BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VÕ NGUYỄN NGỌC TRANG
ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RỐI LOẠN THẦN KINH TỰ CHỦ TRÊN BỆNH PARKINSON VÀ TEO ĐA HỆ THỐNG
CHUYÊN NGÀNH: THẦN KINH MÃ SỐ: 62 72 01 47
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. NGUYỄN HỮU CÔNG
2. TS. TRẦN CÔNG THẮNG
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận án là trung thực, khách quan và chưa từng được công bố ở bất kỳ nơi nào.
Tác giả luận án
Võ Nguyễn Ngọc Trang
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT v
DANH MỤC CÁC BẢNG vii
DANH MỤC CÁC HÌNH ix
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ xi
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
1.1 Bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 4
1.2 Rối loạn chức năng thần kinh tự chủ trên bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 11
1.3 Các test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ và vai trò trong chẩn đoán bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 19
1.4 Tình hình nghiên cứu về đánh giá mức độ rối loạn thần kinh tự chủ trên bệnh Parkinson và teo đa hệ thống trong và ngoài nước 32
CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 39
2.1 Thiết kế nghiên cứu 39
2.2 Đối tượng nghiên cứu 39
2.3 Thời gian và địa điểm nghiên cứu 40
2.4 Cỡ mẫu của nghiên cứu 40
2.5 Xác định các biến số độc lập và phụ thuộc 42
2.6 Phương pháp, công cụ đo lường, thu thập số liệu 45
2.7 Quy trình nghiên cứu 53
2.8 Phương pháp phân tích dữ liệu 55
2.9 Đạo đức trong nghiên cứu 56
CHƯƠNG 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 58
3.1 Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu 59
3.2 Đặc điểm rối loạn thần kinh tự chủ trên các test ở bệnh nhân bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 68
3.3 So sánh mức độ rối loạn thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 75
3.4 Độ nhạy và độ đặc hiệu của bộ test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ trong chẩn đoán phân biệt giữa bệnh teo đa hệ thống và Parkinson 81
3.5 Mối liên quan giữa mức độ rối loạn thần kinh tự chủ với mức độ nặng của bệnh Parkinson và mức độ nặng của bệnh teo đa hệ thống 84
CHƯƠNG 4 BÀN LUẬN 88
4.1 Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu 88
4.2 Đặc điểm rối loạn thần kinh tự chủ trên các test ở bệnh nhân bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 98
4.3 So sánh mức độ rối loạn thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 100
4.4 Độ nhạy và độ đặc hiệu bộ test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ trong chẩn đoán phân biệt giữa bệnh teo đa hệ thống và Parkinson 111
4.5 Mối liên quan giữa mức độ rối loạn thần kinh tự chủ với mức độ nặng của bệnh Parkinson và mức độ nặng của bệnh teo đa hệ thống 114
4.6 Hạn chế của đề tài 119
KẾT LUẬN 121
KIẾN NGHỊ 122
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN CỦA TÁC GIẢ
TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
Phụ lục 1. Phiếu thu thập dữ liệu
Phụ lục 2. Bản thông tin dành cho đối tượng nghiên cứu và chấp thuận nghiên cứu
Phụ lục 3. Tiêu chuẩn đồng thuận chẩn đoán bệnh teo đa hệ thống 2008 Phụ lục 4 Quy trình thực hiện test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ tại bệnh viện
Phụ lục 5 Phác đồ chẩn đoán và điều trị bệnh Parkinson Phụ lục 6 Thang điểm SCOPA-AUT vàNMSQuest
Phụ lục 7. Bệnh án minh họa
Phụ lục 8. Chấp thuận của Hội đồng đạo đức
Phụ lục 9. Thang điểm thống nhất đánh giá bệnh Parkinson UPDRS và bệnh teo đa hệ thống UMSARS
Phụ lục 10. Danh sách bệnh nhân nghiên cứu
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Tiếng Anh | Tiếng Việt | |
AD | Alzheimer’s Disease | Bệnh Alzheminer |
AUC | Area Under the Curve | Diện tích dưới đường cong |
BP | Blood Pressure | Huyết áp |
BTHA | Biến thiên huyết áp | |
BTNT | Biến thiên nhịp tim | |
CBD | Corticobasal Degeneration | Thoái hóa vỏ não-hạch nền |
DAT | Dopamine Transporter | Chất vận chuyển Dopamine |
DBP | Diastolic Blood Pressure | Huyết áp tâm trương |
DIP | Drug-Induced Parkinsonism | Hội chứng Parkinson do thuốc |
DLB | Dementia Lewy Body | Sa sút trí tuệ thể Lewy |
HR | Heart Rate | Nhịp tim |
MBIG | MetaIodoBenzyl Guanidin | MetaIodoBenzyl Guanidin |
MDS | International Parkinson and Movement Disorder Society | Hội Bệnh Parkinson và Rối Loạn Vận Động Thế Giới |
MSA | Multiple System Atrophy | Teo đa hệ thống |
MSA-C | Multiple System Atrophy - cerebellar type | Teo đa hệ thống thể tiểu não |
MSA-P | Multiple System Atrophy - parkinsonian type | Teo đa hệ thống thể Parkinson |
NMSQuest | Non – Motor Symptoms Questionnaire | Bảng câu hỏi triệu chứng không vận động |
PD | Parkinson’s Disease | Bệnh Parkinson |
PET | Positron Emission Tomography | Chụp cắt lớp phát xạ Positron |
Có thể bạn quan tâm!
-
Đánh giá mức độ rối loạn thần kinh tự chủ trên bệnh Parkinson và teo đa hệ thống - 2 -
Bệnh Học Các Giai Đoạn Tổn Thương Não Của Bệnh Parkinson -
Cơ Chế Sinh Bệnh Học Rối Loạn Thần Kinh Tự Chủ Trong Bệnh Parkinson Và Teo Đa Hệ Thống
Xem toàn bộ 217 trang tài liệu này.
Progressive Supranuclear Palsy | Liệt trên nhân tiến triển | |
QSART | Quantitative Sudomotor Axon Reflex Test | Test phản xạ sợi trục tiết mồ hôi định lượng |
QST | Quantitative Sensory Test | Test cảm giác định lượng |
RSBD | REM Sleep Behavior Disorder | Rối loạn hành vi giấc ngủ cử động mắt nhanh |
REM | Rapid Eye Movement | (Giấc ngủ) cử động mắt nhanh |
ROC | Receiver Operating Characteristic | (Đường cong) đặc trưng hoạt động của bộ thu nhận |
RSA | Respiratory Sinus Arrhythmia | Biến thiên nhịp xoang theo hô hấp |
SBP | Systolic Blood Pressure | Huyết áp tâm thu |
SCOPA- AUT | Scales for Outcomes in Parkinson's disease – Autonomic | Thang điểm đánh giá rối loạn thần kinh tự chủ trong bệnh Parkinson |
SSR | Sympathetic Skin Response | Đáp ứng giao cảm da |
TST | Thermoregulatory Sweat Test | Test mồ hôi điều nhiệt |
UMSARS | Unified Multiple System Atrophy Rating Scale | Thang điểm thống nhất đánh giá bệnh teo đa hệ thống |
UPDRS | Unified Parkinson’s Disease Rating Scale | Thang điểm thống nhất đánh giá bệnh Parkinson |
VP | Vascular Parkinsonism | Hội chứng Parkinson mạch máu |
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1 Các loại biến số trong nghiên cứu 42
Bảng 2.2 Phân độ Ewing đánh giá mức độ tổn thương thần kinh tự chủ 44
Bảng 2.3 Điểm số theo phân độ Ewing 45
Bảng 2.4 Hệ số tương quan Pearson 55
Bảng 2.5 Ý nghĩa diện tích dưới đường cong ROC 56
Bảng 3.1 Phân bố theo tuổi khởi bệnh và thời gian mắc bệnh 61
Bảng 3.2 Phân độ Hoehn & Yahr sửa đổi 62
Bảng 3.3 Phân độ Hoehn & Yahr sửa đổi trung bình 62
Bảng 3.4 Điểm UPDRS và UMSARS 63
Bảng 3.5 Triệu chứng vận động chính của bệnh Parkinson 64
Bảng 3.6 Triệu chứng vận động chính của bệnh teo đa hệ thống 64
Bảng 3.7 Triệu chứng thần kinh tự chủ trên lâm sàng của bệnh Parkinson ... 65 Bảng 3.8 Triệu chứng thần kinh tự chủ trên lâm sàng của bệnh MSA 66
Bảng 3.9 Đặc điểm hai phân nhóm bệnh teo đa hệ thống 67
Bảng 3.10 Kết quả các test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ tim mạch trên bệnh Parkinson 65
Bảng 3.11 Tỷ lệ rối loạn thần kinh tự chủ trên bệnh Parkinson 69
Bảng 3.12 Kết quả các test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ tim mạch trên bệnh teo đa hệ thống 70
Bảng 3.13 Tỷ lệ rối loạn thần kinh tự chủ trên bệnh teo đa hệ thống 71
Bảng 3.14 So sánh kết quả các test giữa MSA-P và MSA-C 72
Bảng 3.15 So sánh tỷ lệ rối loạn thần kinh tự chủ giữa teo đa hệ thống thể Parkinson và thể tiểu não 73
Bảng 3.16 So sánh kết quả các test khảo sát chức năng thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 75