Kế Toán Tập Hợp Chi Phí Sản Xuất Trong Doanh Nghiệp Xây

Phương pháp này áp dụng khi một loại chi phí có liên quan đến nhiều đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất (CPSX), không thể tập hợp trực tiếp cho từng đối tượng. Trường hợp này phải lựa chọn tiêu thức hợp lý để tiến hành phân bổ chi phí cho từng đối tượng liên quan theo công thức.

Ci = Ti

x ti

Trong đó - Ci: Chi phí sản xuất phân bổ cho đối tượng thứ i.

- C: Tổng chi phí sản xuất cần phân bổ

- Ti: Tổng đại lượng tiêu chuẩn dùng để phân bổ.

- ti: Đại lượng của tiêu chuẩn dùng để phân bổ của đối tượng i

1.3.1.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong Doanh nghiệp xây

dựng cơ bản theo chế độ kế toán hiện hành.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 90 trang tài liệu này.

Đối với Doanh nghiệp xây lắp, do đặc điểm sản phẩm, ngành nghề riêng biệt: Các sản phẩm xay lắp thường mang tính đơn chiếc với quy mô lớn, quy trình công nghệ phức tạp nên theo QĐ 1864/1998/QĐ-BTC ban hành ngày 16/12/1998 về chế độ kế toán áp dụng cho doanh nghiệp xây lắp thì trong hệ thống tài khoản đã bỏ và thay thế một số tài khoản, trong đó bỏ TK611- “Mua hàng”; TK631 “Giá thàn sản xuất”. Vì thế cơ bản chỉ tồn tại và được áp dụng phương pháp KKTX.

1.3.1.3.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.

*TK sử dụng:

Để phản ánh chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (CP NVLTT), kế toán sử dụng TK621 “Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp”. TK này được sản xuất để tập hợp các chi phí nguyên liệu, vật liệu sản xuất trực tiếp cho hoạt động xây lắp các CT, HMCT hoặc thực hiện lao vụ, dịch vụ của Doanh nghiệp xây lắp phát sinh trong kỳ, TK này được mở chi tiết cho

từng đối tượng tập hợp chi phí và cuối kỳ kết chuyển sang TK 154 “Chi

phí sản xuất kinh doanh dở dang’

1.3.1.3.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp

- Tài khoản sử dụng:

Để hạch toán chi phí nhân công trực tiếp (CP NCTT), kế toán sử dụng TK 622 “Chi phí nhân công trực tiếp”. TK này được dùng để phản ánh các khoản tiền lương phải trả cho công nhân trực tiếp xây lắp các CT; công nhân phục vụ xây dựng và lắp đặt gồm cả tiền lương của công nhân vận chuyển, bốc dỡ vật liệu trong phạm vi mặt bằng xây dựng, công nhân chuẩn bị thi công và thu dọn công trường…

Sơ đồ 1: sơ đồ hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

Xuất kho nguyên vật liệu dùng cho SX

Cuối kỳ kết chuyển

TK111,112 331,141

TK133

NVL mua sử dụng ngay cho SX

Thuế

GTGT K.trừ

Phế liệu thu hồi, vật liệu dùng không hết

TK152 TK621 TK154

Sơ đồ 2: Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp

Cuối kỳ kết chuyển

TK335

Trích trước tiền lương nghỉ phép của CNSX

TK141

Tạm ứng CPNC về giao khoán xây lắp

TK334 TK622 TK154

1.3.1.3.3. Kế toán chi phí sử dụng máy thi công.

* Tài khoản sử dụng:

Để phản ánh chi phí liên quan đến máy thi công, kế toán sử dụng TK 623 “Chi phí sử dụng máy thi công” TK này được dùng để tập hợp và phân bổ chi phí sử dụng xe, máy thi công phục vụ trực tiếp cho hoạt động xây lắp theo phương pháp thi công hỗn hợp.

Trong trường hợp Doanh nghiệp thực hiện xây lắp CT hoàn toàn bằng máy thì không sử dụng TK623 mà kế toán phản ánh trực tiếp vào TK 621, TK622, TK627. Mặt khác, các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ tính theo tiền lương công nhân sử dụng máy thi công và tiền ca cũng không hạch toán vào TK này mà phản ánh trên TK627 “Chi phí sản xuất chung”

Sơ đồ 03: Sơ đồ kế toán tập hợp và phân bổ chi phí sử

dụng máy thi công .

TK 334, TK623 TK 154

T. lương CN điều khiển

TK 152, 153, 111, 333

Chi phí NVL

TK 133

K/c hoặc phân bổ CP sử dụng MCT

TK 214

Thuế GTGT khấu trừ

Chi phí KH xe, máy thi

TK 331, 111, 142

Chi phí dịch vụ mua ngoài

TK 133

Thuế GTGT

TK 111, 112, 331

Chi phí bằng tiền khác

1.3.1.3.4. Kế toán chi phí sản xuất chung.

* Tài khoản sử dụng:

Để tập hợp chi phí sản xuất chung (CPSXC), kế toán sử dụng TK 627- “Chi phí sản xuất chung”. Tài khoản này dùng để phản ánh CPSX của đội, công trường xây dựng gồm: Lương nhân viên quản lý đội xây dựng, các khoản trích theo lương của công nhân trực tiếp sản xuất và của nhân viên quản lý đội như : BHXH, BHYT, KPCĐ, khấu hao TSCĐ, các chi phí khác dùng cho hoạt động của tổ, đội.

Quy trình hạch toán được thể hiện qua sơ đồ sau:

Sơ đồ 4: Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung

TK 334 TK627

TK154

Chi phí NV quản lý

TK 338

Các khoản trích theo lương của CNXL, sử dụng MCT,

K/c hoặc phân bổ CPSXC

TK 152, 153, 142

Chi phí V. liệu, CCDC

TK 331, 141

Chi phí dịch vụ mua ngoài

TK 133

Thuế GTGT Khấu trừ

TK 111, 112

Chi phí bắng tiền khác

1.3.1.3.5. Tổng hợp chi phí sản xuất sản phẩm xây lắp.

Chi phí sản xuất sau khi tập hợp riêng từng khoản mục: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sử dụng máy thi công và chi phí sản xuất chung cần được kết chuyển sang TK154 để tính giá thành. TK 154 “Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang” dùng để tổng hợp CPSX phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm.

TK 154 được mở chi tiết cho từng đối tượng tập hợp CPSX (theo địa điểm phát sinh, từng công CT, HMCT…)

Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số TK liên quan khác như: TK

111, TK 632…

Sơ đồ 05: Sơ đồ kế toán tổng hợp chi phí sản xuất toàn Doanh nghiệp

TK 621 TK 154 TK 152,

Cuối kỳ kết chuyển

Các khoản giảm giá thành

TK 622

Cuối kỳ kết chuyển

TK 623

Giá thành C.trình XL hoàn thành bàn giao

TK 623

Cuối kỳ k/c hoặc phân bổ

TK627

Cuối kỳ k/c hoặc phân bổ

1.3.2. Đánh giá sản phẩm dở dang trong Doanh nghiệp xây lắp.

Sản phẩm dở dang trong Doanh nghiệp xây lắp có thể là CT, HMCT chưa hoàn thành hay khối lượng xây lắp chưa được bên chủ đầu tư nghiệm thu hoặc chấp nhận thanh toán.

Đánh giá sản phẩm dở dang (SPDD) cuối kỳ là tính toán, xác định phần CPSX mà SPDD cuối kỳ phải gánh chịu. Việc đánh giá chính xác SPDD cuối kỳ là điều kiện quan trọng để tính chính xác giá thành sản phẩm.

Hiện nay, trong các doanh nghiệp sản xuất, SPDD cuối kỳ có thể được đánh giá theo một trong các các sau đây.

+ Đánh giá SPDD cuối kỳ theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.

+ Đánh giá SPDD cuối kỳ theo khối lượng hoàn thành tương đương.

+ Đánh giá SPDD cuối kỳ theo chi phí định mức.

Thông thường SPDD cuối kỳ trong Doanh nghiệp xây lắp được xác định bằng phương pháp kiểm kê khối lượng cuối kỳ. Việc tính giá thành giá trị sản phẩm làm dở trong XDCB phụ thuộc vào phương thức thanh toán khối lượng xây lắp hoàn thành giữa người nhận thầu và người giao thầu.

* Nếu sản phẩm xây lắp qui định giao thanh toán sau khi đã hoàn thành toàn bộ thì CT, HMCT được coi là SPDD, toàn bộ CPSX phát sinh thuộc CT, HMCT đó đều là chi phí của SPDD. Khi CT, HMCT đó hoàn thành bàn giao thanh toán thì toàn bộ CPSX đã phát sinh tính vào giá thành sản phẩm.

* Nếu những CT, HMCT được bàn giao thanh toán theo từng giai đoạn thì những giai đoạn xây lắp dở dang chưa bàn giao thanh toán là SPDD, CPSX phát sinh trong kỳ sẽ được tính toán một phần cho SPDD cuối kỳ theo tỷ lệ dự toán CT, HMCT.

Công thức:

CP thực tế khối

CP thực tế KL XL DD đầu kỳ

CP thực tến KL

+ XL thực hiện

trong kỳ

CP của KL

cuối kỳ

lượng XL DD = cuối kỳ

CP của KL XL

HT bàn giao + trong kỳ

CP của KLXLDD cuối kỳ theo giá dự toán

theo giá dự

toán