Tri thức bản địa trong quản lý tài nguyên rừng góp phần bảo tồn đa dạng sinh học tại cộng đồng dân tộc thiểu số vùng đệm vườn quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An

giang

Đót

Lá

giong

Măng

rừng

Các

loại rau, củ

Chuối

rừng

Các loại

nấm

Môn

rừng

Động vật

rừng

Mật

ong

Rễ hoằng

đắng

Thiên niên

kiện

Cam

Có thể bạn quan tâm!

Những Cơ Hội Và Thách Thức Của Việc Áp Dụng Tri Thức Bản Địa Của Cộng Đồng Người Đan Lai Trong Quản Lý Tnr Ở Địa Phương
Đề Xuất Các Giải Pháp Kỹ Thuật Góp Phần Bảo Tồn Đdsh, Phát Triển Và Sử Dụng Hợp Lý Lsng Đồng Thời Nâng Cao Đời Sống Cộng Đồng Dựa Vào Kết
Danh Sách Cán Bộ Ubnd Xã Châu Khê Tham Gia Thảo Luận Nhóm
Tri thức bản địa trong quản lý tài nguyên rừng góp phần bảo tồn đa dạng sinh học tại cộng đồng dân tộc thiểu số vùng đệm vườn quốc gia Pù Mát, tỉnh Nghệ An - 14

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

thảo

Sâm

đại hành

Chân

chim

Lá khôi

tía

Riểng

rừng

Củi

Cây

cảnh

“Nguồn: [Điều tra phóng vấn năm 2014]”

Ghi chú: (++) Thời điểm khai thác tập trung

(+) Thời điểm khai thác thông thường

Phụ lục 11. Đề xuất kỹ thuật khai thác một số LSNG bền vững

Loài LSNG	Thời vụ khai thác	Đề xuất kỹ thuật khai thác LSNG bền vững
1	Các loại Mây	Tháng 3-9	- Lượng khai thác trong mỗi lần không được
		và rải rác	vượt quá lượng tăng trưởng.
		tháng 11	- Chỉ khai thác với các bụi từ 6 cây có triển vọng
		– 2	trở lên. Dùng dao hoặc rựa chặt những cây có
			L≥5m và chiều cao gốc chặt Hc= 40÷50cm.
			Không được cắt đọt Mây non làm thức ăn.

Nứa	Tháng 3-8		Dùng dao hoặc rựa chọn những cây già, không chặt cây non và không phát bỏ các cây không lấy bên ngoài bụi. Gốc chặt Hc≤40cm.
3	Măng	Tháng 10	8-	- Dùng dao cắt măng non cao khoảng 20-40cm, nhưng phải giữ lại tối thiếu 3-4 cây Măng để phát triển thành cây mẹ, đảm bảo cho việc duy trì Măng trong mùa sau.
4	Mật ong	Tháng 3-7		- Xông khói đuổi ong để lấy mật, không được chặt cây. Không được dung lửa để đốt ong lấy mật. - Khi lấy người khác đánh dấu ở gốc cây thì không được lấy.
5	Đót	Tháng 2	12-	Dùng liềm cát ngang thân, bóc lấy bông phơi khô đưa vào bảo quản nơi khô ráo hoặc đem tiêu thụ.
6	Thiên kiện	nhiên	Tháng 1-2	Chỉ chọn những cây già, để lại cây non để gieo giống. Dùng cuốc đào lấy than củ, trừ lại phần than sát với cuống và lá lấp đất lại.
7	Nấm	Tháng 3-5		Dùng tay, dao cắt lấy than, không bẻ cả giá thể.
8	Tiêu rừng	Mùa quả	có	Chỉ thu hái và lượm các quả rơi trên mặt đất. Nghiêm cấm hành vi chặt cây để lấy quả.
9	Lá dong	Tháng 2	12-	Dùng dao hoặc liềm để cắt lá, không cắt những lá còn quá non và không chặt cả cây.

Chuối rừng	Quanh năm	Dùng dao cắt bắp và than. Chừa lại một số cây để giống.
11	Dâu gia	Tháng 7-8	Dùng dao cắt những chùm đã chín, chỉ được trèo để hái quả. Nghiêm cấm chặt phá cây để lấy quả.
12	Môn rừng	Quanh năm	Dùng dao cắt lấy phần trên của thân cây, không nhổ hoặc dùng cuốc đào hết cả cây.
13	Củ mài	Tháng 6- 10	Dung xuống để đào củ. Chỉ đào với các dây Mài đã có quả khô.
14	Lan rừng	Tháng 1-2	Thu hái cả cây (nhánh Lan), nghiêm cấm chặt hạ cây gỗ để lấy.
15	Gà rừng	Quanh năm	- Dùng bẫy để săn và nghiêm cấm săn bắt trong mùa sinh sản. - Tránh nhầm lẫn và không được bẫy các loài Trĩ sao, Lôi lam mào trắng, Lôi Trắng, Trĩ bạc, Tiền Mặt đỏ.
16	Rắn	Quanh năm	Dung tay và các công cụ chuyên dụng truyền thống. Cấm săn bắt các loại quy định trong sách Đỏ.
17	Cá, tôm, cua, ốc	Quanh năm	- Bắt bằng các công cụ truyền thống (trúm, vó, xúc…) - Không dùng các phươn thức săn bắt theo hình thức mang tính chất hủy diệt: điện, chất nổ,..Không khai thác vào mùa sinh sản.

Ghi chú: L: chiều cao (dài) cây, Hc: chiều cao gốc chặt

Phụ lục 12. Khả năng gây trồng một số loại cây chú yếu tại khu vực nghiên cứu

Tên loài cây	Nơi đề xuất trồng	Phương thức trồng
1	Tre, mét	Trồng bổ sung vào các khoảng trồng trên diện tích đã trồng.	Gốc, hom
2	Các loại Mây	Rừng tái sinh, trồng xen với đồi Tre, Mét.	Hạt, cây con ươm
3	Cọ	Vườn nhà, ven đường thôn bản	Gốc
4	Gừng, Xả, Riềng	Vườn nhà	Củ
5	Môn thục	Đất trống ven ruộng, ven suối.	Củ
6	Các loại cây thuốc: Mã đề, rau má…	Vườn nhà, rừng tái sinh	Cây con, hạt
7	Đót	Vườn, Sườn đồi bỏ hoang	Hạt, tách gốc

Phụ lục 13. Phân tích thuận lợi, khó khăn và kiến nghị trong việc phát huy kinh nghiệm khai thác và sử dụng TNR của cộng đồng người Đan Lai tại

xã Châu Khê

Thuận lợi

Khó khăn

Kiến nghị

- Còn lưu giữ các vật dụng

- Người dân có kinh nghiệm khai thác và sử dụng một số LS

- Có thể tìm kiếm cây

- Thiếu vật liệu

- Thiếu các kiến thức sản xuất mới

- Nhiều loại cây thuốc

không tự trồng được

- Sử dụng các công cụ cũ (sửa)

- Cần duy trì các kinh nghiệm sản xuất, phổ biến

và hướng dẫn các kiến

thuốc trên rừng

- Thiếu vốn mở rộng trồng	thức kỹ thuật mới (như:
- Có nguồn tài nguyên đất	cây mới	giống, phân bón, cho vay
rừng dồi dào thuận lợi cho	- Dân số đông, tốc độ tăng	vốn).
việc trồng các loại LSNG	dân số nhanh	- Thử nghiệm trồng một
gỗ như: cây gia vị, cây	- Khó học hỏi, truyền lại	số cây thuốc trong vườn
nguyên liệu…	các kinh nghiệm	nhà