Với Các Tỉnh Có Tốc Độ Phát Triển Công Nghiệp Nhanh

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

ASXH đối với nông dân nói chung và nông dân bị thu hồi đất nói riêng là vấn đề vô cùng quan trọng. Trước hết ASXH góp phần ổn định đời sống người nông dân và gia đình họ đảm bảo an ninh nông thôn, thêm nữa tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư có hiệu quả hơn, tạo điều kiện để kinh tế đất nước nói chung và các tỉnh, thành phố phát triển bền vững. Trong những năm qua Đảng và Nhà nước đã rất quan tâm đến vấn đề ASXH cho nông dân thông qua nhiều nghị quyết chỉ thị, kết luận, nghị định… nổi bật nhất là Nghị quyết Trung ương 7 (khoá X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Đã ban hành nhiều chính sách nhằm khuyến khích và tạo điều kiện để người nông dân tham gia vào hệ thống ASXH. Cùng với cả nước tỉnh Bắc Ninh cũng rất chú trọng tới nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Trong điều kiện đẩy mạnh công nghiệp, Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản và tổ chức thực hiện có hiệu quả khá về lĩnh vực ASXH với nông dân nói chung đã bước đầu chú ý đến ASXH với nông dân diện thu hồi đất. Tuy nhiên do đây là vấn đề mới chưa có nhiều tỉnh triển khai thực hiện, hơn nữa Trung ương và Chính phủ cũng chưa có khung mẫu về ASXH với nông dân thuộc đối tượng bị thu hồi đất. Mặt khác, do nguồn tài chính còn khá hạn hẹp, vẫn phải hỗ trợ của Trung ương nên việc thực hiện các chính sách ASXH với người nông dân bị thu hồi đất chưa đem lại hiệu quả, thể hiện rõ nhất là mức độ bao phủ nhiều chính sách còn quá thấp (BHXH và BHYT tự nguyện).

Qua nghiên cứu về khung lý thuyết và kinh nghiệm thức tế ở các nước, đặc biệt các tỉnh lân cận có điều kiện tương đồng với Bắc Ninh, thực trạng ASXH với nông dân bị thu hồi đất tại Bắc Ninh trong những năm qua, tác giả luận án đã đưa ra quan điểm và phương hướng,các giải pháp xây dựng và hoàn thiện chính sách ASXH với họ trong thời gian tới. Vấn đề mấu chốt mang tính quyết định để thực hiện chính sách ASXH với người nông dân bị thu hồi đất để phát triển các KCN là nguồn tài chính, cộng với cơ chế, chính

sách mang tính chất khung từ Chính phủ làm cơ sở để các tỉnh thành phố triển khai thực hiện thuận lợi hơn.

Để thực hiện có hiệu quả hơn chính sách ASXH với nông dân bị thu hồi đất trong thời gian tới tác giả luận án kiến nghị:

1. Với Chính phủ và các cơ quan Trung ương

Sớm có định hướng về chính sách ASXH với nông dân bị thu hồi đất thông qua việc ban hành nghị định riêng về lĩnh vực này làm cơ sở pháp lý cho các tỉnh, thành phố triển khai với trách nhiệm bắt buộc đồng thời có những điều khoản khuyến khích các địa phương áp dụng ở mức cởi mở, có lợi hơn cho đối tượng thụ hưởng.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 198 trang tài liệu này.

Hỗ trợ nguồn tài chính cho các tỉnh, thành phố có nhiều đất nông nghiệp phải thu hồi chuyển đổi mục đích cho phát triển công nghiệp để đầu tư xây dựng nông thôn mới với tiến độ nhanh hơn các vùng nông thôn không có biến động về chuyển đổi đất nông nghiệp.

Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện về ASXH của nông dân bị thu hồi đất ở các địa phương để kịp thời chỉ đạo việc thực hiện theo đúng yêu cầu của Chính phủ.

2. Với các tỉnh có tốc độ phát triển công nghiệp nhanh

Giành nguồn kinh phí ưu tiên cho việc thực hiện ASXH với nông dân thông qua việc tích luỹ từ nguồn thu thuế tại các doanh nghiệp KCN, nguồn từ quỹ hỗ trợ đào tạo nghề và giải quyết việc làm của địa phương và các nguồn lực khác bảo đảm tổng chi cho ASXH cho nông dân bị thu hồi đất ngày càng cao, với quan điểm dù khó khăn song không để thiếu nguồn ngân sách chi ASXH theo số liệu đã tính toán ở mục 3.3.2.6 tại Chương 3 (cụ thể cho Bắc Ninh).Ưu tiên đầu tư xây dựng đạt tiêu chí nông thôn mới(cấp xã)với những địa phương đã bị thu hồi đất nông nghiệp từ 50% trở lên.

Cùng với việc quan tâm kinh phí, các cấp chính quyền phải tập trung chỉ đạo việc hoàn thiện các quy trình xây dựng chính sách, triển khai các dự

án khu công nghiệp, đô thị theo hướng dân chủ công khai có lộ trình và bước đi thích hợp, có sự tham gia của đối tượng thụ hưởng.

Các tỉnh, thành phố có nhiều đất nông nghiệp phải thu hồi cho phát triển công nghiệp đô thi cần có cuộc khảo sát, đánh giá ở mức độ rộng để qua đó sẽ có nhiều thông tin làm cơ sở sát thực cho việc hoạch định và ban hành chính sách ASXH đồng thời cần kiện toàn và tập huấn, kể cả đào tạo cho đội ngũ công chức, viên chức được phân công việc theo dõi và thực thi chính sách ASXH với nông dân bị thu hồi đất.

ASXH với nông dân đã là vấn đề khó, song ASXH xã hội với nông dân diện phải thu hồi đất cho quá trình phát triển công nghiệp lại càng khó khăn hơn. Những vấn đề nêu ra trên đây nếu được quan tâm giải quyết thì người nông dân bị thu hồi đất mới hy vọng có được đời sống và việc làm ổn định hơn kể cả trước mắt cũng như lâu dài, họ sẽ trực tiếp góp phần vào việc đưa đất nước phát triển một cách bền vững./.

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ

Các bài báo liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu của luận án

1. Nguyễn Tiến Nhường (2005). Nông nghiệp, nông thôn thị xã Bắc Ninh những thành tựu trong quá trình đô thị hoá. Tạp chí nông nghiệp và phát triển nông thôn tháng 11/2005.

2. Nguyễn Văn Nhường (2006) Chuyển đổi nghề nghiệp, đào tạo nghề phục vụ phát triển các KCN và ĐT ở tỉnh Bắc Ninh. (Tình hình thực hiện và những giải pháp chính sách). Tạp chí kinh tế và dự báo số 2/2006.

3. Nguyễn Tiến Nhường (2006). Hoàn thiện chính sách việc làm cho người lao động tại thành phố Bắc Ninh. Tạp chí xây dựng số 3/2006.

4. Nguyễn Văn Nhường (2006). Hoàn thiện chính sách việc làm cho người lao động tại thành phố Bắc Ninh giai đoạn 2006-2010. Luận án thạc sỹ kinh tế. Hà Nội năm 2006.

5. Nguyễn Văn Nhường (2009). Việc làm ,đời sống của người dân có đất nông nghiệp bị thu hồi để xây dựng các KCN ở tỉnh Bắc Ninh. Tạp chí kinh tế và dự báo số 23/2009.

6. Nguyễn Văn Nhường (2010). Bắc Ninh bảo đảm ASXH đối với nông dân vùng đã được thu hồi đất trong quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá. Tạp chí cộng sản (chuyên đề cơ sở) số 38 (tháng 2/2010).

Các nghiên cứu có liên quan đến luận án:

1. Nguyễn Tiến Nhường (2009). Một số đề xuất về chính sách ASXH nhằm ổn định đời sống người nông dân sau khi thu hồi đất nông nghiệp để xây dựng các KCN và ĐT. Chủ nhiệm đề tại cấp tỉnh năm 2009, (đã hoàn thành nghiệm thu).

2. Nguyễn Tiến Nhường (2008). Tham luận về chính sách ASXH đối với nông dân bị thu hồi đất trong quá trình CNH-ĐTH. Kỷ yếu Hội thảo khoa học: Chính sách của nhà nước đối với nông dân trong việc thực hiện các cam kết của WTO, tháng 11/2008.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu tiếng Việt

1. Mai Ngọc Anh (2009), An sinh xã hội đối với nông dân trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam, Luận án tiến sĩ kinh tế, Hà Nội 2009.

2. Ban chỉ đạo quy hoạch nông nghiệp và dồn điền đổi thửa tỉnh Bắc Ninh (2009), Quy hoạch vùng phát triển nông nghiệp tỉnh Bắc Ninh đến năm 2020.

3. Ban Dân vận Tỉnh uỷ Bắc Ninh (2009), Báo cáo kết quả khảo sát đời sống và việc làm hộ nông nghiệp bị thu hồi đất tại 16 thôn thuộc 8 xã của 6 huyện, thành phố thuộc tỉnh có nhiều đất nông nghiệp bị thu hồi, quý 2/2009.

4. Ban Dân vận Tỉnh uỷ Đồng Tháp (2008), Báo cáo kết quả khảo sát đời sống và việc làm của người nông dân sau thu hồi đất để xây dựng các khu công nghiệp, 2008.

5. Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Bắc Ninh (2010), Báo cáo khảo sát thăm dò dư luận xã hội, 4/2010.

6. Nguyễn Thanh Bình (2003), Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ quá trình CNH-HĐH nông thôn, Luận án tiến sĩ kinh tế, Hà Nội 2003.

7. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2007), Tăng trưởng và xoá đói giảm nghèo ở Việt Nam( thành tựu, thách thức và giải pháp), Hà Nội tháng 7 năm 2007.

8. Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội (2008), Hướng dẫn một số điều của Nghị định 190/2007/NĐ-CP, Thông tư 02/2008/TT-BLĐTBXH ngày 31/1/2008.

9. Bộ Y tế và Tài chính (2008), Hướng dẫn BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo, Thông tư liên tịch số 10/2008/TTLT- BYT-BTC ngày 24/9/2008.

10. Mai Văn Bưu và Phan Kim Chiến (2001), Quản lý nhà nước về kinh tế, NXB khoa học và kỹ thuật năm 2001.

11. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2003), Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật lao động và việc làm, Nghị định 39/2003/NĐ-CP, ngày 10/4/2003.

12. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2004), Bồi thường hỗ trợ và tái định cư, xác định giá đất, khung giá đất khi nhà nước thu hồi đất, Nghị định 188/2004/NĐ-CP.

13. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2004), Bồi thường hỗ trợ và tái định cư, xác định giá đất, khung giá đất khi nhà nước thu hồi đất, Nghị định 197/2004/NĐ-CP.

14. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2007), Bồi thường hỗ trợ và tái định cư, xác định giá đất, khung giá đất khi nhà nước thu hồi đất, Nghị định 123/2007/NĐ-CP.

15. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2007), Chính sách trợ giúp các đối tượng bảo trợ xã hội, Nghị định số 67/2007/NĐ- CP, ngày 13/4/2007.

16. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2007), Hướng dẫn một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện, Nghị định 190/2007/NĐ-CP, ngày 28/12/2007.

17. Chính phủ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam (2009), Bồi thường hỗ trợ và tái định cư, xác định giá đất, khung giá đất khi nhà nước thu hồi đất, Nghị định 69/2009/NĐ-CP.

18. Nguyễn Sinh Cúc (2008), Phát triển khu công nghiệp vùng đồng bằng sông hồngvà vấn đề nông dân mất đất nông nghiệp, Tạp chí Cộng sản số 789 tháng 7/2008, tr 56÷60.

19. Cục Thống kê Bắc Ninh (2004), Niên giám thống kê Bắc Ninh 2004.

20. Cục Thống kê Bắc Ninh (2007), Niên giám thống kê Bắc Ninh 2007.

21. Cục Thống kê Bắc Ninh (2009), Bắc Ninh 12 năm xây dựng và phát triển 1997- 2008.

22. Cục Thống kê Bắc Ninh (2009), Niên giám thống kê Bắc Ninh 2008.

23. Cục thống kê - Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh (2009), Báo cáo kết quả khảo sát hộ gia đình bị nhà nước thu hồi đất tỉnh Bắc Ninh từ năm 1997-2008, Báo cáo tháng 1/2009.

24. Mai Ngọc Cường (2005), Lịch sử các học thuyết kinh tế, NXB Thống kê 2005.

25. Mai Ngọc Cường (2006), Chính sách xã hội nông thôn- kinh nghiệm cộng hoà liên bang Đức và thực tiễn Việt Nam, NXB Lý luận chính trị 2006.

26. Mai Ngọc Cường (2009), Xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách ASXH ở Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, 2009.

27. Đại hội Đảng bộ Tỉnh Bắc Ninh (1997), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ 15.

28. Đại hội Đảng bộ Tỉnh Bắc Ninh (2001), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ 16.

29. Đại hội Đảng bộ Tỉnh Bắc Ninh (2005), Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ 17.

30. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX (2001), Nghị quyết Đại hội Đảng Toàn quốc lần thứ IX.

31. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX (2003), BCH Trung ương Đảng khoá IX , Nghị quyết TW7.

32. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X (2008), BCH Trung ương Đảng khoá X, Nghị quyết TW7.

33. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X (2009), BCH Trung ương Đảng khoá X, Nghị quyết TW9.

34. Nguyễn Văn Định (2005), Giáo trình bảo hiểm, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2005.

35. Nguyễn Văn Định (2008), Giáo trình ASXH, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân 2008.

36. Nguyễn Hữu Dũng (2005), Thị trường lao động và định hướng nghề nghiệp cho thanh niên, NXB Lao động- Xã hội 2005.

37. Nguyễn Hữu Dũng (2008), Thực hiện tốt chính sách ASXH với nông dân nước ta hiện nay, Tạp chí Cộng sản số 794 tháng 12/2008, tr50÷54.

38. Michael Epprecht Trần Thị Trâm Anh và Lê Quang Trung (2004), Đa dạng hoá thu nhập và nghèo ở vùng núi trung du Bắc Bộ Việt Nam (hình thức, xu hướng và kiến nghị chính sách), Ngân hàng hợp tác quốc tế Nhật Bản tài trợ cho nghiên cứu và xuất bản cuốn sách.

39. HĐND tỉnh bắc Ninh (2010), Quy định chế độ hỗ trợ đào tạo nghề trong các doanh nghiệp và xuất khẩu lao động tỉnh Bắc Ninh, Nghị quyết 154/2010/NQ-HĐND 16 ngày 6/5/2010.

40. HĐND tỉnh Bắc Ninh (2010), Về quy định trợ cấp xã hội hàng tháng đối với người cao tuổi tỉnh Bắc Ninh, Nghị quyết 155/2010/NQ-HĐND 16 ngày 6/5/2010.

41. Vũ Trọng Hồng (2008), Tăng trưởng kinh tế và sự phát triển bền vững nông nghiệp và nông thôn, Tạp chí Cộng sản số 22 tháng 10/2008, tr 12÷14.

42. Nguyễn Quốc Hùng (2006), Đổi mới chính sách về chuyển đổi mục đích sử dụng đất đai trong quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá ở Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2006.

43. Nguyễn Hải Hữu (2006), Phát triển hệ thống ASXH phù hợp với bối cảnh kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chuyên đề 8 của báo cáo đánh giá 20 năm đổi mới, Hà Nội tháng 4/2006.

44. Nguyễn Hải Hữu (2007), Báo cáo chuyên đề “Thực trạng trợ giúp xã hội và ưu đãi xã hội ở nước ta năm 2001- 2007 và khuyến