Phát triển hoạt động tín dụng xuất khẩu tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ HIỀN

PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG

TÍN DỤNG XUẤT KHẨU TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 261 trang tài liệu này.

LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ HIỀN

PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG

TÍN DỤNG XUẤT KHẨU TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ

Chuyên ngành : Tài chính Ngân hàng Mã số : 62.34.02.01

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. ĐOÀN THANH HÀ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: Nguyễn Thị Hiền Ngày tháng năm sinh : 17/01/1982 Nơi sinh: Thành phố. Hồ Chí Minh

Quê quán: Xã Liên Thủy, Huyện Lệ Thủy, Tỉnh Quảng Bình

Cơ quan công tác: Khoa Kế toán – Kiểm toán

Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh

Là nghiên cứu sinh khóa 18 Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh

Đề tài luận án: “Phát triển hoạt động tín dụng xuất khẩu tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam ”

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng; Mã số: 62 34 02 01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đoàn Thanh Hà

Tôi xin cam đoan: Luận án là công trình nghiên cứu của bản thân, toàn bộ nội dung luận án chưa từng được công bố tại bất kỳ một công trình NCKH, Tạp chí khoa học hay tài liệu tham khảo nào. Luận án được thực hiện theo đúng quy định về quy trình đào tạo trình độ tiến sỹ. Kết quả nghiên cứu trong luận án này là trung thực, mang tính độc lập của NCS, ngoại trừ những trích dẫn từ các nguồn tài liệu tham khảo. Tất cả thông tin số liệu trong luận án đều được chỉ dẫn nguồn gốc rõ ràng.

Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan danh dự này ./.

TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017

Nguyễn Thị Hiền

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận án này, ngoài sự cố gắng trong lao động nghiên cứu khoa học của bản thân, còn có sự giúp đỡ to lớn của Nhà trường, của Thầy, Cô, bạn bè đồng nghiệp. Tôi xin gửi lời trân trọng cảm ơn đến:

• Quý Thầy, Cô trong Ban Giám hiệu nhà trường, lãnh đạo các Phòng, Khoa và đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã giúp đỡ, giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập tại Trường.

• PGS;TS Đoàn Thanh Hà, là người HDKH đã hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu.

• Các cô, chú, anh chị đang công tác tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã tận tình

giúp đỡ, đọc, góp ý một số nội dung trong bản thảo luận án.

• Các bạn học cùng khóa, bạn bè và người thân đã động viên, giúp đỡ trong quá trình học tập nghiên cứu

Trân trọng !

Tác giả luận án

Nguyễn Thị Hiền

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG XUẤT KHẨU VÀ TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ NƯỚC 23

1.1. TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG XUẤT KHẨU 23

1.1.1. Khái niệm và hình thức của tín dụng xuất khẩu 23

1.1.1.1. Khái niệm về tín dụng xuất khẩu (TDXK) 23

1.1.1.2. Các hình thức của tín dụng xuất khẩu 24

1.1.2. Vai trò của tín dụng xuất khẩu 27

1.2. TÍN DỤNG NHÀ NƯỚC VÀ TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ

NƯỚC 29

1.2.1. Tín dụng nhà nước 29

1.2.1.1. Khái niệm về tín dụng nhà nước 29

1.2.1.2. Đặc điểm của tín dụng nhà nước 30

1.2.1.3. Mục tiêu hoạt động của tín dụng nhà nước 31

1.2.1.4. Vai trò của tín dụng nhà nước 32

1.2.2. Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước 34

1.2.2.1. Khái niệm về tín dụng xuất khẩu của Nhà nước 34

1.2.2.2. Khuôn khổ pháp lý về tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại Việt Nam 37

1.2.3. Phân biệt tín dụng xuất khẩu của Nhà nước và tín dụng xuất khẩu của Ngân

hàng thương mại 42

1.2.3.1. Những điểm tương đồng 42

1.2.3.2. Những điểm khác biệt 43

1.3. QUAN ĐIỂM VỀ PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ

NƯỚC 44

1.3.1. Tổng quan về sự phát triển 44

1.3.2. Các tiêu chí phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước 46

1.3.2.1. Phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước về số lượng và quy mô 47

1.3.2.2. Phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước về chất lượng và hiệu quả 48

1.4. TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ NƯỚC TẠI MỘT SỐ QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM 51

1.4.1. Tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại một số nước trên thế giới 51

1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam về tín dụng xuất khẩu của Nhà

nước 61

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 68

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA

NHÀ NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 69

2.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 69

2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng Phát triển, quá trình hình thành Ngân hàng Phát triển Việt Nam 69

2.1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng Phát triển (Development Bank) 69

2.1.1.2. Quá trình hình thành Ngân hàng Phát triển Việt Nam 70

2.1.2. Cơ cấu tổ chức quản lý của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 72

2.1.3. Đặc điểm hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 73

2.1.4. Nguồn vốn hoạt động hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 74

2.1.5. Chức năng, nhiệm vụ của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 75

2.1.6. Kết quả hoạt động của Ngân hàng Phát triển VN giai đoạn 2011 – 201577

2.1.6.1. Đối với nền kinh tế xã hội 77

2.1.6.2. Đối với sự tồn tại và phát triển của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 80

2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ

NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 89

2.2.1. Khái quát hoạt động nghiệp vụ tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 89

2.2.2. Thực trạng phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại NHPT Việt Nam 91

2.2.2.1. Phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước về quy mô và số lượng 91

2.2.2.2. Phát triển tín dụng xuất khẩu của Nhà nước về mặt chất lượng và hiệu quả

.................................................................................................................. 101

2.2.2.3. Phát triển loại hình thức bảo lãnh tín dụng xuất khẩu 104

2.3. KHẢO SÁT VÀ ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG XUẤT KHẦU CỦA NHÀ NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM .. 107

2.3.1. Khảo sát về tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 107

2.3.2. Đánh giá tình hình phát triển TDXK của Nhà nước tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 111

2.3.2.1. Những kết quả đạt được 111

2.3.2.2. Những hạn chế và nguyên nhân 114

2.4. GIẢ THUYẾT VỀ CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ

NƯỚC TẠI VIỆT NAM 122

2.4.1. Tiếp tục duy trì và mở rộng Chính sách tín dụng xuất khẩu của Nhà

nước 122

2.4.2. Đổi mới mô hình thực hiện Chính sách tín dụng xuất khẩu của Nhà

nước 123

2.4.3. Chấm dứt Chính sách tín dụng xuất khẩu của Nhà nước 125

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 127

CHƯƠNG 3. PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA

NHÀ NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 128

3.1. CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VIỆT NAM VÀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2020 128

3.1.1. Chiến lược phát triển bền vững Việt Nam đến năm 2020 128

3.1.1.1. Quan điểm phát triển về kinh tế xã hội 128

3.1.1.2. Mục tiêu chiến lược và khâu đột phá 128

3.1.1.3. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội 129

3.1.2. Chiến lược phát triển Ngân hàng Phát triển Việt Nam đến năm 2020 .. 130

3.1.2.1. Mục tiêu phát triển của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 130

3.1.2.2. Định hướng hoạt động của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 131

3.2. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 135

3.2.1. Giải pháp về phía Ngân hàng Phát triển Việt Nam 135

3.2.1.1. Sửa đổi, bổ sung quy chế quản lý vốn tín dụng xuất khẩu cho phù hợp 135

3.2.1.2. Tăng cường huy động vốn trên toàn hệ thống Ngân hàng Phát triển Việt Nam 136

3.2.1.3. Kiện toàn bộ máy quản lý tín dụng theo hướng mở rộng phân quyền 138

3.2.1.4. Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tín dụng xuất khẩu 139

3.2.1.5. Tăng cường công tác kiểm tra nội bộ 143

3.2.1.6. Tăng cường tiếp thị và quảng bá thương hiệu Ngân hàng Phát triển VN

.................................................................................................................. 144

3.2.1.7. Phối hợp với các Ngân hàng thương mại trong hoạt động nghiệp vụ 145

3.2.1.8. Mở rộng nghiệp vụ bảo lãnh xuất khẩu 145

3.2.1.9. Sớm triển khai phương thức “tín dụng xuất khẩu 2 chiều” 147

3.2.2. Giải pháp về phía doanh nghiệp xuất khẩu 149

3.2.2.1. Thông hiểu chính sách của Chính phủ về tín dụng xuất khẩu 149

3.2.2.2. Tăng cường đổi mới công nghệ, tăng chất lượng sản phẩm xuất khẩu 150

3.2.2.3. Am hiểu thị trường thế giới và phương thức kinh doanh hiện đại .. 150

3.2.2.4. Nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu trên thị trường quốc tế 151

3.2.2.5. Tăng cường công tác quản lý tài chính doanh nghiệp 151

3.2.3. Giải pháp phối hợp 152

3.2.3.1. Triển khai nhanh loại hình bảo hiểm tín dụngxuất khẩu 152

3.2.3.2. Khẩn trương thành lập công ty bảo hiểm tín dụng xuất khẩu của Nhà

nước 155

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 157

PHẦN KIẾN NGHỊ & KẾT LUẬN 158

KẾT LUẬN 162

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ 163

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 164