Phát triển bền vững các ngân hàng thương mại Việt Nam

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 205 trang tài liệu này.

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

-----∞∞-----

BÙI KHẮC HOÀI PHƯƠNG

PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG C C NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI – 2019

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

-----∞∞-----

BÙI KHẮC HOÀI PHƯƠNG

PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG C C NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 9340201

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS.TS TÔ KIM NGỌC

2. PGS.TS NGUYỄN THỊ MÙI

HÀ NỘI - 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu đã nêu trong luận án có nguồn gốc rõ ràng, được trích dẫn đúng quy định và kết quả của luận án là trung thực.

Người cam đoan

NCS. Bùi Khắc Hoài Phương

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận án là tổng hợp quá trình học tập, nghiên cứu nghiêm túc nổ lực của bản thân. Tác giả còn nhận được sự giúp đỡ quý báu từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân đã đồng hành trong suốt quá trình nghiên cứu của mình. Tác giả xin chân thành gửi lời cảm ơn đến:

Hai giảng viên hướng dẫn là PGS.TS Tô Kim Ngọc và PGS.TS Nguyễn Thị Mùi đã tận tình định hướng, giúp đỡ và động viên tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu từ khi nhận tên đề tài đến khi kết thúc luận án.

Các Thầy, Cô trong khoa Tài chính – Ngân hàng, khoa Sau Đại học của Học viện ngân hàng đã tạo môi trường học tập thuận lợi nhất cho nghiên cứu sinh.

Cảm ơn các Thầy, Cô trong hội đồng các cấp đã có những góp ý giúp nghiên cứu sinh hoàn thiện luận án tốt hơn.

Cảm ơn các chuyên gia, nhà quản lý ngân hàng trong việc góp ý trực tiếp và phản hồi vào phiếu khảo sát giúp nghiên cứu sinh hoàn thiện luận án.

Cuối cùng, tác giả xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, anh chị đồng nghiệp đã luôn hỗ trợ, giúp đỡ, động viên hoàn thành luận án.

Hà Nội, ngày tháng năm 2019

Tác giả

Bùi Khắc Hoài Phương

MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ UẬN CƠ ẢN VỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 18

1.1 QUAN ĐIỂM, CÁC NGUYÊN TẮC VÀ MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 18

1.1.1 Quan điểm về phát triển bền vững 18

1.1.2 Quan điểm phát triển Ngân hàng bền vững 19

1.1.3 Các mô hình phát triển bền vững ngân hàng thương mại 23

1.2. HỆ THỐNG TIÊU CHÍ Đ NH GIÁ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 30

1.2.1 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về kinh tế 32

1.2.2 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về xã hội 40

1.2.3 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về m i trư ng 42

1.2.4 Cung cấp sản phẩm bền vững 42

1.3 KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỦA MỘT SỐ NƯỚC VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM 43

1.3.1 Kinh nghiệm phát triển bền vững NHTM ở một số nước 43

1.3.2 Bài học về phát triển bền vững cho các NHTM Việt Nam 51

1.4 ĐIỀU KIỆN PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG NGÂN HA NG THƯƠNG MA I .. 56 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG C C NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2008- 2017 62

2.1. HỆ THỐNG NHTM VIỆT NAM TỪ 2011 ĐẾN NAY 62

2.1.1 Quy m và cơ cấu của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam 62

2.1.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của các NHTM 64

2.2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CA C NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 66

2.2.1 Khung pháp lý về phát triển bền vững các ngân hàng thương mại 66

2.2.2 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về kinh tế 69

2.2.3 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về xã hội 96

2.2.4 Nhóm các tiêu chí đánh giá ngân hàng bền vững về m i trư ng 104

2.2.5 ung cấp sản phẩm tài chính bền vững 111

2.3 Đ NH GIÁ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 114

2.3.1 Những kết quả đạt được 114

2.3.2 Những hạn chế và nguyên nhân 118

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 129

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG C C NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2019-2025 130

3.1 CÁC CƠ HỘI, THÁCH THỨC ĐỐI VỚI PHA T TRIÊ N BÊ N VƯ NG HÊ THÔ NG NHTM VIỆT NAM TRONG XU THÊ HÔ I NHÂ P 130

3.1.1 Xu thế phát triển bền vững hệ thống NHTM 130

3.1.2 Định hướng phát triển bền vững các NHTM Việt Nam đến năm 2025 131

3.2 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM 134

3.2.1 Nâng cao mức độ ổn định và lành mạnh của các ngân hàng thương mại 134

3.2.2 Hoàn thiện hệ thống quản lý rủi ro m i trư ng và xã hội 140

3.2.3 Nâng cao chất ượng nguồn nhân lực cho phát triển bền vững 145

3.2.4 Giải pháp về ứng dụng công nghệ hướng đến phát triển bền vững 147

3.2.5 iải pháp đa dạng hóa sản phẩm và cung cấp tài chính bền vững 151

3.2.7 Các giải pháp hỗ trợ phát triển bền vững ngân hàng thương mại 154

3.3 KIẾN NGHỊ 155

3.3.1 Đối với Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan 155

3.3.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước 156

3.3.3 Đối với Ngân hàng thương mại 157

3.3.4 Đối với các doanh nghiệp vay vốn 158

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 159

KẾT LUẬN 160

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Tiếng Anh	Tiếng Việt
BĐH		Ban điều hành
CAR	Capital Adequacy	Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu
CBNV		Cán bộ nhân viên
CSR	Sustainable corporate Responsibility	Trách nhiệm của công ty bền vững
CPTPP	Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership	Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương
DNNVV	small and medium sized enterprises	Doanh nghiệp nhỏ và vừa
DJSI	The Dow Jones Sustainability Indices	Chỉ số bền vững Dow Jones
EE	Energy efficiency	Hiệu quả năng lượng
EEC	European Economic Community	Cộng đồng Kinh tế châu Âu
EPs	Equator Principles	Các nguyên tắc xích đạo
EPFIs	The Equator Principles Financial Institutions	Định chế Tài chính Tham gia Nguyên tắc Xích đạo
ESMS	Environmental and Social Management System	Hệ thống quản lý môi trường và xã hội
E&S	Environmental and Social	Môi trường và xã hội
GABV	The Global Alliance for Banking Values	Liên minh toàn cầu về các giá trị của ngân hàng
GCTF	Green Credit Trust Fund	Quỹ ủy thác tín dụng xanh
HĐQT		Hội đồng Quản trị
ISO	International Organization for Standardization	Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế
IFC	International finance	Công ty tài chính quốc tế thuộc Ngân

corporation	hàng Thế giới
LDR		Tỷ lệ dư nợ so với tổng tiền gửi
NHTM		Ngân hàng thương mại
NHTMNN		Ngân hàng thương mại nhà nước
NHTMCP		Ngân hàng thương mại cổ phần
NIM	Net Interest Margin	Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên
NHBV		Ngân hàng bền vững
RE	Renewable energies	Năng lượng tái tạo
ROA	Return on Asset	Tỷ lệ lợi nhuận thuần so với tổng tài sản
ROE	Return On Equity	Lợi nhuận thuần so với vốn chủ sở hữu
SRI	Socially Responsible Investments	Đầu tư trách nhiệm xã hội
TCVM		Tài chính vi mô
TCTD		Tổ chức tín dụng
UN Global Compact	United Nations Global Compact	Hiệp ước Toàn cầu Liên Hợp Quốc
VAMC		Công ty Quản lý tài sản của tổ chức tín dụng Việt Nam