Đánh giá hiệu quả cắt chọn lọc thần kinh chày trong điều trị di chứng co cứng cơ chi dưới

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN VĂN TUẤN

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CẮT CHỌN LỌC THẦN KINH CHÀY TRONG ĐIỀU TRỊ DI CHỨNG CO CỨNG CƠ CHI DƯỚI

Chuyên ngành: Ngoại Thần kinh - Sọ não Mã số: 62720127

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC

Người hướng dẫn khoa học:

GS. FRANÇOISE LAPIERRE GS. LÊ XUÂN TRUNG

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2015

Có thể bạn quan tâm!

Đánh giá hiệu quả cắt chọn lọc thần kinh chày trong điều trị di chứng co cứng cơ chi dưới - 2
Phản Xạ Cơ Đảo Ngược. “Nguồn: Pierrot-Deseilligny E,1993”[73]
Minh Họa Các Hệ Thống Điều Hòa Trương Lực Cơ Ở Người: Bó Lưới - Gai Sau Bên (Màu Xanh Lá Cây), Bó Lưới Gai Trước Trong (Màu Đỏ), Bó Tiền Đình -

Xem toàn bộ 153 trang tài liệu này.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kì công trình nào khác.

Tác giả

NGUYỄN VĂN TUẤN

MỤC LỤC

Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục

Danh mục các chữ viết tắt

Bảng đối chiếu các thuật ngữ Pháp – Anh – Việt Danh mục các bảng, biểu đồ và hình

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 4

Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5

1.1. Co cứng 5

1.2. Mô tả lâm sàng 16

1.3. Phân tích bước đi 19

1.4. Giải phẫu hố kheo và thần kinh chày 20

1.5. Cắt thần kinh chày chọn lọc 27

1.6. Chỉ định phẫu thuật 40

1.7. Tổng hợp các nghiên cứu 41

Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 44

2.1. Thiết kế nghiên cứu 44

2.2. Đối tượng nghiên cứu 44

2.3. Tiêu chuẩn chọn và loại trừ 45

2.4. Biến số nghiên cứu 46

2.5. Công cụ nghiên cứu 51

2.6. Phương pháp tiến hành 53

2.7. Phân tích số liệu thống kê 59

2.8. Lợi ích mong đợi 61

2.9. Vấn đề y đức 61

Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 62

3.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân 62

3.2. Đặc điểm lâm sàng tại thời điểm trước phẫu thuật 63

3.3. Đánh giá phẫu thuật 71

3.4. Đánh giá hiệu quả phẫu thuật 73

3.5. Phân tích các yếu tố liên quan đến hiệu quả phẫu thuật 80

Chương 4. BÀN LUẬN 84

4.1. Đặc điểm lâm sàng 84

4.2. Kết quả sau phẫu thuật 90

4.3. Các yếu tố liên quan đến kết quả phẫu thuật 99

4.4. So sánh kết quả trong y văn 102

4.5. Hạn chế của nghiên cứu 106

KẾT LUẬN 108

KIẾN NGHỊ 110

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CTCS CTKCCL CTKCL CTSN TBMMN

TKTƯ

Chấn thương cột sống

Cắt thần kinh chày chọn lọc Cắt thần kinh chọn lọc Chấn thương sọ não

Tai biến mạch máu não

Thần kinh trung ương

BẢNG ĐỐI CHIẾU THUẬT NGỮ ANH - VIỆT

Claw toe Equinus foot

Flexor digitorum longus Flexor hallucis longus Gastrocnemius lateralis Gastrocnemius medialis Genou recurvatum Myotatic reflex loop Nerve tibialis

Popliteus

RIVCAM (Rivermead Video-based Clinical gait Analysis Method) Selective tibial neurotomy

Soleus Spasticity

Sprouting phenomenon Tibialis posterior Triceps surae

Varus

VAS (Visual Analogue Scale)

Ngón chân chim Bàn chân ngựa

Cơ gấp các ngón dài Cơ gấp ngón cái dài Cơ bụng chân ngoài Cơ bụng chân trong Biến dạng gối gập sau Cung phản xạ cơ Thần kinh chày

Cơ kheo

Phương pháp phân tích bước bằng kỹ thuật ghi hình Rivermead

Cắt thần kinh chày chọn lọc Cơ dép

Co cứng

Hiện tượng mọc nhánh thần kinh Cơ chày sau

Cơ tam đầu cẳng chân Bàn chân lật trong

Thang điểm lượng giá đau, thoải mái

khi mang giày dép

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng

Tên bảng	Trang
2.1	Các biến số nghiên cứu........................................................	47
3.1	Đặc điểm chung của dân số nghiên cứu ..............................	62
3.2	Đặc điểm chung về bệnh sử của mẫu nghiên cứu ...............	63
3.3	Đặc điểm lâm sàng bàn chân co cứng trước mổ .................	65
3.4	Phân phối dấu đa động cơ tam đầu cẳng chân ....................	66
3.5	Phân phối rối loạn cảm giác và phản xạ..............................	67
3.6	Phân phối các hậu quả co cứng ...........................................	68
3.7	Phân phối khả năng đứng và đi ...........................................	69
3.8	Phân phối đi ở các khoảng cách khác nhau trước mổ .........	70
3.9	Phân phối tỉ lệ cắt chọn lọc các nhánh thần kinh chày........	71
3.10	Phân phối tỉ lệ phẫu thuật chỉnh hình phối hợp...................	73
3.11	Phân phối đặc điểm lâm sàng bàn chân trước và sau mổ ....	73
3.12	Phân phối tính di động cổ chân trước và sau mổ ................	74
3.13	Phân phối điểm kéo dãn cơ tam đầu trước và sau mổ.........	75
3.14	Phân phối mức đa động bàn chân trước và sau mổ .............	75
3.15	Phân phối đi được trước & sau mổ ở các khoảng cách khác nhau .............................................................................	78
3.16	Các yếu tố liên quan đến hiệu quả giảm đa động sau mổ ...	81

Bảng

Tên bảng	Trang
3.17	Các yếu tố liên quan đến hiệu quả giảm biến dạng bàn chân ngựa sau mổ ................................................................	82
3.18	Các yếu tố liên quan đến hiệu quả giảm biến dạng bàn chân lật trong sau mổ...........................................................	83
4.1	Thang điểm Ashworth .........................................................	85
4.2	Thang điểm Ashworth cải biên ...........................................	86
4.3	Bảng đánh giá mức độ đa động ...........................................	87
4.4	Thang điểm Held-Tardieu ...................................................	88
4.5	Yếu tố liên quan đến phẫu thuật chỉnh hình phối hợp.........	91
4.6	So sánh các phẫu thuật chỉnh hình phối hợp .......................	93
4.7	So sánh phương pháp, đặc điểm với y văn..........................	102
4.8	So sánh kết quả với nghiên cứu tiêu biểu trong y văn ........	104