Định Hướng Kinh Doanh Của Agribank Cn Tỉnh Quảng Trị

Tính tuân thủ trong việc chấp hành các quy trình nghiệp vụ chưa cao, đặc biệt trong công tác hậu kiểm, tình trạng đối phó, hình thức vẫn xảy ra tại các chi nhánh trực thuộc, đặc biệt tại các phòng giao dịch. Một số cán bộ (kể cả cán bộ giao dịch cũng như cán bộ quản lý), trong quá trình tác nghiệp đã có dấu hiệu bỏ qua quy trình nghiệp vụ (không đối chiếu kiểm tra chữ ký của khách hàng, thiếu kiểm tra, kiểm soát kể cả trong khâu thanh toán cũng như trong quy trình cấp tín dụng…) dẫn đến tình trạng thất thoát vốn, tham ô, lợi dụng xảy ra.

- Về chất lượng công tác kiểm tra, giám sát

Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát chưa cao. Cán bộ hậu kiểm chủ yếu kiêm nhiệm, nên hiệu quả thực hiện chưa cao, công tác hậu kiểm chủ yếu thiên về kiểm tra về số lượng và hình thức chứ chưa thật sự chú trọng đến nội dung của nghiệp vụ.

Công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ thiên về tính tuân thủ và hậu kiểm, chưa thực hiện được chức năng giám sát từ xa, do vậy chưa thực hiện được chức năng phòng ngừa và hạn chế rủi ro. Chất lượng các cuộc kiểm tra nội bộ chưa cao, chủ yếu thực hiện hậu kiểm việc chấp hành các quy trình chứ chưa có tính ngăn ngừa thông qua công tác giám sát từ xa.

- Về bố trí nhân sự

Số lượng cán bộ được bố trí làm công tác kiểm tra kiểm soát chuyên trách còn quá mỏng, trong khi đó hoạt động kinh doanh của chi nhánh ngày càng tăng trưởng cả về dư nợ, nguồn vốn cũng như các hoạt động dịch vụ. Vì vậy, chưa đảm bảo chức năng giám sát từ xa, các sai sót tại các chi nhánh chủ yếu được phát hiện thông qua các cuộc kiểm tra hàng năm.

Nhân sự tại một số phòng giao dịch còn thiếu về số lượng và còn hạn chế về năng lực quản lý, một bộ phận nhỏ cán bộ vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của quản lý rủi ro, do đó đã để sai sót xảy ra, đặc biệt là tại các phòng giao dịch.

2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế

* Nguyên nhân khách quan

- Cho đến nay, nước ta vẫn chưa có một khung pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ về

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 127 trang tài liệu này.

quản lý rủi ro nói chung và rủi ro hoạt động nói riêng nên các ngân hàng thương

mại nói chung, trong đó có Agribank rất lúng túng trong việc xây dựng và thiết lập hệ thống quản trị rủi ro trong hoạt động của mình. Mỗi ngân hàng thương mại thực hiện theo một mô hình, chuẩn mực riêng nên chưa tạo được sự đồng bộ hóa trong toàn bộ hệ thống ngân hàng, tính thống nhất chưa cao, dẫn đến hiệu quả quản trị rủi ro thấp.

- Do sự thay đổi của môi trường tự nhiên bên ngoài tác động. Điều kiện thời tiết khí hậu ở Việt Nam nói chung và Quảng Trị nói riêng rất khắc nghiệt, diễn biến bất thường, thiên tai dịch bệnh thường xuyên xảy ra nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến rủi ro của các khoản vay liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

- Do thay đổi cơ chế, chính sách của nhà nước trong từng thời kỳ, giai đoạn đã tác động đến hoạt động chung của ngân hàng và phát sinh những tình huống bất thường, khó lường trước. Cơ sở để lập kế hoạch sản xuất kinh doanh của khách hàng chủ yếu dựa trên các thông số của nền kinh tế để cân đối, tính toán lãi, lỗ, doanh thu dự trù sẽ đạt được. Khi các thông số này bị thay đổi quá nhanh do tác động của các chính sách của Nhà nước như chính sách về thuế, xuất nhập khẩu, cũng như sự thay đổi các biến số kinh tế vĩ mô, tỷ giá, lãi suất, lạm phát, chỉ số giá cả tăng sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến kết quả kinh doanh của khách hàng, kéo theo khó khăn về mặt tài chính dẫn đến không có khả năng trả nợ.

- Do sự cạnh tranh giữa các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại ngày càng khóc liệt, đã phát sinh những vấn đề tiềm ẩn rủi ro cao. Bên cạnh việc cạnh tranh giữa các ngân hàng này với ngân hàng khác còn có sự cạnh tranh không đáng có của các chi nhánh trong cùng một ngân hàng. Hậu quả của việc mở rộng quá mức mạng lưới chi nhánh là sự tranh giành khách hàng, hạ các tiêu chuẩn và nguyên tắc thận trọng, an toàn, cạnh tranh thiếu bình đẳng, thậm chí mất đi tính hợp tác giữa các chi nhánh trong cùng một ngân hàng.

- Do nguyên nhân khách quan từ nhận thức không đúng đắn về pháp luật và lừa dối của khách hàng. Khách hàng sử dụng vốn sai mục đích so với dự án, phương án vay vốn; thiếu minh bạch trong các báo cáo tài chính; một khách hàng

vay vốn tại nhiều ngân hàng; khách hàng cố tình vi phạm quy định, gian lận trong giao dịch như giả mạo chữ ký, đóng dấu chữ ký khắc sẵn trên chứng từ khi phát hành séc hoặc lập ủy nhiệm chi...

- Về mặt công nghệ, cho đến nay mặc dù đã có nhiều thay đổi, tuy nhiên hệ thống công nghệ thông tin tại Agribank chưa tiếp cận được những công nghệ hiện đại về quản lý, điều hành hệ thống quản lý rủi ro nói chung và rủi ro hoạt động nói riêng, do vậy chưa đáp ứng được yêu cầu quản trị.

* Nguyên nhân chủ quan

- Do nhận thức và hành động của bộ phận cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Agribank từ trung ương đến địa phương về quản trị rủi ro, đặc biệt là rủi ro hoạt động chưa thật sự đầy đủ và đồng đều, quá trình triển khai chưa thật sự quyết liệt, đang tập trung cho quản lý rủi ro tín dụng, còn xem nhẹ quản trị rủi ro hoạt động; do vậy đến nay vẫn chưa hệ thống hóa được công tác quản trị rủi ro toàn diện, mà chủ yếu vẫn còn lồng ghép vào các quy trình nghiệp vụ, hiệu quả mang lại chưa cao.

- Hệ thống quản trị rủi ro của Agribank chưa được xây dựng đồng bộ cả về chính sách, quy trình, tổ chức bộ máy, nhân sự; cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin chưa đáp ứng yêu cầu. Đến nay, Agribank vẫn chưa ban hành được hệ thống văn bản thống nhất làm cơ sở để tổ chức quản trị rủi ro hoạt động; bố trí nhân sự chưa hợp lý, vừa thừa, vừa thiếu; hệ thống cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin chưa thật sự hiện đại, tương thích để có thể áp dụng các chuẩn mực tiên tiến về quản trị rủi ro, đặc biệt là quản trị rủi ro hoạt động theo thông lệ quốc tế.

- Năng lực, trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của cán bộ nhân viên nói chung và bộ phận tham gia quản lý rủi ro nói riêng còn một số mặt hạn chế nhất định. Phần lớn ý thức trách nhiệm của cán bộ nhân viên về quản lý rủi ro hoạt động còn yếu, chưa nhận thức rò quản lý rủi ro và quản lý rủi ro hoạt động là vấn đề sống còn trong hoạt động ngân hàng, nên quá trình thực hiện vẫn còn máy móc, thụ động. Trình độ của một bộ phận cán bộ nhân viên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu trong quá trình tác nghiệp, tham gia vào các quy trình quản trị rủi ro. Đạo đức nghề nghiệp của một bộ phận cán bộ nhân viên chưa cao, từ đó dẫn đến tình trạng thiếu trung thực trong nghiệp vụ, cấu kết với khách hàng để thực hiện các hành vi lừa đảo.

- Môi trường làm việc chưa tạo ra được tính cạnh tranh giữa cán bộ nhân viên trong quá trình tác nghiệp, chưa thật sự khuyến khích được cán bộ nhân viên thể hiện sự cống hiến, tham gia góp ý nâng cao hiệu quả công tác quản lý rủi ro.

- Công tác hậu kiểm chưa kịp thời và chưa được chú trọng đúng mức. Việc thiếu kiểm tra, giám sát vốn vay trong hoạt động tín dụng đã tạo ra sơ hở để khách hàng sử dụng vốn vay sai mục đích. Công tác hậu kiểm chưa kịp thời và chưa được chú trọng đúng mức, do phần lớn cán bộ là kiêm nhiệm nên công tác hậu kiểm thường được xử lý sau khi đã hoàn thành các công việc chuyên môn, chủ yếu mang tính hình thức.

- Công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ còn một số hạn chế, chưa được hoàn toàn độc lập, tách biệt với các bộ phận nghiệp vụ theo yêu cầu, hiệu quả đem lại chưa cao.

Chương 3:

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆNCÔNG TÁC QUẢN TRỊ RỦI RO HOẠT ĐỘNG TẠIAGRIBANK CN

TỈNH QUẢNG TRỊ

3.1. Định hướng kinh doanh của Agribank CN tỉnh Quảng Trị

3.1.1. Định hướng và mục tiêu phát triển

Dựa trên định hướng phát triển kinh tế của địa phương và định hướng hoạt động kinh doanh của Agribank, trên cơ sở đề án tái cơ cấu hệ thống ngân hàng được Chính phủ phê duyệt, phù hợp thực trạng hoạt động kinh doanh và phát huy lợi thế của mình, Agribank CN tỉnh Quảng Trị xây dựng chiến lược phát triển kinh doanh theo các định hướng sau:

- Giữ vững và củng cố vị thế chủ đạo của ngân hàng trong vai trò cung cấp tài chính, tín dụng khu vực nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, chú trọng đầu tư vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các khu cụm công nghiệp Nam Đông Hà, khu công nghiệp Quán Ngang... Hoạt động theo xu hướng vừa có trọng tâm, vừa mở rộng và đa dạng hoá các loại hình kinh doanh sẽ cho phép ngân hàng mở rộng thị trường, tăng doanh thu, củng cố vị thế ưu việt về mạng lưới của Agribank Chi nhánh tỉnh Quảng Trị và phân tán rủi ro.

- Lành mạnh hoá tài chính ngân hàng thông qua việc nâng cao chất lượng tài sản có, không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh, giảm chi phí đầu vào, nâng cao hiệu quả nguồn vốn, đáp ứng các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế về an toàn. Để thực hiện tốt định hướng này, ngân hàng phải tăng cường quản trị toàn diện, trong đó các giải pháp mở rộng thị phần, tổ chức tốt lao động, giảm thiểu tổn thất có vai trò quan trọng.

- Đầu tư đúng mức nhằm khai thác tối đa ứng dụng trên hệ thống giao dịch IPCAS, ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin vào quản trị ngân hàng. Làm được như vậy, ngân hàng mới có điều kiện mở rộng các dịch vụ ngân hàng nhằm tăng doanh thu và giảm rủi ro.

- Từng bước phát triển đa dạng các dịch vụ ngân hàng dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho công tác tín dụng. Tiến đến triển khai áp dụng đầy đủ các sản phẩm dịch vụ ngân hàng từ truyền thống đến hiện đại.

- Nâng cao năng suất và chất lượng lao động, chú trọng đầu tư vào con người và phát triển năng lực công tác của cán bộ. Tiếp tục duy trì và tăng cường công tác đào tạo tại chỗ, khuyến khích tự đào tạo, tham gia các lớp sau đại học nhằm tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, không ngừng nâng cao trình độ nghiệp vụ.

- Tiếp tục hoàn thiện cơ cấu tổ chức, nâng cao năng lực quản trị điều hành và khẩn trương phát triển các kỹ năng quản trị ngân hàng hiện đại. Từng bước nâng cao chất lượng quản lý rủi ro nói chung, đặc biệt là chú trọng quản lý rủi ro hoạt động theo hướng có hệ thống, chuyên nghiệp và hiện đại; song song với đó là tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ. Phấn đấu xây dựng Agribank CNtỉnh Quảng Trị trở thành chi nhánh hiện đại theo các chuẩn mực quốc tế, tăng cường khả năng cạnh tranh, lấy phương châm hướng tới phục vụ khách hàng làm mục tiêu hoạt động.

- Xây dựng chiến lược và thực hiện tốt công tác tiếp thị nhằm quảng bá thương hiệu, góp phần cùng Agribank CN tỉnh Quảng Trị làm cho thương hiệu Agribank trở thành “lựa chọn số một” đối với khách hàng là hộ sản xuất, doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Các chỉ tiêu định hướng về hoạt động kinh doanh như sau:

- Tổng nguồn vốn tăng trưởng bình quân hàng năm 18-20%, trong đó tỷ trọng

tiền gửi dân cư chiếm tỷ trọng trên 70-75% tổng nguồn vốn

- Tổng dư nợ tăng trưởng bình quân hàng năm 16-18%,trong đó dư nợ cho vay nông nghiệp, nông thôn, nông dân chiếm tỷ trọng tối thiểu 80% tổng dư nợ; tỷ trọng cho vay trung, dài hạn chiếm tối đa 40% tổng dư nợ; nợ xấu chiếm tỷ lệ dưới 3% so với tổng dư nợ (kế hoạch của Agribank dưới 5%).

3.1.2. Định hướng về kiểm soát rủi ro

Hoạt động cho kinh doanh tiền tệ là hoạt động tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nhưng

ngân hàng không thể chối bỏ rủi ro, mà chỉ có thể tìm cách làm cho hoạt động của

mình trở nên an toàn hơn và hạn chế rủi ro ở mức thấp nhất thông qua công tác kiểm soát rủi ro. Do vậy, mục tiêu công tác kiểm soát rủi ro của Agribank CN tỉnh Quảng Trị như sau:

- Nâng cao chất lượng của công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ thông qua đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác kiểm tra, kiểm soát; xây dựng ý thức về rủi ro cho toàn thể cán bộ trong chi nhánh đảm bảo quy trình quản lý rủi ro phải luôn được tuân thủ và phải thực hiện hàng ngày từ nhân viên cho đến lãnh đạo.

- Phòng kiểm tra kiểm soát nội bộ phải lập kế hoạch kiểm tra định kỳ hàng năm, kế hoạch kiểm tra đột xuất theo các chuyên đề. Đôn đốc các chi nhánh thực hiện chấn chỉnh, sửa sai sau kiểm tra. Tham mưu cho lãnh đạo về công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng và phòng ngừa tội phạm trong ngành ngân hàng.

- Trong công tác tín dụng phải coi trọng chất lượng tín dụng hơn là mở rộng tín dụng, không vì mục tiêu tăng trưởng tín dụng mà hạ thấp điều kiện cho vay, ưu tiên cấp tín dụng cho các đối tượng là hộ sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế trang trại, doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doanh nghiệp xuất khẩu, giữ vững địa bàn chính là nông nghiệp và nông thôn. Kiên quyết không cho vay các doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả.

- Phân tán rủi ro danh mục đầu tư tín dụng theo định hướng lựa chọn những ngành nghề, lĩnh vực và nhóm khách hàng có khả năng phát triển và đạt hiệu quả; không đầu tư quá mạnh vào một nhóm ngành kinh tế hoặc khách hàng cho dù ngành kinh tế hoặc khách hàng đó đang có sự tăng trưởng và phát triển mạnh mẽ nhưng có khả năng bảo hòa hoặc cung vượt cầu trong tương lai.

- Nâng cao chất lượng giao dịch trong tất cả các mảng nghiệp vụ đảm bảo tất cả các giao dịch phải được kiểm tra trước, trong và sau thực hiện.

- Thường xuyên tổ chức tập huấn quy trình nghiệp vụ, phổ biến các văn bản, các quy định mới đối với tất cả cán bộ kể cả cán bộ lãnh đạo, điều hành. Yêu cầu tất cả cán bộ phải nắm vững quy trình và thường xuyên bổ sung, cập nhật kịp thời những chế độ, chính sách, kiến thức có liên quan.

- Thường xuyên giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cho cán bộ, nhằm nâng cao

vai trò, ý thức trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của người cán bộ ngân hàng.

3.2. Giải pháp

Quản trị rủi ro hoạt động là một công tác còn khá mới mẻ đối với hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam. Do vậy, để áp dụng và thực hiện có hiệu quả theo đúng thông lệ quốc tế thì cần có các bước đi, giải pháp thích hợp. Qua tham khảo Hiệp định Basel II, kinh nghiệm quản lý rủi ro hoạt động ở một số nước, các nghiên cứu về quản trị rủi ro hoạt động của một số chuyên gia; căn cứ vào thực trạng công tác quản trị rủi ro hoạt động tại Agribank CN Quảng Trị, bản thân mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị và giải pháp như sau:

3.2.1. Nhóm giải pháp về cơ cấu tổ chức bộ máy

Sớm thành lập bộ phận chuyên trách về quản trị rủi ro hoạt động tại Agribank CN tỉnh Quảng Trị theo hướng hoạt động độc lập, chuyên nghiệp, hiện đại. Hiện nay, tại Agribank CN tỉnh Quảng Trị chưa có bộ phận về quản lý rủi ro hoạt động, đây cũng là hạn chế về cơ cấu tổ chức của Agribank nói chung. Quy trình quản trị rủi ro hoạt động chủ yếu thông qua quy trình kiểm soát nội bộ, quy trình hậu kiểm và các quy trình nghiệp vụ. Do vậy, việc xây dựng một bộ phận chuyên trách về quản trị rủi ro hoạt độngđảm bảo tính độc lập, khách quan tại CN là hết sức cần thiết và trước mắt có thể nằm tại Phòng kiểm tra kiểm soát nội bộ.

Bộ phận này có nhiệm vụ làm đầu mối tham mưu, giúp Ban lãnh đạo CN tổ chức, thực hiện công tác quản lý rủi ro; theo dòi và kiểm soát từ xa tất cả các mảng nghiệp vụ trong toàn chi nhánh; tổng hợp kết quả công tác quản lý rủi ro theo các phòng nghiệp vụ và rủi ro theo các hoạt động nghiệp vụ. Từ đó xác định, đo lường và giám sát rủi ro tại đơn vị; báo cáo thường xuyên các vấn đề có liên quan đến rủi ro hoạt động của Chi nhánh cho Ban lãnh đạo CN.

3.2.2. Nhóm giải pháp xây dựng chiến lược con người đáp ứng yêu cầu quản lý rủi ro Cán bộ là yếu tố quyết định hiệu quả trong mọi hoạt động kinh doanh. Xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn cao, có năng lực và kinh nghiệm thực tiễn công tác là một trong những giải pháp rất quan