Khái Quát Về Giáo Dục Lý Luận Mác - Lênin Cho Học Viên Hệ Cao Cấp Ở Cộng

Kiên trì chủ nghĩa Mác, Tư tưởng Mao Trạch Đông, trọng tâm là lý luận Đẳng Tiểu Bình, thuyết “ba đại diện” của Giang Trạch Dân, thuyết “Xây dựng xã hội hài hòa” của Hồ Cẩm Đào. Mục đích của quá trình giảng dạy là giúp học viên nắm vững kiến thức để vận dụng vào công việc của mình. Từ kinh nghiệm của các trường Đảng ở Trung Quốc, tác giả đã có một vài kiến nghị về công tác giảng dạy trong các trường Đảng ở Việt Nam hiện nay. Những kết quả nghiên cứu của tác giả là những tư liệu quý, cho quá trình nghiên cứu của nghiên cứu sinh để đề xuất phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục lý luận Mác - Lênin cho cán bô, đảng viên phù hợp với thực tiễn của Lào hiện nay.

Trần Viết Quân trong luận án tiến sĩ, “Vấn đề bồi dưỡng thế giới quan duy vật biện chứng cho đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở tây nguyên hiện nay”[74], đưa ra cơ sở lý luận về thế giới quan duy vật biện chứng và tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thế giới quan duy vật biện chứng cho đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở Việt Nam; phân tích những tác động, thực trạng và vấn đề đặt ra. Theo tác giả, công tác bồi dưỡng thế giới quan duy vật biện chứng cho đội ngũ này gặp phải những khó khăn, hạn chế của họ về trình độ tư duy, trình độ văn hóa; khả năng, điều kiện, lực lượng thực hiện việc bồi dưỡng còn nhiều hạn chế. Như vậy, để công tác bồi dưỡng thế giới quan duy vật biện chứng cho đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở Tây Nguyên hiện nay phải gắn liền với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao dân trí cho cán bộ, đảng viên, nhân dân; phải gắn với việc giữ vững ổn định chính trị, thực hiện đại đoàn kết dân tộc; đồng thời cần phải đổi mới nội dung chương trình và phương pháp bồi dưỡng lý luận chính trị, bồi dưỡng văn hóa, khoa học. Vì thế, những phương hướng và giải pháp của tác giả rất có giá trị tham khảo để xây dựng nội dung cần thiết trong việc nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận Mác - Lênin cho cán bộ, đảng viên ở CHDCND Lào.

Ngoài ra còn có một số luận án, luận văn và các bài viết liên quan đến vấn

đề nghiên cứu trong các tạp chí và các bản tin khoa học với những giá trị nhất

định. Nhất là các công trình nghiên cứu trực tiếp về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt trong hệ thống chính trị từ góc độ và khía cạnh khác nhau trên cơ sở những tìm tòi nội hàm khái niệm có tính hệ thống về đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ kế cận. Các tác giả đã khái quát những

đặc điểm, xu hướng vận động, vị trí, vai trò của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ kế cận trong một số lĩnh vực nói chung, trong hệ thống đào tạo cán bộ hệ thống chính trị nói riêng, phân tích thực trạng những vấn đề giáo dục lý luận Mác - Lênin và những bất cập của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ kế cận tìm ra nguyên nhân và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở Lào trong giai đoạn hiện nay. Những kết quả mà các nhà khoa học đã đạt được có ý nghĩa tham khảo rất quan trọng. Tuy nhiên trong thời gian qua chưa có công trình nào chuyên nghiên cứu về giáo dục lý luận Mác - Lênin cho các cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ kế cận ở các tỉnh, huyện và các địa phương cũng như chất lượng của

đội ngũ cán bộ nghiên cứu, giảng dạy ở các Trường Chính trị và Hành chính tỉnh nước Cộng hòa Dân dân Nhân dân Lào một cách trực tiếp toàn diện và có hệ thống. Chính vì vậy, luận án trân trọng kế thừa những thành tựu nghiên cứu

đã có trước để đi sâu nghiên cứu vấn đề giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp ở các trường Chính trị và Hành chính nước Cộng hòa Dân dân Nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 181 trang tài liệu này.

Với những thành tựu khoa học mà các nhà khoa học đã đạt được trên

đây, nhìn chung đều nghiên cứu về nâng cao chất lượng công tác đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý ở một số lĩnh vực khác nhau hoặc các chủ thể có liên quan đến việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị của Đảng và Nhà nước. Mặc dù các công trình khoa học đã tiếp cận

đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ từ nhiều góc độ khác nhau, nhưng tựu chung lại, các nhà khoa học với tư cách là những chủ thể sáng tạo, nghiên cứu,

khảo sát, phân tích khái quát mọi vấn đề một cách khách quan, hướng vào giải quyết những vấn đề căn cốt của công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ với những mức độ khác nhau. Qua những công trình trên, có thể tổng quan lại một số điểm sau đây:

Thứ nhất, các nhà khoa học đã từ nhiều hướng tiếp cận khác nhau về giáo dục lý luận Mác - Lênin cũng như vai trò của giáo dục lý luận Mác - Lênin trong công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ kế cận trong hệ thống chính trị ở Việt Nam cũng như ở CHDCND Lào. Tuy nhiên, vấn đề giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp ở các Trường Chính trị và Hành chính nước CHDCND Lào còn ít được đề cập.

Thứ hai, từ việc xác định tầm quan trọng của lý luận Mác - Lênin đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ kế cận các nhà khoa học đã khảo sát, phân tích thực trạng công tác này ở Việt Nam và Lào hiện nay, vạch ra được những mặt tích cực và mặt hạn chế, những bất cập cùng với những nguyên nhân của nó. Trong đó đã có nhiều công trình tìm được những vấn đề nổi cộm của giáo dục lý luận Mác - Lênin trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý và cán bộ kế cận ở Việt Nam và Lào hiện nay. Tuy nhiên, việc

đề cập đến thực trạng giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp ở các Trường Chính trị và Hành chính nước CHDCND Lào còn chưa được đề cập. Đặc biệt những vấn đề như nội dung, chương trình, đội ngũ giảng viên làm công tác giáo dục lý luận Mác - Lênin còn chưa được phân tích, làm rõ.

Đây là những vấn đề sẽ được tác giả luận án tiếp tục đi sâu, làm rõ.

Thứ ba, các nhà nghiên cứu Việt Nam và Lào đã đề xuất nhiều giải pháp khác nhau cho việc nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận Mác - Lênin cho cán bộ, đảng viên ở tỉnh, huyện, v, v... ở Việt Nam cũng như ở CHDCND Lào nói chung. Tuy nhiên, những giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục lý luận Mác - Lênin cho đối tượng là học viên hệ cao cấp ở các Trường Chính trị và Hành chính nước CHDCND Lào còn ít được đề cập. Trong luận án, tác giả sẽ

đi sâu phân tích, đề xuất đồng bộ một số giải pháp cả về nội dung, chương trình, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất cho việc giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp ở các Trường Chính trị và Hành chính nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.

Chương 2

giáo dục lý luận mác - lênin cho học viên

hệ cao cấp ở các trường Chính trị và hành chính nước cộng hòa dân chủ nhân dân lào hiện nay - một số vấn đề lý luận

2.1. khái quát về giáo dục lý luận Mác - Lênin cho học viên hệ cao cấp ở cộng hòa dân chủ nhân lào hiện nay

2.1.1. Lý luận Mác - Lênin và những đặc trưng của lý luận Mác - Lênin

Chủ nghĩa Mác - Lênin và lý luận Mác - Lênin

Giáo dục lý luận Mác - Lênin có vai trò to lớn trong việc hình thành thế giới quan và phương pháp luận khoa học cho cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân. Giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin là nội dung quan trọng giúp cho học viên nắm vững những nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin và hiểu rõ đường lối chính sách của đảng, nắm vững được quy luật khách quan của quá trình cách mạng. Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ thành quả cách mạng xã hội chủ nghĩa, phát triển con người với tư cách là chủ thể của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Trong công cuộc xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước CHDCND Lào, một nhiệm vụ to lớn đang đặt ra là cùng với quá trình xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, phải từng bước xây dựng, hình thành thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa ở mỗi con người, ở mỗi cộng đồng trước hết là ở cán bộ, đảng viên. Đây là một nhiệm vụ đặt ra như một tất yếu lịch sử cho Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Lào, Đảng Nhân dân cách mạng Lào xác định “Giáo dục lý luận chính trị và tư tưởng của Đảng có vị trí, vai trò hết sức quan trọng đối với việc tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước cho cán bộ,

đảng viên và quần chúng nhân dân ”[119]. Do đó, Đảng Nhân dân Cách mạng Lào rất quan tâm đến công tác giáo dục lý luận chính trị, trước hết là thực hiện trong toàn Đảng và sau đó trong toàn thể xã hội tùy theo nhu cầu, trình độ của các đối tượng để có hình thức tiến hành phù hợp. Có thể nói, công tác giáo dục lý luận chính trị và tư tưởng đã góp phần to lớn vào sự nghiệp thành công của cách mạng và luôn luôn được Đảng Nhân dân cách mạng Lào tiến hành thường xuyên liên tục. Nghị quyết của Ban bí thư Trung ương Đảng (Khoá IV) “Về những nhiệm vụ trước mắt và quy cách chủ yếu của công tác giáo dục lý luận chính trị và tư tưởng đạt được những thành tựu đáng kể bằng các hình thức... đã bố trí cho cán bộ, đảng viên học tập các môn cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin và Đường lối chính sách của Đảng ”[118].

Chủ nghĩa Mác - Lênin không phải là tên gọi ngay từ đầu, thuật ngữ “Chủ nghĩa Mác” xuất hiện vào đầu những năm 80 của thế kỷ XIX [98, tr. 1508]. Sở dĩ lấy tên Mác vì chính Mác là người đặt nền móng đầu tiên xây dựng lên. Ph. Ăngghen đã viết: “Nếu không có Mác thì lý luận thật khó mà được như ngày nay. Vì vậy, lý luận đó mang tên Mác là điều chính đáng”[55, tr. 248]. Tháng 2 năm 1848, tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng cộng sản do C.Mác và Ph.Ăngghen viết được xuất bản lần đầu tiên tại Luân Đôn đã đánh dấu sự chín muồi ba bộ phận cấu thành của chủ nghĩa Mác.

Giữa những năm 20 của thế kỷ XX, thuật ngữ “Chủ nghĩa Mác - Lênin” xuất hiện ở Nga, nhấn mạnh sự kế tục xuất sắc chủ nghĩa Mác và đánh dấu một giai đoạn phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác của V.I. Lênin trong giai

đoạn cách mạng mới. I.V. Xtalin đã nhận xét và viết: “Chủ nghĩa Lênin là chủ nghĩa Mác trong thời đại chủ nghĩa đế quốc và cách mạng vô sản ” là sự “phát triển chủ nghĩa Mác trong những điều kiện mới”[103, tr.6], là hình thức cao của chủ nghĩa Mác. Từ đó, thuật ngữ chủ nghĩa Mác - Lênin đã được các

Đảng Cộng sản và công nhân quốc tế thừa nhận.

ë Việt Nam, vào năm 1924 người đầu tiên và sử dụng thuật ngữ chủ nghĩa

Mác chính là Nguyễn ¸i Quốc. Khi vận dụng chủ nghĩa Mác vào cách mạng Việt Nam, Người đã từng nhắc nhở: “Dù sao cũng không thể cấm bổ sung” cơ sở lịch sử “của chủ nghĩa Mác bằng cách đưa thêm vào đó những tư liệu mà Mác ở thời mình không thể có được”[58, tr. 465]. Còn thuật ngữ chủ nghĩa Mác - Lênin thì được Người dùng khi viết cuốn sách gối đầu giường cho những người cách mạng Việt Nam, cuốn “ Đường cách mệnh ” (1927). Trong đó, Người khẳng

định con đường cách mạng Việt Nam là “ phải theo chủ nghĩa Mã Khắc Tư và Lênin ”[59, tr. 280]. Như vậy, từ năm 1924, với sự cố gắng không mệt mỏi của Nguyễn ¸i Quốc, chủ nghĩa Mác - Lênin đã được truyền bá sâu rộng vào Việt Nam, cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành nền tảng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng và nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

ë Lào, kế tục sự nghiệp và sứ mệnh lịch sử của Đảng cộng sản Đông Dương do Hồ Chí Minh sáng lập, từ khi thành lập ( 22/3/1955 ) đến nay Đảng Nhân dân cách mạng Lào luôn luôn trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng, kim chỉ nam, vận dụng và phát triển một cách sáng tạo vào những điều kiện cụ thể ở Lào.

Để hoàn thành được sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp vô sản với tư cách là một giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất trong lịch sử, tất yếu phải có hệ tư tưởng của mình, phải trang bị cho mình vũ khí lý luận trong cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng nhân loại. Lênin nói, “Chỉ Đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiên phong”[46, tr.32]. Hệ tư tưởng của giai cấp vô sản chính là chủ nghĩa Mác - Lênin.

Chủ nghĩa Mác - Lênin với ba bộ phận lý luận cơ bản cấu thành là triết học, kinh tế chính trị học và chủ nghĩa xã hội khoa học là một học thuyết có hệ thống lý luận và phương pháp luận lôgíc chặt chẽ. Những phát kiến của các nhà sáng lập ra chủ nghĩa Mác-Lênin về quan điểm duy vật lịch sử, lý luận về

giá trị thặng dư, vai trò sứ mệnh của giai cấp vô sản là những phát kiến có ý nghĩa vạch thời đại mở ra con đường đi lên của các quốc gia dân tộc và của cả nhân loại. Những vấn đề chiến lược và sách lược của cách mạng vô sản, của con đường xây dựng xã hội chủ nghĩa được các ông đưa ra là những định hướng quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng xây dựng CNXH ở các nước khác nhau trên thế giới. Lý luận Mác - Lênin là “ cẩm nang” cho các Đảng Cộng sản và những người cách mạng trong quá trình suy nghĩ và tìm tòi giải pháp để giải quyết các vấn đề lịch sử cụ thể mà cuộc đấu tranh cách mạng của mỗi nước và của thời đại đặt ra.

Chủ nghĩa Mác - Lênin đã kế thừa tất cả những giá trị tư tưởng và văn hóa của nhân loại đã có trước đó, là sự khái quát, đúc kết những kinh nghiệm và tri thức lý luận trên các lĩnh vực khác nhau. Lý luận Mác - Lênin luôn luôn gắn liền với thực tiễn phong trào cách mạng, thực tiễn vận động của lịch sử, sự phát triển khoa học kỹ thuật, cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận chống lại các học thuyết tư sản, chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa xét lại, cải lương. Sức mạnh của lý luận Mác-Lênin chính là ở chỗ nó gắn bó hữu cơ với thực tiễn xã hội, được kiểm nghiệm, bổ sung và phát triển trong thực tiễn. Có thể thấy rằng, C.Mác và Ph.Ăngghen không xây dựng học thuyết của mình theo kiểu Hêghen, Ađam Smit hay Ricácđô, và đã đạt tới một hệ thống lý luận khoa học về triết học, kinh tế chính trị học và chủ nghĩa xã hội khoa học. Hệ thống lý luận đó không chỉ là quan điểm, lập trường của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin mà nó chính là thế giới quan, nhân sinh quan, quan điểm, lập trường của giai cấp vô sản trên toàn thế giới. Hệ thống lý luận ấy được mang tên Mác - Lênin.

Có thể hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin và lý luận Mác - Lênin có nội dung tương đồng với nhau, mặc dù không đồng nhất với nhau nhưng đều là học thuyết về cách mạng vô sản và con đường giải phóng giai cấp vô sản và quần chúng nhân dân lao động, xây dựng chế độ xã hội cộng sản chủ nghĩa, đồng thời khẳng định vai trò kế tục xuất sắc, sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác