VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ LIÊN
CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM ĐỐI VỚI TRẺ EM MỒ CÔI TỪ THỰC TIỄN CÁC CƠ SỞ
CHĂM SÓC TRẺ EM TẠI THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Có thể bạn quan tâm!
-
Công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi từ thực tiễn các cơ sở chăm sóc trẻ em tại thành phố Hà Nội - 2 -
Phương Pháp Luận Và Phương Pháp Nghiên Cứu Của Luận Án -
Các Công Trình Nghiên Cứu Về Hoạt Động, Phương Pháp Và Tiến Trình Công Tác Xã Hội Nhóm Đối Với Trẻ Em Mồ Côi
Xem toàn bộ 233 trang tài liệu này.
LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ LIÊN
CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM ĐỐI VỚI TRẺ EM MỒ CÔI TỪ THỰC TIỄN CÁC CƠ SỞ
CHĂM SÓC TRẺ EM TẠI THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Ngành : Công tác xã hội Mã số : 976 01 01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. NGUYỄN THỊ KIM HOA
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của cá nhân tôi. Nội dung cũng như các số liệu trình bày trong luận án hoàn toàn trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Nguyễn Thị Liên
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, NCS xin được bày tỏ lòng biết ơn tới Ban Giám đốc, Khoa Công tác xã hội, các Thầy, Cô giáo thuộc Học viện Khoa học Xã hội đã nhiệt tình giảng dạy và tạo mọi điều kiện cho NCS trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Học viện.
Đặc biệt, NCS xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Hoa là người hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp đỡ NCS trong suốt quá trình thực hiện đề tài luận án.
NCS xin được cảm ơn chân thành tới Lãnh đạo, nhân viên công tác xã hội, các trẻ của Trung tâm Bảo trợ xã hội 4, Làng trẻ em SOS, Làng trẻ em Birla Hà Nội đã tạo điều kiện giúp đỡ NCS trong quá trình học tập, khảo sát, thu thập thông tin cho luận án.
Dù NCS đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu, tuy nhiên, luận án này chắc chắn không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Kính mong các Nhà khoa học, các Thầy, Cô giáo phản biện, góp ý cho luận án được hoàn thiện hơn.
Tác giả luận án
Nguyễn Thị Liên
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 11
1.1. Các công trình nghiên cứu nước ngoài 11
1.1.1. Các công trình nghiên cứu lý luận về trẻ em mồ côi 11
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về thực trạng trẻ em mồ côi 12
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về hoạt động, phương pháp và tiến trình công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 13
1.2. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam 16
1.2.1. Các công trình nghiên cứu lý luận về trẻ em mồ côi 16
1.2.2. Các công trình nghiên cứu về thực trạng trẻ em mồ côi 17
1.2.3. Các công trình nghiên cứu về hoạt động, phương pháp và tiến trình công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 17
1.3. Đánh giá chung tình hình tổng quan nghiên cứu 24
1.3.1. Những kết quả của các công trình nghiên cứu đã thực hiện 24
1.3.2. Những vấn đề chưa được các công trình quan tâm nghiên cứu 25
1.3.3. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết 25
Tiểu kết chương 1 26
Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM ĐỐI VỚI TRẺ EM MỒ CÔI 27
2.1. Một số khái niệm, thuật ngữ và nội dung liên quan 27
2.1.1. Khái niệm trẻ em 27
2.1.2. Khái niệm trẻ em mồ côi 28
2.1.3. Khái niệm công tác xã hội nhóm 31
2.1.4. Khái niệm công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 32
2.1.5. Khái niệm nhân viên công tác xã hội 33
2.1.6. Nhu cầu của trẻ em mồ côi 35
2.2. Lý luận về công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 38
2.2.1. Mục đích và nguyên tắc công tác xã hội nhóm đối với trẻ em
mồ côi 38
2.2.2. Một số hoạt động công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 41
2.2.3. Tiến trình công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi 51
2.3. Các lý thuyết ứng dụng trong công tác xã hội nhóm đối với trẻ
em mồ côi 53
2.3.1. Thuyết nhu cầu của Abraham Maslow 53
2.3.2. Thuyết học tập xã hội của Albert Bandura 54
2.3.3. Thuyết hệ thống sinh thái 56
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động công tác xã hội nhóm đối
với trẻ em mồ côi 57
2.4.1. Trẻ em mồ côi 57
2.4.2. Nhân viên công tác xã hội 58
2.4.3. Người quản lý 59
2.4.4. Chính sách và cơ sở vật chất 61
2.5. Quan điểm của Đảng, Nhà nước, các chính sách pháp luật liên quan tới trẻ em mồ côi 61
2.5.1. Quan điểm của Đảng, Nhà nước liên quan tới trẻ em mồ côi 61
2.5.2. Các chính sách, pháp luật liên quan tới trẻ em mồ côi 62
2.6. Khung phân tích lý thuyết 65
Tiểu kết chương 2 66
Chương 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM ĐỐI VỚI TRẺ EM MỒ CÔI TẠI CÁC CƠ SỞ CHĂM SÓC TRẺ EM TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI 67
3.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu và khách thể nghiên cứu 67
3.1.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu 67
3.1.2. Khái quát về khách thể nghiên cứu 70
3.2. Thực trạng các vấn đề và nhu cầu của trẻ em mồ côi về công tác xã
hội nhóm 73
3.2.1. Thực trạng các vấn đề trẻ em mồ côi gặp phải 73
Những khó khăn ảnh hưởng tới học tập, cuộc sống của trẻ em mồ côi 75
3.2.2. Thực trạng nhu cầu của trẻ em mồ côi về công tác xã hội nhóm 78
3.3. Thực trạng hoạt động công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ
côi tại các cơ sở chăm sóc trẻ em 84
3.3.1. Thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng sống 85
3.3.2. Thực trạng hoạt động hướng hướng nghiệp 89
3.3.3. Thực trạng hoạt động tuyên truyền nâng cao kiến thức 95
3.3.4. Thực trạng hoạt động can thiệp, trị liệu 99
3.4. Thực trạng các yếu tố tác động tới hoạt động công tác xã hội nhóm
đối với trẻ em mồ côi 104
3.4.1. Yếu tố từ trẻ em mồ côi 104
3.4.2. Yếu tố từ nhân viên xã hội 107
3.4.3. Yếu tố từ lãnh đạo quản lý 108
3.4.4. Yếu tố về chính sách 109
3.4.5. Yếu tố về cơ sở vật chất 111
Tiểu kết chương 3 112
Chương 4: THỰC NGHIỆM TIẾN TRÌNH CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM ĐỐI VỚI TRẺ EM MỒ CÔI VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP 114
4.1. Thực nghiệm tiến trình công tác xã hội nhóm đối với trẻ em mồ côi ... 114 4.1.1. Cơ sở thực nghiệm 114
4.1.2. Thiết kế thực nghiệm 116
4.1.3. Kết quả thực nghiệm tiến trình công tác xã hội nhóm đối với
trẻ em mồ côi 116
4.1.4. Đánh giá kết quả và bài học kinh nghiệm 137
4.2. Đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động công tác xã
hội nhóm đối với trẻ em mồ côi tại các cơ sở chăm sóc trẻ em 141
4.2.1. Các giải pháp chung 141
4.2.2. Các giải pháp cụ thể 150
Tiểu kết chương 4 154
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 155
1. Kết luận 155
2. Khuyến nghị 157
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN CỦA TÁC GIẢ 161
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 163
1. Tài liệu tiếng Việt 163
2. Tài liệu nước ngoài 175