Hoạt động Công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI

HOÀNG VĂN ĐẠI

HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG

HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO TẠI HUYỆN MƯỜNG LÁT TỈNH THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

HÀ NỘI - 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI

HOÀNG VĂN ĐẠI

HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG

HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO TẠI HUYỆN MƯỜNG LÁT TỈNH THANH HÓA

Chuyên ngành: Công tác xã hội Mã số: 8760101

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.CHU THỊ HUYỀN YẾN

HÀ NỘI – 2021

Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học độc lập và thực tiễn của cá nhân tôi tại địa bàn tôi lựa chọn, huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Chu Thị Huyền Yến.

Các số liệu, những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này hoàn toàn trung thực và những việc, số liệu đã và đang diễn ra thực tế tại địa bàn nghiên cứu.

Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.

HỌC VIÊN

Hoàng Văn Đại

Trong quá trình nghiên cứu phục vụ cho luận văn tốt nghiệp “Hoạt động Công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa” tôi đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiệt tình, sự quan tâm, giúp đỡ tận tâm của thầy cô, bạn bè, gia đình, đồng nghiệp Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa.

Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Chu Thị Huyền Yến, người đã tận tình hướng dẫn, luôn quan tâm, lắng nghe ý kiến cũng như truyền đạt cho tôi những kiến thức bổ ích về nội dung và kinh nghiệm nghiên cứu để tôi có thể hoàn thành luận văn này một cách khoa học.

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu nhà trường, Khoa Sau đại học, Khoa Công tác xã hội và tất cả các thầy giáo các trường có liên quan. Đặc biệt là thầy cô Trường Đại học Lao động xã hội đã trang bị kiến thức và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn tại trường.

Tôi trân trọng cảm ơn Lãnh đạo các ban ngành và Lãnh đạo, cán bộ Phòng Lao động - Thương binh và Ủy ban nhân dân huyện Mường Lát, cán bộ chính sách xã, thị trấn huyện Mường Lát đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành việc thu thập số liệu, tiếp cận với nhân dân, các hộ nghèo, cận nghèo để phục vụ cho nội dung luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn./.

Hà Nội, tháng 10 năm 2021 HỌC VIÊN

Hoàng Văn Đại

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC I

DANH MỤC BẢNG V

DANH MỤC BIỂU ĐỒ VI

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO 13

1.1. Lý luận về nghèo và giảm nghèo 13

1.1.1. Khái niệm nghèo 13

1.1.2. Khái niệm chuẩn nghèo 14

1.1.3. Khái niệm giảm nghèo và công tác giảm nghèo 15

1.1.4. Khái niệm người nghèo 16

1.1.5. Đặc điểm của người nghèo 16

1.1.6. Nhu cầu của người nghèo 18

1.2. Lý luận về hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo 19

1.2.1. Khái niệm công tác xã hội 19

1.2.2 Khái niệm hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo 21

1.2.3. Vai trò của công tác xã hội trong hoạt động giảm nghèo 21

1.2.4. Nội dung các hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo 22

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo 30

1.3.1.Yếu tố thuộc về người nghèo 30

1.3.2. Yếu tố thuộc về cán bộ chính sách với vai trò là nhân viên công tác xã hội 31

1.3.3. Yếu tố thuộc về cơ chế chính sách 32

1.4. Quan điểm của Đảng, Nhà nước và hệ thống chính sách về giảm nghèo 33

1.4.1. Chủ trương về giảm nghèo 35

1.4.2. Một số văn bản do Chính phủ, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và các Bộ, Ngành liên quan ban hành hỗ trợ giải quyết nghèo đói 36

1.4.3. Một số chương trình giảm nghèo 39

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO TẠI HUYỆN MƯỜNG LÁT, TỈNH THANH HÓA 43

2.1 Mô tả địa bàn và khách thể nghiên cứu 43

2.1.1. Mô tả địa bàn nghiên cứu 43

2.1.2. Mô tả khách thể nghiên cứu người nghèo sinh sống trong phạm vi không gian nghiên cứu 44

2.2. Đánh giá thực trạng hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 50

2.2.1. Hoạt động hỗ trợ tuyên truyền nâng cao nhận thức về giảm nghèo 51

2.2.2. Thực trạng các hoạt động hỗ trợ dạy nghề và tạo việc làm cho người nghèo 61

2.2.3. Thực trạng các hoạt động hỗ trợ tài chính, vốn cho người nghèo 69

2.2.4. Thực trạng các hoạt động vận động nguồn lực trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 82

2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 89

2.3.1. Yếu tố chính sách và pháp luật 89

2.3.2. Yếu tố năng lực, nhận thức và thái độ của chính quyền và cán bộ chính sách tại địa phương 90

2.3.3. Yếu tố nhận thức của người nghèo ảnh hưởng đến các hoạt động công tác xã hội trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 94

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 98

CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG HỖ TRỢ GIẢM NGHÈO TẠI HUYỆN MƯỜNG LÁT 99

1.1. Giải pháp chung 99

1.2 Các giải pháp cụ thể 104

1.2.1. Giải pháp nhằm nâng cao các hoạt động kết nối, tuyên truyền nâng cao nhận thức trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 104

1.2.2. Giải pháp nhằm nâng cao các hoạt động vận động nguồn lực trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 105

1.2.3. Giải pháp nhằm nâng cao hoạt động kết nối cộng đồng trong hỗ trợ giảm nghèo tại huyện Mường Lát 106

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 108

KẾT LUẬN - KHUYẾN NGHỊ 109

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 112

PHỤ LỤC 114

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt	Nội dung
1	BHYT	Bảo hiểm y tế
2	CSGN	Chính sách giảm nghèo
3	CTXH	Công tác xã hội
4	KT	Kinh tế
5	KT-XH	Kinh tế - xã hội
6	LĐ	Lao động
7	PTCĐ	Phát triển cộng đồng
8	SX	Sản xuất
9	XĐGN	Xóa đói giảm nghèo
10	XH	Xã hội
11	CHDCND	Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào