Xây Dựng Đồng Bộ Kết Cấu Hạ Tầng Nông Nghiệp, Nông Thôn Theo Hướng Hiện

Phú Thọ nói riêng và Việt Nam nói chung. Phát triển thị trường khoa học công nghệ là điều kiện tiên quyết để thực hiện thành công chiến lược công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn Phú Thọ đến năm 2015. Thực tế cho thấy, thời gian qua ở Phú Thọ cũng như nhiều địa phương khác các yếu tố thị trường khoa học và công nghệ đã được hình thành, tuy nhiên, thị trường này còn ở mức sơ khai, môi trường cho thị trường này vận hành còn chưa hoàn thiện. Vì vậy, thời gian tới cần tập trung vào các biện pháp xây dựng môi trường cạnh tranh để thúc đẩy các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời tạo nhu cầu đối với hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ. Tiếp tục đổi mới phương thức quản lý khoa học phù hợp với cơ chế thị trường nhằm tạo động lực cho các tổ chức, các hoạt động khoa học công nghệ, đẩy mạnh nghiên cứu và chuyển giao, ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiến sản xuất.

3.2.4. Xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại

Trên cơ sở bổ sung, hoàn chỉnh quy hoạch phát triển, tỉnh cần ưu tiên ngân sách và huy động nguồn lực khác để đẩy nhanh việc xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trong từng xã, từng huyện trong tỉnh.

Trước hết, tập trung mọi nguồn lực để ưu tiên đầu tư hoàn chỉnh cơ bản hệ thống giao thông đường bộ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Tập trung phát triển đường giao thông nông thôn là yêu cầu cấp thiết phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, mở mang công nghiệp và dịch vụ nông thôn. Cần xây dựng, nâng cấp tất cả các tuyến đường nội tỉnh, tuyến đường liên huyện, liên xã, liên thôn. Phát triển hệ thống đường quốc lộ kết nối Phú Thọ với các tỉnh lân cận trong vùng. Nâng cấp, cải tạo tuyến đường sắt, hệ thống đường sông, đáp ứng nhu cầu đi lại, vận chuyển lưu thông hàng hoá.

- Phát triển mạng lưới điện, hệ thống bưu chính viễn thông. Kiên cố hoá

hệ thống mạng lưới cấp điện, giảm tỷ lệ thất thoát, tiêu hao điện năng, xây dựng các trạm biến áp hạ thế vào các khu công nghiệp tập trung, các cụm công nghiệp làng nghề. Phấn đấu trên 95% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Những nơi thuộc vùng sâu, vùng xa không thể dẫn điện tới được thì sử dụng nguồn khác nhau như pin mặt trời hoặc thuỷ điện nhỏ. Tăng nhanh năng lực và hiện đại hoá bưu chính viễn thông, đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng thông tin hiện đại, đồng bộ và ổn định.

- Về hệ thống các công trình thuỷ lợi, cần tiếp tục nâng cấp, sửa chữa các công trình thuỷ nông bị xuống cấp và xây dựng mới các công trình đầu mối. Hoàn chỉnh hệ thống kênh mương nội đồng, đẩy nhanh tốc độ kiên cố hoá kênh mương để vừa tiết kiệm đất, vừa tránh lãng phí nước tưới, giảm chi phí thuỷ lợi. Nâng cao diện tích tưới tiêu phục vụ thâm canh lúa, cây công nghiệp, cây ăn quả, trước hết là ở các vùng chuyên canh và các nhu cầu khác. Đầu tư chiều sâu tu bổ hệ thống đê, kè, cống, hệ thống hồ đập, trạm bơm...Xây dựng danh mục các công trình thuỷ lợi để có kế hoạch phát triển phù hợp với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Đảm bảo hệ thống cấp nước sạch, đầu tư hệ thống xử lý nước thải cho khu vực dân sinh và khu vực sản xuất. Tiếp tục thực hiện chương trình, ưu tiên cho những vùng có nguồn nước bị ô nhiễm, vùng có nguy cơ ô nhiễm cao và những xã khó khăn về nước sinh hoạt (Thạch Sơn - Lâm Thao, Cẩm Khê, Thanh Sơn, Yên Lập), giảm tỷ lệ người mắc bệnh, nâng cao đời sống nhân dân nông thôn.

- Xây dựng mạng lưới chợ nông thôn, cần tập trung phát triển các chợ đầu mối bán buôn, các chợ chuyên doanh nông sản. Ngoài ra, cần quan tâm đến phát triển các chợ bán lẻ để đáp ứng nhu cầu mua bán thường nhật của nông dân. Nâng cấp sửa chữa và xây dựng mới các chợ ở huyện, xã, cụm. Xây dựng và nâng cấp các trung tâm thương mại ở các trung tâm có điều kiện về giao lưu hàng hoá. Xây dựng các cửa hàng mua bán thương nghiệp, các

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

hợp tác xã dịch vụ thương mại và các đại lý trên khắp địa bàn nông thôn trong tỉnh nhằm cung cấp đầy đủ các dịch vụ vật tư nguyên liệu đầu vào cho sản xuất và tiêu thụ sản phẩm hàng hoá của khu vực nông nghiệp, nông thôn. Cần xây dựng hệ thống kỹ thuật bảo quản, chế biến nông sản hàng hoá, với sự tham gia của các thành phần kinh tế.

- Hình thành và phát triển mạng lưới bệnh viện, trạm y tế ở nông thôn. Đầu tư nâng cấp và từng bước hiện đại hoá bệnh viện tuyến huyện, trạm y tế xã. Tăng cường trang bị các dụng cụ y tế cần thiết cho tuyến cơ sở, tập trung đào tạo lại đội ngũ cán bộ y tế, thực hiện xã hội hoá ngành y tế.

- Hình thành hệ thống giáo dục toàn diện, tăng cường cơ sở vật chất trường học. Chú ý phát triển hệ thống các trường dạy nghề ở nông thôn, đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề cao, giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho nông dân, khuyến khích hình thành đa dạng các trường, lớp dạy nghề tư nhân.

3.2.5. Phát triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm cho người lao động

Khai thác có hiệu quả lợi thế tiềm năng nguồn lực con người đồng thời phát triển nguồn lực này đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và trình độ là một trong những giải pháp để thực hiện thành công công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn. Để phát triển bền vững nông nghiệp, nông thôn cần lấy giáo dục đào tạo làm đòn bẩy nhằm biến gánh nặng dân số nông thôn thành ưu thế nhân lực, xem đây là yếu tố quan trọng trong chiến lược công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn. Vì vậy, để quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn ở Phú Thọ đạt được mục tiêu đề ra, điều quan trọng hàng đầu, mang tính quyết định là nâng cao chất lượng lao động thích hợp với điều kiện kinh tế thị trường và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Một là, đào tạo nguồn nhân lực. Để có thể làm được điều đó cần tăng

ngân sách cho phát triển giáo dục, đào tạo ở nông thôn, đầu tư hơn nữa cho xây dựng cơ sở cho giáo dục đào tạo, đồng thời bồi dưỡng cho lực lượng cán bộ quản lý, giáo viên dạy nghề. Khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân đầu tư cho phát triển giáo dục thông qua các kênh huy động khác nhau. Xây dựng các chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho thanh niên, các chính sách khuyến học, tín dụng đào tạo. Tạo mọi điều kiện để thu hút nhân tài về khu vực nông thôn đầu tư, làm việc.

Tập trung đào tạo nghề cho lao động trẻ nông thôn, nghiệp vụ quản lý cho cán bộ hợp tác xã, chủ trang trại, chủ doanh nghiệp nông nghiệp, quản trị doanh nghiệp, cán bộ huyện, xã, cán bộ kỹ thuật. Đa dạng hoá các loại hình và ngành nghề đào tạo, chú trọng đào tạo các ngành kỹ thuật tập trung cho các chương trình nông lâm nghiệp trọng điểm của tỉnh (trồng trọt, chăn nuôi, thú y, bảo vệ thực vật, thuỷ sản, chế biến nông sản…).

Hai là, giải quyết việc làm và sử dụng nguồn nhân lực. Đẩy mạnh hoạt động của các trung tâm tư vấn giới thiệu việc làm, đồng thời mở rộng quan hệ kinh tế giữa các tỉnh trong và ngoài vùng, với nước ngoài, cũng như tiếp cận tri thức và nguồn vốn từ ngoài tỉnh.

Đa dạng hoá ngành nghề sản xuất kinh doanh, dịch vụ; đa dạng hóa việc làm và thu nhập. Phát triển mạnh mẽ các ngành nghề phi nông nghiệp sử dụng nhiều lao động ở nông thôn. Khôi phục và phát triển các ngành nghề truyền thống, các làng nghề gắn liền với đô thị hoá nông thôn, hình thành các thị trấn thị tứ. Cần có chính sách và cơ chế khuyến khích các hoạt động phi nông nghiệp để giải quyết từng bước tình trạng thiếu việc làm và việc làm có thu nhập thấp ở nông thôn hiện nay, hạn chế việc di chuyển quá mức lao động từ nông thôn ra thành thị. Cần bố trí cán bộ đúng ngành nghề, chuyên môn được đào tạo, đặc biệt ưu tiên cho các lĩnh vực sản xuất đang cần như chăn nuôi, thú y, thuỷ sản, chế biến nông sản.

3.2.6. Các giải pháp và điều kiện hỗ trợ khác

3.2.6.1. Chính sách tài chính

Có chính sách ưu tiên cho vay vốn phát triển trang trại, miễn, giảm thuế cho các hộ kinh doanh các cơ sở chế biến và tiêu thụ nông sản trong những năm đầu. Xây dựng cơ chế bảo hiểm nông sản để chủ động bù đắp thiệt hại khi có thiên tai hoặc khi giá cả biến động bất lợi.

Thực hiện chính sách đầu tư vốn, cho vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất đối với các hộ nghèo. Khai thác tốt các quỹ quốc gia về giải quyết việc làm, quỹ phục vụ người nghèo thông qua dự án hướng dẫn, phổ biến kỹ thuật, khuyến khích sản xuất, kinh doanh tạo việc làm cho người lao động, trước hết là các đối tượng thuộc diện chính sách. Tạo cơ hội và điều kiện cho người nghèo vươn lên thoát nghèo, được hưởng thụ các phúc lợi xã hội, từng bước nâng cao dân trí.

Huy động vốn và sử dụng vốn có hiệu quả là một trong những nhân tố quan trọng hàng đầu để chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn và đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông thôn. Trong vấn đề này vai trò của địa phương là hết sức quan trọng, bởi họ là người trực tiếp đầu tư và phát triển nông nghiệp, nông thôn, tạo môi trường thúc đẩy việc tái tích luỹ và thu hút các nguồn vốn để phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn. Vì vậy, cần phải tập trung vào các vấn đề sau:

- Tăng tỷ lệ vốn đầu tư từ ngân sách cho nông nghiệp, nông thôn phù hợp với yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Đây là kênh vốn hết sức quan trọng vì nguồn vốn từ ngân sách vừa là yếu tố vật chất để tăng cường cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp, vừa là để xây dựng và nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đồng thời đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Vốn đầu tư từ ngân sách còn tạo

ra động lực thu hút nguồn vốn đầu tư từ các thành phần kinh tế khác để đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Hơn thế, trong điều kiện hiện nay khi năng lực tích luỹ của các chủ thể kinh tế ở khu vực nông thôn còn thấp và nông nghiệp, nông thôn chưa phải là địa bàn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Thì vốn đầu tư từ ngân sách cần phải được tập trung ưu tiên vào lĩnh vực thuỷ lợi, giao thông, điện, thông tin liên lạc, các chương trình khoa học - kỹ thuật trọng điểm mang tính đột phá vào các vùng có lợi thế cạnh tranh trong việc phát triển vùng chuyên canh, sản xuất tập trung. Thực hiện quản lý chặt chẽ trong đầu tư, tránh lãng phí, thất thoát và khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, phân tán.

- Khai thác nguồn vốn trong khu vực kinh tế tư nhân ở nông thôn. Dù mới hình thành và phát triển, song khu vực kinh tế tư nhân đã đóng vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Khu vực kinh tế này đã khơi dậy tính sáng tạo, tinh thần sản xuất, kinh doanh của đông đảo nông dân và trở thành động lực quan trọng thúc đẩy việc đổi mới và đột phá trong tư duy kinh tế. Sự phát triển kinh tế tư nhân trong nông thôn đã góp phần giải phóng sức lao động, thúc đẩy phân công lao động xã hội và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại.

- Là một tỉnh với sản xuất nông nghiệp là chính, thu nhập thấp, tích luỹ trong dân thấp, việc thiếu vốn diễn ra thường xuyên, do vậy, việc thu hút các nguồn vốn từ bên ngoài vào phát triển kinh tế nông thôn có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với Phú Thọ. Tỉnh cần tạo môi trường thuận lợi, bình đẳng, thông thoáng hơn nữa cho các nhà đầu tư, các thành phần kinh tế tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Có chính sách ưu đãi hỗ trợ hợp lý, đồng thời cải cách thủ tục hành chính để thu hút đầu tư vào địa bàn tỉnh, tuy nhiên cần có lộ trình hợp lý và vững chắc.

- Yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp,

nông thôn Phú Thọ trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi một mặt tăng vốn đầu tư cả về lượng tuyệt đối và tỷ trọng, mặt khác phải đổi mới cơ cấu đầu tư. Cần phải tăng sức cạnh tranh trên thị trường và phát triển kinh tế nông thôn toàn diện và đồng bộ với một cơ cấu hợp lý. Cần tập trung vào các loại cây, con có năng suất, chất lượng cao, những mặt hàng có tính đột phá và giá trị gia tăng cao. Quan tâm đúng mức đến khôi phục các làng nghề truyền thống và phát triển các ngành nghề mới để tạo việc làm, thu hút lao động dôi dư từ nông nghiệp, tăng thu nhập cho nông dân. Giảm việc đầu tư dàn chải theo chiều rộng.

3.2.6.2. Chính sách ruộng đất

Tiến hành quy hoạch sử dụng đất, giao quyền sử dụng đất lâu dài cho nông dân; quản lý chặt chẽ, bảo vệ đất canh tác nhất là đất trồng lúa. Cần có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các hộ nông dân thực hiện chuyển đổi ruộng đất, thực hiện dồn điền, đổi thửa để tăng quy mô đất canh tác. Sửa đổi, bổ sung chính sách đền bù và ổn định cuộc sống, tạo việc làm cho các hộ nông dân ở những nơi chuyển đổi đất nông nghiệp sang xây dựng các khu công nghiệp, giao thông, đô thị.

3.2.6.3. Phát triển các làng nghề truyền thống, các làng nghề mới, xây dựng và hình thành các cụm công nghiệp làng nghề ở nông thôn

Phát triển kinh tế nông thôn theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, khuyến khích phát triển khu vực kinh tế dân doanh, nhất là các làng nghề truyền thống đóng vai trò là động lực hàng đầu trong thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Trong kinh tế nông thôn Phú Thọ hiện nay, làng nghề có vị trí rất quan trọng, nhiều làng nghề truyền thống phát triển mạnh và nhiều làng nghề mới ra đời, các làng nghề trở thành hạt nhân và động lực cho phát triển công nghiệp nông thôn. Tuy nhiên, còn nhiều tiềm năng vẫn chưa được khai thác và phát huy. Sự phục hồi và phát triển các làng nghề còn mang tính tự

phát chưa có tính định hướng và quy hoạch chiến lược phát triển tổng thể. Vì vậy, để có thể khai thác tốt những lợi thế tiềm năng, thời gian tới Phú Thọ cần:

- Nâng cao nhận thức về vai trò và vị trí của các làng nghề, cụm làng nghề trong điều kiện kinh tế thị trường đang hình thành và phát triển. Coi đó là hướng quan trọng khai thác tiềm năng, giải quyết việc làm cho người lao động ở nông thôn, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân nông thôn, nâng cao quỹ mua và sức mua của thị trường nông thôn, góp phần tăng trưởng kinh tế, đồng thời là nhân tố tích cực tạo nên sự phát triển bền vững kinh tế nông thôn.

- Phát triển các làng nghề, xây dựng các khu, cụm công nghiệp phải gắn với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông thôn tỉnh, nhằm khai thác tốt hơn các nguồn lực, nâng cao hiệu quả sản xuất ở nông thôn và đưa nông thôn Phú Thọ ngày càng phát triển theo hướng văn minh, hiện đại.

- Khôi phục và phát triển các làng nghề, cụm công nghiệp phải đặt trong cơ cấu kinh tế nông thôn hợp lý. Các ngành nghề phi nông nghiệp là bộ phận cấu thành của kinh tế nông thôn. Phát triển các làng nghề gắn với phát triển du lịch, gắn với phát triển nông thôn mới, giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống, bảo đảm phát triển bền vững.

- Đẩy mạnh công tác xây dựng quy hoạch phát triển làng nghề. Tiếp tục đổi mới chính sách và cơ chế quản lý thị trường đất đai, thị trường bất động sản. Mặt khác, cần hoàn thiện công cụ, biện pháp điều tiết các thị trường để tạo điều kiện góp phần ổn định sản xuất kinh doanh của các làng nghề, khu, cụm công nghiệp. Tăng quyền tự chủ cho các hộ, doanh nghiệp trong sử dụng đất để sản xuất kinh doanh các sản phẩm công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp.

- Đồng bộ hoá và cụ thể hoá chính sách đầu tư, hỗ trợ xây dựng các cụm công nghiệp làng nghề, đơn giản hoá thủ tục đăng ký đầu tư và phân định rõ