Quản lý nhà nước về báo chí trên địa bàn tỉnh Gia Lai

nhiệm, khen thưởng, kỷ luật và tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo chủ chốt của các cơ quan báo chí về tuổi, trình độ, năng lực, kinh nghiệm quản lý.

Thứ hai, cần đổi mới cơ chế, chính sách động viên, khen thưởng và kỷ luật nhằm tôn vinh những đóng góp, nêu cao trách nhiệm của những người làm công tác quản lý báo chí, các cơ quan báo chí và đội ngũ người làm báo. Có hình thức tôn vinh hàng năm, động viên, khích lệ kịp thời cho những người có cống hiến cho lĩnh vực báo chí.

Thứ ba, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nguồn; chuẩn bị đội ngũ kế cận các chức danh chủ chốt. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, quản lý, kinh tế báo chí cho đối tượng lãnh đạo cơ quan báo chí, nghiệp vụ báo chí, đạo đức nghề nghiệp; trình độ chính trị. Đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng báo chí. Đồng thời bố trí cán bộ, phóng viên báo chí có phẩm chất đạo đức và năng lực đi đào tạo ở nước ngoài.

Thứ tư, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác thông tin trong các cơ quan nhà nước; tổ chức bồi dưỡng về nghiệp vụ báo chí, nhất là kiến thức, kỹ năng xử lý thông tin và sự cố thông tin. Cần tổ chức các khóa tập huấn, đào tạo và đào tạo lại cán bộ, phóng viên báo chí “vừa hồng, vừa chuyên”, trong đó chương trình đào tạo cần bám sát các yêu cầu của thị trường, tập trung đào tạo kỹ năng và kiến thức về báo chí hiện đại, để có sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại.

Thứ năm, đổi mới các chính sách, cơ chế, phương tiện, công cụ phát triển và tăng cường nguồn nhân lực làm báo chí bao gồm: môi trường làm việc, chính sách việc làm, thu nhập, bảo trợ xã hội, nhà ở,… Chú ý các chính sách đối với bộ phận nhà báo, phóng viên chất lượng cao.

Thứ sáu, từng bước giao quyền tự chủ về tổ chức bộ máy cho các cơ quan báo chí để bảo đảm nhiệm vụ chính trị theo lộ trình thực hiện cơ chế đặt hàng,

cấp kinh phí theo nhiệm vụ được giao.

3.2.8. Tăng cường các nguồn lực tài chính

Ưu tiên đầu tư, hỗ trợ kinh phí đối với Báo Gia Lai và Đài Phát thanh- Truyền hình Gia Lai phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền; hỗ trợ để Tạp chí Văn nghệ Gia Lai duy trì hoạt động và phát triển. Nhà nước hỗ trợ ngân sách đối với những ấn phẩm, chuyên mục, chương trình phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ chính trị cụ thể trong từng giai đoạn, khu vực.

Phát triển các mối quan hệ bền chặt với cộng đồng doanh nghiệp hay nói cách khác là phải có sự đồng hành khăng khít hơn. Vì nguồn thu vẫn nằm chủ yếu ở quảng cáo đến từ các doanh nghiệp và các tổ chức, bên cạnh nguồn thu từ phát hành và một số hoạt động khác.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 99 trang tài liệu này.

Làm rõ các chính sách về kinh tế báo chí, liên quan đến hoạt động kinh tế của các cơ quan báo chí; đồng thời, duy trì việc đặt hàng các báo trong việc tuyên truyền chính sách và trả phí cho việc tuyên truyền đó. Đây là việc cần thiết để bảo đảm sự công bằng và khẳng định vai trò của báo chí.

Các cơ quan báo chí báo chí cũng cần hết sức chú trọng đến tiết giảm nguồn chi; tăng cường đào tạo lại để tiết kiệm nguồn nhân lực; triển khai báo chí đa phương tiện; hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích. Cần phải có những thay đổi mạnh mẽ và phải có chiến lược phát triển lâu dài, nhất là đầu tư mạnh về công nghệ để nâng cao năng lực truyền thông nhằm thu hút độc giả để có được nguồn thu nhất định.

3.2.9. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra

Thanh tra, xử lý các hành vi vi phạm đối với báo chí là một trong những chức năng thiết yếu của QLNN. Mục đích của thanh tra là nhằm phòng ngừa, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của tổ chức, cá nhân trong hoạt của báo chí. Đồng thời, qua công tác này nhằm phát hiện những sơ hở trong cơ chế

QLNN, chính sách pháp luật, để kiến nghị với cơ quan Đảng, Nhà nước có thẩm quyền có các biện pháp khắc phục; phát huy nhân tố tích cực, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động QLNN về báo chí, bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền hạn và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến báo chí trong tình hình hiện nay.

Kiên quyết ngăn ngừa và khắc phục một cách có hiệu quả xu hướng thương mại hóa báo chí và lợi dụng báo chí để khắc phục mục đích cá nhân, hạn chế những tiêu cực; đồng thời phát huy mặt tích cực của cơ chế thị trường để đổi mới cơ chế thông tin, đổi mới tác phong người làm báo. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra không chỉ mang tính giáo dục, tính chiến đấu của báo chí mà còn đảm bảo được tính nhanh nhạy, chính xác, trung thực, sinh động, hấp dẫn của tờ báo đối với công chúng.

Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh việc cung cấp thông tin sai sự thật và các luận điệu xuyên tạc, kích động chống phá chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Rà soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về báo chí. Không bổ nhiệm lại lãnh đạo các cơ quan báo chí để xảy ra nhiều sai phạm. Kiên quyết xử lý những phóng viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp, lợi dụng báo chí để trục lợi.

Tăng cường trách nhiệm cơ quan chủ quản: Cơ quan chủ quản phải chịu trách nhiệm trước cơ quan chỉ đạo, hướng dẫn QLNN về việc thực hiện tôn chỉ mục đích của cơ quan báo chí thuộc phạm vi phụ trách. Rà soát, chấn chỉnh các hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, hoạt động liên kết, xuất bản ấn phẩm, chuyên trang của các cơ quan có liên quan đến báo chí (trong đó, cần tăng cường QLNN các doanh nghiệp sở hữu, vận hành hạ tầng cho các cơ quan báo chí) nhằm ngăn ngừa, hạn chế các hành vi vi phạm, phát hiện kịp thời những bất hợp lý, chồng chéo, thiếu sót, không phù hợp với thực tiễn, các quy định pháp luật

hiện hành và hoạt động của các cơ quan báo chí, đặc biệt là đối với các báo điện tử, các trang thông tin điện tử.

Thanh tra, kiểm tra xử lý sai phạm chủ yếu là việc hoạt động không có giấy phép, cung cấp nội dung thông tin không đúng theo quy định của giấy phép, có một số nội dung, hình ảnh phản cảm, dung tục, mê tín dị đoan, thông tin sai sự thật... những vi phạm nghiêm trọng ngoài phạt tiền còn áp dụng phạt bổ sung, thu hồi tên miền.

3.2.10. Hỗ trợ ứng dụng công nghệ, khoa học - kỹ thuật

Đầu tư công nghệ kỹ thuật phục vụ công tác cung cấp và chỉ đạo thông tin định kỳ cũng như đột xuất. Dùng công nghệ thông tin tạo lập đường dây nóng để khi các cơ quan báo chí phát hiện các sự việc đột xuất, nhạy cảm có thể xin ý kiến chỉ đạo nhanh, góp phần bảo đảm thông tin chuẩn xác, mang tính định hướng dư luận xã hội. Đồng thời, khi có thông tin cần chỉ đạo gấp, các cơ quan lãnh đạo, QLNN về báo chí có thể nhanh chóng chuyền tải nội dung tới lãnh đạo các cơ quan báo chí kịp thời. Việc áp dụng công nghệ thông tin xuyên suốt toàn bộ vừa để bảo đảm khả năng truyền tải thông tin đồng nhất, vừa phục vụ công tác gỡ và chỉnh sửa thông tin chưa chính xác nhanh nhất.

Xây dựng và vận hành hệ thống lưu chiểu cáo chí dưới dạng file điện tử để phục vụ công tác thanh, kiểm tra. Hệ thống lưu chiểu báo chí rất phức tạp về trang thiết bị, con người, và các giải pháp phần mềm đi kèm. Cần tính tới khả năng tích hợp với hệ thống lưu chiểu thông tin truyền thông xã hội (facebook, google, youtube, v.v... hiện đang gây ảnh hưởng công chúng rất mạnh). Xây dụng nguồn nhân lực cùng hệ thống giải pháp để khai thác thông tin trong hệ thống lưu chiểu báo chí phục vụ công tác kiểm tra, đánh giá, tổng kết, khuyến khích khen thưởng hoặc khuyến cáo chế tài.

Sử dụng công nghệ để ngăn chặn tình trạng vi phạm bản quyền. Một trong những bất cập hiện nay đối với báo chí, đặc biệt là báo chí trên môi trường mạng là vấn đề bản quyền. Công nghệ thông tin có thể giúp cơ quan QLNN giám sát được vấn đề bản quyền. Hiện nay, mới chỉ có một số cơ quan báo chí có thoả thuận với nhau về việc trích dẫn lại bài báo, tin mục của nhau. Trong thực tế, nhiều cơ quan báo chí lấy lại bài của nhau, sau đó biên tập lại rồi coi như bài của mình. Cơ quan QLNN chưa có biện pháp để phát hiện tình trạng sao chép bài của nhau. Nếu sử dụng công nghệ thông tin có thể phát hiện được việc vi phạm bản quyền, sẽ hạn chế và ngăn chặn được tình trạng sao chép tin, bài của nhau; đồng thời, bảo vệ được bản quyền cho các nhà báo chân chính, bảo đảm công bằng cho các cơ quan báo chí hoạt động đúng pháp luật. Ngoài ra, có thể sử dụng công cụ kỹ thuật để xác định đâu là nội dung gốc và đâu là nội dung sao chép.

3.3. Đề xuất, kiến nghị với bộ, ngành và tỉnh Gia Lai

3.3.1. Đối với bộ, ngành

Thứ nhất, đề nghị tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí 2016 về điều kiện, tiêu chuẩn được xét cấp thẻ nhà báo. Luật Báo chí 2016 quy định đối với trường hợp cấp thẻ nhà báo lần đầu phải có thời gian công tác liên tục tại cơ quan báo chí đề nghị cấp thẻ từ 2 năm trở lên tính đến thời điểm xét cấp thẻ. Điều này khiến cho thời gian cấp thẻ kéo dài, phóng viên phải sử dụng giấy giới thiệu của cơ quan báo chí gây bất tiện trong quá trình tác nghiệp.

Thứ hai, đề nghị bổ sung Luật Báo chí 2016 quy định về hoạt động của văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, không để tình trạng “khoán doanh thu” và không kiểm soát được hoạt động của văn phòng đại diện, phóng viên thường trú. Đồng thời, có cơ chế bảo vệ phóng viên khi tác nghiệp đúng quy định của Luật Báo chí; xử lý nghiêm các trường hợp giả danh phóng viên.

Thứ ba, Bộ TT&TT chỉ đạo các cơ quan báo chí tăng cường quản lý đội ngũ nhà báo, phóng viên thuộc các cơ quan thường trú, văn phòng đại diện chặt chẽ hơn. Hiện nay, một số cơ quan thường trú, văn phòng đại diện chỉ có Trưởng văn phòng có thẻ nhà báo, còn lại phóng viên thuộc văn phòng không có chuyên môn, nghiệp vụ về báo chí làm cộng tác viên, không đáp ứng được yêu cầu về năng lực và trình độ của người làm báo.

Thứ tư, Bộ TT&TT cần tiếp tục nghiên cứu, tham mưu giúp Chính phủ đẩy mạnh việc thực hiện sắp xếp, quy hoạch một cách tinh gọn và hiệu quả hơn hệ thống các cơ quan báo chí. Không để tình trạng một số cơ quan báo chí hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích và pháp luật. Một số cơ quan báo chí chuyên ngành lại có những sản phẩm báo chí mang tính tổng hợp hay ngược lại. Điều này gây ra khó khăn trong quá trình quản lý báo chí.

3.3.2 Đối với tỉnh Gia Lai

Một là, tăng cường việc xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật trong việc QLNN về báo chí trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở các quy định của pháp luật hiện hành và phù hợp với tình hình cụ thể của tỉnh Gia Lai. Việc này góp phần tạo cơ sở cho hoạt động QLNN về báo chí trên địa bàn tỉnh được thực hiện một cách hiệu quả và tuân thủ quy định của pháp luật.

Hai là, cần xây dựng chế tài trong việc thực hiện giao ban báo chí định kỳ, định hướng thông tin trên báo chí theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh; đồng thời, cần đánh giá thường xuyên việc thực hiện để đảm bảo hiệu quả. Theo dõi, tổng hợp tình hình thông tin của báo chí và dư luận trên địa bàn tỉnh để kịp thời tham mưu, xử lý những thông tin sai sự thật, xuyên tạc, chống phá Đảng và nhà nước, ngăn chặn các thế lực thù địch, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Ba là, quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các cơ quan báo chí, cơ quan QLNN về báo chí trên địa bàn tỉnh, nhằm nâng cao số lượng và chất lượng các sản phẩm báo chí đáp ứng nhu cầu của người xem, người đọc.

Bốn là, việc tổ chức họp báo cung cấp thông tin cho báo chí cần phải nâng cao, chuẩn bị các nội dung, vấn đề nổi bật mà dư luận quan tâm. Những người cung cấp thông tin, trả lời báo chí phải là những người đứng đầu sở, ngành, nắm chắc vấn đề, trả lời có trọng tâm, trọng điểm.

Năm là, tăng cường tuyên truyền, phố biến nội dung Luật Báo chí cũng như các văn bản liên quan đến các cơ quan, đơn vị, địa phương và các tầng lớp nhân dân. Một mặt, giúp cho các tổ chức, cá nhân nhận thức đúng đắn về vai trò, vị trí của báo chí cách mạng; sẵn sàng hợp tác và tạo điều kiện cho báo chí hoạt động hợp pháp. Mặt khác, giúp cho các tổ chức, cá nhân nhận diện những biểu hiện tiêu cực để chủ động đấu tranh nhằm góp phần làm lành mạnh hóa hoạt động báo chí tại địa phương. Theo quy định, phóng viên đến liên hệ công tác phải có thẻ nhà báo. Trong trường hợp chưa có thẻ nhà báo cần có giấy giới thiệu của cơ quan báo chí cử đến làm việc. Giấy giới thiệu cần ghi rõ: họ và tên phóng viên; làm việc với cơ quan, tổ chức nào; nội dung, thời gian làm việc cụ thể. Giấy giới thiệu phải đang trong thời gian còn hiệu lực. Trường hợp không xuất trình được một trong hai loại giấy tờ trên, các cơ quan, đơn vị được phép từ chối làm việc và cung cấp thông tin.

Sáu là, kiện toàn bộ máy lãnh đạo của các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Gia Lai, đặc biệt đối với Tạp chí Văn nghệ Gia Lai. Hiện nay, tạp chí vẫn chưa có Tổng biên tập. Vì vậy, cần sắp xếp, cơ cấu hợp lý để bộ máy lãnh đạo được hoàn thiện.

Bảy là, cần quan tâm và tạo điều kiện để các nhà báo, phóng viên, nhất là nhà báo, phóng viên hoạt động thường trú trên địa bàn tỉnh Gia Lai tiếp cận được

thông tin chính xác, đầy đủ theo đúng quy định. Bên cạnh đó, ngành chức năng cũng cần kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý tình trạng lợi dụng báo chí để tiêu cực.