Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước Đối Với Hoạt Động Du Lịch Trên Địa Bàn Tỉnh Ninh Bình Giai Đoạn 2001 - 2010


TNBQ/tháng (nghìn đồng)


426


450


520


560


850


900


1.000


1.200


1.350


1.500

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 103 trang tài liệu này.

Quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình - 7

Nguồn: Sở Du lịch, văn hóa và thể thao Ninh Bình.


Kết quả hoạt động du lịch vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, chưa tạo được đột phá về giá trị, nguyên nhân là do:

- Quá trình đầu tư phát triển, trong đó có phát triển hạ tầng còn thiếu đồng bộ, mới tập trung đầu tư các khu chính, chưa quan tâm đầy đủ đến chất lượng nên khu ăn uống, bãi để xe và khu nghỉ ngơi, khu xử lý rác thải còn thiếu.

- Phát triển nguồn nhân lực ngành du lịch chưa thực sự đi vào cuộc sống, tập trung nhiều vào khu vực Nhà nước nên chất lượng nguồn nhân lực du lịch ở khu vực tư nhân chưa đảm bảo khai thác được tiềm năng lợi thế sẵn có.

- Quản lý hoạt động du lịch chưa chuyên nghiệp, chưa theo kịp chuẩn mực quốc gia, chưa quan tâm xây dựng và đưa vào thực hiện các quy định bắt buộc đối với các doanh nghiệp, du khách tham gia vào hoạt động du lịch.

- Chưa có chương trình hay hoạt động cụ thể thực chất, hiệu quả để nâng cao văn hóa ứng xử đối với người lao động ngành du lịch và nhân dân sinh sống trong hoặc gần khu du lịch

Vì vậy, giá trị thu được chưa xứng với tiềm năng thế mạnh của tỉnh. Tỷ lệ khách quốc tế chậm được nâng lên (chiếm khoảng 1/3 lượng khách). Nguyên nhân do hạ tầng hạn chế, trình độ nguồn nhân lực chưa tương xứng và hoạt động chưa đạt chuẩn mực chung.

2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH GIAI ĐOẠN 2001 - 2010

2.2.1. Tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật, biện pháp liên quan của Nhà nước trung ương

2.2.1.1 Triển khai phổ biến các chính sách, pháp luật của các cơ quan trung


ương liên quan đến du lịch


Luật Du lịch đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI, kỳ họp lần thứ 7 thông qua ngày 14-6-2005 và Chính phủ đã ban hành Nghị định số 92/2007/NĐ-CP ngày 01-6-2007 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Du lịch... Luật Du lịch ra đời có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển du lịch trong quá trình hội nhập. Những quy định trong Luật Du lịch về cơ bản đã tiếp cận được với Luật Du lịch của nhiều nước trên thế giới, tạo nên những nền tảng vững chắc để thu hút các doanh nghiệp du lịch nước ngoài đầu tư, hợp tác kinh doanh với Việt Nam, đồng thời thu hút ngày càng nhiều du khách quốc tế đến Việt Nam. Các nội dung quy định về bảo vệ và tôn tạo tài nguyên du lịch, quy hoạch du lịch, công nhận và tổ chức quản lý khu, tuyến, điểm du lịch và đô thị du lịch; tiêu chuẩn hóa cán bộ quản lý, nhân viên phục vụ, tiêu chuẩn hóa các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch; các quy định về đảm bảo an ninh, an toàn, cứu hộ, cứu nạn, bảo hiểm du lịch và giải quyết yêu cầu, kiến nghị của khách du lịch đều nhằm thể hiện chính sách của Nhà nước Việt Nam trong việc nâng cao sức cạnh tranh, tính hấp dẫn của du lịch Việt Nam, bảo vệ quyền lợi chính đáng của khách du lịch và các nhà đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực du lịch.

2.2.1.2. Phối hợp thực hiện và giám sát các chương trình, dự án phát triển du lịch do các cơ quan trung ương thực hiện

Tiếp thu, quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển du lịch, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình đã cụ thể hóa và chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp các ngành và địa phương thông qua nhiều hình thức để tổ chức tuyên truyền, phổ biến đến toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trong tỉnh, nhất là các địa phương có tiềm năng phát triển du lịch. Đến nay, có nhiều nơi đã xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện khá tốt các chủ trương, chính sách này, qua đó thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện đời sống người dân tại địa phương; song song đó, nhận thức trong nhân dân về phát triển du lịch gắn với lợi ích cộng đồng dân cư cũng được nâng lên; có chuyển biến tốt trong việc chấp hành các quy định về bảo vệ và tôn tạo các khu, điểm du lịch; việc kinh doanh du lịch được các doanh


nghiệp quan tâm đầu tư và khai thác; chất lượng phục vụ du khách được nâng lên một bước; tình trạng tự ý nâng giá kinh doanh trong thời gian cao điểm đã giảm.

Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn cho nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh du lịch những quy định của pháp luật về du lịch; thường xuyên nắm bắt tình hình hoạt động du lịch tại các khu, điểm và kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc phản ánh từ doanh nghiệp kinh doanh du lịch. Cải cách một bước thủ tục đăng ký kinh doanh, xây dựng cơ bản, giao và cho thuê đất; tuy chưa hoàn toàn đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nhưng cũng đã có thông thoáng hơn.

2.2.2. Thực hiện xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển du lịch


2.2.2.1. Triển khai xây dựng và cụ thể hóa chiến lược phát triển ngành


Nhận thức được những tiềm năng to lớn của du lịch Ninh Bình nên công tác xây dựng và quản lý quy hoạch thời gian qua cũng đã sớm được thực hiện và hàng năm có tổng kết đánh giá để có phương án điều chỉnh kịp thời. Ngay từ năm 1994 Ninh Bình đã phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển du lịch giai đoạn 1995-2010, đây là cơ sở cho công tác chỉ đạo, quản lý xây dựng các kế hoạch phát triển du lịch. Sự phát triển của du lịch Việt Nam nói chung và của Ninh Bình nói riêng có nhiều cơ hội và thách thức mới trong bối cảnh Việt Nam hội nhập với quốc tế và khu vực. Chính vì thế năm 2007, Uỷ ban nhân dân tỉnh Ninh Bình đã giao cho Sở Du lịch (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Viện Kiến trúc Nhiệt đới - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội cùng một số cơ quan Trung ương và các chuyên gia xây dự dự án điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình giai đoạn 2007- 2010 và định hướng phát triển đến 2015. Trong quá trình thực hiện và quản lý quy hoạch đã đạt được nhiều kết quả khả quan: nhiều khu di tích được bảo vệ, các tiềm năng du lịch được khai thác phục vụ kinh doanh. Tuy nhiên vì thiếu các quy hoạch chi tiết do đó một số cảnh quan bị sâm hại như khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng làm ảnh hưởng tới mỹ quan và môi trường.

2.2.2.2. Xây dựng và thực hiện quy hoạch phát triển du lịch trên địa bàn


Ninh Bình là tỉnh có quy hoạch phát triển du lịch sớm được tổ chức xét duyệt: quy


hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình, quy hoạch cụ thể phát triển các khu du lịch: Tràng An, Tam Cốc - Bích động…

Ngay sau tái lập tỉnh từ những năm 1995, tỉnh Ninh Bình đã phối hợp với Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam - Tổng Cục Du lịch lập quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình đến 2010. Đến năm 2007 tỉnh lại tiếp tục điều chỉnh bổ sung quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình đến 2010 và định hướng đến 2015. Theo đó du lịch Ninh Bình được quy hoạch phát triển du lịch theo 7 khu không gian du lịch như sau:

+ Không gian du lịch Tam Cốc - Bích Động - Tràng An - Cố đô Hoa Lư (văn hóa, lễ hội, tâm linh, sinh thái, thắng cảnh, nghiên cứu).

+ Không gian du lịch trung tâm tại thành phố Ninh Bình, trở thành đầu mối hoạt động du lịch của tỉnh (ăn uống, nghỉ ngơi, giải trí, dịch vụ cao cấp).

+ Không gian du lịch Vườn quốc gia Cúc Phương - Kỳ Phú - hồ Đồng Chương (sinh thái, thể thao, nghiên cứu, nghỉ dưỡng).

+ Không gian du lịch Kênh Gà - động Vân Trình - khu bảo tồn Vân Long - động Hoa Lư (sinh thái, văn hóa, lịch sử, nghỉ dưỡng, chữa bệnh).

+ Không gian du lịch hồ Yên Thắng - hồ Yên Đồng - động Mã Tiên (vui chơi giải trí, thể thao, nghỉ dưỡng).

+ Không gian du lịch thị xã Tam Điệp - phòng tuyến Tam Điệp - Biện Sơn (văn hóa, nghiên cứu lịch sử, sinh thái).

+ Không gian du lịch nhà thờ đá Phát Diệm và vùng kinh tế biển Kim Sơn - khu Cồn Nổi (văn hóa, lịch sử, tắm biển, nghỉ dưỡng).

Trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các ban ngành chức năng phối hợp với các cơ quan trung ương xây dựng và hoàn thiện quy hoạch chi tiết các khu du lịch lớn của tỉnh như: Tràng An, Bái Đính, Tam Cốc - Bích Động, Vân Long, Kênh Gà, Vân Trình, Hồ Đồng Chương, Cố đô Hoa Lư. Đồng thời xây dựng 9 tuyến du lịch nội tỉnh và 10 tuyến du lịch liên tỉnh và quốc tế.


2.2.3. Kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về du lịch và các doanh nghiệp nhà nước địa phương hoạt động du lịch

2.2.3.1. Tổ chức lại bộ máy quản lý nhà nước về du lịch, thực hiện các chức năng quản lý nhà nước về du lịch

Quản lý nhà nước về du lịch ở Ninh Bình những năm qua đã có nhiều kết quả khả quan. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện nhiều công việc liên quan đến công tác quản lý các hoạt động kinh doanh du lịch trên địa bàn. Quản lý và giám sát các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch, đặc biệt là dịch vụ lưu trú, ăn uống và lữ hành.

Về bộ máy tổ chức quản lý: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (trước đây là Sở Du lịch) là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình được thành lập theo Quyết định số 422/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình, ngày 03 tháng 3 năm 2008, trên cơ sở hợp nhất Sở Thể dục Thể thao, Sở Du lịch và Sở Văn hóa Thông tin. Hiện nay cơ cấu tổ chức bộ máy của Sở bao gồm 9 phòng ban nghiệp vụ và 9 đơn vị sự nghiệp trực thuộc, trong đó trực tiếp thực hiện chức năng quản lý phát triển du lịch có phòng Nghiệp vụ du lịch, trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch và Ban quản lý Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động.

Ở các huyện, thị xã công tác quản lý nhà nước về du lịch được giao cho phòng Văn hóa - Thông tin, tuy nhiên nhiệm vụ, chức năng chưa được quy định rõ ràng, cụ thể. Nhận thức được vấn đề này, công tác quản lý nhà nước tại khu điểm du lịch lớn được quan tâm hơn bằng việc thành lập Ban quản lý Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động theo quyết định số 1961/QĐ-UBND ngày 19/9/2006 và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 10/2006. Cũng trong năm 2006 tại huyện Gia Viễn nơi có nhiều di tích, danh lam, thắng cảnh phục vụ du lịch đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển du lịch của huyện. Ban chỉ đạo ra đời đã hoạt động tích cực trong công tác quản lý nhà nước về du lịch.

2.2.3.2. Thực hiện cải cách hành chính trong lĩnh vực giải quyết các thủ tục hành chính như đăng ký, cấp phép, ban hành và triển khai thực hiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn của ngành du lịch


Có thể nói Ninh Bình là một trong các tỉnh sớm có các chính sách ưu đãi trong đầu tư phát triển du lịch. Ngày 31/7/2006 Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình đã có Quyết định số 1556/2006/QĐ-UBND về ưu đãi đầu tư, khuyến khích đầu tư vào các khu công nghiệp, khu du lịch trên địa bàn tỉnh. Theo đó tất cả các nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư vào các khu du lịch đều được hưởng nhiều ưu đãi như: ưu đãi về giá thuê đất, mặt nước; vốn đầu tư; lãi suất vay vốn; giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng; thông tin quảng cáo, thủ tục hành chính; hỗ trợ xúc tiến kêu gọi đầu tư và hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề cho lao động địa phương. Quy chế quản lý tại một số khu du lịch đã được ban hành như rừng quốc gia Cúc Phương, khu Tam Cốc - Bích Động.


du lịch

2.2.3.3. Tổ chức, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước địa phương kinh doanh


Ninh Bình đã tiến hành sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong

lĩnh vực du lịch theo hướng cổ phần hóa nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và tăng khả năng cạnh tranh. Các doanh nghiệp sau khi sắp xếp lại hoạt động có hiệu quả hơn trước đây, thể hiện qua việc vốn được tập trung nhiều hơn, thị trường được mở rộng ra các nước trong khu vực, công nghệ được đầu tư cải tiến..., từ đó thu nhập của người lao động tăng lên, nộp ngân sách nhà nước cũng tăng, từng bước thích nghi và phát triển với cơ chế thị trường và xu thế hội nhập của đất nước. Bước đầu đã đảm bảo sự ổn định về tư tưởng, nâng cao tinh thần trách nhiệm và tính tổ chức, kỷ luật của cán bộ, công nhân viên, bảo vệ tốt tài sản nhà nước. Thông qua việc sắp xếp lại, tỉnh cũng đã tiến hành xử lý những bất cập về tài sản và vốn nhằm lành mạnh hóa tình hình tài chính của doanh nghiệp. Ngoài ra, việc liên kết giữa kinh tế nhà nước với các thành phần kinh tế khác hoạt động trong lĩnh vực du lịch đã có sự chuyển biến tích cực. Kinh tế nhà nước nói chung, các doanh nghiệp nhà nước (gồm các công ty 100% vốn nhà nước và công ty cổ phần có vốn nhà nước) nói riêng đã có bước phát triển về quy mô và chất lượng, bước đầu đã khẳng định được vai trò chi phối thị trường, dẫn dắt các thành phần kinh tế khác trong tỉnh hoạt động theo định hướng phát triển du lịch của Trung ương và địa phương đề ra. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp sau sắp xếp lại vẫn còn thấp.


2.2.4. Công tác đào tạo nguồn nhân lực cho hoạt động du lịch


Nguồn nhân lực du lịch là nhân tố quyết định đến chất lượng sản phẩm du lịch, quyết định đến sự phát triển của ngành du lịch. Để nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của ngành du lịch trên thị trường khu vực và quốc tế thì đồng thời với việc thực hiện đầu tư phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển đa dạng sản phẩm, dịch vụ du lịch. Nhà nước cần tăng cường tổ chức quản lý phát triển nguồn nhân lực du lịch.

So với một số điểm du lịch khác ở nước ta, du lịch Ninh Bình có nhiều lợi thế hơn về tài nguyên, nhưng chưa phát huy được lợi thế so sánh sẵn có để tạo ra lợi thế cạnh tranh. Du lịch Ninh Bình phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Hiệu quả kinh tế - xã hội còn ở mức độ thấp. Một trong những nguyên nhân cơ bản của sự phát triển kém hiệu quả này, theo đánh giá của các chuyên gia là do nguồn nhân lực du lịch của Ninh Bình hiện nay vừa thừa, vừa thiếu, vừa yếu, lại mất cân đối về cơ cấu lao động trong du lịch. Đội ngũ cán bộ quản lý du lịch và lao động làm dịch vụ du lịch còn vừa yếu về năng lực chuyên môn, vừa yếu về ngoại ngữ, vừa thiếu tính chuyên nghiệp và thái độ làm việc để thực thi các công việc theo chức danh đảm nhiệm.

Nguồn nhân lực du lịch được coi là yếu tố quan trọng để thực hiện thắng lợi chủ trương phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, động lực thúc đẩy sự phát triển các ngành nghề dịch vụ và nâng cao đời sống nhân dân theo tinh thần Nghị quyết số 03- NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XIV) về phát triển du lịch đến 2010 và Kế hoạch số 17/KH-UBND ngày 16/8/2006 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc thực hiện Thông báo 192-TB/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tiếp tục triển khai thực hiện nghị quyết 03-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XIV) về phát triển du lịch đến năm 2010. Nghị quyết số 15-NQ/TU ngày 13/7/2009 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và Kế hoạch số 07/KH-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh về phát triển du lịch đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Ninh Bình chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức các lớp đào tạo, đào tạo lại tại chỗ và bồi dưỡng kiến thức du lịch cộng đồng cho nhân dân địa phương nơi có khu, điểm du lịch.

Từ năm 2002 đến nay, ngành du lịch đã phối hợp với các cơ sở đào tạo lớn như:


Khoa du lịch Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, Trường đại học Kinh tế quốc dân và Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội… tổ chức được 10 lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ du lịch cho 564 lao động của các đơn vị quản lý khu, điểm du lịch, khách sạn, nhà hàng, công ty du lịch trên địa bàn toàn tỉnh, chiếm 54,6% tổng số lao động trực tiếp trong ngành. Trong đó nghiệp vụ du lịch tổng hợp (lễ tân, buồng, bàn, bar và bếp) cho 275 lao động, nghiệp vụ hướng dẫn viên, thuyết minh viên cho 163 lao động, đào tạo ngoại ngữ du lịch tiếng Anh và tiếng Pháp trình độ A và B cho 126 lao động. Công tác đào tạo, đào tạo lại lực lượng lao động trực tiếp làm du lịch đã được tổ chức và thực hiện sát với nhu cầu đào tạo thực tế qua đó đã cập nhật và làm mới lại kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, thái độ làm việc và tăng cường khả năng giao tiếp ngoại ngữ của đội ngũ lao động góp phần đáng kể vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ và hình ảnh du lịch Ninh Bình trong thời gian qua.

Năm 2008, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Ninh Bình đã mở, tổ chức, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ du lịch cho hơn 1000 người. Trong đó Sở đã mở 2 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ hướng dẫn viên, thuyết minh viên du lịch và 2 lớp đào tạo tiếng Anh, tiếng Pháp giao tiếp du lịch cho trên 100 học viên tại khu du lịch Tam Cốc - Bích Động và khu du lịch sinh thái Vân Long; 10 lớp bồi dưỡng kiến thức du lịch cộng đồng cho hơn 900 cán bộ và nhân dân làm du lịch tại xã Gia Sinh (Gia Viễn) và thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải (Hoa Lư). Ngoài ra Sở còn tổ chức nhiều buổi tư vấn về chuyên môn, nghiệp vụ cho các doanh nghiệp, khách sạn, đoàn khách du lịch, công ty lữ hành trong nước và quốc tế.

Một trong những đặc điểm của du lịch Ninh Bình là phát triển dựa vào cộng đồng do yếu tố xen ghép và hòa quyện giữa tài nguyên du lịch và cộng đồng dân cư. Nên số lượng lao động gián tiếp (bán chuyên nghiệp) hiện nay chiếm tỷ trọng khá lớn, với trên

6.000 lao động, chiếm 84% tổng số lao động làm du lịch. Nhưng hầu hết chưa qua các lớp đào tạo về nghiệp vụ du lịch từ sơ cấp trở lên, do vậy nhận thức, hiểu biết về du lịch và giao tiếp ứng xử trong quá trình phục vụ khách du lịch còn nhiều hạn chế làm ảnh hưởng xấu tới hình ảnh và chất lượng phục vụ tại các khu, điểm du lịch trong tỉnh. Với mục đích nâng cao nhận thức của nhân dân địa phương về phát triển du lịch, từ năm 2003 Sở Du lịch đã phối kết hợp với các cơ sở đào tạo và chính quyền địa phương nơi có khu, điểm du lịch

Xem toàn bộ nội dung bài viết ᛨ

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 18/11/2023