Các Mặt Hàng Nhập Khẩu Chính Từ Australia Vào Việt Nam Năm 2008

Mặt hàng hạt điều với kim ngạch xuất khẩu vào Australia năm 2008- 2009 đạt 81 triệu USD cũng là một trong những mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu. Năm 2006, hạt điều là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn thứ ba trong tổng kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang Australia. Năm 2008-2009, mặt hàng này đứng vị trí thứ tư. Hạt điều của Việt Nam xuất khẩu sang Australia hiện đã có chỗ đứng trong kênh phân phối bán lẻ là các siêu thị lớn như World Worth, Coles, tuy nhiên mới chỉ là những sản

phẩm còn vỏ, tươi hoặc sấy khô chứ không phải là những mặt hàng đã qua chế biến với giá trị tăng cao hơn như điều rang, kẹo hạt điều…19

Trong những năm 2008-2009, do một số yếu tố khách quan, việc xuất khẩu mặt hàng thủy hải sản sang Australia có những sụt giảm lớn nhưng mặt hàng thủy hải sản vẫn được xem là một trong những mặt hàng xuất khẩu quan trọng.Trong những năm 2002-2007, thủy sản là nhóm hàng xuất khẩu tới Australia đạt kim ngạch cao nhất thuộc nhóm phi dầu mỏ sang thị trường Australia. Năm 2006, mặt hàng này đạt giá trị xuất khẩu là 126 triệu USD, chiếm 3,45% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và cũng là mặt hàng xuất khẩu đạt được kim ngạch cao nhất trênn 100 triệu USD. Năm 2007, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tới Australia chỉ còn 122,89 triệu USD và vẫn chiếm 3,15% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam tới Australia. Năm 2008 - 2009, kim ngạch xuất khẩu thủy sản từ Việt Nam sang Australia có phần chững lại, tuy nhiên vẫn là một trong những mặt hàng xuất khẩu mạnh sang thị trường này. Thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang Australia đa dạng với gần 30 chủng loại sản phẩm (chủ yếu là dạng đông lạnh), một số sản phẩm dạng hun khói và sao tẩm. Tuy có những sụt giảm trong năm 2007- 2009, Việt Nam hiện vẫn đứng thứ ba thế giới về xuất khẩu thủy sản vào Australia, chiếm 6,4% thị phần (sau Thái Lan 20,4% và New Zealand 16%).

19 Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=629&idmid=4

Ngoài ra, một số mặt hàng khác như giày dép, hàng may mặc, hàng thủ công mỹ nghệ trong những năm qua cũng đang dần dần có chỗ đứng nhất định trong kim ngạch xuất khẩu Việt Nam sang Australia, tương ứng đạt kim ngạch xuất khẩu 44,98 triệu USD, 31,9 triệu USD, 6 triệu USD năm 2008.

2. Tình hình nhập khẩu từ Australia vào Việt Nam

2.1 Kim ngạch nhập khẩu từ Australia vào Việt Nam

Trong quan hệ thương mại giữa hai nước, xuất khẩu và nhập khẩu có vai trò tương đương nhau. Xuất khẩu là để có nguồn thu ngoại tệ phục vụ cho nhập khẩu. Nhập khẩu chính là động lực góp phần thúc đẩy xuất khẩu. Nhìn chung, song song với tăng kim ngạch xuất khẩu, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Australia trong những năm gần đây cũng tăng không ngừng.

Năm 2003, kim ngạch nhập khẩu từ Australia sang Việt Nam vẫn còn chưa cao, chỉ đạt 280 triệu USD, và duy trì mức tăng nhẹ trong hai năm tiếp theo với 450 triệu USD năm 2004 và 499 triệu USD năm 2005. Đến năm 2006, nhập khẩu từ Australia tăng đột biến, đạt 1,1 tỷ USD, tăng 123% so với năm 2005. Đây là lần đầu tiên kim ngạch nhập khẩu từ Australia đạt tới mức 1 tỷ USD và cũng là năm chứng kiến tốc độ tăng giá trị nhập khẩu kỷ lục là trên 100%. Kim ngạch nhập khẩu tiếp tục tăng, đạt 1,361 tỷ USD năm 2008, trước khi sụt giảm nhẹ năm 2009 nhưng vẫn dao động ở mức cao xấp xỉ 1 tỷ USD. Điều này cho thấy nhu cầu của Việt Nam đối với việc nhập khẩu các mặt hàng của Australia phục vụ sản xuất và tiêu dùng đã và đang tăng lên đáng kể và cũng phản ánh sự phát triển trong quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Australia. 20

20 Nguồn: Trương Đình Tuyển, ASEAN hội nhập kinh tế khu vực, slide tr 22 Nguồn: http://www.dfat.gov.au/geo/fs/viet.pdf

Biểu đồ 7: Kim ngạch nhập khẩu từ Australia vào Việt Nam

(Nguồn: Bộ Thương mại và Ngoại giao Australia)

2.2. Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu

Việt Nam nhập khẩu từ Australia chủ yếu các mặt hàng khoáng sản, sản phẩm kim loại, nông sản (lúa mì, lúa mạch, thịt, sữa, rượu…), sản phẩm chế tạo có giá trị cao, cung cấp dịch vụ (nhất là về giáo dục - đào tạo). Có thể nói với những mặt hàng nhập khẩu đó, Việt Nam đã khai thác được những mặt hàng thuộc thế mạnh của Australia và đây đều là những hàng hóa nhập khẩu thiết yếu, đáp ứng được những mặt hàng mà ta thiếu hụt hoặc không có thế mạnh để phục vụ cho sản xuất tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Nếu như trong những năm 2003-2004, thị phần nhập khẩu của các nhóm hàng tương đương nhau thì đến năm 2008-2009, cơ cấu này đã thay đổi. Năm 2003-2004, cơ cấu của các nhóm sản phẩm sơ cấp, nhóm sản phẩm đã sơ chế (STM), nhóm hàng sản xuất hoàn thiện (ETM) và các nhóm hàng khác đóng góp vào tổng kim ngạch nhập khẩu có sự chênh lệch không đáng kể, dao động

xung quanh 150 triệu AUD. Đến năm 2008-2009, nhóm hàng sơ cấp ngày càng được nhập khẩu nhiều hơn, chiếm tới 43% tổng kim ngạch nhập khẩu với trị giá nhập khẩu đạt hơn 500 triệu AUD. Nhóm sản phẩm đã sơ chế đứng thứ hai với thị phần khoảng 23%. Nhóm sản phẩm được sản xuất hoàn thiện cũng dần được ưa chuộng hơn với giá trị kim ngạch chênh lệch không đáng kể so với nhóm sản phẩm sơ chế, đạt xấp xỉ 250 triệu AUD. Và ít nhất là các nhóm hàng khác, chiếm khoảng 14% tổng kim ngạch nhập khẩu.21

Biểu đồ 8 : Giá trị nhập khẩu của các nhóm sản phẩm

(Nguồn: Bộ Thương mại và Ngoại giao Australia) Trong những năm gần đây, mặt hàng kim loại thường luôn đứng đầu trong danh sách những mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu lớn nhất. Năm 2005, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này là 97 triệu USD. Con số này tăng 67% năm 2006, đạt 163 triệu USD và chiếm 14,7% tổng kim ngạch nhập khẩu. Năm 2007, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này vẫn tăng mạnh đạt 220 triệu USD. Năm 2008, tuy vẫn giữ vị trí thứ nhất nhưng giá trị kim ngạch

nhập khẩu mặt hàng này chỉ tăng nhẹ, đạt 248 triệu USD.

Sau kim loại thường, mặt hàng lúa mì cũng được Việt Nam chọn nhập khẩu với số lượng lớn từ Australia. Lúa mì Australia có một số đặc tính phù

21 Nguồn: http://www.dfat.gov.au/geo/fs/viet.pdf

hợp với việc nhập khẩu vào Việt Nam như: chất lượng lúa mì Australia được đánh giá tốt nhất thế giới, là loại lúa mì cứng phù hợp với việc sản xuất và chế biến bột mì dùng làm bánh mì tại Việt Nam và chi phí vận chuyển và chuyên chở từ Australia về Việt Nam rẻ hơn chi phí chuyên chở từ các nước xuất khẩu lúa mì lớn khác. Chính vì thế, kim ngạch nhập khẩu lúa mì luôn cao trong những năm qua. Cụ thể, kim ngạch nhập khẩu lúa mì từ Australia vào Việt Nam năm 2005 đạt 94,87 triệu USD, năm 2006 đạt 111 triệu USD, tăng 17% và chiếm 10% so với năm 2005. Năm 2007, kim ngạch nhập khẩu lúa mì từ Australia giảm xuống còn 99,5 triệu USD nhưng nhanh chóng phục hồi ngoạn mục năm 2008 với số lượng nhập khẩu là 443.244 tấn, đạt kim ngạch 189,7 triệu USD.

Giai đoạn 2005-2008 cũng chứng kiến sự tăng trưởng liên tục trong việc nhập khẩu mặt hàng sắt thép các loại từ thị trường Australia. Kim ngạch nhập khẩu của mặt hàng này tăng 35%, từ 17,8 triệu USD năm 2005 lên 24 triệu năm 2006. Năm 2007, con số này đạt 62,1 triệu USD và vượt ngưỡng 100 triệu USD năm 2008, đạt giá trị nhập khẩu 102 triệu USD. Có thể này trong những năm gần đây, mặt hàng sắt thép các loại ngày càng được nhập khẩu với

số lượng lớn, cụ thể giá trị kim ngạch mặt hàng này đã nhảy vọt từ vị trí thứ năm năm 2006 lên vị trí thứ ba năm 2008.22

Ngoài ra, Việt Nam cũng nhập khẩu số lượng lớn các mặt hàng máy móc thiết bị phụ tùng, sữa và sản phẩm sữa, tân dược, xăng dầu các loại.

22 Nguồn: Tổng cục Thống kê Việt Nam http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=629&idmid=4

Bảng 2: Các mặt hàng nhập khẩu chính từ Australia vào Việt Nam năm 2008

Đơn vị: 1000 USD

Mặt hàng	Trị giá nhập khẩu
1	Kim loại thường khác	248 002
2	Lúa mỳ	189 710
3	Sắt thép các loại	102 083
4	Máy móc thiết bị phụ tùng	65 357
5	Sữa và sản phẩm sữa	32 317
6	Tân dược	27 367
7	Xăng dầu các loại	25 695
8	NPL dệt may da giày	21 485
9	Các sản phẩm hóa chất	18 218
10	Gỗ và nguyên phụ liệu gỗ	16 989
11	Hoá chất	11 564
12	Thức ăn gia súc và NPL chế biến	8 386
13	Chất dẻo nguyên liệu	3 404
14	Giấy các loại	3 153
15	Máy vi tính, sp điện tử và linh kiện	2 238
16	Nguyên phụ liệu thuốc lá	2 061
17	Dầu mỡ động thực vật	2 045
18	Phân bón các loại	1 547
19	Bông các loại	1 466
20	Vải các loại	1 401

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

Bột giấy	1 068
22	Thuốc trừ sâu và nguyên liệu	901
23	Nguyên phụ liệu dược phẩm	275

( Nguån: Tæng côc Thèng kª ViÖt Nam )

Nh÷ng sè liÖu thèng kª ë trªn cho thÊy t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu gi÷a hai n•íc t¨ng ®Òu tõ n¨m 2003 – 2007. N¨m 2003 còng lµ n¨m nÒn kinh tÕ thÕ giíi b¾t ®Çu phôc håi sau ®ît suy tho¸i n¨m 2001-2002, cÇu vÒ hµng hãa l¹i b¾t ®Çu t¨ng cao cïng víi sù t¨ng gi¸ quèc tÕ cđa hµng nguyªn, nhiªn liÖu vµ mét sè n«ng s¶n. T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi æn ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc ph¸t triÓn th•¬ng m¹i gi÷a hai n•íc ViÖt Nam – Australia.

Nh•ng tõ n¨m 2007 - 2009, t×nh h×nh th•¬ng m¹i hai chiÒu gi÷a ViÖt Nam – Australia ®· cã nh÷ng b•íc sôt gi¶m ®¸ng kÓ do ¶nh h•ëng cđa khđng kho¶ng kinh tÕ thÕ giíi, nguyªn nh©n b¾t nguån tõ khđng ho¶ng cho vay thÕ chÊp d•íi chuÈn lan réng ë Mü kÓ tõ gi÷a n¨m 2007. N¨m 2008, nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ trong n•íc cã nhiÒu biÕn ®éng v« cïng phøc t¹p. Gi¸ dÇu th«, nhiÒu lo¹i nguyªn liÖu, thùc phÈm vµ c¸c lo¹i hµng hãa kh¸c trªn thÞ tr•êng thÕ giíi t¨ng m¹nh trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m khiÕn cho l¹m ph¸t x¶y ra t¹i hÇu kh¾p c¸c n•íc trªn thÕ giíi. §Õn cuèi n¨m, gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng hãa vµ nhiªn liÖu l¹i sôt gi¶m m¹nh do t¸c ®éng cđa suy tho¸i kinh tÕ toµn cÇu. T¸c

®éng cđa khđng ho¶ng tµi chÝnh vµ suy tho¸i kinh tÕ toµn cÇu ®· ¶nh h•ëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng xuÊt - nhËp khÈu cđa ViÖt Nam trong n¨m 2008, ®Æc biÖt tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu dÇu th«.

Trong quan hÖ th•¬ng m¹i gi÷a hai n•íc, mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng mçi n•íc cã lîi thÕ. ViÖt Nam xuÊt khÈu sang Australia dÇu th«, n«ng s¶n, thđy s¶n, giµy dÐp, dÖt may vµ nh÷ng s¶n phÈm cÇn nhiÒu søc lao ®éng. Bëi ViÖt Nam ®•îc thiªn nhiªn ban tÆng nguån tr÷ l•îng tµi nguyªn giµu cã cïng víi lîi thÕ so s¸nh vÒ gi¸ nh©n c«ng rÎ vµ nguån lao

®éng dåi dµo. ViÖt Nam nhËp khÈu tõ Australia chđ yÕu c¸c mÆt hµng kho¸ng s¶n, s¶n phÈm kim lo¹i, n«ng s¶n, s¶n phÈm chÕ t¹o cã gi¸ trÞ cao, cung cÊp dÞch vô – còng lµ nh÷ng mÆt hµng Australia cã lîi thÕ c¹nh tranh ®Æc biÖt.

DÇu th« lu«n ®ãng vai trß chđ lùc trong kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ ViÖt Nam sang Australia bëi ViÖt Nam së h÷u mét tr÷ l•îng dÇu má lín. Tõ n¨m 2003 ®Õn n¨m 2007, kim ng¹ch xuÊt khÈu dÇu th« t¨ng tr•ëng ®Òu ®Æn do nhu cÇu vµ gi¸ dÇu thÕ giíi nãi chung vµ ë Australia nãi riªng t¨ng m¹nh. MÆt kh¸c trong thêi gian ®ã, nhµ m¸y läc dÇu Dung QuÊt vÉn ch•a hoµn thµnh, nªn dÇu th« ®•îc xuÊt khÈu víi khèi l•îng lín sang thÞ tr•êng Australia. §Õn n¨m 2007, kim ng¹ch xuÊt khÈu dÇu th« cã gi¶m ®«i chót do ¶nh h•ëng cđa suy tho¸i kinh tÕ thÕ giíi nh•ng ®Õn n¨m 2008, kim ng¹ch l¹i t¨ng do nhu cÇu t¨ng vät.

§èi víi mÆt hµng ®å gç, trong nh÷ng n¨m qua kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy tõ ViÖt Nam sang Australia lu«n cao. Tr•íc hÕt lµ do Australia kh«ng ph¶i lµ n•íc trång nhiÒu gç rõng l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh nghiªm ngÆt vÒ khai th¸c gç trong khi ®ã nhu cÇu ®èi víi c¸c s¶n phÈm gç vÉn t¨ng ®Òu ®Æn vµ æn ®Þnh ë møc cao lµ 800 triÖu USD/n¨m, víi tèc ®é t¨ng b×nh qu©n trªn 15%. H¬n n÷a. Trong thêi ®iÓm ®Êy, tû gi¸ ®ång AUD gia t¨ng so víi ®ång USD, t¹o lîi thÕ vÒ gi¸ cho hµng nhËp khÈu tõ c¸c n•íc Ch©u Á. Ngành công nghiệp sản xuất đồ gỗ trong nước của Australia không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu nội địa ngày một gia tăng. Nhu cầu nhập khẩu đồ gỗ tại thị trường