BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-------- --------
ĐINH ĐỨC MINH
NGHIÊN CỨU CÁCH TIẾP CẬN KẾ TOÁN VÀ CÁCH TIẾP CẬN THỊ TRƯỜNG TRONG DỰ BÁO VỠ NỢ CỦA DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Có thể bạn quan tâm!
-
Nghiên cứu cách tiếp cận kế toán và cách tiếp cận thị trường trong dự báo vỡ nợ của doanh nghiệp Việt Nam - 2 -
= - 1,369 + 13,855X1 + 0,060X2 - 0,601X3 + 0,3 96X4 + 0,194X5 -
Nghiên cứu cách tiếp cận kế toán và cách tiếp cận thị trường trong dự báo vỡ nợ của doanh nghiệp Việt Nam - 4
Xem toàn bộ 186 trang tài liệu này.
Hà Nội, Năm 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-------- --------
ĐINH ĐỨC MINH
NGHIÊN CỨU CÁCH TIẾP CẬN KẾ TOÁN VÀ CÁCH TIẾP CẬN THỊ TRƯỜNG TRONG DỰ BÁO VỠ NỢ CỦA DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
Chuyên ngành: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Mã số: 9340201
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. NGUYỄN VIỆT DŨNG
2. TS. TRỊNH MAI VÂN
Hà Nội, Năm 2019
LỜI CAM KẾT
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng chuyên đề này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày tháng năm 2019
Nghiên cứu sinh
Đinh Đức Minh
MỤC LỤC
LỜI CAM KẾT i
MỤC LỤC ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT iv
DANH MỤC BẢNG v
DANH MỤC HÌNH vi
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 8
1.1. Nghiên cứu dự báo vỡ nợ doanh nghiệp theo cách tiếp cận kế toán 8
1.1.1. Nghiên cứu theo cách tiếp cận kế toán trên thế giới 8
1.1.2. Nghiên cứu theo cách tiếp cận kế toán tại Việt Nam 25
1.2. Nghiên cứu dự báo vỡ nợ doanh nghiệp theo cách tiếp cận thị trường 30
1.2.1. Nghiên cứu theo cách tiếp cận thị trường trên thế giới 30
1.2.2. Một số nghiên cứu mô hình KMV- Merton tại Việt Nam 39
1.3. Các nghiên cứu so sánh cách tiếp cận kế toán và tiếp cận thị trường trong dự báo vỡ nợ doanh nghiệp 41
1.4. Kết luận Chương 1 43
CHƯƠNG 2: CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ BÁO VỠ NỢ CỦA DOANH NGHIỆP 44 2.1. Vỡ nợ doanh nghiệp 44
2.1.1. Khái niệm vỡ nợ và phá sản doanh nghiệp 44
2.1.2. Đặc điểm của rủi ro vỡ nợ 46
2.1.3. Nhân tố ảnh hưởng tới khả năng vỡ nợ của doanh nghiệp 48
2.1.4. Ngưỡng vỡ nợ doanh nghiệp 50
2.2. Mô hình dự báo vỡ nợ doanh nghiệp 52
2.2.1. Mô hình theo cách tiếp cận kế toán 52
2.2.2. Mô hình dự báo theo thị trường 58
2.4. Kết luận Chương 2 67
CHƯƠNG 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 68
3.1. Thiết kế nghiên cứu 68
3.2. Thu thập dữ liệu 77
3.2.1. Dữ liệu nghiên cứu 77
3.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu 77
3.3. Kết luận Chương 3 80
CHƯƠNG 4 ÁP DỤNG MÔ HÌNH THEO CÁCH TIẾP CẬN KẾ TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG TRONG DỰ BÁO VỠ NỢ DOANH NGHIỆP 81
4.1. Tình hình hoạt động các doanh nghiệp niêm yết tại HOSE giai đoạn 2014-2016 81
4.1.1. Khái quát về các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam 81
4.1.2. Tình hình doanh nghiệp niêm yết tại HOSE trong giai đoạn 2014-2017 89
4.2. Áp dụng mô hình dự báo vỡ nợ đối với các doanh nghiệp trên HOSE 91
4.2.1. Áp dụng mô hình và các kết quả 91
4.2.2. Đánh giá qua kết quả kiểm định 93
4.3. Phân tích các kết quả thu được 96
4.4. Kết luận Chương 4 97
CHƯƠNG 5 MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ VÀ KIẾN NGHỊ 98
5.1. Một số khuyến nghị nâng cao hiệu quả sử dụng mô hình dự báo 98
5.1.1. Nâng cao chất lượng dữ liệu đầu vào của mô hình 98
5.1.2. Cải tiến mô hình lượng hóa đo lường khả năng trả nợ 100
5.1.3. Xây dựng hệ thống dữ liệu dự báo vỡ nợ doanh nghiệp 103
5.1.4. Phổ biến kiến thức về mô hình đo lường vỡ nợ doanh nghiệp 104
5.1.5. Hoàn hiện các ứng dụng từ các mô hình dự báo vỡ nợ doanh nghiệp 104
5.1.6. Tăng cường nhận thức sử dụng mô hình dự báo vỡ nợ doanh nghiệp 104
5.2. Kiến nghị 109
5.2.1. Đối với Chính Phủ 109
5.2.2. Đối với Ngân hàng nhà nước 110
5.2.3. Đối với Ủy Ban Chứng Khoán Quốc Gia 113
PHẦN KẾT LUẬN 115
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 117
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 118
PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH GỬI Ý KIẾN CÁC CHUYÊN GIA 126
PHỤ LỤC 2: BẢNG KẾT QUẢ THEO CHỈ SỐ Z-SCORE, KMV VÀ THỰC TẾ 128
PHỤ LỤC 3: KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH CHỈ SỐ Z-SCORE VÀ KMV THEO PHƯƠNG PHÁP ROC 162
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BCĐKT : Bảng cần đối kế toán BCTC : Báo cáo tài chính
CIC : Trung tâm thông tin tín dụng Quốc Gia Việt Nam CNTT : Công nghệ thông tin
CSH : Chủ sở hữu
DNNN : Doanh nghiệp nhà nước DT : Doanh thu
GTSS : Giá trị sổ sách
GTTT : Giá trị thị trường
KHDN : Khách hàng doanh nghiệp
LN : Lợi nhuận
NDN : Nợ dài hạn
NĐT : Nhà đầu tư
NHNN : Ngân hàng Nhà nước NHTM : Ngân hàng thương mại NNH : Nợ ngắn hạn
TCTD : Tổ chức tín dụng TSNH : Tài sản ngắn hạn
TTS : Tổng tài sản
UBCKQG : Ủy ban chứng khoán Quốc Gia
VCSH : Vốn chủ sử hữu
VLĐ : Vốn lưu động
XHTD : Xếp hạng tín dụng
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Bảng xếp hạng tín dụng theo giá trị vỡ nợ 66
Bảng 3.1: Bảng dữ liệu để tính toán giá trị Z-Score 68
Bảng 3.2: Bảng dữ liệu để tính toán giá trị MKV 69
Bảng 3.3: Bảng Ma trận nhầm lẫn (Confusion matrix) 73
Bảng 3.4: Phân loại AU ROC 76
Bảng 3.5: Số Doanh nghiệp nghiên cứu trên Sở GDCK TP. HCM năm 2014-2016 77
Bảng 4.1: Số lượng doanh nghiệp niêm yết một số ngành chủ đạo trên HNX và HOSE 85
Bảng 4.2. Danh sách các doanh nghiệp huỷ niêm yết do thua lỗ trên HOSE năm 2015 86
Bảng 4.3. Danh sách các doanh nghiệp huỷ niêm yết do thua lỗ trên HNX năm 2015 87
Bảng 4.4. Quy mô thị trường chứng khoán giai đoạn 2016 - 2017 88
Bảng 4.5. Hoạt động của các doanh nghiệp niêm yết giai đoạn 2016 - 2017 89
Bảng 4.6. Giao dịch toàn thị trường qua các năm (2014, 2015, 2016, 2017) 89
Bảng 4.7. Danh sách hủy niêm yết trên HOSE do thua lỗ năm 2015 – 2017 90
Bảng 4.8: Bảng tổng hợp kết quả sử dụng mô hình Z-Score (1968) và Z – Score (1993) .. 91 Bảng 4.9: Bảng Ma trận nhầm lẫn (Confusion matrix) theo Z-Score (1968) 91
Bảng 4.10: Bảng Ma trận nhầm lẫn (Confusion matrix) theo Z-Score (1993) 92
Bảng 4.11: Bảng tổng hợp kết quả sử dụng mô hình KMV 92
Bảng 4.12: Bảng Ma trận nhầm lẫn (Confusion matrix) theo KMV 93
Bảng 4.13: Bảng kết quả tính toán hệ số tương quan 93
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Khái niệm cơ bản của mô hình Merton 32
Hình 1.2. Vị thế tương đương khi nắm giữ nợ 34
Hình 2.1. Phân phối rủi ro của vỡ nợ và rủi ro thị trường 47
Hình 2.2. Khái niệm cơ bản của mô hình Merton 59
Hình 2.3. Vị thế tương đương khi nắm giữ nợ 60
Hình 2.4. Khái niệm cơ bản mô hình KMV 64
Hình 2.5. Đồ thị mối quan hệ giữa EDF và DD 65
Hình 3.1. Đường cong ROC 75
Hình 3.2. Diện tích dưới đường ROC 76
Hình 4.1. Một số chỉ tiêu tài chính và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp niêm yết 2010 - 2015 83
Hình 4.2. ROA, ROE của doanh nghiệp niêm yết từ 2010- 2015 83
Hình 4.3: Đường cong ROC kiểm định Z-score (1993) 94
Hình 4.4: Đường cong ROC kiểm định KMV 95