Tác động của quyền sử dụng đất nông nghiệp lên hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam - Tiếp cận bằng các mô hình toán kinh tế - 1


LỜI CAM KẾT


Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng luận án: “Tác động của quyền sử dụng đất nông nghiệp lên hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam - Tiếp cận bằng các mô hình toán kinh tế” do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Nghiên cứu sinh

(ký và ghi rõ họ tên)


Kiều Nguyệt Kim


LỜI CẢM ƠN


Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn của tôi, PGS.TS. Nguyễn Thị Minh, người thầy tận tụy, nghiêm khắc, kiến thức học thuật sâu sắc và những ý tưởng nghiên cứu đầy mới mẻ. Nếu không có sự dẫn dắt của cô, tôi đã không thể hoàn thành luận án này.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu, các đồng nghiệp tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội; Ban Giám đốc, các đồng nghiệp tại Học viện Ngân hàng nơi tôi công tác, đã tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ, chia sẻ và động viên trong suốt thời gian tôi làm nghiên cứu sinh.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Chủ nhiệm khoa, các thầy cô giáo trong Khoa Toán Kinh tế - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã hỗ trợ tôi rất nhiều về kiến thức chuyên ngành.

Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các cán bộ của Viện Đào tạo sau đại học – Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã tạo điều kiện về các thủ tục hành chính và hướng dẫn các quy trình thực hiện trong toàn bộ quá trình nghiên cứu.

Tôi xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học đã quan tâm đến luận án của tôi và đóng góp nhiều ý kiến quý báu trong suốt quá trình luận án hoàn thành.

Tôi đặc biệt gửi lời tri ân tới gia đình, bạn bè và người thân đã luôn đồng hành, động viên khích lệ tôi trong suốt thời gian qua.

Xin trân trọng cảm ơn!


Hà Nội, ngày tháng năm 2022

Tác giả luận án


Kiều Nguyệt Kim


MỤC LỤC

LỜI CAM KẾT i

LỜI CẢM ƠN ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU vii

DANH MỤC HÌNH viii

LỜI MỞ ĐẦU 1

1. Lý do chọn đề tài 1

2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu 4

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 5

4. Phương pháp nghiên cứu 5

5. Những đóng góp mới của luận án 6

6. Bố cục của luận án 9

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 10

1.1. Một số khái niệm 10

1.1.1. Đất nông nghiệp 10

1.1.2. Quyền sử dụng đất nông nghiệp 10

1.1.3. Sản xuất nông nghiệp 11

1.1.4. Hiệu quả sản xuất nông nghiệp 11

1.1.5. Đo lường hiệu quả sản xuất nông nghiệp 13

1.2. Cơ sở lý luận của luận án 14

1.2.1. Cơ sở lý thuyết về quyền sử dụng đất nông nghiệp 14

1.2.2. Kênh tác động từ quyền sử dụng đất nông nghiệp lên hiệu quả sản xuất 17

1.3. Tổng quan nghiên cứu 22

1.3.1. Tổng quan các nghiên cứu trên thế giới 22

1.3.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu tại Việt Nam 30

1.3.3. Khoảng trống nghiên cứu 32

1.4. Khung phân tích của luận án 33

Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36

2.1. Phương pháp ước lượng hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả phân bổ và hiệu quả kinh tế 36

2.2. Phương pháp hồi quy dữ liệu mảng 39

2.3. Phương pháp ước lượng tổng quát GEE 44

2.4. Phương pháp hồi quy phân vị với số liệu mảng 47

2.5. Phương pháp hồi quy phi tham số 49

Chương 3. THỰC TRẠNG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP VÀ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012 - 2018 53

3.1. Một số chính sách về quyền sử dụng đất nông nghiệp 53

3.1.1. Lịch sử phát triển QSDĐ nông nghiệp ở Việt Nam 53

3.1.2. Nông nghiệp Việt Nam qua các thời kì 55

3.2. Thực trạng hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012 – 2018 60

3.2.1. Hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012 – 2018 60

3.2.2. Các yếu tố tác động đến hiệu quả sản xuất 63

Tổng kết chương 70

Chương 4. TÁC ĐỘNG CỦA QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT ĐẾN HIỆU QUẢ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM 71

4.1. Số liệu và biến số 71

4.1.1. Số liệu 71

4.1.2. Các biến số sử dụng trong các mô hình 72

4.2. Ước lượng hiệu quả sản xuất 74

4.2.1. Ước lượng hiệu quả kĩ thuật 74

4.2.2. Ước lượng hiệu quả kinh tế 78

4.2.3. Ước lượng hiệu quả phân bổ 80

4.2.4. Một số thước đo khác 81

4.3. Các mô hình đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả sản xuất nông nghiệp 84

4.3.1. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả kĩ thuật 84

4.3.2. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả phân bổ 90

4.4. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến các phương diện khác của quá trình sản xuất nông nghiệp 94

4.4.1. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả sản lượng nông nghiệp bằng mô hình dữ liệu mảng 94

4.4.2. Đánh giá tác động quyền sử dụng đất đến TFP nông nghiệp bằng mô hình dữ liệu mảng và hồi quy phân vị 99

Tổng kết chương 104

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 107

1. Kết luận 107

2. Một số kiến nghị 110

3. Hạn chế của luận án và một số hướng nghiên cứu tiếp theo 111

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CÓ NỘI DUNG LIÊN QUAN TRỰC TIẾP ĐẾN LUẬN ÁN 113

TÀI LIỆU THAM KHẢO 114

PHỤ LỤC 127

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT



Chữ viết tắt

Giải thích Tiếng Anh

Giải thích Tiếng Việt

AE

Allocative efficiency

Hiệu quả phân bổ

EE

Economic efficiency

Hiệu quả kinh tế


FAO

Food and Agriculture

Organization of the United Nations

Tổ chức lương thực và nông nghiệp liên hiệp quốc

GDP

Gross domestic product

Tổng sản phẩm quốc nội


GSO

General statistics office of Vietnam

Tổng cục thống kê Việt Nam

NN & PTNT


Nông nghiệp và phát triển nông thôn

NSLĐ


Năng suất lao động

QSDĐ


Quyền sử dụng đất

SXNN


Sản xuất nông nghiệp

TE

Technical efficiency

Hiệu quả kĩ thuật

TFP

Total factor productivity

Năng suất các nhân tố tổng hợp

UBND


Ủy ban nhân dân


USAID

United States agency for international development

Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ


VARHS

Viet Nam access to resources household survey

Dữ liệu điều tra tiếp cận nguồn lực hộ gia đình nông thôn Việt Nam


VHLSS

Vietnam household living standard survey

Bộ dữ liệu khảo sát mức sống hộ gia đình Việt Nam

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 155 trang tài liệu này.

Tác động của quyền sử dụng đất nông nghiệp lên hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam - Tiếp cận bằng các mô hình toán kinh tế - 1


DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 4.1. Bảng tóm tắt các biến số trong các mô hình nghiên cứu 72

Bảng 4.2: Thống kê mô tả các yếu tố của quá trình sản xuất 74

Bảng 4.3: Ước tính mô hình hàm lợi nhuận biên ngẫu nhiên 75

Bảng 4.4: Bảng phân phối hiệu quả kĩ thuật trong sản xuất nông nghiệp 76

Bảng 4.5: Thống kê mô tả chi phí và giá đầu vào sản xuất 77

Bảng 4.6: Ước tính mô hình hàm chi phí biên ngẫu nhiên 78

Bảng 4.7: Bảng phân phối hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp 79

Bảng 4.8: Bảng phân phối hiệu quả phân bổ trong sản xuất nông nghiệp 80

Bảng 4.9: Thống kê các yếu tố của quá trình sản xuất theo các năm 82

Bảng 4.10: Ước lượng hồi quy cho TFP 82

Bảng 4.11: Thống kê mô tả các biến yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất 85

Bảng 4.12: Ước tính các tác động đến hiệu quả kĩ thuật bằng phương pháp GEE .. 86 Bảng 4.13: Ước lượng các tác động đến hiệu quả kĩ thuật bằng mô hình hồi quy

phi tham số Kernel 88

Bảng 4.14: Ước tính các tác động đến hiệu quả phân bổ bằng phương pháp GEE . 90 Bảng 4.15: Ước lượng các tác động đến hiệu quả phân bổ bằng mô hình hồi quy

phi tham số Kernel 92

Bảng 4.16: Thống kê mô tả các yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất lúa 95

Bảng 4.17: Kết quả ước lượng các tác động đến hiệu quả sản lượng 97

Bảng 4.18: Thống kê các yếu tố tác động đến TFP 98

Bảng 4.19. Ước lượng tác động cố định cho năng suất nhân tố tổng hợp 100

Bảng 4.20: Ước lượng hồi quy phân vị cho năng suất nhân tố tổng hợp 101

Bảng 4.21: Tóm tắt chiều tác động của các yếu tố đến hiệu quả và năng suất nông nghiệp 105


DANH MỤC HÌNH


Hình 1.1. Hiệu quả kĩ thuật và hiệu quả phân bổ 13

Hình 1.2: Nguyên nhân và hậu quả có thể có của thay đổi quyền sử dụng đất 15

Hình 1.3. Khung phân tích 34

Hình 3.1. Các mốc thay đổi về Luật đất đai và tình trạng nông nghiệp ở Việt Nam từ cải cách ruộng đất 1954 đến nay 56

Hình 3.2: Tổng giá trị sản phẩm nông nghiệp và GDP (tỉ VNĐ) 59

Hình 3.3: Doanh thu và lợi nhuận bình quân từ trồng cây ngắn ngày của các hộ theo năm 60

Hình 3.4: Tổng doanh thu và tổng lợi nhuận nông nghiệp bình quân của hộ theo tỉnh 61

Hình 3.5: TFP nông nghiệp theo tỉnh 61

Hình 3.6: Tỉ lệ mảnh đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 62

Hình 3.7: Thống kê về quyền sử dụng đối với đất nông nghiệp 63

Hình 3.8: Tỉ lệ mảnh đất được cấp GCN quyền sử dụng theo diện tích 63

Hình 3.9: Tương quan giữa lợi nhuận bình quân và quyền sử dụng đất 65

Hình 3.10: Tỉ lệ đất trồng trọt theo diện tích 65

Hình 3.11: Lợi nhuận bình quân theo quy mô sản xuất 65

Hình 3.12: Tỉ lệ về trình độ học vấn của chủ hộ 66

Hình 3.13: Tương quan giữa sản lượng, lợi nhuận bình quân với trình độ học vấn của chủ hộ 67

Hình 3.14: Tương quan giữa lợi nhuận nông nghiệp bình quân với tuổi của chủ hộ67

Hình 4.1: Tác động biên của quyền sử dụng đất đến hiệu quả kĩ thuật khi trình độ học vấn của chủ hộ thay đổi 87

Hình 4.2: Tác động biên của quyền sử dụng đất đến hiệu quả phân bổ khi trình độ học vấn của chủ hộ thay đổi 92

Xem toàn bộ nội dung bài viết ᛨ

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 16/10/2022