Thực trạng quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH



NGUYỄN HỒ QUỲNH GIAO

THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO THÔNG TIN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

Á CHÂU

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60340201

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 94 trang tài liệu này.

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS HOÀNG ĐỨC

TP.HỒ CHÍ MINH – NĂM 2013

Tôi xin cam đoan Luận văn cao học này là do chính tôi nghiên cứu và thực hiện. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chính xác.

NGUYỄN HỒ QUỲNH GIAO

Học viên Cao học khóa 21

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 60340201

Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn Thầy Hoàng Đức đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn chỉnh luận văn tốt nghiệp này, cũng như gửi lời cảm ơn đến các Thầy – Cô, đặc biệt là Thầy Cô khoa Ngân hàng – Trường đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đã tận tình và truyền đạt cho tôi những kiến thức quý giá trong cả khóa học.

Sau cùng, tôi xin cảm ơn các bạn trong lớp cao học Ngân hàng đêm 1 – K21 và các bạn lớp cao học khóa trước đã chia sẻ những kiến thức mới mẻ cũng như thông tin bổ ích để tôi có thể hoàn thành luận văn.

Trân trọng!

MỤC LỤC

Mở đầu 1

Danh mục bảng biều 3

Danh mục các từ viết tắt 4

Chương I: Tổng quan về thông tin, rủi ro thông tin, quản lý rủi ro thông tin và hoạt động quản trị 5

1.1 Thông tin, rủi ro thông tin 5

1.1.1 Khái niệm thông tin, rủi ro thông tin, tiêu chí đo lường rủi ro thông tin 5

1.1.2 Quản lý rủi ro thông tin 8

1.1.3 Mô hình và chiến lược quản lý rủi ro thông tin 9

1.2 Hoạt động quản trị 16

1.2.1 Khái niệm 16

1.2.2 Mục tiêu của hoạt động quản trị 18

1.2.3 Các tiêu chí xác định mục tiêu của hoạt động quản trị 20

1.3 Mối quan hệ giữa quản lý rủi ro thông tin với hoạt động quản trị của ngân hàng thương mại 22

1.4 Hiệu quả quản lý rủi ro thông tin của ngân hàng thương mại 23

1.4.1 Khái niệm hiệu quả quản lý rủi ro thông tin 23

1.4.2 Các tiêu chí xác định hiệu quả quản lý rủi ro thông tin 24

1.4.3 Ý nghĩa hiệu quả quản lý rủi ro thông tin của ngân hàng thương mại 26

1.4.3.1 Đối với hoạt động quản trị của ngân hàng thương mại 26

1.4.3.2 Đối với thị trường 27

1.4.3.3 Đối với nền kinh tế 27

1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý rủi ro thông tin 28

1.6 Kinh nghiệm quản lý rủi ro thông tin của các doanh nghiệp trên thế giới 31

Kết luận chương 1 33

Chương II: Thực trạng về quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 34

2.1 Tồng quan về ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 34

2.1.1 Lịch sử ra đời 34

2.1.2 Cơ cấu tổ chức 38

2.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2008 đến 2012 39

2.2 Thực trạng quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần

Á Châu 42

2.2.1 Thực trạng thực hiện quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 42

2.2.2 Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu và rủi ro thông tin năm 2003 44

2.2.3 Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu và rủi ro thông tin năm 2012 48

2.2.4 Nhận xét về hoạt động quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 53

2.2.4.1 Những kết quả đạt được 53

2.2.4.2 Những hạn chế và nguyên nhân 59

Kết luận chương 2 61

Chương III: Giải pháp nâng cao quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 63

3.1 Định hướng phát triển của ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu đến năm 2015

- 2020 .................................................................................................................... 63 3.1.1 Định hướng phát triển chung ................................................................... 63

3.1.2 Định hướng quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 65

3.2 Giải pháp nâng cao quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 67

3.2.1 Nhóm giải pháp từ ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu 67

3.2.2 Nhóm giải pháp hỗ trợ 72

3.2.2.1 Đối với ngân hàng nhà nước 72

3.2.2.2 Đối với chính phủ 74

3.2.2.3 Đối với các cơ quan, đơn vị có liên quan 75

Kết luận chương 3 76

Kết luận chung 78

Tài liệu tham khảo 80

Mở đầu‌

1. Lý do chọn đề tài: Ngày nay hoạt động ngân hàng đang không ngừng phát triển. Sự phát triển đó có thể nhận thấy trên tất cả các phương diện, từ sự ra đời của các sản phẩm dịch vụ mới cho tới sự xuất hiện của các tập đoàn ngân hàng có quy mô toàn cầu được tạo ra từ làn sóng sáp nhập, hợp nhất. Tất cả nhưng diễn biến đó xảy ra nhanh hơn nhưng gì mà chúng ta biết. Do đó để một ngân hoạt động hiệu quả, dẫn đầu trong thị trường tài chính cần có được đường lối quản trị sáng suốt, linh hoạt và dễ dàng thay đổi trong từng thời kỳ. Muốn đạt được điều đó không chỉ phụ thuộc vào bộ máy tổ chức, công nghệ, sản phẩm, dịch vụ độc đáo mà còn thể hiện ở cách xử lý, quản lý và phản hồi thông tin của ngân hàng với thị trường. Hiện tại, công việc này vẫn chưa được các ngân hàng quan tâm và thực hiện tốt. Ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) Á Châu (ACB) là một trong những ngân hàng TMCP hàng đầu tại Việt Nam và cũng là ngân hàng duy nhất trải qua hai lần biến cố thông tin lớn trong suốt quá trình hoạt động của mình từ khi thành lập cho đến nay. Tuy nhiên, ACB đã nhanh chóng có những phản ứng với rủi ro thông tin thị trường cũng nhưng đưa ra hướng quản lý, xử lý rủi ro thông tin hợp lý đã giúp ACB phục hồi được sau mỗi lần xảy ra sự cố. Nhưng việc gặp phải nhưng sự cố tương tự như vậy là không thể dự đoán trước, do đó “Thực trạng quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu” được tôi lựa chọn làm đề tài.

2. Mục tiêu nghiên cứu: tìm hiểu về thông tin, rủi ro thông tin, hậu quả của rủi ro thông tin, tầm quan trọng của quản lý rủi ro thông tin. Từ đó phân tích mối quan hệ giữa quản lý rủi ro thông tin với hoạt động quản trị của Ngân hàng nói chung và tại thương mại cổ phần Á Châu nói riêng. Qua bài nghiên cứu thấy được mối quan hệ hai chiều giữa quản lý rủi ro thông tin và hoạt động quản trị ngân hàng.

3. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý rủi ro thông tin tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

4. Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động của toàn bộ hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu trong các lần xảy ra sự cố năm 2003 và năm 2012. Rủi ro thông tin xảy ra lần đầu tiên tại ACB rõ nét nhất chính là sự kiện của Ngân hàng

thương mại cổ phẩn Á Châu vào năm 2003 và đã cho các nhà quàn trị ngân hàng thấy được tầm quan trọng của quán lý rủi ro thông tin và định hướng cho các nhà quản trị hình thành khái niệm quản lý rủi ro thông tin. Mặt khác, sự cố rủi ro thông tin năm 2012 một lần nữa khẳng định việc có một bộ phận quản lý rủi ro thông tin là cần thiết.‌‌

5. Phương pháp nghiên cứu: Trong bài nghiên cứu này tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính nhằm đánh giá hoạt động quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu. Hiện tại, khái niệm về quản lý rủi ro thông tin còn đang trong giai đoạn hoàn chỉnh những khái niệm và những chuỗi sự kiện liên quan nên việc sử dụng phương pháp định tính là tương đối phù hợp.

6. Kết quả nghiên cứu:

- Đưa ra khái niệm căn bản về rủi ro thông tin, hậu quả mà rủi ro thông tin mang lại. Nếu không có được sự quản lý rủi ro thông tin hiệu quả thì tổn thất cuối cùng là vô cùng to lớn, có thể gây ra sự sụp đổ cho một doanh nghiệp ngay cả những tổ chức trước đó đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ.

- Có được cái nhìn mới về những mô hình quản lý rủi ro thông tin đương đại và định hình được cách thức quản lý rủi ro thông tin hiệu quả cho những tổ chức tại Việt Nam.

- Quản lý rủi ro thông tin trong hoạt động quản trị của ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu trong hai lần xảy ra rủi ro thông tin năm 2003 và 2012.

- Từ những phân tích về hiện trạng quản lý rủi ro thông tin tại ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu để đưa ra những giải pháp giúp hoàn thiện quản lý rủi ro thông tin trong hoạt động quản trị của ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu, cũng như vai trò quan trọng của ngân hàng nhà nước, chính phủ và các tổ chức ban ngành liên quan trong công tác hỗ trợ ngân hàng đang xảy ra rủi ro thông tin.