Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản tại Hải Phòng - Thực trạng và giải pháp

thành lập các công ty cổ phần có vốn ĐTNN chắc chắn sẽ tạo kênh thu hút vốn ĐTNN mới vào các dự án phát triển đô thị hay các KCN, KCX…Với qui mô các ngành đó nên có các biện pháp thu hút vốn FDI bằng việc cho phép các nhà ĐTNN hợp tác cùng các nhà đầu tư Việt Nam thành lập công ty cổ phần ĐTNN, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu hút thêm vốn đầu tư từ nguồn trong nước lẫn nguồn nước ngoài thông qua phát hành trái phiếu, cổ phiếu trong khuôn khổ pháp luật qui định. Đồng thời đây cũng là biện pháp quan trọng khắc phục tình trạng thiếu mặt bằng xây dựng cơ sở cho các nhà đầu tư - vấn đề nổi cộm nhất hiện nay, có thể tận dụng ngay mặt bằng của các công ty trong nước.

Bên cạnh đó cần có mô hình mới về tổ chức quản lý các dự án FDI vào lĩnh vực BĐS của các tập đoàn lớn tại Hải Phòng. Bởi thực tế, nhiều tập đoàn BĐS lớn như The Lion Group của Malaysia hay Amco - Mibaek của Hàn Quốc,... có những dự án FDI vào lĩnh vực BĐS lớn tại Hải Phòng, mỗi dự án có bộ máy điều hành riêng hoạt động kinh doanh độc lập, gây khó khăn cho việc quản lý, điều hành theo chiến lược chung của tập đoàn. Do đó việc thành lập công ty quản lý trở thành nhu cầu chính đáng của một số tập đoàn có nhiều dự án đầu tư tại Hải Phòng, đây cũng là hình thức quản lý được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới. Cần mở rộng các hình thức BOT, BTO, BT để giải quyết tình trạng thiếu vốn trong việc phát triển nhanh kết cấu hạ tầng.

3.3.3 Nâng cao chất lượng quy hoạch đầu tư phát triển bất động sản

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và phê duyệt các quy hoạch còn thiếu; rà soát để định kỳ bổ sung, điều chỉnh các quy hoạch đã lạc hậu nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong việc xác định và xây dựng dự án.

Quán triệt và thực hiện thống nhất các quy định mới của luật Đầu tư trong công tác quy hoạch, đảm bảo việc xây dựng các quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm phù hợp với các cam kết quốc tế.

Hoàn chỉnh quy hoạch sử dụng đất, công bố rộng rãi quy hoạch, tạo điều kiện để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng cho các dự án đầu tư. Hoàn thành đề

án điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố đến năm 2025. Triển khai thực hiện đề án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, đề án cải tạo chung cư cũ. Thúc đẩy thực hiện các dự án phát triển nhà, khu đô thị đã được giao đất, dự án nâng cấp đô thị, duy trì và nâng cao chất lượng các tuyến đường kiểu mẫu. Tập trung cao cho công tác bồi thường giải phóng mặt bằng nhằm tạo điều kiện về mặt bằng, thủ tục, ưu đãi cho các doanh nghiệp phát triển. Tăng cường công tác giám sát đánh giá đầu tư xây dựng cơ bản, kịp thời phát hiện những sai phạm và có biện pháp xử lý nghiêm minh nhằm ngăn chặn tình trạng thất thoát, lãng phí. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn xây dựng cơ bản, vốn FDI, xây dựng khu tái định cư để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng.

3.3.4 Cải thiện cơ sở hạ tầng

Chất lượng cơ sở hạ tầng và các dịch vụ cung cấp cho hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư nước ngoài (cơ sở hạ tầng "cứng" và "mềm") là các yếu tố có tác động mạnh hơn cả chính sách khuyến khích của nước chủ nhà. Sự phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ sẽ tạo ra những điều kiện thuận lợi và giảm chi phí phát sinh cho hoạt động đầu tư.

Kinh nghiệm của Đà Nẵng cho thấy, việc phát triển cơ sở hạ tầng là điều kiện cần để thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Không những thế, khi xét thấy hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước trong các công trình hạ tầng cơ sở không có hiệu quả, thành phố có thể giao cho các công ty phát triển cơ sở hạ tầng tư nhân tiến hành. Thành phố nên cung cấp cho họ thông tin, các ưu đãi về thuế... Làm như vậy vừa huy động được nguồn vốn tư nhân hỗ trợ, giải quyết được tình trạng thiếu vốn ngân sách đầu tư cho cơ sở hạ tầng, vì nguồn ngân sách của chúng ta hết sức hạn hẹp, lại vừa mang lại chất lượng cao cho hệ thống cơ sở hạ tầng.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 114 trang tài liệu này.

Trong thời gian tới, thành phố Hải Phòng cần tập trung xây dựng mới và hoàn thiện dần các công trình trọng điểm để từng bước cải thiện bộ mặt đô thị của thành phố, đưa vào sử dụng một số công trình công cộng như hệ thống cấp nước, thoát nước, nhà máy chế biến xử lý rác thải... cải tạo hệ thống lưới điện nội, ngoại thành, hiện đại hoá hệ thống thông tin liên lạc. Hải Phòng cần có kế hoạch đầu tư

hoặc thu hút đầu tư xây dựng trường học quốc tế, bệnh viện quốc tế... tạo điều kiện cho người nước ngoài và gia đình họ có thể làm ăn, sinh sống lâu dài ở Hải Phòng.

3.3.5 Đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư

Các hoạt động hỗ trợ cho đầu tư và các dịch vụ tạo thuận lợi cho đầu tư cũng có ảnh hưởng nhiều đến chất lượng xúc tiến đầu tư và từ đó ảnh hưởng đến dòng vốn FDI chảy vào một nước. Các hoạt động hỗ trợ này có thể là hỗ trợ trong việc nghiên cứu thị trường, tìm kiếm đối tác, cơ hội đầu tư; hỗ trợ trong việc lập hồ sơ dự án và xin phép đầu tư; hỗ trợ trong quá trình triển khai dự án; hỗ trợ trong suốt quá trình hoạt động của dự án và hỗ trợ khi dự án làm thủ tục để chuẩn bị chấm dứt hoạt động. Ngày nay, nhiều nước đã áp dụng cơ chế một cửa nhằm giúp các nhà đầu tư nước ngoài chỉ cần thông qua một đầu mối có thể được hỗ trợ về mọi mặt và trong suốt quá trình từ khi tìm kiếm cơ hội đầu tư đến khi chấm dứt hoạt động đầu tư. Cơ chế này đã tạo thuận lợi rất nhiều cho các nhà đầu tư, giúp họ tiết kiệm được thời gian và chi phí. Với chính sách xúc tiến đầu tư tốt, dòng vốn FDI chảy vào một nước có thể tăng lên rất nhiều.

Các chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư (ưu đãi về thuế, ưu đãi tài chính, các ưu đãi khác) cũng là một công cụ mà nhiều nước sử dụng để tăng cường thu hút FDI. Các ưu đãi này giúp các chủ đầu tư tăng tỷ suất lợi nhuận, giảm chi phí hoặc hạn chế được rủi ro. Thông thường, các chính sách này được áp dụng riêng cho một hoặc một số doanh nghiệp hoạt động trong một ngành, một lĩnh vực hay một địa bàn nào đó nhằm khuyến khích doanh nghiệp hoạt động theo ý muốn của Chính phủ (muốn điều chỉnh cơ cấu ngành, cơ cấu vùng lãnh thổ, muốn khuyến khích chuyển giao công nghệ cao, ...). Như vậy các ưu đãi đầu tư có thể giúp các nước tăng cường thu hút FDI có trọng điểm.

Một trong những giải pháp quan trọng trong những năm trước mắt để đẩy mạnh thu hút vốn ĐTNN có tính chất đột phá là cần thay đổi hình thức, phương pháp cũng như nội dung xúc tiến đầu tư. Cần nâng cao chất lượng các tài liệu phục vụ xúc tiến đầu tư như: trang Web về đầu tư, tiếp tục biên soạn và cung cấp miễn phí sách giới thiệu về Hải Phòng “Hai Phong Sharing in success” với nội dung cập

nhật về tình hình kinh tế xã hội, môi trường, tiềm năng và các chính sách đầu tư, các ưu đãi đầu tư, các lĩnh vực và dự án kêu gọi vốn FDI (tiếng Anh), biên soạn và cung cấp miễn phí sách “Những điều cần biết khi đầu tư tại Hải Phòng” (Tiếng Việt và Tiếng Anh) đảm bảo cập nhật thường xuyên các chính sách mới của Nhà nước và thành phố, nội dung xúc tiến đầu tư tập trung vào giới thiệu môi trường đầu tư (các chính sách ưu đãi, các tiềm năng, lợi thể, các loại chi phí, trình tự thủ tục xin giấy phép đầu tư) và giải đáp các câu hỏi của các nhà đầu tư tiềm năng. UBND thành phố cần lập danh mục dự án, dự án tiền khả thi cho một số dự án quan trọng để giới thiệu, quảng bá, hỗ trợ kinh phí để các doanh nghiệp chủ động lập các dự án tiền khả thi thu hút ĐTNN. Hải Phòng nên chủ động chuyển hướng sang khu vực Bắc Mỹ, Nga, Tây Bắc âu, Nhật Bản - nơi có nhiều tập đoàn kinh tế lớn mạnh với hàm lượng kỹ thuật cao, sản phẩm có sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Bên cạnh đó cần tiếp tục vận động các nhà đầu tư Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Kong, Singapore, Đài Loan có tiềm lực, thế mạnh ở những lĩnh vực BĐS mà Thành phố đang có nhu cầu. Bởi vì các chiến lược của các công ty xuyên quốc gia lớn đầu tư tại các nước đang phát triển là chiến lược dài hạn nên khi gặp khó khăn' họ có thể điều chỉnh chiến lược đầu tư như giảm tiến độ thực hiện dự án, chưa triển khai dự án mới... nhưng vẫn tiếp tục duy trì sự có mặt của họ ở những địa bàn đã được lựa chọn.

Ngoài ra, Hải Phòng cần tập trung đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư với các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Hàn Quốc thông qua các hoạt động như: tranh thủ sự giúp đỡ và phối hợp của các đại sứ quán các nước để tuyên truyền giới thiệu về Hải Phòng; thông qua các nhà đầu tư đã đến Việt Nam và Hải Phòng để tuyên truyền, lôi kéo, thu hút các nhà đầu tư mới vào Hải Phòng; Sở Kế hoạch và Đầu tư kết hợp với ban Quản lý KCN, KCX với sở Du lịch, Thương Mại và các công ty du lịch để tuyên truyền giới thiệu, lôi kéo, thu hút đầu tư về Hải Phòng, tổ chức hội thảo về đầu tư nước ngoài ở trong và ngoài nước…

Thành phố cần chủ động tổ chức các đoàn đi xúc tiến thương mại và đầu tư có sự tham gia của các doanh nghiệp có nhu cầu về thị trường và tìm đối tác đầu tư,

khuyến khích thu hút vốn FDI vào những ngành sử dụng nhiều nhân tố sản xuất mà Việt Nam và Hải Phòng sẵn có (đặc biệt là lao động) thông qua đó sản phẩm sẽ được xuất khẩu chứ không chỉ dừng lại ở việc thay thế nhập khẩu . UBND thành phố chủ động và có trách nhiệm hướng dẫn, chỉ đạo đàm phán, kí kết hợp đồng các dự án đầu tư nước ngoài, bố trí nguồn tài chính cần thiết thích hợp để phục vụ cho việc xúc tiến, thu hút đầu tư nước ngoài vào Hải Phòng in ấn tài liệu, tổ chức hội thảo, cử đoàn đi công tác nước ngoài, mở trang Web giới thiệu...). Tranh thủ sự giúp đỡ của các Bộ, các Tổng công ty trong việc vận động thu hút đầu tư nước ngoài qua việc giao trách nhiệm cho các Sở, Ban, Ngành trực tiếp làm việc với các Bộ, các Tổng công ty, các chi nhánh, công ty thành viên của Tổng công ty...

3.3.6 Có cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư BĐS

Trong quá trình hoạt động, không ít dự án gặp nhiều khó khăn vướng mắc khác nhau, nếu được giải quyết kịp thời sẽ không chỉ giúp các dự án hoạt động đúng tiến độ mà còn là nhân tố khuyến khích các nhà đầu tư tăng vốn thay vì khả năng thu hút dự án mới đang có xu hướng chống lại. Đồng thời đây cũng là cách tốt nhất và có tính thuyết phục cao về môi trường đầu tư đối với các nhà đầu tư tiềm năng. Xuất phát từ thực trạng khó khăn của các dự án đang hoạt động tại Hải Phòng, thành phố cần tập trung giải quyết các vấn đề sau:

-Về thuế: Xem xét lại các vấn đề về thủ tục hoàn thuế, áp mã số để tính thuế nhập khẩu mà tổng cục Hải quan đang thực hiện. Hoàn lại các loại thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu theo yêu cầu hội nhập của khu vực và quốc tế theo hướng đảm bảo nguồn thu ngân sách Nhà nước nhưng phải ưu tiên đầu tư vào BĐS và áp dụng chung cho các loại hình doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI. Tránh hiện tượng trốn thuế, gian lận thuế làm thất thu ngân sách Nhà nước và ảnh hưởng tới quyền lợi của các doanh nghiệp khác.

- Đối với KCN, KCX: Cần tập trung xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng ngoài hàng rào dự án như đường giao thông, cấp điện, cấp nước, thoát nước, tạo nên sự

đồng bộ giữa trong và ngoài KCN, KCX. Mặt khác cần có kế hoạch đào tạo đội ngũ lao động có tay nghề thường xuyên cung ứng kịp thời cho KCN, KCX do thực tế lực lượng lao động của Hải Phòng là lớn nhưng chất lượng lao động và trình độ cán bộ quản lý chưa đáp ứng được yêu cầu. Cần tăng cường phối hợp giữa các ban, ngành thành phố, ban quản lý KCN, KCX với công ty liên doanh trong quá trình vận động thu hút đầu tư và quản lý hoạt động của các xí nghiệp trong KCN, KCX, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc của các nhà đầu tư.

Để giúp các doanh nghiệp có sản phẩm xuất khẩu tăng sức cạnh tranh trên thị trường thế giới, cần áp dụng các chính sách ưu đãi ở mức cao nhất để giúp các doanh nghiệp có điều kiện hạ giá thành sản phẩm, tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường như:

- Ưu đãi về giá thuê đất và miễn tiền thuê đất: Áp dụng các hệ số thấp, miễn giảm cho các dự án có tính đến các yếu tố địa bàn, ngành nghề, tỷ lệ xuất khẩu, trình độ công nghệ, qui mô đầu tư, số lượng lao động sử đụng. Rà soát và thống nhất mức tiền thuê đất theo từn khu vực, từng địa bàn phù hợp với yêu cầu phát triển và thu hút đầu tư.

- Ưu đãi về đền bù, giải phòng mặt bằng, rà phá vật liệu nổ: Thành phố chịu trách nhiệm đền bù, giải phóng mặt bằng và rà phá vật liệu nổ. Để đẩy nhanh tiến độ, nhà đầu tư có thể ứng trước các chi phí và được khấu trừ vào tiền thuê đất sau này.

- Ưu đãi về chi phí san lấp: Nhà nước hỗ trợ kinh phí san lấp tuỳ theo mức độ khó khăn địa bàn về san lấp.

- Giảm đến mức tối đa các lệ phí hành chính, giảm phí thủ tục nhập cảnh cho những người nước ngoài đang làm việc tại các dự án có vốn đầu tư nước ngoài thường xuyên phải đi lại. Điều chỉnh giảm giá 1 số dịch vụ do thành phố quy định, giảm giá cung cấp nước sạch, điện thoại…

Hải Phòng cần có cơ chế chính sách ưu đãi và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, khuyến khích họ tìm kiếm đối tác, tham gia liên doanh và hợp tác với nước ngoài trong đầu tư và kinh doanh với lực lượng đông đảo và hiệu

quả hơn. Các doanh nghiệp dân doanh góp vốn bằng vốn của mình, họ sẽ quan tâm chặt chẽ đến hiệu quả đầu tư, quản lý vốn và chú trọng khai thác công nghệ, kinh nghiệm quản lý của các nhà ĐTNN.

Các giải pháp tăng cường thu hút FDI vào Hải Phòng nói chung và FDI vào lĩnh vực BĐS nói triêng trong thời gian tới như đã nêu trên là các giải pháp cơ bản, cần thực hiện đồng bộ, liên tục, nhất quán nhưng linh hoạt theo không gian và thời gian cụ thể, đồng thời cần cân nhắc đến tính hai mặt của một số giải pháp để có biện pháp điều chỉnh phù hợp. Nếu chỉ chú trọng riêng từng giải pháp thì khó có thể cải thiện chung môi trường đầu tư hiện tại. Bảo đảm sự hài hoà giữa các lợi ích nhà nước - chủ đầu tư - người lao động và tạo môi trường ngày càng hấp dẫn FDI trên thực tế trở thành yêu cầu và tiêu chuẩn cao nhất để định chuẩn sự đúng đắn và liều lượng của các giải pháp thu hút FDI.

KẾT LUẬN

Trong quá trình CNH - HĐH của đất nước nói chung và thành phố nói riêng, hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào lĩnh vực BĐS của thành phố là một xu thế, một nhân tố mới trong phát triển kinh tế và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng của Hải Phòng. Qua những phân tích đánh giá ở trên, có thế thấy Hải Phòng có nhiều tiềm năng và lợi thế trong thu hút FDI vào lĩnh vực BĐS. Trong hơn 15 năm hoạt động thu hút và sử dụng vốn FDI vào lĩnh vực BĐS, Hải Phòng đã đạt được những thành công nhất định. Nhờ có vốn FDI vào lĩnh vực BĐS mà hàng loạt các khu chung cư, cao ốc, khu đô thị mới, khu vui chơi giải trí, khu công nghiệp ra đời đáp ứng nhu cầu CNH - HĐH, đô thị hóa của thành phố tạo tiền đề cơ bản nhất cho việc thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực khác như phát triển kinh tế xã hội. Các thị trường tài chính, tiền tệ, tiền tệ, vật liệu xây dựng, trang trí nội thất, lao động, thương mại, dịch vụ, đầu tư cũng nhờ đó mà phát triển theo.

Có được kết quả trên là do nỗ lực không ngừng của thành phố trong việc cải cách và hoàn thiện môi trường đầu tư, sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của thành phố trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, và kéo theo đó là nhu cầu ngày càng tăng về những tiện nghi làm việc, sinh hoạt, vui chơi giải trí như: văn phòng, nhà xưởng, khu nghỉ dưỡng, khách sạn, khu giải trí. Song, bên cạnh những thuận lợi mà nhà đầu tư có được khi đầu tư vào thị trường BĐS Hải Phòng thì họ cũng vấp phải không ít khó khăn hệ thống pháp lí chưa đầy đủ, đồng bộ, hệ thống cơ sở hạ tầng còn yếu kém, công tác quản lí còn nhiều bất cập, thủ tục hành chính còn rườm rà, nguồn nhân lực còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng.

Do đó, để tăng cường thu hút và sử dụng có hiệu quả vốn FDI vào lĩnh vực BĐS, thành phố cần nhanh chóng đưa ra những biện pháp và chính sách phù