan tới HĐDL,…..).

Như vậy, theo quy định của pháp luật Việt Nam, hệ thống chủ thể tham gia quản lý HĐDL ở cấp trung ương bao gồm: Chính phủ thống nhất QLNN đối với HĐDL. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – Bộ quản lý chuyên ngành là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện chức năng QLNN về HĐDL. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc thực hiện QLNN về HĐDL. Ở cấp địa phương, UBND cấp tỉnh, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện QLNN về HĐDL tại địa phương; cụ thể hóa chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển du lịch phù hợp với thực tế tại địa phương do mình quản lý. Tương tự như cấp trung ương tại cấp địa phương, UBND cấp tỉnh sẽ tổ chức ra các cơ quan chuyên môn là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (ví dụ ở tỉnh Quảng Ninh là Sở Du lịch) để giúp chủ tịch UBND tỉnh quản lý HĐDL trên địa bàn tỉnh, ngoài Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan quản lý chuyên ngành thì các Sở, ban, ngành khác của tỉnh cũng có trách nhiệm phối hợp quản lý các nội dung liên quan đến

HĐDL. UBND các cấp thấp hơn (bao gồm ủy ban nhân dân cấp huyện và UBND cấp xã) có hai nhóm nhiệm vụ trong quản lý HĐDL: 1) Thực hiện QLNN về du lịch theo phân cấp của UBND tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương, kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về du lịch tại địa phương. 2) Có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho khách du lịch, bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh ở địa phương.

Trong khuôn khổ đề tài này, chủ thể quản lý HĐDL chính là chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh với các cơ quan là HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân sẽ là cơ quan quyết định quy hoạch, kế hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực (trong đó có HĐDL) trên địa bàn thành phố trong phạm vi được phân quyền; tiếp đó là UBND thành phố là cơ quan chấp hành của HĐND, cơ quan hành chính nhà nước ở thành phố, chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT-XH nói chung và HĐDL nói riêng. Cũng tương tự như UBND cấp tỉnh, UBND thành phố trực thuộc tỉnh cũng tổ chức cơ quan chuyên môn giúp việc trong lĩnh vực du lịch là phòng Văn hóa- thông tin.

Như vậy, để giúp cho UBND các cấp thực hiện tốt hoạt động QLNN của mình, các sở, phòng, ban chuyên môn được thành lập. Các cơ quan chuyên môn này thực hiện quản lý HĐDL trên lãnh thổ của địa phương. HĐDL là một hoạt động kinh tế dịch vụ tổng hợp có tính liên ngành, liên vùng. Do đó, căn cứ vào tính chất và quy mô của công việc mà chính quyền địa phương có thể ban hành quy chế phối, kết hợp trong quản lý nhằm đạt được hiệu quả quản lý tốt nhất trong điều kiện địa phương mình quản lý.

1.1.4. Vai trò quản lý hoạt động du lịch trên địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh

Vai trò quản lý HĐDL trên địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh thể hiện ở những nội dung cơ bản như sau:

Một là, triển khai các định hướng quản lý HĐDL của cơ quan QLNN cấp trên tại địa bàn quản lý của mình. Căn cứ vào những định hướng quản lý HĐDL của Nhà nước, chiến lược phát triển KT-XH, chiến lược phát triển ngành du lịch cơ

quan QLNN về du lịch ở trung ương ban hành, cũng như các kế hoạch phát triển du lịch của tỉnh, chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh sẽ tổ chức triển khai thực hiện các định hướng, chiến lược, kế hoạch của cấp trên ban hành cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương mình.

Hai là, tổ chức thực hiện hệ thống các các văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, kế hoạch, đề án, chương trình đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; hướng dẫn, thông tin tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý, hoạt động phát triển du lịch trên địa bàn do mình quản lý. Đây là vai trò vô cùng quan trọng, là bước đưa quy định pháp luật du lịch vào cuộc sống, do chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh có chức năng tổ chức thực hiện quy định pháp luật trên địa bàn quản lý của mình. Việc tổ chức thực hiện quy định pháp luật về du lịch của Nhà nước là mục đích phát huy vai trò, giá trị điều chỉnh các HĐDL bằng pháp luật. Do vậy, việc các quy định pháp luật về lĩnh vực du lịch của Nhà nước có được thực thi nghiêm túc hay không, có hiệu quả hay không đó chính là vai trò quan trọng của cấp quản lý này.

Ba là, hướng dẫn các chủ thể khi tham gia vào HĐDL trên địa bàn mình quản lý cần tuân thủ các quy định pháp luật về lĩnh vực du lịch do cơ quan QLNN có thẩm quyền ban hành. Cũng như hướng dẫn các chủ thể thực hiện đầy đủ các quy định, thủ tục hành chính trong lĩnh vực du lịch khi được phân cấp, đồng thời tổ chức bảo vệ các di tích lịch sử - văn hoá và danh lam thắng cảnh; bảo vệ, tôn tạo, khai thác, sử dụng hợp lý tài nguyên du lịch, môi trường du lịch, khu du lịch, điểm du lịch trên địa bàn.

Bốn là, vai trò phối hợp, HĐDL là hoạt động kinh tế liên ngành, có liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực khách nhau như cơ sở hạ tầng – kỹ thuật, an ninh trật tự- bảo vệ môi trường, các ngành dịch vụ khác. Do vậy, chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh trong quá trình quản lý HĐDL cần chú trọng và đảm bảo vai trò phối hợp của mình, nhất là trong công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành pháp luật về, du lịch trên địa bàn huyện; giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân liên quan đến HĐDL heo quy định của pháp luật trên địa bàn do mình quản lý.

Như vậy, với việc thực hiện đầy đủ các vài trò quản lý của mình, chính quyền thành phố thuộc tỉnh sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò quản lý của mình trong các lĩnh vực KT-XH nói chung và HĐDL nói riêng.

1.2. Nội dung quản lý hoạt động du lịch trên địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh

1.2.1. Xây dựng và công khai chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch trên địa bàn

Xây dựng và công khai các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch là một trong những nội dung quản lý có tính quyết định đối với sự phát triển du lịch nói chung và trên địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh nói riêng. Công tác này giúp cho các cá nhân, tổ chức (nhà đầu tư) an tâm khi quyết định đầu tư kinh doanh vào lĩnh vực du lịch. Trong HĐDL, nhất là các hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch, mục tiêu cuối cùng của các đơn vị kinh doanh là lợi nhuận. Do đó, nếu không được định hướng phát triển đúng sẽ gây ra lãng phí, kém hiệu quả do không phù hợp với nhu cầu thị trường và thực tế phát triển của địa phương, nhất là các hoạt động đầu tư xây dựng phát triển kết cấu hạ tầng các khu, điểm du lịch,... hoặc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật như các nhà hàng, khách sạn, nhà nghỉ... Vì thế, chính quyền các cấp, trong đó có các thành phố trực thuộc tỉnh phải hết sức quan tâm đến việc xây dựng và công khai kịp thời các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch của địa phương. Các mục tiêu, chỉ tiêu trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch phải phù hợp với chiến lược, quy hoạch phát triển chung của cả nước. Đáp ứng những yêu cầu của quá trình hội nhập ngày càng sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới gắn với tiến trình đẩy mạnh thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Có như vậy, mỗi đơn vị hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực du lịch mới có thể xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển riêng phù hợp với chiến lược và kế hoạch phát triển chung của địa do mình quản lý.

1.2.2. Tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật và các văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến hoạt động du lịch trên địa bàn

Việc tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật và các văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến HĐDL trên địa bàn bao gồm rất nhiều nội

dung khác nhau, cụ thể

* Tổ chức thực hiện chính sách, quy định pháp luật trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn do mình quản lý

Trên cơ sở các chủ trương của Đảng, chính sách, quy định pháp luật của Nhà nước về du lịch, các cấp chính quyển, trong đó bao gồm thành phố trực thuộc tỉnh có trách nhiệm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách đó thành các văn bản pháp luật, đưa chủ trương, chính sách vào thực tế đời sống. Chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh phải có trách nhiệm tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật đó theo đúng quy định và phù hợp với thực tế địa phương mình. Để làm được điều này đòi hỏi đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác QLNN về du lịch phải có trình độ chuyên môn để có thể hiểu rõ các quy định của nhà nước thì mới có những hành động đúng đảm bảo chính sách pháp luật của nhà nước về du lịch được thi hành nghiêm túc, đúng luật định. Tổ chức thực hiện các văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Ban hành văn bản thuộc thẩm quyền, tích cực cải thiện môi trường pháp lý, đầu tư kinh doanh phù hợp với đặc thù nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp yên tâm bỏ vốn đầu tư kinh doanh dụ lịch.

* Tổ chức tuyên truyền pháp luật về du lịch

Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về HĐDL nói chung và của chính quyền thành phố trực tỉnh nói riêng là một nội dung quan trọng của quá trình thi hành pháp luật, có vai trò hết sức quan trọng là cầu nối để chuyển tải các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về du lịch đến với mọi tổ chức và người dân.

Hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về HĐDL nhằm đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật của cá nhân, tổ chức, giúp họ hiểu biết pháp luật và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức cũng như mọi người dân, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi các hành vi vi phạm pháp luật về du lịch, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước đối với HĐDL trên địa bàn do mình quản lý.

* Xúc tiến du lịch, kêu gọi đầu tư, liên kết hợp tác trong phát triển du lịch

Công tác xúc tiến du lịch, quảng bá du lịch và kêu gọi đầu tư đối với HĐDL đóng một vai trò vô cùng to lớn với sự phát triển của du lịch và các HĐDL. Chính vì vậy, chính quyền các cấp phải có các cách thức, biện pháp, hoạt động thiết thực, cụ thể cho công tác này.

Mặt khác, du lịch là ngành kinh tế liên ngành, liên vùng. Sự liên kết trong du lịch tạo nên một điểm nhấn hết sức quan trọng trong quá trình phát triển du lịch của địa phương. Sự liên kết giữa các cá nhân, tổ chức tham gia HĐDL với cơ quan của nhà nước trong ngành, vùng và quốc gia sẽ tạo ra môi trường HĐDL thông thoáng, thuận lợi cho sự hợp tác phát triển. Để làm được điều đó, các cơ quan QLNN đối với HĐDL từ trung ương tới địa phương phải có mối quan hệ chặt chẽ với nhau trong việc triển khai tổ chức thực hiện các chủ trương chính sách pháp luật của nhà nước và của địa phương.

* Đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động du lịch

Nguồn nhân lực tham gia vào HĐDL có vai trò quyết định tới sự phát triển của các HĐDL. Bởi vì, suy cho cùng, HĐDL có phát triển được hay không chính là do yếu tố nguồn nhân lực. Nguồn nhân lực là yếu tố cơ bản tham gia vào các HĐDL vì vậy, nguồn nhân lực có chất lượng càng cao thì càng thúc đẩy du lịch phát triển. Nắm được quy luật đó, việc đào tạo, bồi dưỡng và hỗ trợ đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực cho HĐDL là một nội dung không thể thiếu được đối với các cơ quan QLNN về du lịch và cá nhân, tổ chức tham gia vào HĐDL. Đặc biệt, đối với những địa phương có tiềm năng lợi thế về phát triển du lịch cần quan tâm nhiều hơn nữa tới việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực hoạt tham gia HĐDL, phải có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng và thu hút nguồn nhân lực có chất lượng cao tham gia vào HĐDL.

1.2.3. Tổ chức bộ máy quản lý hoạt động du lịch

Chủ thể quản lý HĐDL là các cơ quan chức năng trong bộ máy QLNN thực hiện nhiệm vụ quản lý HĐDL ở thành phố trực thuộc tỉnh. Trong giai đoạn hiện nay, Nhà nước tiến hành sắp xếp lại các cơ quan QLNN về kinh tế, đổi mới thể chế và thủ tục hành chính, đào tạo và đào tạo lại, sắp xếp lại cán bộ công chức QLNN

và quản lý doanh nghiệp. Chức năng, nhiệm vụ của bộ máy quản lý sẽ được thực hiện bởi các cán bộ, công chức trong bộ máy. Chất lượng cán bộ, công chức, cách thức làm việc của các cơ quan quản lý có ý nghĩa quyết định đối với chất lượng HĐDL. Do đó, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành du lịch cần phải được quan tâm, cơ cấu lại đội ngũ công chức, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức, kỹ năng, về ngoại ngữ, tin học và nâng cao đạo đức công chức, xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích thu hút nhân tài, tạo động lực khuyến khích công chức nâng cao trách nhiệm và hiệu quả công tác.

Trong tổ chức cơ quan QLNN về du lịch nói chung và của thành phố trực thuộc tỉnh nói riêng cần điều chỉnh cơ cấu tổ chức tinh gọn theo hướng giảm bớt đầu mối, khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lắp về chức năng, thẩm quyền giữa các cơ quan trong bộ máy. Đổi mới tổ chức và hoạt động theo hướng đề cao vai trò và trách nhiệm cá nhân người đứng đầu, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, nhanh nhạy của quản lý, điều hành. Chính quyền thành phố phải chuyển mạnh sang nền hành chính “phục vụ”, kiến tạo. Đảm bảo thu hút mạnh mẽ sự tham gia của người dân vào QLNN, đảm bảo tính công khai, minh bạch.

1.2.4. Phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ du lịch

Phát triển kết cấu hạ tầng du lịch sẽ thúc đẩy phát triển HĐDL, mang lợi ích đến cho nhiều thành phần hơn và góp phần tăng trưởng kinh tế của thành phố. Tuy nhiên, HĐDL phải trong giới hạn cho phép sức chứa của kết cấu hạ tầng du lịch của thành phố. Do đó, chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh cần phải có chính sách đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng du lịch phù hợp nhu cầu phát triển HĐDL. Kết cấu hạ tầng cho phát triển HĐDL là nhân tố tác động trực tiếp đến sự phát triển nhanh hay chậm, là một trong các yếu tố để chính quyền thành phố trực thuộc tỉnh tổ chức HĐDL, bán các sản phẩm du lịch và phát triển du lịch ở địa phương nhằm tăng thu nhập và nâng cao đời sống cho người dân địa phương. Kết cấu hạ tầng du lịch là bộ phận của cơ sở hạ tầng ở địa phương. Trong những điều kiện về sự sẵn sàng phục vụ du khách, điều kiện không thể thiếu đó là kết cấu hạ tầng xã hội và cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch.